Karanie Niemiec (I) - (Tradycja)

Dzis w Valletcie prezydent Polski A.Duda spotkal sie z prezydentem Niemiec F-W-. Steinmeierem. Jak podaje PAP "rozmawiali o rozmaitych aspektach historycznych". Pewnie, bez  rozwazan historycznych w przypadku reparacji wojennych od Niemiec dla Polski nie da sie zaczac tego skomplikowanego procesu.

Ledwie sprawa odzyla, a juz mamy pierwsze wypowiedzi historykow z obu krajow, czyli stron. Poki co stanowisko niemieckie zdaje sie wyrazac historyk Gregor Schoellgn w artykule zamieszczonym w "Frankfurter Allgemeine Zeitung". Stwierdzil on: "Kto podnosi dzis  wobec Niemiec polskie roszczenia reparacyjne, ten musi wiedziec, ze moze to oznaczac igranie z ogniem". Ostrzegl tez: "Wysuwanie przez Polske roszczen reparacyjnych grozi powrotem do dyskusji o polskich granicach - nie tylko zachodniej. lecz takze wschodniej". Stanowisko te podziela znany polski publicysta, S.Michalkiewicz.

Znajdujemy sie na samym poczatku dlugiej dyskusji i dzialan politycznych. Obaj prezydenci maja racje gloszac, ze potrzebna jest spokojna dyskusja.

Z cala pewnoscia nalezy najpierw odpowiedziec sobie na szereg zasadniczych pytan. Jedno z nich brzmi, czy sprawy reparacji wojennych i i zmian granic panstwowych musza byc ze soba nierozerwalnie zwiazane? Inne, czy mozliwy jest powrot do sytuacji sprzed pol wieku, np. do Konferencji w Poczdamie? Co zrobic, jesli zmienily sie obyczaje polityczne, zasady prawa miedzynarodowego, ktore kiedys pozwalaly kilku moznym tego swiata wykreslac linijka granice, a obecnie dominujaca zasada w przypadku terenow spornych jest samostanowienie? 

Skoro odpowiedzi na rozne pytania nalezy szukac w historii, to wypada dac chocby zarys problemu. Otoz, przez kilka tysiecy lat nadzwyczaj czesto dochodzilo do wojen pomiedzy plemionami,krajami, a nawet cesarstwami. rzadko dochodzilo do sytuacji, ze obie strony byly wyczerpane i mialy dosc. Zwykle jedna wygrywala, druga przegrywala. W rezultacie pierwsza, ze tak powiem, sila rzeczy, korzystala, zas druga tracila. Przybieralo to rozne formy. Najpierw, zanim jeszcze nie ostyglo pole bitwy, zwyciezcy zdzierali zbroje/ubrania i zabierali bron. Byly to przedmioty kosztowne, w tym sensie, ze nie kazdego bylo na nie stac. Jeszcze w czasie bitew, lekka jazda dopadala taborow przeciwnika i je rabowala. Czesciej robiono to po bitwie. 

Nastepnie zwycieski zolnierz w ramach terapii mordowal mezczyzn i gwalcil kobiety. Wedlug modelu tatarskiego wyrzynano czesto cale populacje. Jezeli oszczedzano kobiety i dzieci, to po to by poszly w jasyr, czyli w niewole. Mury obronne miast niszczono w celach prewencyjnych, by prtzeciwnik sie nie odrodzil. W ten sposob w Azji bezpowrotnie zniknely z powierzchni ziemi niezwykle cywilzacje. Pozostaly jakies wzgorki, jakies wybrzuszenia terenu. Zas zwyciezcy korzystali ze zrabowanych dobr oraz obejmowali w posiadanie zdobyte tereny.

Slowianie, nasi przodkowie nie byli zbyt wojowniczy i slusznie, np.historyk niemiecki  Herder zdolnosci wojenne Slowian byly nisko oceniane. Co innego Niemcy, dawni Germanie, slusznie byli uwazani za barbarzyncow w pelnym sensie tego slowa. Nie tylko ze wzgledu na kulture osobista, ale i ze wzgledu na agresywnosc. Nic dziwnego, ze przodkowie Niemiec przez wieki mieli tradycje napadania na innych i korzystania ze skutkow tego procederu.

Na wojnie, jak to na wojnie, raz sie wygrywa, raz przegrywa. Niemcy doswiadczali i jednego i drugiego z przewaga wygrywania nad przegrywaniem. Przy okazji dyplomatycznego konczenia wojen Niemcy nabieraly doswiadczenia i w tej dziedzinie. Przykladowo, jako Swiete Cesarstwo Rzymskie zawarlo po zakonczeniu Wojny 30-letniej Pokoj Westfalski (24 X 1648). Przy tej okazji musieli oddac Francji Alzacje oraz 3 biskupstwa w Lotaryngii. Calkiem inaczej bylo w czasie wielkiej imprezy towarzyskiej nazwanej oficjalnie  Kongresem Wiedenskim (IX 1814 - 9 VI 1815), a nieoficjalnie - Kongresem Tanczacym. Starano sie wowczas doprowadzic do restauracji porzadku politycznego sprzed Rewolucji Francuskiej (1789) i oczywiscie wyrownac Europe zaorana przez Cesarza Napoleona. Przegrana strona byla Francja, wiec to ona stala sie pastwiskiem, na ktorym zerowali inni. Krolestwo Prus powiekszylo sie w ten sposob o Nadrenie i Westfalie, czesc Saksonii i Pomorze Szwedzkie z Rugia. Otrzymali tez pieniadze w ramach kontrybucji wojennych.

Pozniej tez szlo dobrze. Najpierw rozgromiono Austrie, a potem przyszla kolej na II Cesarstwo Francji. Ta dojna krowa zostala rozgromiona w pol roku. W ramach Pokoju Frankfurckiego  (10 V 1871) oprocz korzysci terytorialnych  Krolestwo Prus przyznalo sobie 5 mld. frankow w zlocie. Suma potezna. By Francja sie nie migala, Prusacy pozostawili czesc wojsk w Polnocnej Francji, ktore mialy tam stacjonowac na koszt gospodarzy az do zakonczenia splat. Trzeba przyznac, ze wojna z Francja to byl calkiem niezly business. 

Triumf Prus  i ich zachowania byly waznym faktem historycznym i jako taki nie mogly byc nieuwzglednione w przyszlosci w wydarzeniach na duza skale, w ktorych Niemcy odegrac mialy prominentna role. 

dr Edward Soltys