Sława i Chwała Rzeczypospolitej, Hołd pruski

avatar użytkownika Michał St. de Zieleśkiewicz

Czterysta Osiemdziesiąt pięć lata termu, w dniu 10 kwietnia 1525 roku, za panowania Zygmunta I Starego, Albrecht Hohenzollern, były  wielki mistrz Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, w dniu 10 kwietnia już jako  Książe świecki  i władca Prus Książęcych, złożył hołd lenny / Hołd Pruski / na Rynku Głównym w Krakowie swemu wujowi Królowi Rzeczypospolitej Zygmuntowi I Staremu.

 
Albrecht Hohenzollern, urodzony na terenie Frankonii, dzisiaj Bawaria, był synem Fryderyka Hohenzollerna i Zofii Jagiellonki, córki Kazimierza  IV Andrzeja Jagiellończyka, Rex Poloniae II, Siostrzeńcem Zygmunta Starego. 
W wyniku ustaleń miedzy Królem Rzeczypospolitej Zygmuntem I Starym i Księciem świeckim  Albrechtem Hohenzollernem, w dniu 8 kwietnia 1525 roku Prusy Zakonne, państwo niemieckie zakonu krzyżackiego, obejmowało Prusy Wschodnie / część Królestwa Pruskiego / Estonię, Łotwę zostaly przekształcone w Prusy Książęce,  Księstwo Pruskie, jako lenno Rzeczypospolitej. Stolicą Prus Książęcych został Królewiec.
 
W wyniku zawartego układu, prawo do dziedziczenia Księstwa Pruskiego otrzymali męscy potomkowie z prawego łoża  Albrechta Hohenzollerna. Polsce zaś traktat zapewnił prawo aneksji Prus Książęcych po wygaśnięciu rodu Albrechta po mieczu.
W czasie składania hołdu, nowy, stary władca Księstwa Pruskiego, otrzymał od Króla Rzeczypospolitej Zygmunta I Starego, proporzec z herbem Prus Książęcych, co było symbolem lenna w stosunku do Rzeczypospolitej.
 
Polska za panowania Zygmunta I Starego, była powoli ale systematycznie okrążana przez Hohenzollernów. Wasyl III Rurykiewicz ,wielki książę moskiewski,  sprzymierzył sie z cesarzem  Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu niemieckiego, Maksymilianem I Habsburgiem. Cesarze Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego nie uznawali traktatu toruńskiego  zawartego 19 października 1466 między Polską, a Krzyżakami, kończącego wojnę trzynastoletnią 1454-1466. W tej części traktatu, który zobowiązywał Krzyżaków  do lennej podległości Polsce. Rzeczypospolita obawiała się kolejnego przymierza wielkiego mistrza  Albrechta Hohenzollerna z Moskalami. Zjazd Wiedeński z  19 lipca 1515 roku dzięki polityce Króla Zygmunta tylko na chwilę nie dopuścił do nowego przymierza Hohenzollernów z Moskalami. Sytuacja na Litwie była tragiczna. W wyniku wojen między Litwą a moskalami w latach 1507-1508 i 1512-1522, Litwa  utraciła w  1514 Smoleńsk mimo viktorii pod Orszą  8 września 1514 roku. W a w 1522 Nowogród Siewierski
Rzeczypospolita nie mogła sobie pozwolić na kolejne wojny z   Albrechtem Hohenzollernem. Tym bardziej, że Rzeczypospolita miała skarb pusty. Taki zastał Zygmunt Stary. Brat i poprzednicy na tronie Polskim, zostawili skarb pusty.Główne długi to zaległy żołd w wysokości 67 tysięcy złotych.
W tej sytuacji Zygmunt I Stary nie mógł nic więcej zrobić jak zgodzić się na  lenno Hohenzollernów, które przechodzi do historii jako Hołd Pruski

1 komentarz

avatar użytkownika Maryla

1. 10 kwietnia 2025 r.

10 kwietnia 2025 r. mija
dokładnie 500 lat od Hołdu Pruskiego – wydarzenia będącego przedmiotem
gorących dyskusji historyków, a utrwalonego w powszechnej świadomości
dzięki malarstwu Jana Matejki. „Ja Albrecht (…) w Prusach, szczeciński,
pomorski, słowiański, kaszubski książę, pan Rugii, burgrabia
norymberski, przyrzekam i ślubuję, że najjaśniejszemu władcy i panu
Zygmuntowi, królowi Polski, wielkiemu księciu Litwy, Rusi i wszystkich
ziem pruskich panu i dziedzicowi, jako mojemu przyrodzonemu
dziedzicznemu panu i jego majestatu potomkom i następcom. Królom
i koronie Polskiej będę wierny i posłuszny i będę się starał o dobro
jego majestatu, potomków i Korony Polskiej, a bronił od zła i wszystko
czynić będę, co jest obowiązkiem wiernego wasala. Tak mi dopomóż Boże
i święta Jego Ewangelio’” – takie słowa miał wypowiedzieć książę
Albrecht Hohenzollern, klęcząc przed królem Zygmuntem I Starym.

Dokładnie
500 lat temu, 10 kwietnia 1525, na Rynku krakowskim Albrecht
Hohenzollern, książę pruski, uklęknął przed polskim królem Zygmuntem
Starym, przysięgając wierność i posłuszeństwo królom i Koronie Polskiej.
Wydarzenie to znane jest pod nazwą „hołd pruski” i po dziś dzień
wywołuje gorące dyskusje historyków.

"Hołd Pruski" Jana Matejki / autor: Jan Matejko, Public domain, via Wikimedia Commons


"Hołd Pruski" Jana Matejki / autor: Jan Matejko, Public domain, via Wikimedia Commons

Maryla

------------------------------------------------------

Stowarzyszenie Blogmedia24.pl