Józef H. Retinger (Dark Side of the Moon) - część 1.

 Józef H. Retinger (Dark Side of the Moon) - część 1[1]

W pamiętną rocznicę '17 września' [2013] odeszła do Pana Aleksandra Naumik, norweska gwiazda muzyki rozrywkowej. Urodzona 1949 - już od kilku lat w sowieckim Wilnie (Vilnius), w dokumentach zapisywano: 'Wilno'... Zmarła w wieku 64 l. w swoim domu w Oslo, w bliżej nie znanych okolicznościach.

Aleksandra Naumik - w sześć lat po Defiladach Zwycięstwa (1951) - w wieku 2 l. ze starszą o dwa lata siostrą Lilianną (4 l.) oraz rodzicami - Mikołajem (oficerem Wojska Polskiego kampanii wrześniowej oraz Armii Krajowej) i Haliną (z Kobylińskich) - zostaje deportowana do Gułagu w Tajturce koło Irkucka.

Na zesłaniu rodzina Naumików przeżywa czas pamiętnego XX Zjazdu KPZR w Moskwie 14-25.02.1956 - 'pamiętnego', bo dziś zjazd ten uznawany jest niemal jednogłośnie za 'przełomowy' w dziejach ZSRR (żadnego 'przełomu' ne było).

Rodzina Naumików gdyby nie zaradny stryj Aleksander (to jemu Ola 'zawdzięcza' swe imię) na pewno by nie wróciła z Syberii już po sześciu latach. Naumikowie osiedlili się w 1957 w Kluczborku, a mała Ola była obdarzona głosem o wyjątkowej skali 4 i pół oktawy. Jako siedemnastolatka (1966) zostaje zaproszona do telewizyjnych 'Listów śpiewających' Agnieszki Osieckiej, w których to ze Skaldami śpiewa 'Krokodyl na Mazurach'. W 1967 bierze udział w V Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu (konkurs debiuty) i z towarzyszeniem Alibabek śpiewa 'Rurkę z kremem'. W 1970 kończy Wyższą Szkołę Pedagogiczną w Łodzi, parę miesięcy śpiewa z zespołen Quorum, poznaje studenta łódzkiej Filmówki Haakona Sandoy'a, za którego wychodzi za mąż i na stałe wyjeżdża do Norwegii (Stavanger).

Tego samego roku przychodzi na świat córka Naomi. Aleksandra pod pseudonimem 'Alex' robi zawrotną karierę jako piosenkarka muzyki pop, rock i funky, nagrywa 8 płyt długogrających, zdobywa liczne nagrody, współpracuje m.in. z Roxy Music, Davidem Fosterem, Andy Summersem, Janem A. P. Kaczmarkiem. Dziennikarka Randi Bratelli pisze o niej książkę ('Veien de gikk' 1978). Aleksandra wprowadziła modę na fryzurę 'Alex', która jest znana do dziś.

Aleksandra Naumik była w trakcie prac nad dwoma historycznymi 'projektami':

1/ 'Z Wilna na Syberię'.[2]

2/ 'Mówmy nie o jednym Holocauście'.

Jednocześnie nie ukrywała swych poglądów przeciw zdecydowanie lewicującemu szołbiznesowi norweskiemu. Po ogłoszeniu stanu wojennego w Polsce, odśpiewała w Oslo (pl. Uniwersytecki) Mazurek Dąbrowskiego. Za swoje poglądy niepoprawne politycznie złamała swoją karierę - mogła osiągnąć dużo więcej.

Rodzina Naumików jest tragicznym przykładem, do czego doprowadzają 'zabawy' facetów w krótkich spodenkach w Stany Zjednoczone Europy. Kiedy z jednej strony malowano hasła '3 x TAK', a później 'Aby Polska rosła w siłę, a ludziom żyło się dostatniej' - z drugiej strony w tym samym czasie, deportowano tysiące Polaków na Sybir.

17 września - dzień śmierci Aleksandry Naumik - został uchwalony przez Sejm RP 'Dniem Sybiraka'[3][4].

