Pozegnanie z Lee Childem

Pierwsza ksiazka Lee Childa zatytulowana "Killing Floor" zostala opublikowana w 1997 r. Uwazam ja za najlepsza z calego cyklu.Ja dolaczylem do sekty Jacka Reachera na poczatku XXI wieku, czyli nalezalem do niej przez jakies 20 lat. W 2020 r. oddalem do miejskiej biblioteki w moim miasteczku wszystkie ksiazki tej serii, az do "Blue Moon" (2019), czyli ostatniej napisanej Jima Granta (ur. 1954) piszacego pod pseudonimem "Lee Child". W miedzyczasie przeczytalem kilka z tych ksiazek w polskim tlumaczeniu, ktore bylo zrobione bardzo fachowo. Byly to: Wrog bez twarzy, Echo w plomieniach, Bez litosci, 61 godzin, Nigdy nie wracaj, Sprawa osobista, Zmus mnie, 100 milionow dolarow i Czas przeszly. Po tak tak dlugim i glebokim zauroczeniu nie godzi sie pozegnac zdawkowo. Stad tekst bedzie nieco dluzszy i bedzie zawieral uzasadnienie mojej rezygnacji, ktora dojrzewala od szeregu lat.

Bohaterem ksiazek Lee Childa jest Jack Reacher, emerytowany major zandarmerii wojsk ladowych Stanow Zjednoczonych, czyli mowiac po naszemu - "kanarow". Dokladniej, US Army 110th MP Special Investigation Unit. Urodzil sie w 1960 r., zas odeslano go do cywila w 1997 r. Reacher (nikt nie mowil mu po imieniu, nawet kobiety w lozku, z ktorymi sypial)  fizycznie byl imponujacym mezczyzna, mial 195 cm wzrostu i wazyl 99-110 kg. W walkach/bitkach byl wrecz nie do pobicia. Mial indywidualny styl laczacy rozne sztuki walki. W strzelaniu byl utytulowanym snajperem.

Major w ksiazkach Lee Childa byl jak jednoosobowa armia, choc pasowalby jako sredniowieczny Bledny Rycerz. W ksiazce nr 4 ("Running blind") sformulowal on zasade, ktora sie kieruje: "Jestem czlowiekim z zasada. Jesli ludzie zostawiaja mnie w spokoju, ja tez zostawiam ich w spokoju. Jesli tego nie robia, to ja tez". Niby tak powiedzial, ale czesto bywalo tak, ze Reacher przychodzil do ludzi, ktorzy go nie znali i nic do niego nie mieli. Na przyklad, major regularnie uzbrajal sie w razie potrzeby u roznych podejrzanych typow, zwykle - handlarzy narokotykami. Po ich pobiciu i zabraniu pistoletow, rewolwerow, rzadziej shot guns, bezwyjatkowo zabieral im z kieszeni pieniadze na swoje potrzeby.

Tak naprawde, cynizm byl jego moralnoscia. Zasady Reachera zostaly zawarte  w ladnie wydanej ksiazeczce o mniejszych rozmiarach. Jest troche zasad zolnierskich typu: "Jedz i spij kiedy mozesz, bo nigdy nie wiadomo, kiedy nastepny raz bedziesz mial ku temu sposobnosc". Jednak dominuja zasady walki. Przykladowo, Reacher dajac przeciwnikowi warunek i zapowiadajac liczenie do trzech, lamie szczeke wczesniej po slowie "dwa".

Naturalnym srodowiskiem Reachera sa male miasteczka srodkowych Stanow Zjednoczonych. Tylko czasem poludnie kraju i male miasta. Bici niemilosiernie ludzie nigdy nie sa murzynami. Rasa pojawila sie tylko raz, w przypadku zgwalconej mlodej murzynki. Prawie zawsze sa to biali mezczyzni o pogladach konserwatywnych, zwykle "rednecks" w koszulach w krate jezdzacy pol-truckami. W tym sensie, autor ksiazki jest rasista w sensie odwroconym. Zas ogolniej, czuc liberala, lewaka nawet. Przyznam, ze doskwieralo mi to coraz bardziej.

