Prosto z Niemiec 31 – Walka o wladze w CDU – trzej kandydaci na przewodniczacego walcza o glosy czlonkow partii (IV)

Baza partyjna i regionalny aparat CDU wymusily zmiane procedury wyborczej nowego przewodniczacego partii. Szeregowi czlonkowie partii moga wypowiedziec sie teraz bezposrednio, kogo chca miec jako szefa. Delegaci na zjazd nie beda mogli juz wybierac pomiedzy kilkoma kandydatami, ale beda musieli zatwierdzic kandydata-zwyciezce wybranego przez baze partyjna.

1. Pierwszy raz w historii baza czlonkowska CDU decyduje o wyborze nowego przewodniczacego partii

Po raz pierwszy w historii bedzie CDU uzaleznialo wybor przewodniczacego od glosowania/ankiety wszystkich jej czlonkow. Oddawanie glosow przez 400 tysiecy czlonkow ma wprawdzie charakter informacyjny, ale jest wiazace dla zjazdu 1001 delegatow. Zwyciezca glosowania zostanie przedstawiony delegatom na zjazd do formalego potwierdzenia. Nie beda oni mieli prawa wybierac pomiedzy kilkoma kandydatami, jak to bylo wczesniej.

Wielka niespodzianka pierwszej rundy przedwyborczej trwajacej do 17.11.2021, bylo zamianowanie rzez organizacje partyjne szczebla regionalnego i ponadregionalnego tylko trzech kandydatow. Zostali nimi Friedrich Merz, byly szef frakcji parlamentarbej CDU/CSU, Norbert Röttgen, byly minister ds ochrony srodowiska oraz aktualny i ustepujacy wkrotce szef kancelarii Angeli Merkel – Helge Braun.

W okresie 18.11.2021- 02.12. 2021 nastapilo przedstawianie sie tych trzech kandydatow, glownie dygitalnie i w TV ze wzgledu na rozprzestrzeniajaca sie w szybkim tempie epidemie Covid-19. Od 04.12.2021 do 16.12.2021 nastapi pierwsze glosowanie poprzez listowne karty lub dygitalnie. Nastepnie po obliczeniu glosow zostana 17.12.2021 podane wyniki. Jezeli zaden z kandydatow nie osiagnie wiekszosci glosow, nastapi drugie glosowanie w dniach 28.12.2021-13.01.2022. Obliczanie i ogloszenie wynikow nastapi 14.01.2022. To glosowanie wyloni ostatecznego zwyciezce, ktorego kandydatura zostanie przedstawiona do potwierdzenia na zjezdzie partii, ktory odbedzie sie w dniach 21-22.01.2022 w Hannoverze i zostanie prawdopodbnie przeprowadzony tylko dygitalnie.

2. Trzej kandydaci

Zadne skrzydlo nie chcialo ustapic i wystawilo swojego kandydata, konserwatywne F.Merza i lewicowe, merkelowskie H.Brauna. Do tego drugiego nalezy praktycznie takze N.Röttgen, ale jako kandydat drugiego wyboru. Dwaj kandydaci Merz i Röttgen pochodza z najwiekszej organizacji partyjnej CDU z Nadrenii-Westfalii. Tam mieszka tez duza ilosc czlonkow partii. Braun wywodzi sie z organizacji w Hesji, gdzie moze liczyc na poparcie czesci czlonkow. Merz ma ogromne poparcie w landach wschodnich, Berlinie, Hamburgu, Nadrenii-Westfalii, Badenii-W., takze mlodych chadekow, tez w Hesji. Röttegen takze w Nadrenii-Westfalii.

