Uroczystość Świętego Michała, Archanioła

.

„A Bóg pokoju niechaj zetrze szatana pod nogami naszemi prędko.“
(Rzym. 16, 20.)

       29 września
       Uroczystość Świętego Michała, Archanioła
       (Uroczystość ta ustanowiona została w pierwszych wiekach Kościoła)

       Święty Michał, Archanioł, jest według nauki Kościoła i tradycji jednym z siedmiu duchów, stojących u tronu Boga. Jest więc jednym z najcelniejszych sług i zwiastunów Najwyższego, któremu Bóg na zbawienie wybranych udzielił dziwnej mocy i powierzył ważne funkcje. Prorok Daniel nazywa go najprzedniejszym z książąt, a nawet "Księciem Żydów", przez co chce powiedzieć, że jest Aniołem Stróżem narodu wybranego, który doznaje szczególnej miłości i opieki Boga i odznaczony został jego objawieniami i obietnicami. Dlatego też nazywa się "Wielkim Księciem", odpowiadającym za synów ludu swojego i uchodzącym za jego opiekuna i obrońcę. Ponieważ miejsce synagogi zajął Kościół katolicki i Apostolski, ponieważ na mocy łaski uświęcającej i wiary w Ukrzyżowanego Chrystusa, Pana i Zbawiciela naszego, zostaliśmy spadkobiercami starozakonnego ludu izraelskiego święty Michał jest i u nas przedmiotem osobliwszej czci jako Patron Kościoła św., panującego papieża i wszystkich duszpasterzy, a z jego osobą wiąże się wiara, że kiedyś pokona Antychrysta.

       Wiarę tę wypowiada wraz z ludem kapłan przystępujący do Ofiary Mszy Świętej, wyznając swe grzechy przed Bogiem wszechmogącym, Maryją Panną i św. Michałem, prosząc zarazem pokornie Najświętszą Pannę i świętego Michała o Ich wstawienie się do Pana. Przy Ofertorium poświęca kapłan kadzidło tymi słowy: "Za pośrednictwem świętego Michała, Archanioła, który stoi u prawicy ołtarza i wszystkich wybranych, niechaj Bóg raczy pobłogosławić to kadzidło i przyjąć je jako miłą wonność".

       Objawienie świętego Jana uważa świętego Michała za potężnego księcia stref niebieskich i pełnego chwały szermierza sprawy Boskiej. Wielka powstała walka w Niebiesiech, wielka ze względu na strony wojujące, ich liczbę i wielką potęgę, jako też ze względu na sprawę, o którą chodziło. Po jednej stronie walczył Michał, jako chorąży i wielki hetman z zastępem Aniołów, po drugiej stał smok ze swymi aniołami. "I strącony został ów smok wielki, zwany diabłem i szatanem, uwodziciel całego świata. Zrzucony został na ziemię, a z nim aniołowie jego" (Ap 12, 9.). Bój ten i walka między złym i dobrym, między wyznawcami prawdy i dziećmi kłamstwa trwa dotychczas, a świat chrześcijański czci w świętym Michale i jego Aniołach swego obrońcę i orędownika.

       Apostoł św. Juda Tadeusz wspomina w jednym ze swych listów walkę, jaką toczył z szatanem święty Michał o ciało Mojżesza (Jd 1, 9.) . Jako powód tej walki podają niektórzy starodawni teologowie tę okoliczność, że szatan chciał objąć w posiadanie zwłoki Mojżesza, którego Bóg tak pochował w krainie Moab, iż nikt nie mógł odnaleźć jego grobu. Pod pozorem, że wolno mu rościć prawo do zwłok Mojżesza za zabicie Egipcjanina, dążył szatan do ich pozyskania, albowiem miał zamiar pokazać owe zwłoki Izraelitom i skusić ich do oddawania im czci Bogu przynależnej. Oparł się temu silnie święty Michał, gdyż zwłoki męża sprawiedliwego są własnością Boga. Na tym podaniu opiera się wiara chrześcijan, że święty Michał jest Patronem umierających w chwili konania i bierze ich pod szczególną opiekę. Takie też jest znaczenie słów modlitwy kościelnej: "Michałowi Archaniołowi, przewodnikowi zastępów anielskich, oddał Bóg dusze Świętych Swoich, aby ich wprowadził do Raju radości, gdyż Michał jest księciem Raju i wszystkich dusz, które do niego wejść mają". Chwalebny przeto jest zwyczaj wyznawców chrześcijaństwa błaganie św. Michała o zgon szczęśliwy, a w modlitwach mszalnych jemu poleca Kościół katolicki dusze zmarłych, aby im towarzyszył do Królestwa światłości niebieskiej i czuwał nad ich grobami na ziemi. Ojciec Kościoła Hermas uczy, że święty Michał staje przy łożu śmierci tych, którzy w życiu zachowywali przykazania Boskie, a po śmierci wyznacza im miejsca, jakie mają zająć. Święty Bazyli i inni Ojcowie Kościoła zgadzają się na to zapatrywanie i dodają, że święty Michał waży dusze zmarłych.

