Stany nadzwyczajne - I

Ze wzgledu na epidemie koronawirusa wladze nastepujacych krajow europejskich wprowadzily stan wyjatkowy: Wlochy, Hiszpania, Szwajcaria, Serbia, Czechy, Estonia, Wegry, Slowacja i Bulgaria. Ze dwa dni temu jedna  z niemieckich gazet wyrazila niepokoj (w stosunku do Polski zwykla to robic permanentnie), ze niebawem podobnie postapia wladze Polski i Izraela. Moze tak, moze nie, wkrotce sie to wyjasni.

Jak wyglada stan nadzwyczajny w postaci stanu wojennego wprowadzonego w Polsce w grudniu 1981 roku, wiemy dobrze. Natomiast jak to wygladalo calkiem niedawno we Francji mozna bez trudu przypomniec. Stan wyjatkowy  wprowadzono we Francji w dniu 14 XI 2015 r. po tym jak dzien wczesniej w zamachach terrorystycznych w Paryzu zginelo 130 osob. Pierwszy odcinek stanu wyjatkowego trwal kilka dni do 19 XI 2015 r. Wynikalo to z obowiazujacego prawa, ktore  zezwalalo francuskiemu Zgromadzeniu Narodowemu na wprowadzenie stanu wyjatkowego tylko na okres do 12 dni.  Jego przedluzenie wymaga ustawy okreslajacej czas jego trwania. I tak tez sie stalo. Pierwszy okres stanu wyjatkowego mial trwac do 26 II 2016 r.

Prawo stanu wyjatkowego dawalo wieksze uprawnienia wladzy wykonawczej zmniejszajac  zakres praw obywatelskich. Dokladniej szlo o dodatkowe uprawnienia dotyczace kontroli osob,np. rewizji mieszkan noca czy  wyznaczania stref zamknietych dla ruchu.

Stan wyjatkowy przedluzano szesciokrotnie na mocy dekretow prezydenckich. W tym czasie niewatpliwie ograniczono dzialalnosc terrorystyczna, ale calkowicie jej nie wyeliminowano. Zamachy zdarzaly sie co jakis czas.

Organizacje praw czlowieka zareagowaly dosc szybko, zarzucano wladzom, ze tworza panstwo policyjne. Pewnie, ze starano sie wykazywac nieskutecznosc  oraz naduzywanie wprowadzonych przez wladze srodkow.

Stan wyjatkowy formalnie zakonczyl sie  w dniu 1 XI 2017 r., czyli po prawie dwoch latach.  Dlaczego "formalnie"? To bardzo ciekawa sprawa wymagajaca wyjasnienia. Otoz w kilka tygodni pozniej, w dniu 31 XI 2017 r. weszla w zycie ustawa umacniajaca bezpieczenstwo wewnetrzne i ulatwiajaca walke z terroryzmem. Nie bylo z tym wiekszego klopotu, gdyz odpowiadala ona potrzebom i oczekiwaniom obywateli, co zostalo wyrazone wynikami glosowania w Zgromadzeniu Narodowym. Za projektem bylo  415 poslow, przeciwko - 127 a 19 wstrzymalo sie od glosu.

W nowej ustawie znalazly sie niektore ograniczenia swobod obywatelskich wprowadzonych przez stan wyjatkowy. Byly wsrod nich prawo policji (bez uzyskania zgody sadowej) do ograniczania prawa do przemieszczania sie, zamykania miejsc kultu religijnego, areszt domowy oraz nadzor nad korespondencja telefoniczna i elektroniczna.

Ustawodawstwo zwykle przejelo uprawnienia stanu wyjatkowego. Zapanowal permanentny stan wyjatkowy, tyle, ze ukryty.

Wladza, bez wzgledu na szerokosc i dlugosc geograficzna ma ta sama tendencje do samopowiekszania sie. Sek w tym, ze moze sie to podobac obywatelom.

W nastepnym odcinku bedzie o tym, na co mozna liczyc w naszym kraju. Bardzo ciekawa sprawa.