'Na etapie'

/ - Dawid Hallmann/

Sybirakom/

Zdradzeni przez noc stoją w czerni mroku/

Mając w kieszeniach jedynie strach i głód/

Jeden przy drugim nie mogąc zrobić kroku/

Stoją w wagonach co wiozą ich na Wschód/

Winą ich - polskość, chwała dawnych dni/

Zbrodnią - modlitwy za tą co nie zginie/

Karą - ból, nędza, pot, ofiara krwi/

Krwi bohaterów, którą Sybir spłynie/

Jak piołun życie gorzkie toczy los/

Nie znając smaku cukru ani miodu/

A wiatr ponad stepem niesie głos/

Głos zesłanego to narodu.../

['...niech nie opuszcza ciebie twoja siostra Pogarda/

dla szpiclów katów tchórzy - oni wygrają/

pójdą na twój pogrzeb i z ulgą rzucą grudę/

a kornik napisze twój uładzony życiorys/

i nie przebaczaj zaiste nie w twojej mocy/

przebaczać w imieniu tych których zdradzono o świcie...'][5]

Lecz przyjdzie taki dzień, gdy wrócą/

Dusz tysiące ruszy w drogę/

I pieśń kresową zanucą/

W Polsce przedrozbiorowej./

O masowych deportacjach tysięcy Polaków - jeszcze w 1951 r. - pisze Wanda Krystyna Roman w Biuletynie Wojskowej Służby Archiwalnej, Nr 22/1999:

Dopiero w 1996 r. udostępniono archiwa dotyczące masowych deportacji z Wileńszczyzny.

Wszystkim deportowanym [do 1941 r.] dopiero w 1952 r. zmieniono kategorię 'zesłańców' na 'osadników specjalnych'. W 1953 r. większość z nich w dalszym ciągu znajdowała się na zesłaniu.

Od sierpnia 1944 r., kiedy tereny Litwy i Wileńszczyzny stopniowo były uwalniane spod okupacji [niemieckiej], kontynuowano zwalczanie 'elementu kontrrewolucyjnego'. Szczególne nasilenie ruchu partyzanckiego - polskiego i litewskiego w okresie 1944-1945 spowodowało wzmożoną działalność wojsk NKWD przeciwko niemu i w konsekwencji aresztowania kolejnych tysięcy osób.

Jesienią 1944 r. padły pierwsze propozycje represjonowania rodzin członków zbrojnego podziemia antysowieckiego, wiosną 1945 r. podjęto decyzję w tej sprawie, a 16 czerwca tego roku Ł. Beria wydał rozporządzenie o przesiedleniu w północne rejony republiki Komi i do obwodów mołotowskiego i świerdłowskiego członków rodzin przywódców i aktywnych uczestników 'band'. Odpowiedzialnym za przeprowadzenie operacji był w kwietniu-maju 1945 r. komisarz D. Rodionow, w lipcu-wrześniu 1945 r. gen. A. Apolonow i gen. B. Kobułow. Wysiedlono wówczas około 6.000 osób.

1946-1948:

W 1946 r. represje nieco zmalały, na Syberię zesłano około 2.000 osób, ale w końcu grudnia tego roku MWD ZSRR [MWD - Ministerstwo Wnutriennych Dieł /Ministerstwo Spraw Wewnętrznych/] w kolejnej dyrektywie nakazało wzmożenie walki z 'bandytyzmem', co znów wiązało się z powołaniem grupy operacyjnej opracowującej plan następnych deportacji.

Szczyt wywózek z terytorium Litwy nastąpił w maju 1948 r. Na podstawie uchwały Rady Ministrów Związku Sowieckiego nr 417-160/ściśle tajne z 21 lutego 1948 r. podpisanej przez Stalina zdecydowano o wysiedleniu z terenów Litewskiej SRS 12.000 rodzin 'bandytów i nacjonalistów' oraz tzw. 'wspólników bandytów' (bandposobników) - czyli kułaków wraz z rodzinami.

18 maja 1948 przewodniczący Rady Ministrów LSRS M. Gedvilas i sekretarz KC KP (b) [Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii (bolszewików)] Litwy A. Snieczkus podpisali uchwałę zawierającą plan przedsięwzięć związanych z wysiedleniem oraz załączoną do niej szczegółową instrukcję. Operacją o kryptonimie 'Wiosna' kierowali gen. S. Ogolcow, gen. J. Jedunow i gen. W. Boczków. Wysiedlanym zezwolono na zabranie rzeczy osobistych, domowych i zapasu żywności o wadze nie przekraczającej 1.000 kg. Wywieziono wtedy do Kraju Krasnojarskiego, obwodów: irkuckiego, tomskiego i tiumeńskiego, republiki Jakuckiej, Komi i Buriat-Mongolskiej 11.233 rodziny liczące 39.482 osoby.