       Podanie mówi, że chrześcijanie już w pierwszych wiekach stawiali św. Michałowi kościoły, kaplice i ołtarze, i że w tych świątyniach działy się niejednokrotnie cuda, o których wieść rozchodziła się po całym świecie chrześcijańskim.

       Metafrast mówi, że już za czasów Apostołów pojawił się święty Michał w mieście Chronis we Frygii i źródłu tamtejszemu nadał siłę leczącą, która chorym przywracała zdrowie i tyle działała cudów, że miasto Lardica i cała okolica przyjęły chrześcijaństwo. Z wdzięczności wzniesiono świętemu Michałowi wspaniały kościół, do którego mieszkańcy wschodnich krajów przez kilka wieków odbywali liczne pielgrzymki.

       Gdy cesarz Konstantyn budował nad Bosforem nową stolicę, wystawił także kościół św. Michała, o którym dziejopisarz Sozomenus opowiada: "Kościół ten zowią Michaelion, gdyż jest mniemanie powszechne, że w nim pojawia się wielki Archanioł. Że na tym miejscu wielkie dzieją się cuda, sam to poświadczyć mogę, gdyż w wielkim strapieniu i ucisku doznałem tam niespodzianej pomocy. I inni doświadczyli rozmaitych dobrodziejstw; kto bowiem jest w niedoli i niebezpieczeństwie, kto nawiedzony chorobą tam się pomodli, tego Pan Bóg uwalnia od złego". Następnie opowiada, jak cudownie uleczony zastał adwokat Akwilin i lekarz Probian.

       Za czasów papieża świętego Gelazjusza ukazał się święty Archanioł w roku 493 na górze Gargano w królestwie Neapolitańskim. Wystawiono mu tam kościół, do którego odbywali pielgrzymki mieszkańcy całego Zachodu. Wielu z nich doświadczyło cudownego wysłuchania swych modłów.

       W Rzymie srożyła się w roku 590 straszna zaraza, Papież św. Grzegorz Wielki polecił modły i odmawianie siedmiorakiej Litanii. Wierni, podzieleni na siedem procesji, wychodzili z siedmiu kościołów i zbierali się w Bazylice Najświętszej Maryi Panny Większej. Podczas nabożeństwa ukazał się ponad grobowcem cesarza Hadriana Anioł, wsuwający miecz w pochwę, a Aniołem tym był podobno święty Michał. Pomnik Hadriana nazywano odtąd "zamkiem Anioła", a kościół miejscowy poświęcono czci świętego Michała Archanioła. Na cześć jego, jako hetmana zastępów niebieskich, odbywały się w Rzymie także w dniu 29 września uroczystości wojskowe, np. poświęcenie broni i chorągwi przez papieża, parady i przeglądy wojska itp.

       W wieku X po Chrystusie pojawił się Archanioł Michał w diecezji Avranches we Francji i polecił na szczycie pewnej skały w Normandii wystawić kościół i oddać go pod swą opiekę. Rozkaz jego wykonano i oddano kościół pod zarząd Benedyktynów, a miejsce to zasłynęło niezadługo z licznych cudów i pielgrzymek. Uroczystość świętego Michała była, począwszy od VIII wieku, w wielu okolicach świętem nakazanym, a księgi kościelne nazywają ją "kiermaszem świętego Michała".

