Arystoteles i profesor Andrzej Nowak

        We wtorek, 20.10.2015 miałam przyjemnośc wysłuchać trzeciego już wykładu prof. Andrzeja Nowaka z cyklu "Historia myśli politycznej".  Odbył się on o godz 17:00 w Domu Pielgrzyma "Amicus" przy parafii św Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu. Relacje wideo z poprzednich dwóch prelekcji [dotyczących myśli chińskiej oraz Sokratesa i Platona] są {TUTAJ}.  Tematem przedwczorajszego wykładu były: filozofia i myśl polityczna Arystotelesa.  Na prelekcję przyszło bardzo wielu słuchaczy.  Sala była pełna, ludzie siedzieli nawet na schodkach.

  Zanim omówię tę imprezę, poświęcę trochę uwagi polemice z Coryllusem.  Na moim blogu zamieściłam relację z poprzedniego wykładu - tego o Sokratesie i Platonie {TUTAJ}.  Przeczytał ją Coryllus i dał odpór prof. A.  Nowakowi i mnie {TUTAJ}.  Najpierw przypomniał fragment książki Floriana Czarnyszewicza "Losy pasierbów", opisujący jak władze II RP próbowały krzewić kulturę wśród polskich robotników w Argentynie:

 "Oto przybywa do miasta jakiś wysoki komisarz w towarzystwie pana z bródką. Organizują zebranie i okazuje się, że pan z bródką, będzie opowiadał ludziom o kulturze. Żeby wykład miał sens i zachowana była ciągłość, pan zaczyna od starożytnego Egiptu, by potem omówić wszystkie po kolei okresy w dziejach i dojść wreszcie do współczesności. Publiczność, przypominam stanowią ludzie, którzy mieszkają w slumsach zbudowanych z puszek po oleju i kartonów, ludzie zbierający odpady po śmietnikach i tacy co każdego dnia o siódmej z rana ustawiają się w kolejce przed chłodnią w nadziei, że dostaną pracę. Prelegent zostaje wygwizdany, a intencje rządu polskiego, jakże przecież szlachetne, spostponowane i wyszydzone. Ludzie nie chcą wykładów o Egipcie, nie chcą kultury i nie chcą się dowiadywać co tam który filozof powiedział.".

 Coryllus pisze potem:

 "Przypominam ten fragment książki, ponieważ elig umieściła tu wczoraj, a może przedwczoraj relację z kolejnego wykładu profesora Andrzeja Nowaka. Wykłady te odbywają się w klubie Ronina, który teraz spotyka się na Żoliborzu, w Amicusie. Profesor Nowak opowiada dokładnie o tym samym, o czym mówił ten facet z Argentyny, o kulturze i filozofii. To prawda, że audytorium jest inne, że nie siedzą tam pracownicy fizyczni z chłodni, nie ma ludzi zdegradowanych we własnym kraju, szukających ratunku za granicą. Są ludzie aspirujący, którzy chcieliby posłuchać czegoś ciekawego. No i co dostają? Kursowy wykład z filozofii, taki sam, jaki był na pierwszym i drugim roku wszystkich humanistycznych studiów na uniwersytecie. Wykład ten połączony został z rozważaniami na temat tej osławionej polityki historycznej.".

 Coryllusowi wszystko się poplątało.  Wykład prof. A. Nowaka został zorganizowany we wtorek przez Solidarnych 2010.  Dzień wcześniej w Klubie Ronina odbyła się debata o polityce historycznej.  To były dwie różne imprezy, które opisałam w jednej notce, wyraźnie pisząc co, gdzie i kiedy.  Okazało się, iż Coryllus nie potrafi czytać uważnie i ze zrozumieniem.  Pomijając jednak to nieporozumienie, trudno zgadnąć, co właściwie nie podoba się Coryllusowi.  W Argentynie nie dostosowano tematu prelekcji do poziomu i charakteru publiczności.  Sam Coryllus zauważył, iż podobny błąd nie ma miejsca w przypadku wykładów prof. A. Nowaka.

 Czemu problemem ma być to, że tematyka wykładu pokrywa się w pewnym stopniu z kursowym wykładem z filozofii.  Czy, zdaniem Coryllusa, jeśli coś jest wykładane na uczelni, to nikt więcej nie może już o tym mówić?  Takie nieprzemyslane ataki oparte na nieznajomości omawianego tekstu najbardziej szkodzą samemu Coryllusowi.  Zyskuje on opinię autora niewiarygodnego i niegodnego zaufania

   Przejdźmy teraz do przedwczorajszego wykładu.  Przed nim pani Hanna Dobrowolska zapowiadała szereg wydarzeń, między innymi dwa następne wykłady prof. A Nowaka w dniach 17.11.2015. oraz 15.12.2015.  Oba w "Amicus" o godz 17:00.  W listopadzie będzie też wykład maestro Matka Dyzewskiego "Sprawy ostateczne w muzyce".  Odbędzie się on 7.11.2015 o 16:00 w Domu Dziennikarza SDP przy ul Foksal w Warszawie.

