Problem unieszkodliwiania odpadów promieniotwórczych powstał w 1958 roku, z chwilą uruchomienia w Instytucie Fizyki Jądrowej w Świerku pierwszego badawczego reaktora atomowego Ewa. Rozwiązaniem problemu była budowa krajowego składowiska tych odpadów w Różanie i jego otwarcie w 1961 roku. Mieści się ono na terenie dawnego fortu, wybudowanego przez armię rosyjską w latach 1905-1908, który zajmuje ponad 3 ha. KSPO w Różanie jest ujęte w klasyfikacji Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej jako składowisko powierzchniowe. Według założeń, gromadzi się w nim tzw. krótkożyciowe odpady nisko- i średnioaktywne oraz okresowo - odpady długożyciowe (o okresie rozpadu liczone w tysiącach lat).
Ministerstwo Gospodarki analizuje potencjalne jego lokalizacje, jednak "na tym etapie nie można wskazywać żadnego miejsca" - wyjaśnia wiceminister. Wiadomo jedynie, że w tym roku wybrana zostanie firma, która oceni możliwości lokalizacji w kraju składowiska nisko- i średnioaktywnych odpadów promieniotwórczych, w tym wskazane przez MG. Firma ta wytypuje trzy miejsca, spośród których do końca 2012 roku resort wybierze jedno.

http://energetyka.wnp.pl/bedzie-drugie-skladowisko-nisko-i-srednioaktywnych-odpadow-promieniotworczych,105722_1_0_0.html

NOWE PRAWO ATOMOWE

Na mocy porozumienia Pełnomocnik Rządu ds. Polskiej Energetyki Jądrowej oraz PAA będą współpracować przy nowelizacji ustawy Prawo atomowe. Nowe przepisy będą regulować kwestie bezpieczeństwa jądrowego, ochrony radiologicznej, ochrony fizycznej i zabezpieczeń materiałów jądrowych. Ich opracowanie umożliwi realizację Programu Polskiej Energetyki Jądrowej. Zgodnie z ustaleniami, prezes PAA podejmie działania, które pozwolą wdrożyć do Prawa atomowego Dyrektywę Rady 2009/71/Euratom, ustanawiającą wspólnotowe ramy bezpieczeństwa jądrowego.

http://www.mg.gov.pl/Wiadomosci/Strona+glowna/MG+i+PAA+przygotuja+nowe+Prawo+atomowe.htm

TRANSPORT RADIOAKTYWNYCH

Znakowanie środków transportu i przesyłek zawierających materiały promieniotwórcze.
Pojazdy przewożące materiały promieniotwórcze powinny być oznakowane nalepką ostrzegawczą z charakterystyczną czarną "koniczynką".Umieszczona na nalepce cyfra jest międzynarodowym oznaczeniem materiałów promieniotwórczych przyjętym przez ONZ.

Na pojeździe powinien znajdować się również znak ostrzegawczy w postaci pomarańczowej tablicy. Podczas transportu niektórych materiałów promieniotwórczych na tablicy tej są umieszczane liczby określające numer rozpoznawczy materiału i numer rozpoznawczy zagrożenia wg klasyfikacji ONZ.

Transport materiałów promieniotwórczych.
Materiały promieniotwórcze transportowane są: samolotami, koleją, samochodami, statkami. Większość transportowanych przesyłek zawiera bardzo małe ilości substancji promieniotwórczych. Zawsze jednak należy brać pod uwagę możliwość narażenia ludzi na zetknięcie się z nimi. Aby ryzyko tego narażenia maksymalnie zmniejszyć Rada Społeczno-Ekonomiczna ONZ upoważniła Międzynarodową Agencję Energii Atomowej (MAEA) do przygotowania, a także zarekomendowania przepisów i standardów dotyczących bezpiecznego transportowania materiałów promieniotwórczych.
Materiały promieniotwórcze przewożone są w różnych opakowaniach, gwarantujących integralność przesyłki w czasie transportu i określoną w przepisach osłonność przed promieniowaniem. Typ opakowania w jakim przewozi się materiał promieniotwórczy zależy od rodzaju materiału, jego objętości, ilości, postaci fizycznej i aktywności. Dlatego też poszczególne typy opakowań muszą być inaczej skonstruowane i muszą posiadać inne parametry wytrzymałościowe.



Opakowania typu B-

charakteryzują się podwyższoną wytrzymałością mechaniczną i termiczną, gdyż muszą zapewnić szczelność i osłonność ładunku nawet w razie poważnych wypadków transportowych. Używane są do przewozu najbardziej radioaktywnych materiałów / wypalone paliwo jądrowe, źródła promieniotwórcze o bardzo dużej aktywności / Opakowania typu B podawane są szczególnie surowym testom mechanicznym, termicznym i zanurzeniowym. Poza tym muszą być autoryzowane przez właściwe organa dozoru jądrowego i ochrony radiologicznej danego kraju.

