List Stowarzyszenia "STOP NOP" do prezydenta o debatę nad nowelizacją ustawy o chorobach zakaźnych.

Szanowny Panie Prezydencie,

Sejm i Senat przyjęły ustawę o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób
zakaźnych u ludzi oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

W toku prac parlamentarnych, pomimo wielu apeli środowisk naukowych i rodzicielskich oraz
organizacji pozarządowych nie doszło do merytorycznej publicznej debaty na temat konsekwencji
proponowanych zmian. W efekcie, niemal w ciszy komisji sejmowych, pod pretekstem „ujednoliceń i
dopasowania” przyjęto ustawę, która fundamentalnie zmieni obraz szczepień w Polsce.

Metoda prawna wybrana przez zwolenników ustawy (głównymi jej beneficjentami są korporacje
medyczne – producenci szczepionek) budzi zasadnicze zastrzeżenia. Uniemożliwiła bowiem
poznanie przez opinię publiczną nowych propozycji, które wprowadzają m.in. obligatoryjne
szczepienia dorosłych Polaków. Tej i podobnej rangi zmiany wprowadzono niemalże po kryjomu, pod
płaszczykiem nieistotnych nowelizacji. Istnieją również obawy konstytucjonalistów, że wprowadzane
zmiany mogą naruszą konstytucje gwarancje wolności obywateli.

Zwracamy się do Pana Prezydenta, jako Głowy Państwa, który dawał już dowody swojej wrażliwości
na rację środowisk społecznych, aby umożliwiając publiczną debatę pod Pana auspicjami stworzyć
szansę na otwartą dyskusję zwolenników tak radykalnych zmian, oraz środowisk sceptycznych wobec
tych rozwiązań – zanim minie termin jej podpisania.

Stawką wprowadzenia tej ustawy nie jest, wbrew podawanym argumentom jej zwolenników,
usprawnienie procedur państwa lub ujednolicenie przepisów, ale zdrowie milionów Polaków. Jak
bowiem wiemy z nieodległej przeszłości, korporacje farmaceutyczne mają zdolność „przekonania”
nawet rządów państw Unii Europejskiej o konieczności zakupu za setki milionów Euro ryzykownych
szczepionek.

Wierzymy też, że otwarta debata pozwoli Panu Prezydentowi wyrobić sobie lepszą ocenę zasadności
podpisania tej nowelizacji. Mamy bowiem przekonanie, że interes zdrowotny Polaków oraz
poszanowanie konstytucyjnej gwarancji wolności uzasadniają odrzucenia tej nowelizacji lub
skierowania jej do Trybunały Konstytucyjnego.

W załączeniu przesyłamy krótkie podsumowanie najważniejszych zastrzeżeń wobec nowelizacji, które
naszym zdaniem powinny zostać podniesione i wyjaśnione w otwartej debacie.

Załącznik nr 1

Zwracamy uwagę na istotne i kontrowersyjne zmiany proponowane w ww. projekcie:

1. Zmiana definicji choroby zakaźnej na potrzeby inspekcji sanitarnej, co budzi obawy rozszerzenia
przymusu szczepień o kolejne szczepionki i daje możliwość ogłoszenia epidemii z błahych powodów,
a co z tym się wiąże nałożenie przymusu szczepień na wszystkich obywateli (art. 2 ust. 2). Może to
dotyczyć chorób spoza rozporządzenia Ministerstwa Zdrowia i Rady Ministrów.

2. Określenie obowiązku szczepień ochronnych w art. 5 w sposób ogólny, przenosząc go na
wszystkich obywateli, a nie tylko dzieci. Intencją tej zmiany jest połączenie przepisów dotyczących
stanu epidemii z przepisami ogólnym (art. 5, po nowelizacji w rozdziale 1 „Przepisy Ogólne”, z art. 46
znajdującego się w rozdziale 8 „Zasady postępowania w razie stanu zagrożenia epidemicznego i stanu
epidemii”).

3. Rezygnacja z refundacji kosztów zgłoszenia niepożądanych odczynów poszczepiennych przez
lekarzy (uchylenie art. 21 ust. 9), co jeszcze bardziej pogorszy i tak wadliwy monitoring tych
odczynów w naszym kraju.

