Inwazja U.S.A. na Paname - II

 Przypadek dyktatora Panamy, gen. M. Noriegi jest dobra ilustracja tego jak bardzo zaslepieni bywaja mniejsi i wieksi dyktatorzy. Ten dyktatorek musial byc slepy, gdyz nie dosc, ze Amerykanie mieli swoje bazy wojskowe w Panamie (193. Brygada Piechoty tuz pod stolica Panamy), to przed inwazja przeprowadzali manewry. Mozna nawet przewrotnie powiedziec, co to za inwazja skoro strona atakujaca juz byla od wielu lat na terenie atakowanego kraju. Tak wiec, w dzialaniach wojennych w tym kraju bralo udzial ponad 26 tysiecy zolnierzy amerykanskich, to ze Stanow Zjednoczonych przybylo droga lotnicza via spadochrony, mniej niz polowa tej liczby zolnierzy.

Inwazje poprzedzaly incydenty napasci na zolnierzy amerykanskich. W dniu 15 XII 1989 r. na kolacje w eleganckim hotelu w Panama City jechalo po cywilnemu i bez broni 4 oficerow amerykanskich. Zolnierze armii panamskiej (PDF) zatrzymali ich zabijajac z broni recznej por. R.Paza z 9.Marines i ranili kpt. R.E. Haddeda, tez z piechoty morskiej. Przypadkowymi swiadkami byli jadacy samochodem por. SEALS Adam Curtis i jego zona Boni. Zatrzymano ich i amerykanski specjals byl bity. Wazne to, ale to nie mialo wiekszego znaczenie dla inwazji, bo o jej przeprowadzeniu juz wczesniej zadecydowano, a pierwszy plan inwazji powstal jeszcze za prezydentury r. Regana; nosil on nazwe "Blue "poon". Jak ktos, chce, to moze te incydenty nazwac "przepelnieniem czary goryczy". Oficjalne byly dwa cele: ujecie M.Noriegi wprowadzenie demokracji w Panamie oraz ochrona obywateli amerykanskich, ktorych bylo tam calkiem duzo.

Wojska amerykanskie zaatakowaly w sumie ze dwa tuziny celow. Jesli chodzi sam Kanal Panamski, to oboma jego wylotami zajely sie; Grupa Zadaniowa Atlantyk, ktorej trzonem byla 7. DP lekkiej skladajaca sie z dwoch brygad, a z drugiej strony - Grupa Zadaniowa Pacyfikiem, ktorej glowna sile stanowila 82. Dywizja Powietrznodesantowa. Bylo tez wiele innych, mniejszych i wiekszych ugrupowan bojowych. Jedanym z nich byla Grupa Zadaniowa Semper Fi. Szczegolnie trudne zadania postawiono przed specjalsami w skladzie: SEALS Teams nr: 2, 4 i 6 (w sumie 4 plutony), 1 Oddzial Operacyjny Sil Specjalnych DELTA, 75. Pulk Rangers i 7. Grupa Sil Specjalnych. Nad tym wszystkim krolowalo lotnictwo w sile 300 samolotow. Po zakonczeniu dzialan wojennych zrzucono na spadochronach przeciwko wlamywaczom i innym przestepcom 16. Brygade Policji Wojskowej z Fort Bragg.

Operacje o nazwie "Just Cause" rozpoczeto tuz przed polnoca 19 X 1989 r. Jasne, ze zaczeli specjalsi z SEALS. Mieli oni dwa podstawowe cele: zniszczenie lodzi patrolowej "Presidente Porras" zacumowanej na Pier 18 na Balboa Harbor., ktorym moglby ewakuowac sie Noriega oraz przejecie odrzutowca "Lear" Noriegi znajdujacego sie na lotnisku Punta Patilla. Pierwsza operacje przeprowadzil Oddzial Zadaniowy o nazwie "Whiskey"  skladajacy sie z 21-osobowego wzmocnionego plutonu SEAMS Team Two. Wieksza i kosztowniejsza operacje przeprowadzil Zespol Zadaniowy "Papa" zlozony z 62 zolnierzy trzech plutonow SEALS Bravo, Delta i Golf z SEALS Team Four.