Opakowania typu A-

zapewniają szczelność i osłonność ładunku, jednak charakteryzują się mniejszą wytrzymałością na uszkodzenia niż opakowania typu B. Zakłada się również, że opakowanie może zostać uszkodzone w czasie transportu, a jego zawartość wydostać się na zewnątrz. Przepisy określają maksymalną ilość substancji promieniotwórczych, które mogą być przewożone w tego typu opakowaniach. Ryzyko napromieniowania lub skażenia- nawet w przypadku uwolnienia substancji promieniotwórczej do środowiska jest niewielkie.


Opakowania przemysłowe / IP / -

służą do transportu materiałów o niskiej aktywności lub przedmiotów skażonych powierzchniowo. Zawarta w nich mała ilość substancji promieniotwórczych stanowi w sytuacjach awaryjnych niewielkie zagrożenie dla ludzi i środowiska.
 

http://www.sciaga.pl/tekst/11376-12-odpady_promieniotworcze

OPRACOWANIE STRUPCZEWSKIEGO O MATERIAŁACH RADIOAKTYWNYCH

http://www.pptn.pl/multimedia/as/Czy_mamy_bac_sie_odpadow_radioakt.pdf

 

  Klasyfikacja odpadów promieniotwórczych
 
Klasyfikację odpadów promieniotwórczych można przeprowadzić na bardzo wiele sposobów, a mianowicie:
  • ze względu na stan skupienia (odpady promieniotwórcze gazowe, ciekłe i stałe);
  • ze względu na aktywność właściwą (niskoaktywne, średnioaktywne i wysokoaktywne);
  • ze względu na rodzaj emitowanego promieniowania (α-, β-, γ-, neutrono-promieniotwórcze i zawierające materiały rozszczepialne);
  • ze względu  30 lat i długożyciowe £na wielkość okresu półrozpadu T1/2 (krótkożyciowe – T1/2  – T1/2 > 30 lat);
  • ze względu na grupę radioizotopów (niskoradiotoksyczne – III lub IV klasa radiotoksyczności i wysokoradiotoksyczne – I lub II klasa radiotoksyczności).
 
Kwalifikację odpadów promieniotwórczych dokonuje się zgodnie z załącznikiem nr.1 do rozporządzeniem RM z dnia 3 grudnia 2002 (poz.nr.1925), a mianowicie ze względu na aktywność dzieli się je na nisko-, średnio- i wysokoaktywne.:
 

 

Aktywność
1 izotop stężenie promieniotwórcze [kBq\kg]
Kilka izotopów
Suma stosunków stężeń
Aktywność [Bq] lub suma stosunków aktywnośći [/]
Niskoaktywne
(1-10.000>
wartości z załącznika
(1-10.000>
 
 
Ciekłe
 
< od wartości z załącznika
 
<1
> 1000 (aktywność lub suma stosunków aktyw) x wartość z załącznika dla 30 dniowych odpadów
Średnioaktywne
(10.000-10.000.000>
wartości z załącznika
(10.000-10.000.000>
 
wartości z załącznika
 
Wysokoaktywne
> 10.000.000
wartości z załącznika
> 10.000.000
wartości z załącznika
 
 
Odpady na nisko-, średnio- i wysokoaktywne można podzielić na podkategorie, a mianowicie :
 

 

Podkategorie odpadów
Przejściowe
Krótkożyciowe
Długożyciowe
Stężenie promieniotwórcze odpadów takie, że za 3 lata obiży się po poziomu niskoaktywnech.
Zawierają głównie izotopy krótkożyciowe, średnie stężenie promieniotwórcze izotopów długożyciowych£ 400 [kBq/kg] a maksymalne£ 4000 [kBq/kg].
Zawiera głównie izotopy długożyciowe; średnie stężenie promieniotwórcze izotopów długożyciowych³ 400 [kBq/kg].
 

Przekrój jednej z fos fortu Różan

Teren składowiska jest szczelnie otoczony płotem i pilnowany, a na jego terenie i w najbliższej okolicy prowadzi się stały monitoring dozymetryczny.

