Stwórzmy kanon lektur
Dariusz Zalewski, pon., 18/10/2010 - 18:15
W Stanach Zjednoczonych wymyślono program Great Books. Najkrócej pisząc, chodzi o pewien kanon lektur, który jest czytany i analizowany przez młodzież, i który ma dawać podstawy solidnego, klasycznego wykształcenia. Za jednego z pomysłodawców programu uznaje się prof. M. Adlera .
Wspomniany program powstał w odpowiedzi na sytuację w amerykańskich szkołach, wytworzoną w wyniku dominacji pedagogiki J. Deweya. Sama idea wydaje się trafiona. Rodzice nie mają dzisiaj wyboru - muszą uczyć dzieci samemu, niezależnie od państwowego systemu oświatowego. Jednak, aby to robić, potrzebny jest... odpowiedni zestaw lektur.
W tym kontekście chciałbym zaproponować Czytelnikom "Edukacji klasycznej w XXI wieku" opracowanie naszego "Great Books". Słowem - proszę w komentarzach o propozycje w postaci tytułów książek, które mogłyby wejść do naszego kanonu lektur.
Proponuję uwzględnić następujące elementy:
a) przedziały wiekowe dzieci, dla których przeznaczone byłyby książki:
3-6 lat (literatura dla dzieci)
7-13 lat (literatura, książki religijne)
14-16 lat(literatura, filozofia, teologia)
17-19 lat (literatura, filozofia, teologia)
b) książki mają wpisywać się w szeroko pojęte ramy klasycznej filozofii i uwzględniać katolicki punkt widzenia
oraz
c) mieć dużą wartość artystyczną.
Amerykański program Great Books ma pewne wady, nad którymi nie chciałbym się w tym miejscu zbytnio rozwodzić. Wspomnę tylko, że znajdują się w nim książki z różnych opcji światopoglądowych. Nawet takie, które w moim osobistym przekonaniu godzą w ducha cywilizacji zachodniej. Czytanie ich wymaga pewnego przygotowania merytorycznego oraz wcześniejszego wyposażenia w narzędzia sprawnego myślenia, które dają trivium i quadrivium. W przeciwnym razie takie lektury wprowadzą intelektualny zamęt do duszy dziecka.
Przy czym, nie wydaje mi się, żeby było rozsądne całkowite eliminowanie takich książek z nauczania. Są treści, z którymi nasze dzieci wcześniej czy później się zetkną. Nie da się uciec przed niektórymi problemami. Chodzi raczej o to, by młodzi ludzie byli intelektualnie przygotowani do zmierzenia się z nimi.
Dlatego proponuję, aby w przedziale wiekowym 17-19 uwzglęnić także kontrowersyjne, choć istotne dla Zachodu lektury, które byłyby poddane krytycznej analizie. Zakładam, że w tym wieku młodzież, która otrzymała dobre wykształcenie, będzie już w stanie zmierzyć się przynajmniej z pewnymi ideologiami, któr są przeciwne chrześcijaństwu (oczywiście przy wsparciu dorosłych).
Skądinąd wiem, że wiele osób chciałoby mieć pod ręką taki kanon lektur. Poszczególne propozycje Czytelników byłyby więc inspiracją dla zainteresowanych rodziców. Nie ukrywam też, iż przygotowuję książkę na temat kształcenia klasycznego. Jeden z rozdziałów będzie dotyczył właśnie tej kwestii. Niewykluczone, że wykorzystam Państwa propozycje, o ile moja wewnętrzna cenzura je zaakceptuje.
- Dariusz Zalewski - blog
- Zaloguj się, by odpowiadać
4 komentarze
1. Bardzo proszę...:)
Witam.
wierzę.Propozycja lektury dla wszystkich grup wiekowych:
" Kto ty jesteś?
- Polak mały.
- Jaki
znak twój?
- Orzeł biały.
- Gdzie ty mieszkasz?
- Między swemi.
- W jakim kraju?
W polskiej ziemi.
- Czym ta ziemia?
- Mą ojczyzną.
- Czym zdobyta?
- Krwią i blizną.
- Czy ją kochasz?
- Kocham szczerze.
- A w co wierzysz?
- W Polskę
- Czym ty dla niej?
- Wdzięczne dziecię
- Coś jej winien?
- Oddać życie."
/Władysław Bełza/
Pozostaję w nadziei, że ta lektura nie wprowadzi "...intelektualny /ego/ zamęt/u/ do duszy dziecka..." - Do żadnej polskiej duszy...
Pozdrawiam
ZOBACZ => DLACZEGO PAD zawetował Nowelizację ustawy Prawo oświatowe?! <=
2. Robert...
... Ardrey - wszystkie jego 4 książki o pochodzeniu i naturze człowieka.
Oswald Spengler - fakt, że tylko dla intelektualnej elity, bo inni po prostu nie pojmą.
Mogę jeszcze podać sporo np. rzeczy z historii.
Literatura? Coś tam pewnie dla dzieci trza by dać, ale to nie jest, moim zdaniem, aż tak istotne. Historia ważniejsza!
