♦ Podziemne znaczki Jana Tarnowskiego cz. 1

Działalność twórcza pana Jana Tarnowskiego, w kontekście działań opozycyjnych rozpoczyna się w roku 1976, gdy nawiązał współpracę z KOR-em dla którego tworzył min. okładki dla ich wydawnictw. Działalność niepodległościowa pana Jana wystarczy na nie jeden życiorys człowieka żyjącego w latach osiemdziesiątych i wcześniej w PRL. Ja skoncentruję się jedynie na działalności wydawniczej, zawężając ją jeszcze bardziej, do tematyki podziemnej poczty Solidarności. Jak pan Jan Tarnowski stwierdził, „nie jest to najistotniejsza cześć jego działań” ale zbiega się ona z moimi zainteresowaniami, dlatego pozostaniemy na razie jedynie przy znaczkach.

Pierwsze znaczki, tak jak i pozostałe, wykonane zostały techniką linorytu. Początkowo były to tylko wersje czarno-białe, ponieważ pan Tarnowski nie posiadał innych kolorów farb. W miarę rozwoju sytuacji i zdobycia farb w innych kolorach powstały różne odcienie poszczególnych barw. Tak więc można zobaczyć poniżej słynną serię Madonn wykonaną w kolorze czarno-czerwonym oraz w odcieniach koloru „czerwonego” jak i zdobytych innych kolorach.

Na skanach powyżej nie są zaprezentowane wszystkie kolory i odcienie.  Chciałem jedynie pokazać, że dany motyw na znaczkach był przeważnie wydawany w wielu kombinacjach kolorystycznych. Ponieważ system „produkcji” znaczków polegał na tym, że po każdym dniu pracy linoryty musiały być dokładnie umyte i na następny dzień na powrót złożone do ramki ośmoioznaczkowej, zdarzały się pomyłki.

Ponieważ podpisy pod znaczkami, wizerunki Matek były oddzielnymi elementami (linorytami) podczas składania mogło dojść do zamiany zarówno podpisów jak i wizerunków. Poniżej przedstawiam dwa przykłady „pomyłek”, które są szczególnie cenne – oczywiście w zbiorze:).

Zamieniono podpisy i pozycje znaczków.

Zamieniono podpisy pod znaczkami.

Jeżeli ktoś z Państwa ma informacje dotyczące wydawców, projektantów i drukarzy bardzo proszę o kontakt.  pocztapodziemna@op.pl

Autor: Henryk Mruk