Dwa zdjecia D.Tuska

Trafnie utrwalony moment na zdjeciu nie jednemu fotografowi dal nagrode, bywalo, ze nawet najwyzsza. Sa dwa zdjecia premiera D.Tuska zasluguja na szczegolne wyroznienie. Sa znane, ale powinny byc jeszcze bardziej znane. Choc wiedzialem o tym od dawna, to rozklejenie w Warszawie kilka dni temu kilkuset zdjec R.Giertycha z napisem: "Bedziesz siedzial"  przypomnialo mi o sprawie.  

Moc symboli znana jest od tysiacleci. Sila oddzialywania zdjec znana jest od konca XIX wieku. Ben Wright z Dolph Briscoe Center for American History stwierdzil: "W naturze nieruchomego obrazu kryje sie cos, co gleboko oddzialuje na widza i pozostaje w jego pamieci". Fotografia to potezna bron propagandowa.

Jednym z najbardziej znanym przykladow moze byc zdjecie biegnacej dziewczynki, ktore przyczynilo sie do wycofania wojsk amerykanskich z Wietnamu Poludniowego. Ta dziewczynka, Phan Thj Kim Phuc w dniu 8 VI 1972 r. miala 9 lat. Mieszkala w poludniowowietnamskiej  wsi Trang Bang. Miejscowosc zostala zaatakowana przez wojsko Vietkongu (VC) i zolnierz poludniowokoreanscy zaczeli odwrot. Wraz z nimi biegli cywile i fotoreporterzy. Traf chcial, ze lotnik poludniowowietnamskiego samolotu A-1E Skyraider  popelnil pomylke i obrzucil napalmem biegnaca grupe ludzi sadzac, ze to sa komunisci. Nosi to eufemistyczna nazwe "friendly fire". Zginelo  kilka osob i kilka zostalo rannych. Wsrod zabitych byl kilkuletni wnuczek Danh, niesiony na rekach przez babcie dziewczynki, noszaca imie Tao.

Bieg dziewczynki nazwanej pozniej "Napalm Girl" zostal utrwalony na tasmie filmowej oraz aparatem fotograficznym. Reagowala ona na poparzenia napalmem skory na lewym ramieniu i na plecach. skora platami odchodzila od ciala. Phuc wolala: "Tak goraco, tak goraco". Miala niewielkie szanse przezycia, ale udalo sie jej operacjom oraz kuracji, najpierw w Sajgonie, pozniej w szpitalu w niemieckim Ludwigshafen. W ciagu 14 miesiecy dokonano na niej 17 zabiegow chirurgicznych. Phan byla zdolna dziewczynka i ukonczyla pozniej studia uniwersyteckie. Zdecydowala sie na emigracje do Kanady i tam zyla spokojnie. Otrzymala doktoraty honoris causa z prawa trzech kanadyjskich uniwersytetow. Najlepszy z nich to Queen's University w Kingston (Ontario), niezly jest tez York University z Toronto i na koniec jeden z "Mickey Mouse Universities", Saint Mary's University w Halifax (Nowa Szkocja). 

Zdjecie z "Napalm girl" zatytulowane:  "The Terror of War"  dostalo Nagrode Pulitzera. Zas film z wydarzen nakrecil brytyjczyk  Alan Downes dla British independent Television News (ITN). Zdjecie ze wzgledu na drastycznosc, wywarlo wstrzas w spoleczenstwie amerykanskim oraz na calym swiecie. Pomoglo w  utrwaleniu przekonania, ze ta wojna jest bestialstwem i powinno sie ja zakonczyc.

Inne zdjecie, zatytulowane: "Sajgon Execution", takze zostalo nagrodzone Pulitzerem . Jego autorem byl fotoreporter Eddie Adams pracujacy dla AP. Zaczne od cytatow z artykulu Jamesa Jeffrey'a pt. "Kultowe zdjecie Eddiego Adamsa z wojny w Wietnamie"  zamieszczonego na BBC w dniu 29 I 2018 r. Haczyk brzmial tak: "Fotoreporter Eddie Adams uchwycil jedno z najslynniejszych zdjec wojny w Wietnamie moment egzekucji w chaosie ofensywy Tet. Przynioslo mu zycie pelne chwaly". I dalej: "Pistolet z krotka lufa juz cofa sie w wyciatgnietej rece mezczyzny, a twarz jenca wykrzywia sie od sily uderzenia kuli, ktora trafia w jego czaszke [...] Trudno nie odczuwac wstretu i poczucia winy, majac swiadomosc, ze patrzy sie na dokladny moment smierci. [...] Zdjecie jest uwazane  za jedno z najbardziej wplywowych zdjec z wojny w Wietnamie. W tamtych czasach bylo reprodukowane na calym swiecie i dla wielu stalo sie symbolem okrucienstw i anarchii wojny. Wzbudzalo rowniez rosnace w Ameryce przekonanie o niemoznosci wygrania tej wojny".

Oto jakie byly okolicznosci opisywanego wydarzenia z 1 II 1968 r.. Strzelajacym byl general Armii Republiki Wietnamu (ARVN). Nguyen Ngoc Loan, ktory pelnil funkcje komendanta policji w Sajgonie. W czasie walk w miescie spisywal sie bohatersko. Ofiara byl kapitan Vietkongu Nguyen Van Lem. Przed walkami byl partyzantem miejskim, wraz z zona pod przykrywka handlu oponami zajmowal sie handem bronia. W chwili uderzenia sil Ludowej Armii Wietnamu i Vietkongu dzialal jako dowodca oddzialu saperow. Zostal zlapany na miejscu masakry 30 sajgonskich cywili, wsrod ktorych byla zona kolegi Loana (majora albo pulkownika) wraz z szostka dzieci. Zastrzelil rowniez policjanta. I na koniec, rewolwer uzyty w sfotografowanej scenie - to .38 Special Smith&Wesson Bodyguard. Gen. Loan w maju 1968 r. zostal ranny w innych walkach. Udalo mu sie ewakuowac z Wietnamu. Zalozyl na przedmiesciach Waszyngtonu restauracje z kuchnia wietnamska oraz z hamburgerami i pizza.

Kto wie, czy umieszczenie razem dwoch zdjec z Tuskiem i masowe ich propagowanie gdzie sie da nie staloby sie ciosem mizerykordia w slaniajacego sie juz na nogach ryzego zwyrodnialca. Pierwsze z nich, to "zolwiki" ze zbrodniczym Putinem na miejscu tragedii w Smolensku. Zjeb zostal uwieczniony z cwaniackim, lisim usmieszkiem jak stara sie spoufalic z Putinem. Ten przyglada sie mu ze zdziwieniem, zas ruskie typki stojace za satrapa patrza na Chyzego Roja z pogarda. Dalbym zdjeciu tytul: "ZDRADA".

Na drugim zdjeciu PO-wski zjeb sklada poddanczy uklon niemieckiemu kanclerzowi Scholzowi. Zenujace! Zdjecie mogloby nosic tytul: 'WIERNOPODDANCZOSC".