       Nauka moralna

       Kościół katolicki wzywa pomocy świętego Michała przy umierających, on bowiem wyznaczony jest od Boga do tego, aby wiódł dusze chrześcijan przed Sąd Boży. Dla tych, którzy się w chwili zgonu oddają pod jego opiekę i proszą o jego orędownictwo, jest św. Michał dzielnym pomocnikiem. Dlatego też modli się Kościół przy łożu konającego: "Święty Michale, Archaniele, wspomagaj nas w walce, abyśmy na Sądzie Bożym nie poszli na zgubę". A w Mszy żałobnej: "Chorąży Michał święty niech zawiedzie dusze, Panie Jezu, do światła, któreś przyobiecał Abrahamowi i potomkom jego". Kto przeto pragnie w ostatniej godzinie doznać pomocy tego Archanioła, niech się wyrzeknie grzechu, szatana i jego pokus. Hasłem naszym niech będzie święte imię Michała, które znaczy: "Któż jest jak Bóg?" Gdy nas szatan kusi do grzechu, gdy nas łudzi powabami świata, gdy podnieca w nas żądze cielesne i obiecujące nam wszystko, byle byśmy wykroczyli przeciw któremuś przykazaniu, wtedy odegnajmy go tymi słowy: "Któż jest jak Bóg?" Znaczy to: "Któż tak dobry, jak Bóg? Kogo należy się tak obawiać, jak Boga? Kto nagradza tak, jak Bóg? Kto darzy większym szczęściem, jak Bóg? Komu winniśmy większe posłuszeństwo, jak Bogu?" Świat zginie, ciało zgnije, szatan jest kłamcą i oszustem, jeden Bóg tylko jest wiekuisty. Co On przyrzekł, to się stanie; czym On zagroził, to nas nie minie. Miejmy to na pamięci w chwili pokusy. Gdy się tej zasady trzymać będziemy, w ostatniej chwili stanie przy łożu naszym św. Michał i nie dopuści, abyśmy się stali łupem szatana. On nam dopomoże do zwycięstwa, zawiedzie nas przed Sąd Boży, przeważy szalę jego na naszą korzyść i wyjedna nam u Boga litość i miłosierdzie.

       Modlitwa

       Boże, który uwielbioną wolą Swoją przeznaczyłeś ludziom pracę, a Aniołom opiekę nad nami, spraw miłościwie, niech ci, co w Niebie tron Twój otaczają, ochraniają nas na ziemi. Przez Pana naszego Jezusa Chrystusa, który z Bogiem Ojcem i Duchem Świętym żyje i króluje, po wszystkie wieki wieków. Amen.

Za: Żywoty Świętych Pańskich na wszystkie dni roku - Katowice/Mikołów 1937r.

       *  *  *

       Święty Michał, Archanioł. (Objawił się r. 493.)

       Imiona trzech archaniołów podaje nam Pismo św. Kościół obchodzi ich pamięć osobnemi uroczystościami. Święto Gabryela (= mąż Boży) przypada na 18. marca; święto Rafaela (= uzdrowienie Boże) na 24. października; święto Michała (= któż jak Bóg) na 8. maja i 29. września. Właśnie św. Michała Pismo św. tak Starego jak Nowego Zakonu nazywa dla piastowanej godności księciem aniołów. Występuje wszędzie jako obrońca i rzecznik sprawy Bożej. Wiadomą rzeczą, że św. Michałowi przypisuje się zwycięstwo nad upadłymi pod Lucyferem aniołami. Gdy pychą uniesieni, zbuntowali się przeciw Bogu, aniołowie wierni pod przywództwem św. Michała, strącili nieposłusznych z niebios do czeluści piekielnych. Być może, że powodem upadku była podobna przyczyna, co i upadku człowieka przez grzech pierworodny; chcieli aniołowie dorównać się Stwórcy, przywłaszczyć sobie majestat Boży. Wedle innych przypuszczeń aniołowie upadli sprzeciwili się wyrokom Opatrzności Bożej; nie mogli przenieść, że kobieta, a więc osoba niższego od duchów anielskich godnością rodu ludzkiego miała zostać Bożą Matką; nie mogli się oswojić z wolą Stwórcy, że Syn Boży miał przyjąć człowieczeństwo, że więc w ludzkiej, a nie anielskiej postaci miał dokonać zbawienia grzesznych łudzi. W dalszym rozwoju uważała tradycya Irraelitów św. Michała jako szczególniejszego patrona wybranego ludu starozakonnego. Mówiła o walce, jaką archanioł toczył z szatanem o zwłoki Mojżesza; nie jest wykluczoną sprawą, że zwłoki te miały być przedmiotem czci bałwochwalczej wśród Izraelitów, niezwykle skłonnych do pogaństwa. Na podstawie orzeczeń w księdze Daniela proroka uważać należy św. Michała rzeczywiście jako opiekuna ludu starozakonnego, który wraz z Gabryelem archaniołem osobliwszą go otaczał opieką.
  