1949-1951:

Rok 1949 to kolejna fala deportacji z Litwy, a także z pozostałych republik nadbałtyckich, szczególnie z terenów wiejskich, co związane było z kolektywizacją rolnictwa. 29 stycznia 1949 r. Rada Ministrów ZSRS podjęła uchwałę nr 390-138/ściśle tajne 'O wysiedleniu z terytorium Litwy, Łotwy i Estonii kułaków z rodzinami, rodzin bandytów i nacjonalistów ukrywających się, zabitych podczas starć zbrojnych i osądzonych, bandytów, którzy się ujawnili, ale w dalszym ciągu prowadzą swoją działalność oraz ich rodzin, a także rodzin represjonowanych wspólników bandytów'. Wysiedlenia miały odbywać się do Jakuckiej ASRS, Kraju Krasnojarskiego i Chabarowskiego, obwodu tomskiego, omskiego, nowosybirskiego i irkuckiego. Wykonawcza uchwała Rady Ministrów Litewskiej SRS nr 176/ściśle tajne z 19 marca 1949 mówiła o wysiedleniu do odległych rejonów ZSRS 6.000 rodzin kułackich, którym zezwolono na zabranie rzeczy osobistych, drobnych sprzętów gospodarczych i zapasu żywności o ogólnej wadze do 1.500 kg.

Z Litwy wywieziono około 30.000 osób, 6.817 rodzin tzw. kułaków i 1.948 rodzin tzw. bandytów i nacjonalistów. Wśród deportowanych było 8.357 dzieci do lat 15. Operację o kryptonimie 'Priboj' rozpoczęto w całej republice 25 marca 1949 r. Operacją kierowali: gen. J. Jedunow i gen. I. Matewosow. W Wilnie, Kownie i innych miastach wykonano ją w nocy i zakończono przed godziną 6 rano. W całej republice operacja wysiedlania trwała do 29 marca.

O ile deportacje z Łotwy i Estonii na tym się zakończyły, to z Litwy w dalszym ciągu wywożono na Syberię: w 1950 r. - 1.355 osób; w 1951 r. - ponad 20.000.[6]

Warto obejrzeć bardzo ciekawą wystawę IPN Oddział Kraków (2003) on line 'Polacy na Syberii'. Największe wrażenie wywierają zdjęcia i dokumenty poszczególnych rodzin, np. Rzepeckich, Jelonków, Szemioth, Szablowskich, także żołnierzy AK - Łagierników, takich jak Józefa Halskiego, uczestnika niezwykłego buntu w Gułagu.[7]

O Rodakach, którzy wrócili z Zachodu [AC MSWiA 1998]

'Alfabetyczne zestawienie 947 biogramów byłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, w większości weteranów bitwy pod Monte Cassino, którzy po wojnie przebywając w obcym, anglosaskim świecie i tęskniąc za swoją zagrodą, pozostawioną gdzieś na Wileńszczyźnie czy Polesiu, postanowili za wszelką cenę wrócić w rodzinne strony, nie bacząc na to, że możni ówczesnego świata zdecydowali, że ziemie wschodnie II Rzeczypospolitej zostały oddane Sowietom. Na własne nieszczęście zamiar ten zrealizowali. Po niedługim czasie zostali przez Sowietów ponownie wraz z rodzinami wywiezieni na Sybir. Dlaczego wrócili? Dla wielu z nich powojenna rzeczywistość najpierw we Włoszech, a potem w Anglii, była trudna do zniesienia. Pamiętając ogrom krzywd, jakich doznali od Sowietów, łudzili się, że tym razem czerwoni jednak uszanują fakt, że mają do czynienia z weteranami wojsk sojuszniczych. Większość z nich wracała przez Polskę, tylko nieliczni zgłosili się bezpośrednio do sowieckiego przedstawiciela dyplomatycznego w Londynie, gdzie - aby połączyć się z rodzinami na Kresach - przyjmowali obywatelstwo sowieckie. Po powrocie do domów, choć inwigilowani, kilka lat przeżyli tam we względnym spokoju. W oczach sowieckiego MGB [Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego /Ministierstwo Gosudarstwiennoj Biezopasnosti/] stanowili jednak niebezpieczny element i to zadecydowało, że w nocy z 31 marca na 1 kwietnia 1951 roku wszyscy byli żołnierze Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, którzy w drugiej połowie lat 40. powrócili na Kresy Wschodnie, zostali z rodzinami deportowani na Sybir - weteranów spod Monte Cassino ponownie przymusem wywieziono na nieludzką ziemię. Za przywiązanie do rodzinnej ziemi przyszło im drogo zapłacić. Dopiero po dojściu do władzy Chruszczowa, komunistyczne władze PRL upomniały się o nich. Dzięki temu, w latach 1955-1957 uzyskali, zamiast prawa powrotu do domu na Kresach, możliwość wyjazdu do PRL. Tu zostali skierowani do PGR-ów, gdzie mieli przykazane siedzieć cicho i nie afiszować się. Ilu spotkał ten los? Z zachowanych materiałów wynika, że odpowiedni wykaz obejmuje 888 nazwisk byłych żołnierzy PSZ na Zachodzie (listę tę odnalazł w archiwach białoruski historyk Władimir Adamuszko i poinformował o odkryciu Jędrzeja Tucholskiego). Z innymi listami już tak dobrze nie było. Listę deportowanych z terenu Litewskiej Republiki Sowieckiej odtworzono w szczątkowej formie na podstawie różnych źródeł. Objęła ona jedynie 40 nazwisk, a z Ukraińskiej SRR zaledwie 19.'