4. Próba zmonopolizowania i ograniczenia dostępu do informacji o zakażeniach, chorobach zakaźnych
i niepożądanych odczynach poszczepiennych poprzez ograniczenie ich rejestracji do systemu
Sentinel. Jednocześnie rezygnuje się z przechowywania w przychodniach i szpitalach dokumentacji
dotyczącej zgłoszonych Niepożądanych Odczynów Poszczepiennych. To uniemożliwi dochodzenie
roszczeń osobom poszkodowanym przez szczepienia, pozbawiając ich dostępu do indywidualnej
dokumentacji zawierającej dowody niezbędne do przedstawienia w sądzie. Projektowany jest płatny
dostęp do systemu Sentinel, wyłącznie dla niektórych instytucji i po wcześniejszym podpisaniu
umowy. Nie przewiduje się dostępu organizacji reprezentujących interesy pacjentów ani dostępu
osób indywidualnych do swoich danych. Jednak nawet płatny dostęp może być ograniczony, gdyż GIS
przewiduje rozpatrzenie podania z możliwością odmowy, której przyczyny nie są w projekcie ustawy
w żaden sposób określone (art. 29a).

5. Kontrowersyjny temat przymusu bezpośredniego wykonywanego przez pracowników medycznych
pod nadzorem lekarza (art. 36 ust.2).

6. Zniesienie uprawnień Ministerstwa Zdrowia do określania standardów pracy inspekcji sanitarnej
oraz wydawania rozporządzeń dotyczących formalnych procedur jej działania. Rezygnuje się również
z brania pod uwagę praw Unii Europejskiej, Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych oraz
zachowania słusznych interesów podmiotów kontrolowanych.

7. Rozszerzenie uprawnień Inspekcji Sanitarnej o nadzór nad realizacją obowiązków przez
obywateli. Nadzór ten ma dotyczyć obowiązków zawartych w art. 5 i obejmować również
obowiązkowe poddawanie się szczepieniom (bez określenia jakim) oraz obowiązkowe profilaktyczne
przyjmowanie leków (bez określenia o jakie leki chodzi). Obowiązki te mają dotyczyć wszystkich osób
przebywających na terytorium RP, również osób zdrowych, nie wymagających pomocy lekarskiej.

8. Brak regulacji odnośnie odszkodowań za powikłania poszczepienne występujące po szczepieniach,
których obowiązek nakłada ustawa. Brak regulacji odnośnie odszkodowań za działania niepożądane
leków profilaktycznie i obowiązkowo przyjmowanych przez zdrowe osoby.

W związku z powyższym prosimy o możliwość udziału w debacie, która umożliwi przedstawienie
argumentów przemawiających za odrzuceniem projektu ww. ustawy lub zaskarżeniem jej do
Trybunału Konstytucyjnego.

Da ona możliwość przedstawienia opinii lekarzy, naukowców i prawników dotyczących kwestii
regulowanych przez ustawę, w tym przymusu szczepień. Nadmieniamy, że większość krajów
europejskich pozostawia wolny wybór obywatelom, a obowiązek, a nawet przymus dotyczy głównie
krajów byłego bloku wschodniego i wynika z anachronicznych przepisów. Obecnie obowiązujące
przepisy są niejasne i prowadzą do błędnych interpretacji, a wszelki przymus w tej kwestii stoi w
jawnej sprzeczności z Konstytucją RP, prawem europejskim, Europejską Konwencją o Ochronie Praw
i Godności Istoty Ludzkiej wobec Zastosowań Biologii i Medycyny i prawem pacjenta do świadomej
odmowy albo zgody na zabieg medyczny, jak również Traktatem Lizbońskim (Art. 6) oraz Kartą praw
podstawowych Unii Europejskiej (Rozdział I, Art. 3, pkt 2).

Załącznik nr 2

Porównanie nowelizowanych zapisów ustawy:

TAK dla szczepień. NIE dla obowiązku i przymusu szczepień. Zestawienie niepokojących zmian w
ustawie o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz
ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (druk senacki nr 141, druki sejmowe nr 293 i 416).