       Uczy też pobożne zdanie, że ten sam archanioł jest patronem całego Kościoła katolickiego jako królestwa Bożego na ziemi widzialnego; że postępy rozwijającego się Kościoła zawdzięczają się św Michałowi; że pomocy archanioła przypisywać należy walne zwycięstwa cesarzów chrześcijańskich nad pogaństwem, mianowicie zwycięstwa Konstantyna Wielkiego.
  
       Wobec takiego znaczenia, jakie posiada św. Michał archanioł, rozumiemy, że cześć jego od dawna znaną była tak w greckim jak łacińskim Kościele. Opowiadają, że już Konstantyn Wielki zbudował w swej stolicy kościół pod wezwaniem św. Michała, aby pamięci ludzkiej przekazać objawienia, które miały się dokonać wówczas na przedmieściu Konstantynopola. Podobnie donoszą o objawieniu się św. Michała w 8. wieku na górze mu stąd poświęconej pod miastem Rouen we Francyi. Powstanie zamku anioła w Rzymie wywodzą od ukazania się św. Michała na początku siódmego wieku w czasie zarazy. Najsłynniejsze objawienie św. Michała Kościół osobną uświęcił uroczystością na dniu 8. maja; wspomina ją i na dniu 29. września przynajmniej pośrednio, kiedy czci archanioła jak wodza zastępów anielskich.
  
       Było to za czasów papieża Gelazego I. r. 493. Niedaleko góry Gargano w Apulii włoskiej pastuszek pilnował swej trzody. Niespodzianie odłączył się wyrosły już cielec; wdarł się na górę i zniknął poza krzewami gęstymi w ciemnej pieczarze. Pastuszek chciał go strzałami z łuku wypłoszyć z kryjówki; strzały dziwnym sposobem zwracały się przeciw łucznikowi. Przerażony udał się do biskupa, aby dziwy mu te opowiedzieć. Tchnięty łaską głębszego rzeczy poznania, zarządził biskup trzydniowe nabożeństwo celem zbadania tajemnicy; nie omylił się w swych domysłach. Po trzech dniach bowiem objawił mu się św. Michał i pouczył go, że góra Gargano, a mianowicie pieczara dziwna pod jego szczególniejszą zostaje opieką; że domaga się, aby tam osobliwszą czcią wszystkich otaczano aniołów. Na to wezwanie biskup udał się w uroczystej procesyi na górę, dobył się do pieczary tak wielkich rozmiarów jak mały kościół, oświetlonej górnym otworem. Ustawiono w niej ołtarz, a skalistą świątynię poświęcono na cześć św. Michała i wszystkich aniołów. Rozgłos o cudownem zdarzeniu rozchodził się po dalekich okolicach; liczni pielgrzymi przybywali na górę, aby modlić się do św. Michała; Bóg zaś w rozmaity sposób przez nadzwyczajne łaski stwierdzał Swe upodobanie do miejsca tak dziwnie na dom Boży obranego. Uroczystość dzisiejsza z dnia 29. września przypomina owe poświęcenie kościoła pod wezwaniem św. Michała; pamięć zaś cudownego wydarzenia obchodzi się, jak wspomnieliśmy, na dniu 8. maja.
  
       Uprzytomniając nam takie i inne cuda chce Kościół katolicki rozbudzić szczególniejszą cześć do św. Michała. On to bowiem ma być owym aniołem, który przedkłada i zanosi przed tron Boży ofiary i modlitwy na ziemi; św. Michała ma Kościół na myśli, kiedy podczas Mszy św. każe się modlić kapłanowi: Błagalnie prosimy Ciebie, wszechmogący Boży, aby kazał zanieść tę ofiarę niekrwawą przez ręce Swego anioła na ołtarz Swój niebieski przed oblicze Bożego Swego majestatu.
  