Pierwszy z kandydatow Friedrich Merz, jako przeciwnik merkelowskiego skrzydla, znalazl sie na czele stawki. Po powrocie do polityki i po przegraniu dwoch walk o stanowisko szefa chadekow (2018, 2021), ma on tym razem najwieksze szanse wygrac ta trzecia batalie, mowi sie przeciez: do trzech razy sztuka. W 2018 przegral tylko dlatego, ze jak pisze Die Welt, byly szef mlodych chadekow JU a obecny sekretarz generalny CDU P.Ziemiak przeciagnal na strone przeciwniczki Merza A.Karrenbauer czesc delegatow z JU w zamian za stanowisko generalnego sekretarza dla niego. Tym razem rozstrzygac bedzie glosowanie bazy partyjnej a nie establishmentu zdominowanego przez merkelowskie, lewe skrzydlo. Merz zaprezentowal sie jako kandydat na czele malego tzw., CDU- teamu. Na stanowisko sekretarza generalnego CDU zaproponowal Mario Czaje, polityka z Berlina, ktory wygral bezposrednio swoj okreg wyborczy przeciwko kandydatowi lewicy. Okreg ten byl od kilkunastu lat w rekach Lewicy. Czaja uchodzi za prrzedstawiciela socjalnego skrzydla w partii. Do pomocy wzial Merz takze mloda aktywna poslanke z Badenii-W. Christine Stumpp, ktora takze wygrala bezposrednio swoj okreg wyborczy. Jest ona dobrze zakotwiczona w polityce komunalnej. Ma ona zostac zastepca Czaji jako wicesekretarz generalny partii (ma to byc nowoutworzone stanowisko). Ponadto Merz zaproponowal kilku zastepcow przewodniczacego CDU, ktorzy reprezentuja zarowno kobiety, mezczyzn jak i poszczegolne regiony Niemec, w tym landy wschodnie. Ma to byc zespol reprezentujacy konserwatywna linie (Merz) , socjalna (Czaja), kobiety oraz stanowic pomost laczacy landy wschodnie z zachodnimi. Merz okazal sie politykiem zdolnym do przystosowania. Podkreslal czesto, ze bedzie dazyl do zmniejszania nierownosci spolecznej i biedy w kraju. Dlatego pasuje dobrze do jego teamu Mario Czaja o profilu socjalnym. Nawet w sprawie kwoty dla kobiet stal sie pojednawczy, proponujac, ze jezeli nie bedzie wyjscia, to mozna taka zmiane wrowadzic. Nadmienic tutaj trzeba, ze wsrod czlonkow CDU dominuja mezczyzni (75%), co stanowi przewage w stosunku do kobiet (25%). Merz kladzie teraz nacisk na polityke rodzinna, spoleczna, co nie bylo wczesniej az tak bardzo przez niego podkreslane. W sprawie gospodarki energetycznej Merz stoi na stanowisku, ze nie nalezy zbyt pochopnie rezygnowac z zastosowania wegla, gazu i ropy. Twierdzi tez, ze bledem bylo zbyt szybkie zamkniecie elektrowni jadrowych. Ma nadzieje, ze nastai teraz era budowy malych elektrowni atomowych. Jego zdaniem, polityka wyjscia z energii atomowej, oraz energii opartej na weglu i gazie, moze doprowadzic do tego, ze Niemcy jako jedyny kraj na swiecie znajdzie sie w roli kierowcy jadacego pod prad na autostradzie.

Na ciagly zarzut przeciwko niemu, ze jest juz za stary, gdyz ma 66 lat, odpowiada slowami z piosenki Udo Jürgensa „w wieku 66 lat, zycie rozpoczyna sie na dobre.“

Merz prezentuje tez konsekwentne stanowisko w sprawie migracji. Tylko niewielkie ilosci azylantow moglyby przyjezdzac do Niemiec i UE. Nie powinno byc nieogranicznego ich naplywu. Najwieksza grupe stanowiliby migranci wybrani na podstawie takich kryteriow, zawod, wyksztalcenie, wiek, plec, znajomosc jezyka, tak aby zapewnili potrzebne doplyw sily roboczej potrzebnej dla niemieckiej gospodarki. Potrzeby te szacuje sie na 200 tysiecy nowy pracownikow rocznie. Merz nie chce, aby nowi migranci jako bezrobotni osiadali w systemie socjalnej pomocy, ale aby szybko trafialisie na rynek pracy.

Broniac sie przed zarzutem, ze reprezentuje wylacznie prawicowe pozycje, Merz podkresla, ze wlasnie stoi on w centrum. Co ciekawe to samo glosi tez jego przeciwnik Röttgen.

Merz zapowiada, ze opozycja moze trwac krotko albo dlugo. On bedzie jednak w stanie, w kazdym momencie objac stanowisko kanclerza w przypadku upadku koalicji Ampel (SPD/Zieloni/FDP) i rozpadu rzadu. Sadze, ze w razie przejscia do opozycji bedzie on na pewno robil dobra robote przywodcy opozycyjnego i mialby szanse do wystapienia w nastepnych wyborach, juz w wieku 70-ciu lat, jako kandydat na kanclerza. Na nim spoczywalby obowiazek wypracowania nowego programu chadekow, ktory bylby sprawnym orezem w nastepnych wyborach w 2025 roku.

