Epizod?

Fragmenty rozmowy J. Ciechanowskiego z płk J. Rzepeckim (5 listopada 1945 został aresztowany, skazany w 1947 na karę 8 lat więzienia zwolniony z więzienia na mocy amnestii w lutym 1947 roku. Zawierzywszy gwarancjom śledczych MBP o nierepresjonowaniu ujawnił wszystkich swoich współpracowników i nawoływał do ujawnienia się pozostałych członków WiN-u.):

"(...)Z czym i po co przyjechał do Warszawy dr Retinger?

Retinger przyjechał po prostu zbadać jak jest w kraju. Chciał się zorientować czy Armia Krajowa będzie się bić z Sowietami. Retinger nie był sowieckim szpiegiem.Szukał kontaktów ze wszystkimi: ze mną też chciał rozmawiać, ale się z nim nie widziałem. Rozmawiał ze stronnictwami. Dużo o Retingerze pisze Korboński.

Czy Komenda Główna AK otrzymała z Londynu polecenie zgładzenia Retingera, a jeśli tak to dlaczego?

Rozkazu zgładzenia Retingera nie było, ale mogła być jakaś inspiracja. Osobiście ze sprawą tą się nie spotkałem. Na odprawach nie rozmawiano o tym przy mnie. Retinger to był wielki Europejczyk. Różański mówił mi w czasie śledztwa: Retinger to człowiek, za którym idą wielkie rzeczy. Retinger do powstania nie namawiał. Anglicy i Rosjanie powstania nie chcieli. O "kąpieli" i wypadku Retingera nic nie wiedziałem. Trudno mi też powiedzieć, czy był to rzeczywiście wypadek, czy też nie."

Za: J. M. Ciechanowski, Powstanie warszawskie. Zarys podłoża politycznego i dyplomatycznego, Pułtusk- Warszawa 2009, s. 637- 638.

Strona 683 i dalej do 687, Józef Retinger w świetle raportów polskiego i brytyjskiego wywiadu z lat 1913-1943, fragmenty:

"(...)Pod datą 3.4.1925 r. figuruje notatka, iż na zjeździe międzynarodowej federacji Związków Robotniczych Retinger głosował za komunizmem, ponadto pozostawał w kontakcie z podejrzanymi ludźmi.

Na tymże samym zjeździe w Amsterdamie Retinger pozostawał w stosunkach z John Brownem, komunistą, z którym omawiał sprawę Meksyku (not. z 2.1.26). W Holandii jak mówi notatka placówki angielskiej z dn. 11.6.26 - nie zdołano natrafić na miejsce zamieszkania Retingera, którego ukrył w swym mieszkaniu John Brown.
Pod datą 7 lipca 1928 r. donosi Scotland Yard, że Retinger objął posadę w Związku Zawodowym Robotników w Polsce, pod datą zaś 3.10.1928 r., że władze polskie zdają sobie sprawę z zainteresowania Retingera Międzynarodową Federacją Związków Zawodowych, lecz w Polsce jest mało czynny, natomiast działa za granicą. Władze polskie zwróciły uwagę na jego działalność w związku z ruchami robotniczymi w Dąbrowie Górniczej oraz kolejarzy. Podejrzewa się go o kontakt z „PROFINTERN" w Moskwie.
Pod datą 4.12.37 kapitan Liddel z „M.I.5" wydaje polecenie stwierdzenia pełnego nazwiska i imienia osobnika podpisującego korespondencję z Londynu do prasy polskiej inicjałami .J.H.Re". Dn. 23.12.37 r. notuje, że inicjały te znaczą: Józef Hieronim Retinger, oraz podaje szereg informacji, jak że 3.3.25 Retinger wyjechał do Meksyku i pracował dla Browna z British Minority Movement, że 7.4.26 r. zaręczył się ze Stellą Morel, a w latach 1935, 36 i 37 przyjeżdżał do Anglii celem odwiedzenia dzieci.

W raporcie pod datą 5.1.1938 r. wzmianka, że Retinger w czasie poprzedniej wojny światowej uchodził za agenta działającego na korzyść każdego rządu, który by chciał go użyć. Jest więc osobnikiem niepożądanym i wydano nawet zarządzenie wydalenia go z Anglii.
W raporcie z dn. 12.10.1939 r. donosi O.E. Sargent, że Sir H. Kennard ostrzegł go przed niejakim Retingerem, podobno nieoficjalnym agentem polskim, który prawdopodobnie intrygować będzie przeciw ambasadorowi polskiemu w Anglii celem odwołania go z Londynu. Jest to osobnik podejrzany i należy traktować go z podejrzliwością.
Raport dla płk. V. Vivian z S.I.S. z dnia 5.11.39 mówi, że w latach 1914-18, w czasie wojny światowej, Retinger był podejrzany o pracę w charakterze agenta na rzecz Niemiec i przyjechał do N. Yorku wraz z ówczesnym ambasadorem niemieckim hr. Bernsdorfem z którym zamieszkał w hotelu Ritz Carlton.
List z dn. 21.7.40 do p. Frosta (którego referat obejmował również zagraniczny dział BBC) zawiera ostrzeżenie na wypadek, gdyby BBC przyznało transmisję rządowi polskiemu, „albowiem przedstawiciel prasowy i propagandowy gen. Sikorskiego jest niepożądanym osobnikiem. Jest nim Józef Retinger, który w r. 1931 był podejrzany o przysyłanie funduszów do Zjednoczonego Królestwa na propagandę komunistyczną.
Dn. 20.4.41 amerykańskie władze bezpieczeństwa zapytują się „I. S.", co jest jej wiadome o Hieronimie Retingerze, którzy towarzyszył gen. Sikorskiemu w charakterze sekretarza. State Department został ostrzeżony przed nim, którego uważają za identycznego z osobnikiem zamieszanym w sabotaże w St. Louis w r. 1921, a którego deportowano wówczas do Polski.

W piśmie „M.I.5" z dn. 29.7.41 w związku z zezwoleniem na pobyt w Anglii dla niejakiego Juliusza Bisno znajduje się uwaga, że Józef Retinger jest czy był wiceprezesem polskiej sekcji „Bnai Brith" (żydowska masoneria) w Londynie.

Na zakończenie proponuję poczytać ten tekst.