       Św. Michał wprowadza też zdaniem pobożnem dusze zbawione do raju; mają być dla niego znakami zwycięstwa nad piekłem. Stąd to też uważa go Kościół za patrona umierających, bo przyczyną swoją pozwala zwalczyć pokusy nacierające jeszcze w ostatniej chwili życia ludzkiego. W modlitwach przy konających wzywamy go w słowach: Św. Michale archaniele, chroń nas w walce, abyśmy nie zginęli w straszliwem sądzie. Nie dziw tedy, że Kościół wzywa i przyczyny św. Michała w litanii do Wszystkich Świętych, że papież Leon XIII. podkreślił doniosłość pomocy archanioła w walkach, jakie Kościół toczyć musi na ziemi z potęgami ciemności; stąd to osobną modlitwę przepisał, która się odprawia po każdej cichej Mszy. Niektórzy teologowie przypisują św. Michałowi czynny udział w uśmierzeniu niepokojów, jakie ma wywołać antychryst przy końcu czasów; św. Tomasz z Akwinu powiada, że św. Michał osobiście przyczyni się do zwycięstwa nad antychrystem, wręcz go zabije na górze Oliwnej.

       Nauka

       Szczególniejszą cześć, uczy św. Wawrzyniec Giustiniani, oddawać winniśmy św. Michałowi jako wodzowi wojsk niebieskich. Wielbić go mamy dla łask obfitych, jakie posiada; dla pierwszeństwa, jakie dzierży wśród aniołów; dla zleceń, jakie odebrał od Stwórcy; dla mocy niezwruszonej, jaką wykazał w walkach o sprawy Boże.
  
       Możną jest przyczyna, św. Michała przed majestatem Boga. Nie bez nagrody przecież pozostało zwycięstwo nad zbuntowanymi duchami niebieskimi. Nie bez powodu czci go Kościół, bo wie, że jest jego obroną, pośrednikiem; że jest przewodnikiem dusz opuszczających ziemski padół płaczu.
  
       Stąd i my chwalić mamy św. Michała jako swego obrońcę, polecać mu swoje potrzeby, zdobywać sobie jego przyczynę przez poprawę życia. Miłość św. Michała ku nam nie opuści nas w potrzebach, nie zawiedzie naszego zaufania, nie pozostawi modlitwy naszej bez uwzględnienia. On bowiem pokornego broni, kocha czystego, prowadzi niewinnego, otwiera pobożnemu podwoje wiekuistej chwały.
  
       Nietylko przyczyna św. Michała nakłania nas do uciekania się pod jego opiekę, ale nadto okrutny los tych, którzy od Boga się oddalają. Sam książę duchów niebieskich, Lucyfer, uległ potępieniu za jeden grzech; ile razy zasłużyłeś na potępienie przez ponawiane upadki? Strzeż się, abyś nie doznał kary wiecznej za swoje winy; pokutuj zawczasu i nie łudź się nadzieją, że Bóg miłościwy przepuści ci grzechy, bo przecież rzekomo nie zważa na to lub owe przewinienie większe lub mniejsze.

"ŻYWOTY ŚWIĘTYCH PAŃSKICH" - Poznań, dnia 10 lutego 1908.
Na podstawie kalendarza kościelnego z uwzględnieniem dzieła ks. Piotra Skargi T.J.
oraz innych opracowań i źródeł na wszystkie dni całego roku ułożył
Ks. Władysław Hozakowski  

* * *

Wersja AUDIO:

Uroczystość Świętego Michała Archanioła

*  *  *

Ks. Jacek Bałemba, Kazanie na święto Św. Michała Archanioła



Polsko, pod opieką Aniołów i Archaniołów zachowaj wiarę katolicką!
Ks. Jacek Bałemba, Kazanie na święto Św. Michała Archanioła
wygłoszone 29.09.2017 w Poznaniu
w kościele Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych

In Dedicatione S. Michaëlis Archangelis ~ I. classis
Ap 1, 1-5;  Mt 18, 1-10

* * *

Modlitwa poranna do Św. Michała Archanioła
 

* * *

 120 (126) lat modlitwy papieża Leona XIII do św. Michała Archanioła

.