Ksiazki Lee Childa zbudowane sa z cegielek, dzieki czemu z pewnoscia latwiej bylo je pisac. Reacher musi zawsze przynajmniej kilka razy wypic dzban kawy albo wiecej. Zjesc te same dania w jadlodajni (diner) na sniadanie. Na koniec jest popularne na tym kontynencie "pie". Musi zmienic ubranie, czyli isc do sklepu po nowe i wyrzucic stare (toreb, walizek czy plecakow nie nosi). Prawie zawsze nakoniec ksiazki Reacher "zdobywa" jakas fortece: magazyn, dom gangstera, farme a nawet bunkier. Pewnie, ze Autor musial poswiecac wiele stron na opis fortecy i planowanie jej zdobycia przez majora zandarmerii. Czaso/kartkochlonne byly tez opisy przygotowan do walk na ulicy i w budynkach, caly proces mentalny, precyzyjne  wyliczenia, no i sama walka. Zwykle ciosy konczace walke nasz bohater zadawal lokciem albo glowa. Bez cienia watpliwosci co do skutkow dla ciala bijacego olbrzyma.Strona po stronie. Az zaczelo mnie to w koncu nudzic.

W styczniu 2020 r. Lee Child przeszedl na emeryture i przekazal "firme" swojemu bratu Andrew, takze pisarzowi. Na stronie tytulowej pozostalo nazwisko Lee Child z dodatkiem "Andrew". I tu nastapila mala katastrofa, wady starszego brata zostaly wzmocnione. Ten nowy "Lee Child" zdazyl napisac: The Sentinel (2020), Better of Dead (2021), No plan B (2022) i The Secret (2023). Za miesiac wydrukuja In Too Deep. Z trudem dotrwalem do The Secret i na tym koniec; czlowiek ostatecznie obrazil moja inteligencje. Czegoz tam nie ma! Rosyjska agentka od reki zalatwia w pokoju 4 mlodych amerykanskich specjalsow, ktorzy mierza w jej glowe z pistoletow.  Ostatniego zmasakrowala majac rece skrepowane z tylu. W miedzyczasie wydziela z glowy takie oto feministyczne mysli: "Mezczyzni maja dluga historie niedoceniania kobiet [...] Znow nie doceniles kobiete. Czy ty nigdy sie nie nauczysz?". Z kolei fachman Reacher  nokautuje dwoch przeciwnikow j e d n o c z e s n i e  zadajac im po jednym ciosie prostym. Autor nie za bardzo wie jak sie takie ciosy zadaje. Otoz taki cios nabiera sile idac od samej stopy, poprzez noge, biodro i tulow. Zadanie dwoch ciosow rownoczesnie oznaczalo, ze mialy moc wagi samych rak i miesni.

W ksiazce wazna role odgrywa rodzinka ruskich szpiegow-kretow od zakonczenia II wojny swiatowej. Mamuska to Natalia z domu Matusiak, zas synowie to Artur i Kamil. Wredne to niewatpliwie.

Moje pozegnanie z Lee Childem nie oznacza, ze nie bede ogladfal kolejnych filmow z Jackiem Reacherem. Juz w pazdzierniku b.r. ogladne sobie trzeci z kolei film. Tym razem bedzie to ekranizacja siodmej z kolei ksiazki Lee Childa pt. "Persuader" wydanej w 2003 r. Nakrecono go w Toronto.

Nie bez kozery wspominam tylko filmy z udzialem "nowego Reachera, czyli Alana Ritchsona. Porzadny to gosc majacy wzrost 193 cm., wychowany w rodzinie katolickiej (nawet byl ministrantem). W 2022 r. zalozyl na You Tube kanal JustaChurch. Ma ciagle ta sama zone i trzech synow.

Nie powinienem wspominac o Tomie Cruisie, czlowieku, ktory gral w dwoch ekranizacjach: "One shot" (2012) i "Never go back" (2016). Liczy on sobie tylko 170 cm wzrostu (byla zona Nicole Kidman ma 180 cm. wzrostu) i nie zdolal ukonczyc szkoly sredniej. On nieodmiennie gra te sama role - toma cruise'a. Nie lubie go.  Sekta Reachera przez lata cierpiala. Za to jest  Generalem New Age; ukoronowano go jakims orderem i on oddal "Salut Galaktyczny".