Kontrola radiologiczna KSOP w Różanie polega na

http://www.sior.pl/web/index.php?view=article&catid=63:warsztaty-szkoleniowe&id=269:odpady-promieniotworcze&option=com_content&Itemid=133

 

Bilans odpadów odebranych do unieszkodliwiania w latach 2000-2008. Z danych przytoczonych w tablicy wynika, że systematycznie maleje ilość odbieranych odpadów stałych i ciekłych. Jest to spowodowane wprowadzeniem nowych, udoskonalonych technologii produkcji izotopów, właściwą eksploatacją urządzeń techniki jądrowej, a także spadkiem zainteresowania stosowaniem izotopów promieniotwórczych.
Wyszczególnienie
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
stałe
ciekłe
stałe
ciekłe
stałe
ciekłe
stałe
ciekłe
stałe
ciekłe
stałe
ciekłe
stałe
ciekłe
stałe
ciekłe
stałe
ciekłe
Źródła odpadów promieniotwórczych
Reaktor MARIA (m3)
16,55
265,00
14,60
110,00
8,00
95,00
6,00
30,00
6,00
98,21
5,03
21,0
12,92
152,09
5,50
84,00
6,76
29,00
Reaktor EWA (m3)
4,65
-
1,20
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
OR POLATOM IEA (m3)
11,85
0,41
10,75
0,34
7,20
0,26
7,80
0,23
8,03
0,13
8,60
0,02
7,75
0,03
6,20
0,02
-
0,05
ZUOP
5,89
8,50
76,95
8,00
3,10
4,00
18,95
8,00
7,06
-
2,56
4,00
0,33
0,00
1,51
0,00
3,35
6,00
Instytucje spoza Ośrodka Świerk (medycyna, przemysł, nauka) (m3)
45,83
1,30
41,98
1,39
29,73
1,59
26,79
1,45
31,39
2,88
26,13
1,66
21,17
0,96
17,27
0,48
12,68
2,59
Ogółem
84,76
275,20
145,48
119,73
48,03
100,85
59,54
39,68
52,48
101,22
42,32
26,68
42,17
153,08
30,48
84,50
22,79
37,64
Kategorie odpadów promieniotwórczych
niskoaktywne (m3)
63,22
274,81
128,14
119,40
39,77
100,64
47,62
39,66
40,17
28,19
31,26
26,68
41,57
153,08
29,92
84,48
22,38
37,63
średnioaktywne (m3)
-
0,40
-
0,33
-
0,21
1,88
0,02
1,35
73,03
0,65
-
0,60
0,02
0,60
0,02
0,40
0,01
alfa-promieniotwórcze (m3)
3,74
-
1,66
-
5,07
-
2,16
-
0,79
-
1,90
-
2,46
-
0,45
-
0,08
-
czujki dymu (szt.)
24 367
20 490
10 148
9 995
12 211
14 101
19 394
16 425
25 053
źródła zamknięte (szt.)
898
875
1235
1195
619
825
1397
1508
2675
Odpady przekazane do składowania w KSOP Różan
objętość
44,87
137,16
40,72
40,99
33,03
36,30
67,95
48,88
73,41
aktywność (rozpad na 31.12 w danym roku) (TBq)
1,40
1,57
2,41
1,24
0,52
1,87
1,74
1,37
1,26
 

 

http://www.atom.edu.pl/index.php/ej-w-polsce/300-odpady-promieniotworcze-w-polsce.html

 

Pomiary od 1 maja 2006 r.- po modernizacji stacji.

Stacje*Miejscowość (lokalizacja)Zakres średnich dobowych (nGy/h)Średnia roczna (nGy/h)
PMSBiałystok53-10170
Gdynia93-11499
Koszalin62-11777
Kraków84-147101
Łódź60-8668
Lublin82-11298
Olsztyn80-11192
 
Sanok79-11692
Szczecin64-9978
Toruń76-10285
Warszawa80-10086
Wrocław45-10959
Zielona Góra66-8873
IMiGWGdynia82-9586
Gorzów93-10999
Legnica94-122109
Lesko98-134114
Mikołajki65-11591
Świnoujście85-10191
Warszawa68-10284
Włodawa67-8776
Zakopane96-142119

Źródło: Biuletyn Działalność Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki oraz ocena stanu bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej w Polsce w 2007 roku

 

http://www.atom.edu.pl/index.php/ej-w-polsce/300-odpady-promieniotworcze-w-polsce.html

KOMENTARZ

 

Zmiany zapowiadane z budową elektrowni jądrowej i technik zwiazanych z nią  związane są z koniecznością dostosowania tych technologii do coraz wyższych wymagań dotyczących jakości przetwarzanych odpadów przeznaczonych do okresowego przechowywania bądź ostatecznego składowania, a także rosnącymi wymaganiami w zakresie ochrony środowiska , w Polsce ten temat jest zaniedbadny. Od czasu Czernobyla prawie się o tym nie wspomina.

Kejow