Obie sie powiodly. Okret zostal zniszczony o godzinie 1:00 w dniu 20 XII dwiema minami o wadze 20 funtow przyczepionymi przez dwie pary zolnierzy SEALS do obu koncow okretu. Poszlo sprawnie, choc wykonawcy tego smialego przedsiewziecia najedli sie strachu, gdy w pewnym momencie przeplynal nad nimi olbrzymi statek handlowy. Cierpieli tez z powodu bardzo wysokiej temperatury na miejscu akcji; ich treningi odbywaly sie w normalniejszych warunkach. Pozniej, Task Unit Whiskey zajelo jacht Noriegi, zas dwa dni pozniej zapobiegl przejeciu sttaku handlowego "Emanuel B" przez sily PDF. Na koniec, przejeli dom wypoczynkowy Noriegi na plazy Culebra.

Task Unit Papa przebyl znacznie ciezsza droge. Najpierw w dniu 19 XII o wyplyneli 15 lodziami gumowymi z bazy AFB Beach o godzinie 19:30 by po przeplynieciu 8 mil znalezc sie w okolicy lotniska o godzinie 23:30. Wychodzili na brzeg od godziny 00:45. Dotarli do trzech hangarow mniej wiecej na odleglosc 30 m. o godzinie 1:05 i natrafili na opor przeciwnika strzelajacego z broni maszynowej. Opor trwal 12 minut i obroncy sie wycofali. Jednak te kilkanscie minut okazaly sie byc bardzo kosztowne. Szczegolnie biorac pod uwage, ze wyszkolenie SEAL-sa kosztowalo przynajmnie 1 milon dolarow. Zolnierze TU Papa dostali sie pod ogien krzyzowy i kilku z nich zostalo rannych. Inni starali sie ich ewakuowac i gineli. W sumie, zginelo tam 4 specjalsow i 8 zostalo rannych, w tym pieciu ciezko. O godzinie 1:17 lotnisko zostalo calkowicie opanowane.

Glowna operacja trwala 5 dni, Noriega oddal sie w rece Amerykanow w dniu 5 I 1990 r., zas 12 I 1990 r. nastapilo calkowite zakonczenie zwycieskiej operacji wojskowej. W trakcie podbijania Panamy zginelo 200-300 zolnierzy i paramilitarnych z tego kraju. Okupione to zostalo strata  23 zolnierzy sil inwazyjnych. Czesc strat tych ostatnich miala charakter "friendly fire", czyli nie zgineli oni od kul przeciwnika. W sumie, intensywnosc walk byla niezbyt duza. Chyba mozna powiedziec, ze dla wojsk amerykanskich bylo to przyslowiowe "male piwo".

Panamski dyktatorek przez kilka dni ukrywal sie w misji dyplomatycznej Watykanu. Swiadomi tego Amerykanie oraz jego zamilowania do muzyki symfonicznej puszczal bardzo glosno przed ambasada piosenki zespolow: Van Halen - "Panama", Clask - "Walczylem z prawem"  i U-2 - "Tylko ciebie potrzebuje". Ta i inne okolicznosci sposodowaly, ze dyktator sie poddal. Zostal przekazany do aresztu w Miami na Florydzie. Sedziowie dali mu kare wiezienia w wysokosci 40 lat. Nie odsiedzial jej calej, a ostatni okres zakonczony smiercia naturalna spedzil w areszcie domowym u siebie.

Do dzis dzien 20 XII jest dniem zaloby narodowej w Panamie.

Zrodla:

"Operation Just Cause. The Planning and Execution of Joint Operation in Panama, February 1988-January 1990", Joint History Office of the Chairman of the Joint Chiefs of Staff, Washington, D.C. 1995.

Kevin Dockery, "Navy SEALs A History. Part III, Post-Vietnam to the Present", The Military Book Club, Garden City, New York 2003, s.177-209.