- Jędrzej Tucholski (zm. 22.05.2012)[8]

Zesłania Polaków na Syberię w latach 1768-1914[9]:

- Konfederacja Barska - 1768 r. --- ok. 10.000 zesłańców

- Powstanie Kościuszkowskie - 1794 r. --- ok. 10.000 zesłańców

- Wojny napoleońskie - 1812 r. --- ok. 15.000 zesłańców

- Powstanie Listopadowe 1830 r. --- ok. 60.000 zesłańców

- Powstanie Styczniowe 1863 r. --- ok. 70.000 zesłańców

- Konspiracje  z lat 1905-1914 --- ok. 100.000 zesłańców

Zesłania Polaków na Syberię w latach 1939-1946[10]:

- Jeńcy 1939 r. --- 45.000[11] - 250.000[12] zesłańców

- Aresztowania i deportacje z lat 1940-1941 --- 420.000[11] - 1.100.000[12] zesłańców

- Aresztowani i internowani z lat 1944-1946 --- 90.000[11] - 100.000[11] zesłańców

Zastanawia i zdumiewa 'gloryfikacja' i 'sakralizacja' XX Zjazdu KPZR ('...dopiero po dojściu do władzy Chruszczowa, komunistyczne władze PRL upomniały się o nich...').

Historia rodziny Naumików [por. początek artykułu], którzy powrócili z Syberii w 1957 r. jedynie dzięki staraniom stryja - nie potwierdza żadnego historycznego przełomu. Nic takiego nie miało miejsca.

Ostatnie masowe deportacje - udokumentowane - 1951 r.

Historia zesłań sięga 1. poł. XVIII w.

'Za pierwszych sybiraków uznaje się konfederatów barskich [1768-1777], choć z pamiętników konfederackich dowiadujemy się, że trafili tam już wcześniej zwolennicy króla Stanisława Leszczyńskiego [1733-1738]' - pisze Piotr Szubarczyk w 'Kalendarzu polskim codziennym' na dzień '10 lutego 1940 r.' A parę zdań wcześniej w tym samym eseju: 'Polski Sybir to nie tylko Sybir z atlasu [geograficznego], bo przecież ani obozy Workuty, ani stepy Kazachstanu do Syberii nie należą, a jednak cierpiący tam od sowietów nasi rodacy nie mają wątpliwości, że byli na Sybirze...'

W czasach carskich zsyłkami bardzo dotkliwie została dotknięta rodzina Józefa Conrada Korzeniowskiego.

P r z y p i s y :

[1] Cały ten tekst jest w oparciu o moje komentarze z ubiegłorocznego (6.08.2013) artykułu p. Maryli pt. „Józef H. Retinger - pomysłodawca i współtwórca Grupy Bilderbergu. Człowiek zagadka?”. Z powodu już zbyt zawiłej 'wielowątkowości' dla ułatwienia (pisania i czytania) postanowiłem wyciągnąć i wyodrębnić kilka najistotniejszych tematów - w tamtym artykule (u p. Maryli) będę się dopisywał już jedynie w sensie dosłownym samego tytułu. Natomiast „Dark Side of the Moon” - to tytuł bestsellerowej książki wydanej w roku 1946 na rynku anglosaskim. Książka wyjątkowa - u nas przemilczana do dziś - o okupacji ZSRR w latach 1939-1945. Przedmowę napisał słynny poeta T. S. Eliot. Okupacja sowiecka to między innymi masowe deportacje na Syberię. W powszechnym pojęciu „Dark Side of the Moon” oznacza wszystko to, co dzieje się po niewidzialnej stronie, tam, gdzie nigdy nie dociera ludzka (nasza) świadomość. Tytuł ten - w pewnym sensie - dobrze obrazuje życie i działalność Józefa H. Retingera. Warto upowszechnić książkę Zo Zajdlerowej (autorka ujawniona dopiero w drugim wydaniu w 1990 r.) - „Dark Side of the Moon” jest dobitnym dowodem na to, że już w 1946 r. Zachód doskonale wiedział o okropieństwach wojny prowadzonej przez 'dobrego wujaszka Joe' [Józefa Stalina].