Pzdrwm
triarius
-----------------------------------------------------
http://bez-owijania.blogspot.com/ - mój prywatny blogasek
http://tygrys.niepoprawni.pl - Tygrysie Forum Młodych Spenglerystów
3. Czytając ten artykuł
Czytając ten artykuł myślałam,że autor mieszka w Stanach i na pewno nie jest pedagogiem. Okazuje się,że się myliłam i dlatego jestem bardzo krytyczna wobec tego tekstu i nie podam
żadnych propozycji, które wewnętrzna cenzura autora mogłaby ewentualnie zaakceptować. Nauka teologii? Istnieje obowiązujący Katechizm przetłumaczony z łaciny na język polski, a sposób przedstawienia doktryny jest zaakceptowany przez Stolicę Apostolską. Religii uczą w szkole katecheci po odpowiednim kierunku studiów. Solidne podstawy przekazywane przez osoby wiarygodne(starsze dzieci uczą księża) pozwolą młodzieży zmierzyć się z atakami na Kościół. Właśnie z atakami , a nie ..z innymi opcjami światopoglądowymi" , bo nikt nawet nie usiłuje przedstawiać im racji agnostyków, czy ateistów- to się odbywa inaczej. Filozofia? W tym przedziale wiekowym książki filozoficzne? W gimnazjum i liceum w programie historii i jęz.polskiego przedstawia się w zarysie kierunki filozoficzne charakterystyczne dla danego okresu i ich wpływ na literaturę epoki. I nie ma obawy ;ze szczególnym uwzględnieniem Oświecenia.
Książki,które godzą w cywilizację Zachodu...nie jest rozsądne całkowite eliminowanie tych książek...Należy zatem umieścić je w kanonie i podsuwać je młodzieży, która całkowicie nie jest tym zainteresowana? Aha potrzebne jest ,,dobre wykształcenie". Daje je szkoła .Szkole trzeba pomagać i szkołę trzeba kontrolować. Przede wszystkim nie pozwolić zepsuć niezłych, dotychczas programów nauczania. Należy do tego wykorzystać istniejące struktury - Rady Rodziców. One są dobrze umocowane w regulaminach szkół.
Okazuje się ,że będą musiały się ze sobą porozumieć, żeby mieć wpływ na ministra oświaty. Należy bronić dobrego poziomu szkół, a nie uprawiać chałupnictwo oświatowe.
Autor zakłada,że młodzież w wieku 17-19 lat może się zetknąć z kontrowersyjnymi lekturami, że poda takie tytuły młodzieży, a one ,, byłyby później poddane krytycznej analizie".
Rodzice będą je krytycznie analizować?
Nie eksperymentowałabym z emocjonalnością siedemnastolatków( kłania się psychologia
rozwojowa) i ich skłonnością do negowania powszechnie przyjętego systemu wartości.
Poza wszystkim nakłanianie zapracowanych licealistów do dodatkowych lektur odniesie na pewno odwrotny skutek.
Wracając do nacisków, jakim mogą być poddane nasze dzieci od opcji światopoglądowych
groźniejsze są te prymitywne manipulacje. Myślę o sektach. Pomyślmy o wyprzedzeniu tej sprawy.
,,Są treści, z którymi nasze dzieci wcześniej,czy później się zetkną . Nie da się uciec przed niektórymi problemami" No pewnie że się zetkną, te problemy należy, w rozmowie , każdorazowo cierpliwie rozwiązywać , a nie próbować się wyręczać jakimś utopijnym kanonem lektur. Ciekawe książki,które rodzic sam przeczytał i może o nich porozmawiać
z dzieckiem- to zawsze, i zawsze wiersz o małym Polaku.
Spis książek dla intelektualnej elity każdy z nas może zrobić, ale nie oto chodziło.
Amerykanom chyba już upadł program kształcenia, skoro wymyślono Great Books, system szkolenia chałupniczego uważają za postęp i z dumą sygnują nazwiskiem jakiegoś profesora.
4. @Beta
Szanowna Pani, nie wiem od czego zacząć. Temat jest zbyt szeroki, bym odowiedział w tym komentarzu. Zachęcam do zainteresowania się ideą edukacji klasycznej i przejrzenia mojego źródłowego bloga, z którego pochodzi ten artykuł; wtedy, mam nadzieję, wszystko stanie się jasne.
Wyrywanie z kontekstu treści w rodzaju, że zachęcam do krytycznego czytania lektur kontrowersyjnych w wieku 17-19 lat, bez dopowiedzenia, że w tym okresie dziecko przejdzie już okres trivium i będzie miało intelektualne narzędzia do przeprowadzenia tej krytyki, jest trochę nie tak. Poza tym w oficjalnej szkole dzieci spotykają się z kontrowersyjnymi treściami już od pierwszej klasy (różne Kompasiki i takie tam).
Mam nadzieję, że znajdzie Pani trochę czasu i zajrzy na mój blog "Edukacja klasyczna w XXI w."
Pozdrawiam
Edukacja klasyczna
www.edukacja-klasyczna.pl