 Profesor Nowak zjawił się tuż po 17:00.  Pani Dobrowolska pogratulowała mu wyboru do Narodowej Rady Rozwoju utworzonej przez prezydenta Andrzeja Dudę.   Wykład rozpoczał się od krótkiego przypomnienia życiorysu Arystotelesa.  Przybył on do Aten mając 17 lat, a pochodził ze Stagiry.  Nie był więc obywatelem ateńskim i obserwował politykę w tym mieście niejako z boku.  Przez 20 lat uczył się [a następnie  wykładał] w Akademii Platońskiej, aż do śmierci Platona.

   Potem opuścił na kilkanaście lat Ateny.  Po pięciu tatach Filip II Macedonski powierzył mu funkcje wychowawcy swego syna Aleksandra II Macedońskiego [tego słynnego].  Pelnił ją przez trzy lata.  Do Aten powrócił po 13 latach nieobecności i wraz ze swoim najwybitniejszym uczniem Teofrastem założył własną szkołę Lykeion [Liceum].  Prowadzil ją przez okolo 10 lat, aż do czasu gdy po śmierci Aleksandra musiał uciekać z Aten.  Zmarł po roku pobytu na wyspie Eubea.  Teofrast prowadził Liceum jeszcze przez 37 lat.

 Następnie profesor omawiał wkład Arystotelesa do filozofii i różnych nauk.  Grecki filozof był twiórca metody naukowek.  Nauki dzielił na: teoretyczne - wiedza dla wiedzy [metafizyka, fizyka [nauki przyrodnicze], matematyka], praktyczne - wiedza dla osiągniecia doskonałości moralnej [etyka, polityka] i techniczne - wiedza dla wytwarzania przedmiotów.  Jeśli chodzi o politykę to uważał, że najważniejszym sposobem organizacji ludzi jest państwo.  Rozważał typy ustrojów: monarchię, arystokrację i demokrację.  Zauważył, ze mogą one przybierać formy zdegenerowane, czyli tyranię, oligarchię i rzady motłochu. Prof. Nowak Ilustrował to przykładami z bieżącego życia politycznego

 Wiele uwagi poświecil profesor poglądom etycznym Arystotelesa.  Rozumiał on dobro i cnotę, jako dążenie do doskonalenia swej duszy.  Człowiek był dla niego czymś pośrednim miedzy zwierzęciem a istotą boską.  Sformułował też teorię "złotego środka" między nadmiarem i brakiem.  To on wprowadził rozróżnienie pomiędzy prawem naturalnym, a stanowionym.  Często mówi sie, ze Arystoteles pochwalał niewolnictwo.  To jednak nieporozumienie.  Za niewolników Arystoteles uważał tych, co nie potrafili panować nad swoimi żądzami.  Zacytuję teraz Wikipedię {TUTAJ}: 

 "Większość form rządzenia powstaje zwykle na drodze historycznego rozwoju i te naturalne formy są zwykle najlepsze dla danego społeczeństwa. Podobnie najlepiej przystosowanymi do rządzenia ludźmi są ci, którzy w naturalny sposób znaleźli się na stanowiskach (przez wolę wyborców albo z urodzenia) a nie filozofowie-teoretycy. To czy dane państwo jest dobrze czy źle rządzone zależy często nie od formy rządów lecz od jakości przymiotów ludzi u władzy.

Zadaniem filozofa jest więc tylko edukowanie i doradzanie rządzącym oraz proponowanie im dokonywania drobnych, powolnych zmian w strukturze państwa. Dobra edukacja jest bardzo ważna dla osób rządzących, gdyż umożliwia im obiektywną ocenę sytuacji, ale oprócz edukacji formalnej rządzące osoby muszą rozwijać cnoty „złotego środka”, a więc silną wolę, odwagę i rozsądek. Cnoty te są często ważniejsze dla rządzących od formalnej wiedzy, którą można na bieżąco uzyskiwać od doradców-filozofów. Sami filozofowie są zwykle niezbyt dobrze przygotowani do sprawowania władzy, gdyż całe życie koncentrują się na nabywaniu wiedzy i dysputach, a nie na kultywowaniu cnót niezbędnych przy rządzeniu.".

 O tym profesor też mówił.  Wykład trwał do 18:30, a potem padło kilka głosów z sali.  Jeden z panów wspomniał osiągniecia Arystotelesa w dziedzinie matematyki i nauk przyrodniczych, zauważając, że czasem mylił się on, na przykład uważał Wszechświat za niezmienny, podczas gdy w XX wieku udowodniono, że rozszerza się on.  Inny słuchacz spytał: dlaczego chrześcijaństwo wolało Arystotelesa od Platona?

  Profesor odpowiedział, że tak nie było - św. Augustyn kierował sie raczej myślą Platona, a św Tomasz z Akwinu - Arystotelesa.  Zapowiedzial, że nastepne wykłady będą poświęcone tym dwóm chrześcijańskim filozofom.  Pytano też o Narodowa Radę Rozwoju i czemu znalazł się w niej Balicki, zwolennik aborcji.  Prof. Nowak odpowiedział, że Balicki wygłosił bardzo sensowny referat na pierwszym posiedzeniu Rady.  "Wszyscy popełniamy jakieś błędy" - dodał.

 Po godz 18:45 profesor zaczął podpisywać swe książki.  Część publiczności pozostała w sali, gdyż po wykładzie była dysputa o Polonii zorganizowana przez Klub Ronina.  Prelekcję filmował Grzegorz Kutermankiewicz z portalu Solidarni2010.pl . Tam ukaże się wkrótce relacja wideo.