„Ogromna strata. Zmarł ks. kard. Franciszek Macharski, wielki Polak, wybitny człowiek Kościoła. RIP.”

Tłum wiernych gromadził się w bazylice Franciszkanów i przed
świątynią już na długo przed rozpoczęciem nabożeństwa. O godz. 17
zaczęła się msza święta pod przewodnictwem abpa Stanisława Gądeckiego,
przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski.

Ksiądz kard. Franciszek był człowiekiem
głębokiej wiary. To ona kształtowała jego duchowość, modlitewne
skupienie, kontemplacyjne zanurzenia w Bogu, mistyczne przeżycia, ale
także pasterską wrażliwość na drugiego człowieka, wyobraźnię
miłosierdzia, towarzyszącą obecność w życiu innych ludzi oraz ducha
służby i poświęcenia – mówił w czasie Mszy św. pogrzebowej ks. kard.
Stanisław Dziwisz. W piątek na Wawelu ks. kard. Franciszka Macharskiego
pożegnały tłumy krakowian. W uroczystości wzięły udział najwyższe władze
państwowe: prezydent RP Andrzej Duda oraz premier Beata Szydło.

Msza św. – zgodnie z decyzją ks. kard. Dziwisza – była odprawiona na
zewnątrz katedry, tak by mogli w niej wziąć udział wszyscy chętni. A
były ich tysiące. Eucharystii przewodniczył i homilię wygłosił ks. kard.
Stanisław Dziwisz. Na początku Eucharystii ks. prałat Paweł Ptasznik z
Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej odczytał telegram od Ojca
Świętego Franciszka. Papież przypomniał w nim, że dane mu było nawiedzić
kard. Macharskiego podczas niedawnej wizyty w Krakowie.

„Z żalem przyjąłem wiadomość o śmierci Kardynała Franciszka
Macharskiego, emerytowanego Arcybiskupa Krakowskiego. Jednoczę się z
Tobą, Drogi Bracie, z duchowieństwem i wiernymi Kościoła w Polsce w
modlitwie dziękczynienia za życie i pasterski trud tego zasłużonego
Sługi Ewangelii” – napisał Franciszek.

Papież podkreślił, że kard. Macharski pełnił swoją posługę z oddaniem.
„Z ufnością w Boże miłosierdzie prowadził to dzieło jako ojciec kapłanów
i wiernych powierzonych jego pieczy. Przewodził Kościołowi w Krakowie w
niełatwych czasach politycznych i społecznych transformacji, z
mądrością, ze zdrowym dystansem do rzeczywistości, dbając o poszanowanie
godności każdego człowieka, o dobro wspólnoty Kościoła, a zwłaszcza o
zachowanie żywej wiary w sercach ludzi” – zaznaczył Papież i dodał:

„Jestem wdzięczny Opatrzności, że dane mi było nawiedzić go podczas
niedawnej wizyty w Krakowie. W tym ostatnim etapie życia był bardzo
doświadczony cierpieniem, które znosił z pogodą ducha. Również w tym
doświadczeniu pozostał świadkiem zawierzenia dobroci i miłosierdziu
Boga. Takim pozostanie w mojej pamięci i modlitwie. Niech Pan przyjmie
go do swej chwały!”.
Służył Kościołowi

W homilii metropolita krakowski podkreślił, że „świętej pamięci Kardynał
Franciszek Macharski wpisał się głęboko w krakowską historię nie tylko
dlatego, że tu się urodził osiemdziesiąt dziewięć lat temu i stąd
odszedł do wieczności w ubiegły wtorek, 2 sierpnia, ale także i przede
wszystkim dlatego, że tu przez całe lata służył Kościołowi krakowskiemu i
ludziom zamieszkującym naszą ziemię”. – Zostawił głęboki ślad na tej
ziemi i w ludzkich sercach. Dziś, otaczając jego trumnę w katedrze
wawelskiej, z którą się zżył i którą umiłował, dziękujemy Bogu, że nam
go dał. Towarzyszymy mu sercem i modlitwą w chwili, gdy zakończył już
swą ziemską wędrówkę i stanął przed obliczem Boga – Stwórcy i Pana
ludzkich losów. Stanął nie sam, ale z Kościołem, któremu służył jako
jego pasterz przez dwadzieścia siedem lat. Dziś spocznie obok tych,
którzy byli wzorami w jego służbie Chrystusowi – spocznie w krypcie obok
kardynała księcia Adama Stefana Sapiehy pod ołtarzem św. Stanisława –
mówił kaznodzieja.

Wspominając Zmarłego, ks. kard. Dziwisz mówił, że szedł on konsekwentnie
drogą, na którą zaprosił go Chrystus. – Po śmierci Księdza Kardynała
Franciszka Macharskiego wypowiedziano pod jego adresem wiele
serdecznych, ważnych i pięknych słów. Podkreślano jego prostotę,
ubóstwo, inteligencję, oddanie Kościołowi, patriotyzm, zakorzenienie w
tradycji historycznej, otwarcie na znaki czasu współczesności oraz
perspektywiczne, prorocze wręcz wychylenie w przyszłość. Chciałbym,
abyśmy spojrzeli na naszego Zmarłego w świetle wiary, nadziei i miłości –
powiedział i dodał: – Ksiądz Kardynał Franciszek był człowiekiem
głębokiej wiary. To ona kształtowała jego duchowość, modlitewne
skupienie, kontemplacyjne zanurzenia w Bogu, mistyczne przeżycia, ale
także pasterską wrażliwość na drugiego człowieka, wyobraźnię
miłosierdzia, towarzyszącą obecność w życiu innych ludzi oraz ducha
służby i poświęcenia. Między jego wiarą a życiem nie było rozdźwięku,
dlatego szybko stał się autorytetem w środowisku krakowskim, w Polsce i
Kościele. Dla Księdza Kardynała wiara oznaczała przyjęcie
odpowiedzialnego i zaangażowanego uczestnictwa w potrójnym posłannictwie
samego Chrystusa: posłannictwie nauczycielsko-prorockim,
mesjańsko-kapłańskim i królewsko-pasterskim.

