Problem z Renesansem - I

Postepacy maja w zgranym repertuarze zarzucanie prawicowcom prymitywizmu,zacofania na poziomie Sredniowiecza. Sami maja reprezentowac to co swiatle w historii ludzkosci zapoczatkowane Renesansem. Taki sposob widzenia zarowno Sredniowiecza jak i Renesansu jest mocno przestarzaly, by  nie powiedziec, zatechly. miejsce Sredniowiecza w historii jak i jego zwiazki z Odrodzeniem sa bardziej skomplikowane niz mogloby sie to wydawac postepowym historiozofom.

Przede wszystkim sam schemat nazywany Wielka Narracja (Grand Narrative) jest mocno krytykowany, a nawet odrzucany. W znanym ciagu charakteryzujacym rozwoj kultury Zachodu: okres klasyczny, Sredniowiecze, Renesans, Wielkie Odkrycia Geograficzne,Rewolucja Naukowa, Oswiecenie i dalej, Renesans jest najbardziej watpliwy az do tego stopnia, ze kwestionuje sie nawet jego istnienie, a juz charakter rewolucyjny, radykalane zerwanie ze Sredniowieczem jest calkowicie nie do przyjecia w swietle zrodel historycznych.

Profesor University of Cambridge, Peter Burke w swej ksiazce "The Renaissance" (Renesans),(Palgrave, Londyn 1997)  przedstawil jaki jest obecnie stan wiedzy historycznej oraz interpretacje dotyczace Renesansu. Przedstawie jego ksiazke, nazywana przez niego esejem w wersji ograniczonej do Odrodzenia we Wloszech. Powinno to byc wystarczajace do zrozumienia problemu.

Autorem pokutujacego prawie do dzis mitu Renesansu jako mocno wyodrebnionego okresu historycznego byl szwajcar Jacob Burckhardt. W swej ksiazce "Civilisation of the Renaissance in Italy" 1860 (Cywilizacja Renesansu we Wloszech) uznal, ze glownymi pojeciami definiujacymi Odrodzenie byl indywidualizm i nowoczesnosc. Uczony stal sie piewca Renesansu miedzy innymi dlatego, ze mierzila go rodzinna Szwajcaria a Wlochy olsniewaly. Zaangazowal sie tak dalece, ze  podpisywal sie jako "Giacomo Burcardo". 

W slad za Burckradtem poszlo szereg uczonych z zachodniej Europy. Ich wizja naukowa zostala wzmocniona quasi-religijnym kultem swiatyn nazywanych "muzeami".

Mit stopniowo byl podwazany przez historykow zajmujacych sie Sredniowieczem. Dwa wnioski z ich szczegolowych badan byly najwazniejsze. Po pierwsze, tworcy Renesansu byli bardziej ludzmi Sredniowiecza niz mogloby sie to wydawac. "Ludzie Renesansu" swoimi zachowaniami, zalozeniami i idealami byli calkiem blisko Sredniowiecza. Dosc powiedziec, ze czesc z nich byla ksiezmi i mnichami.

Po drugie, uznano, ze Renesans nie byl jeden, raczej trzeba uzywac liczby mnogiej. Na przyklad w XII w. byly pewnego rodzaju  "odrodzenia". Za Odrodzenie mozna uznac okres Karolingow.

Sprawa wymaga bardziej szczegolowego wyjasnienia i zostanie to zrobione w kolejnych odcinkach.