Wywiad B.Niemcowa dla Der Spiegel na trzy dni przed wyborami w Rosji

Borys Niemcow miał 32 lata kiedy prezydent B.Jelcyn mianował go gubernatorem
N.Nowogrodu. Dziś ma lat 52. Vice premierem został w 1997 roku, a 2 lata pózniej
załozył własną partię. Od dawna krytykuje "system Putina",
kilkakrotnie aresztowany w czasie protestów.
-------------------------
Wywiad B.Niemcowa dla Der Spiegel na trzy dni przed wyborami w Rosji - tłumaczenie/fragmenty, z wersji
angielskiej.
http://www.spiegel.de/international/europe/0%2c1518%2c800546%2c00.html

Putin chce rządzić do końca życia.
------------------------------------------
Spiegell: Co oznacza być politykiem opozycji w kraju gdzie
opozycja jest zabroniona?
Niemcow: Wygłaszanie przemówień w ciemności, co właśnie mi sie zdarzyło.
Byłem w Krasnodarze, na południu Rosji, na spotkaniu wyborczym mającym
odbyć się w lokalu miejscowego centrum kultury.
Wtedy budynek nagle został otoczony przez jednostki policji, i sił z Ministerstwa
Spraw Nadzwyczajnych i Młodzieżówkę Putina.Potem przyszła wiadomość, że
bomby w budynku nie ma, a światła zostały wyłączone.
Po raz pierwszy w życiu przemawiałem w ciemnościach.
To pokazuje jak oni nas się boją, ale mowę wygłosiłem  w ciemnościach putinizmu.

Spiegel. - W 1997 roku byłeś  wicepremierem w rządzie Jelcyna jako potencjalny jego nastepca. Dziś jest Pan krytykiem reżimu bez nadzieji na urząd polityczny.
Czy nie sprawia to, że jesteś  osobą zgorzkniałą?

Niemcow: Jestem szczęśliwszy niż ci co są na Kremlu. Nie zdradziłem swoich zasad i tego w co wierzyłem, ale jako człowiek opozycji, muszę być przygotowany na wszystko.
Możesz być zabity, skończyć w więzieniu, lub byc oblany wodorotlenkiem amonu, co
zdarzyło mi się w ostatniego Sylwestra na Nowy Rok. Ostatnio zrzucono na mój samochód odchody. Mozna się śmiać, ale to nie żarty.W demokracjach opozycja siedzi w parlamencie, u nas jest zablokowana.

Spiegel. Czy jestes rozczarowany Zachodem? Czy powinno się robić więcej dla opozycji w Rosji?
Niemcow: nie wierzę w eksport demokracji. My Rosjanie, musimy osiągnąć wolność
i demokrację we własnym zakresie, kiedy będziemy na nią gotowi.
Jednakże,  pomaga nam, gdy Parlament Europejski wspiera opozycję, potępia oszustwa wyborcze w Rosji i krytykuje zakaz, który został nałożony na moją partię eliminując ją z udziału w wyborach parlamentarnych w najbliższą niedzielę.
Spiegel: A jednak zachęca pan ludzi do glosowania?
Niemcow: Rozpoczelismy kampanie pod hasłami:" Nie głosuj na rząd złodzieji. Glosuj
przeciw im wszystkim". Wydrukowaliśmy 45.000 naklejek jedną mam na samochodzie.
Kiedy jadę,  kierowcy dają znać klaksonem, a policjant mówi: Borys - dobra robota.

Spiegel: Na konwencji partii rządzacej, pod koniec wrzesnia, Putin w zasadzie zarezerwował urząd prezydenta dla siebie. Jak długo będzie u władzy?

Niemcow: Putin chce rządzic do końca zycia., co oznacza stagnację, degenerację,
i marginalizację Rosji.
Optymiści wierzą, że chce pozostać na stanowisku do 2024, natomiast pesymiści mówią że to będzie aż do 2036 roku. Jestem optymistą i chcę żeby odszedł tak szybko jak to możliwe.
Jeśli uważasz, że dyktatura w Rosji jest OK dla Europy, jesteś w błędzie.
Im jesteś w bliższej przyjaźni z Putinem, tym więcej będziesz miał problemów.

Spiegel: Co powinny robic Niemcy?
Niemcow: Europa musi zdecydować między wartościami a gazem. W przypadku Niemiec,
Francji, Wloch, gaz jest wyraznie ważniejszy od praw czlowieka i obywatela nawet
jeśli kanclerz Niemiec Merkek  myśli co innego. To nie jest tak, że ja wołam o sankcje
dla mojego kraju. Zamiast tego, Zachód powinien podjąć akcje przeciw tym którzy
sa odpowiedzialni za naruszanie praw człowieka.
Ale Europa nie ma jasnej polityki wobec Rosji. A Putin bardzo sprytnie to wykorzystuje.