Jak mówił metropolita krakowski, ks. kard. Franciszek był także
zwiastunem chrześcijańskiej nadziei. – Jego głęboka wiara i nadzieja,
ale także wyczucie spraw społecznych, umożliwiły w okresie stanu
wojennego oraz w trudnych momentach transformacji ustrojowych po roku
1990 przeprowadzenie ludu Bożego archidiecezji przez morze czerwone
skomplikowanej polskiej rzeczywistości. Z jednej strony w czasach stanu
wojennego uczył roztropności, nieryzykowania ponad potrzebę, z drugiej
strony bronił uwięzionych, organizował pomoc dla ich rodzin, powołał
Arcybiskupi Komitet Pomocy, upominał się o respektowanie praw człowieka i
swobód obywatelskich. Kościół krakowski był w tym czasie oazą wolności
dla niezależnej polskiej kultury. Gromadził dysydentów, ludzi mediów,
sztuki i nauki. Kardynał Franciszek nigdy Kościoła nie upolityczniał, o
czym świadczy jego nauczanie, bo chciał, aby Kościół był domem dla ludzi
różnych opcji politycznych, a równocześnie przestrzenią otwartych
dyskusji światopoglądowych i autentycznego dialogu, tak
międzyreligijnego, jak i kulturowego.

W homilii nie mogło zabraknąć także wątku o miłosierdziu. Ksiądz
kardynał Franciszek Macharski przykładem swego życia pokazał, że
najtrudniejszym rodzajem miłości jest miłość miłosierna, czyli
miłosierdzie. – To dzięki jego duszpasterskim staraniom tak mocno w
naszej archidiecezji praktyka miłosierdzia jest związana z kultem
Miłosierdzia Bożego. Przy różnych okazjach podkreślał, że najcenniejszą
formę kultu Miłosierdzia Bożego stanowi stawanie się w świecie
przedłużeniem ramienia tegoż Miłosierdzia Bożego – podkreślił.
Promieniował radością

Ksiądz kard. Dziwisz wymienił dzieła, jakie powstały dzięki
zaangażowaniu Zmarłego. – Nie ulega wątpliwości, że Kardynał Franciszek
żył i działał w kręgu Bożego Miłosierdzia. Wielokrotnie, niezliczoną
ilość razy udawał się do Łagiewnik, aby tam – w przestrzeni naznaczonej
mistycznym doświadczeniem świętej Siostry Faustyny – czerpać u źródeł
natchnienie do osobistego zaufania Bogu „bogatemu w miłosierdzie”, a
także czerpać siły do niełatwej służby. […] Wielkim dokonaniem zmarłego
Pasterza była budowa łagiewnickiego sanktuarium Bożego Miłosierdzia.
Promieniował radością, gdy 17 sierpnia 2002 roku Jan Paweł II
konsekrował to sanktuarium i gdy w tej niezwykłej świątyni zawierzył
świat Bożemu Miłosierdziu, a dwa lata wcześniej ustanowił Święto
Miłosierdzia Bożego dla całego Kościoła. I dla Papieża Bożego
Miłosierdzia, i dla krakowskiego kardynała te chwile były ukoronowaniem
ich wspólnej troski, by prawda o Sercu Boga pełnym dobroci i
miłosierdzia rozbrzmiewała jeszcze donioślej w naszym świecie
naznaczonym egoizmem, przemocą i bratobójczymi konfliktami – zaznaczył
kaznodzieja.

Metropolita krakowski mówił, że Kardynał Franciszek Macharski zostawia
nam przykład człowieka i pasterza dobrego, troskliwego i jednocześnie
ubogiego, o prostym stylu życia. Podziękował siostrom albertynkom, a
także lekarzom i pielęgniarkom za troskę i opiekę nad Kardynałem.

– Księże Kardynale Franciszku, dziękujemy Ci za wszystko. W Roku
Miłosierdzia powierzamy Cię miłosiernemu Panu, któremu wiernie służyłeś i
którego miłosierdzie sławiłeś swoim życiem i słowem. Żyj w pokoju. Żyj w
Bogu na wieki – zakończył.
Ostatnia droga

W piątek już od godz. 6.00 została otwarta katedra wawelska i wierni
przychodzili modlić się przy trumnie Zmarłego. O godz. 8.30 trumna
została wyniesiona na zawnątrz i tam rozpoczęła się modlitwa brewiarzowa
za Zmarłego. Po niej siostry albertynki prowadziły Koronkę do Bożego
Miłosierdzia.W uroczystości wzięło udział ponad 50 arcybiskupów i
biskupów, liczni senatorowie, posłowie oraz władze województwa
małopolskiego i miasta Krakowa, a także rodzina Zmarłego

Po nabożeństwie trumna z ciałem ks. kard. Macharskiego została wniesiona
do katedry i położona na posadzce przed konfesją św. Stanisława, a
następnie po modlitwach, pokropieniu wodą święconą oraz posypaniu ziemią
pochowana w krypcie biskupów krakowskich, która znajduje się pod
konfesją. Tradycja kościelna przewiduje, że miejsce pochówku biskupa
znajduje się „In medio ecclesiae”, czyli w środku świątyni – w miejscu,
gdzie krzyżują się nawa główna i transept. Przewidziano, że sarkofag ks.
kard. Macharskiego stanie w pobliżu miejsca pochówku księdza kardynała
księcia Adama Stefana Sapiehy.

Małgorzata Pabis