[1] 'Józef H. Retinger - pomysłodawca i współtwórca Grupy Bilderbergu...' - Maryla, 6.08.2013;

[2] 'Dark Side of the Moon' (Zo Zajdlerowa) - Daniel Ford (blog, ang.) [dostęp 18.09.2014]

[2] Aleksandra Naumik, 'From Wilno to Siberia' /Z Wilna na Syberię/, [dostęp 17.09.2014] -

http://inter-sat.com/atle/wilnotosiberia1aa.html [niestety, tylko po angielsku].

[3] '17 września Dniem Sybiraka', Stefczyk Info, 27.09.2013. - [dostęp 17.09.2014] - 

http://www.stefczyk.info/wiadomosci/polska/17-wrzesnia-bedzie-dniem-sybiraka-,8643828474

[Wnioskodawcy zabiegali o inny termin]

[4] Historia zatoczyła koło: 17 września [w październiku 1939] ustanowiono świętem narodowym ZSRR po wyborach do Zgromadzeń Ludowych Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi. I trzeba to dobitnie podkreślić, że 'Dzień Sybiraka' [2013] stał się swoistą rehabilitacją - choć symboliczną - za haniebną działalność Zgromadzeń Ludowych 1939 r. Przy okazji tych wyborów [22.10.1939], inną tragiczną decyzją było pozbawienie mieszkańców Kresów wschodnich obywatelstwa polskiego. Warto dodać, że wśród części historyków (także ówczesnych polityków i obserwatorów) wynikł trwający do dziś spór co do sformułowania 'amnestia' w układzie Sikorski-Majski [1941]. Działania Zgromadzeń Ludowych [1939] oficjalnie Zachód nie uznał, jednak Stalin później wielokrotnie się na nie powoływał w całym okresie drugiej wojny światowej. Autorem zredagowanego tekstu układu Sikorski-Majski był Józef H. Retinger [wg wspomnień Stanisława Strońskiego]. Sformułowanie 'amnestia' więc nie było - jak określano - ani nieszczęsne, ani przypadkowe.

[5] W nawiasie kwadratowym: Dawid Hallmann wykorzystał fragment wiersza Zbigniewa Herberta, 'Przesłanie Pana Cogito', 2 stycznia 2008 (w oryginalnej interpretacji Zbigniewa Herberta) - [dostęp 17.09.2014] - http://www.hallmann.art.pl/naetapie.mp3

[6] Wanda Krystyna Roman, 'Kolekcja akt dotycząca deportacji Polaków z terenów Litwy w latach 1941-1952 w zbiorach Centralnego Archiwum Wojskowego', [w:] Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej Nr 22/1999, s. 132-139.

[7] http://ipn.gov.pl/strony-zewnetrzne/wystawy/polacy_na_sybierii/html/wstep.html - [dostęp 17.09.2014]

[8] Przemysław P. Romaniuk, 'Spod Monte Cassino na Sybir. Deportacja byłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie z Białorusi, Litwy i Ukrainy w 1951 roku', Wyd. Centralne Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Warszawa 1998, s. 299. ISBN 8390133377.

[9] M. Janik, Dzieje Polaków na Syberji, Lwów 1928 r.

[10] Wg danych statystycznych spośród 1.600.000 Polaków wywiezionych w głąb ZSRR do 1942 r. zmarło ok. 400.000 (W. Babiński, Przyczynki historyczne... 1939–1945, Londyn 1967).

[11] Oficjalne dane udostępnione przez władze rosyjskie [dane z wystawy IPN Oddz. Kraków, 2005, por. przyp. 7].

[12] J. Siedlecki, Losy Polaków w ZSRR w latach 1939-1986, Londyn 1992.

= = = = = = = = = =