Spiegel: Co dokładnie proponujesz?
Niemcow: zakaz wjazdu dla urzędników rządowych, takich jak minister sprawiedliwości i szef komisji wyborczej, którzy angażują się w oszustwa wyborcze, wprowadzenie cenzury i niszczenia sądownictwa jako niezależnych instytucji.
Ci ludzie mają nieruchomości na Zachodzie, i będą posyłać swoje dzieci do szkoły w Londynie i Paryżu.
Nie chcą, aby wakacje spędzały w Uzbekistanie, ale w Monte Carlo i Biarritz. Byłoby fatalne dla nich, jeśli nie mogli już robić tych rzeczy. Dlatego czarna listy doprowadzi do demokratyzacji Rosji szybciej niż jakiekolwiek umowy o partnerstwie z Unią Europejską.

Spiegel: Czy byłeś zaskoczony tym co sie stało na zjezdzie partii (rządzącej) we wrześniu?
Niemcow: Zaskoczyła mnie arogancja. Dwuch mężczyzn podjęło decyzję w imieniu
ludzi olbrzymiego kraju. I członkowie tej partii podskoczyli, tak jak w czasach Stalina, i bili brawo z aplauzem wszystkiemu co usłyszeli. I rzeczywiście byłem zaskoczony tymi pochlebstwami i tą pogarda dla bliźnich. Putin miał jeden problem: wyjaśnic poddanym
jak mają glosować 4 Grudnia. To groteskowe oblicze putinizmu.

Spiegel: nie bierzesz powaznie prównania Stalinizmu z Putinizmem?
Niemcow: represje były bardziej drastyczne pod rządami Stalina, oczywiście. Mogę podróżować lub emigrować do dziś na Zachod.. Mogę się wypowiadać swobodnie w Internecie i rozmawiać z SPIEGEL. Ludzie wiodą swoje życie, jak chcą. Nie było by to możliwe pod rządami Stalina. Putinism jest brakiem wolności politycznej, w połączeniu z wolności osobistą. W tym sensie, Putinism jest postępem w stosunku do stalinizmu. Mogę robić, co chcę. Ale to, czego nie mogę zrobić, to mieć wpływu na równowagę sił. Rosja zasługuje na coś lepszego.
-----------
Spiegel: zapomniał pan wspomnieć o korupcji..
Niemcow: miałem do tego dojść.W czasie Putina koszt budowy jednego kilometra
drogi wzrósł dzieisięciokrotnie.. W roku 2000 kosztował USD 500.000 a dziś kosztuje
5 milionów dolarów. Dlaczego? Pieniądze znikaja we wszystkich dziedzinach.
Miedwiediew powiedział, że Rosja traci rocznie na łapówki 32 miliardy USD.

Spiegel:Co spowodowało porażkę Miedwiediewa?
Niemcow: On sam. Był najsłabszym prezydentem Rosji w historii. Jako premier
przetrwa do pierwszego kryzysu. Putin nie jest złym psychologiem. Cztery lata
temu on poprostu wyselekcjonował najbradziej lojalnego (posłusznego) polityka
dla utrzymania w ciepłocie miejsca na które wróci. Pobyt na Kremlu wyzwala
nawet u słabego polityka pozytywny efekt. Nie u Miedwiediewa.

Speigel: zaczynasz być złośliwy
Niemcow: Nikt w Rosji nie zwraca uwagi  kiedy np Miedwiediew mówi, że lepsza
jest wolność od niewoli.  Tylko Zachód leci na to...

Spiegel: W czerwcu, trzeci najbogatrzy człowiek w Rosji Michaił Prochorow, został
wybrany do kierownictwa partii liberalnej celem zbierania pro - Zachodnich głosów.
Prochorow ujawnił pozniej, że cały projekt był zarządzany przez Kreml. Czy był naiwny?
Niemcow:  Michaił jest moim starym przyjacielem. To dobry gość.  Myślał, że będzie
mozna zmienic system od wewnątrz, ale tak długo jak zacznie krytykowąc Putina
i Miedwiediewa. Mylił się. Kreml chciał mu dyktować jakich ludzi mam mieć na listach
wyborczych, a jakich nie. Stał sie marionetką, więc zrezygnował.

Spiegel: Co się z nim dzieje teraz?
Niemcow: Widziałem go niedawno. Jest "zdołowany" i spokojny (cichy) Gdyby zadeklarował z nimi wojnę, spotkały go los Chodorkowskiego, albo musiałby się przeniść do Londynu.

Spiegel: Gdyby ktoś wpadł w śpiączkę zanim Putin doszedł do władzy w 2000 roku
i teraz sie obudził, co by pomyślał o Rosji?
Niemcow: Byłby zdziwiony, poniewą kiedy zasypiał  ZSRR należał do przeszłości,
a teraz częściowo zmartwychwstał . Zyjemy w spłeczeństwie sowiecko-kapitalistycznym,
mieszanka sowieckiej nędzy i prywatnych, prosperujących firm.
-------------------------
Wywiad przeprowadzony przez Britta Sandberg i Matthias Schepp, przetłumaczony z niemieckiego przez Christopher Sultan.