Drugim, ale zupelnie nieoczekiwanym kandydatem okazal sie Helge Braun, szef kancelarii rzadowej A.Merkel w randze ministra. Chwali on ciagle Merkel i jej polityke. Nie widac, aby chcial cokolwiek zmienic w poprzednim kursie partii. Nic dziwnego, gdyz jest to jeden z najblizszych wspolpracownikow kanclerzowej w ostatniej kadencji. On organizowaj jej prace i oddzialywal na prace rzadu. Urzad kanclerski to jakby mala kopia wszystkich najwazniejszych ministerstw. Braun jest lekarzem z wyksztalcenia, o specjalizacji anestozjologia. Gdy pojawila sie jego kandydatura, pierwszy komentarz przeciwnikow byl nastepujacy: „w tych ciezkich czasach dla partii, ostatnia rzecza, ktora ona potrzebuje jest lekarz, specjalista od narkozy“. Tytuly w prasie byly typu: „Helge Braun prowadzi team Merkel II“. Bylby on meskim odpowiednikiem Merkel tylko o 18 lat mlodszym. Braun wzial do swojejego teamu dwie kobiety, zaciekle zwolenniczki merkelowskiej polityki: S.Güler, zajmujaca sie polityka migracyjna, sprawami integracyjnymi (jej rodzina pochodzi z Turcji) oraz N.Schön. Braun chce wprowadzic obowiazkowa kwote kobiet na wszystkich stanowiskach kierowniczych w partii. Braun nie dopuszcza zadnej krytyki Merkel. Nie zdziwilbym sie, gdyby zaproponowal ja na honorowego przewodniczacego CDU. Ten polityk o posturze H.Kohla, oddzialywuje uspokajajaco na publicznosc, gdyz mowi spokinym monotonnym glosem, tak jak lekarz usilujacy uspic pacjenta po daniu mu narkozy. Stronnictwo merkelowskie liczy na niego, gdyz zapewnia on kontynuacje jej polityke. Na pytanie, czy trudno bedzie dla niego rozstac sie z Merkel, odowiedzia, ze nie nie ma mowy o rozstaniu. On utrzymuje i bedzie nadal utrzymawal z nia kontakty.

Trzecim kandydatem jest Norbert Röttgen, byly minister ds ochrony srodowiska, specjalista od spraw miedzynarodowych. N.Röttgen, ktory nalezy do liberalnej grupy w CDU, ostatnio glosi w mediach, ze wprawdzie potrzebni sa konserwatywni politycy, ale miejsce CDU jest w centrum i to wlasnie on w tymze nowoczesnym centrum stoi. Stad to wlasnie on jest najlepszym kandydatem. Prezentuje sie on jako nowoczesny konserwatysta i liberal. Kiedys byl on ceniony przez Merkel, potem tenze „najmadrzejszy uczen mamuski - Merkel“ podpadl u niej za nieudolnosc i stracil stanowisko mnistra. Teraz okazal sie byc potrzebny dla jej skrzydla, ktore nie ma nikogo innego poza Braunem i sila rzeczy musi zapewnic mu poparcie, wedlug zasady: kazdy jest lepszy niz grozba objecia wladzy przez Merza. Röttgen moze w szybkim tempie przejsc na lewicowe socjalne pozycje skrzydla merkelowskiego. W przypadku drugiej tury wyborow, ono porze wlasnie tego polityka. Jego program jest nijaki. Chce on duzo reformowac, modernizowac, ale brak u niego powazniejszych propozycji. Röttgen, ktory liczy na glosy mlodych czlonkow CDU i kobiet, wzial do swojego teamu kobiete, posla z Hamburga, F.Hoppermann, ktora ma zostac sekretarzem generalnym partii. Ma ona duze doswiadczenie organizacyjne.

Zanosi sie wiec na walke dwoch skrzydel partii, ktorych przedstawicielami sa Merz (prawicowe) oraz Braun ewentualnie Röttgen (lewicowe, centrum).

Braun moze okazac sie jezyczkiem u wagi w wyborach. Jest on wrawdzie skazany na przegrana, ale jego zadaniem jest prawdopodobnie zabranie takiej ilosci glosow, aby Merz tylmko nie wygral w pierwszej turze. Gdy Merz nie uzyska w niej absolutniej wiekszosci (ponad 50%), to wtedy glosy oddane na Brauna moga przejsc na Röttgena, cichego kandydata merkelowskiego skrzydla. Byla kanclerzowa moglaby potem spokojnie patrzec na dalszy rozwoj w partii, tym razem bez jej smiertelnego przeciwnika Merza.

Badania opinii publicznej wskazuja na przewage Merza. Wedlug badan instytutu Kantar opublikowanych 19.11.2021, 26% wszystkich Niemcow widzi w nim najlepszego kandydata na przewodniczacego CDU. Po nim uplasowali sie Röttgen (24%) oraz Braun (7%). Jeszcze wieksza popularnosc mial Merz wsrod zwolennikow/wyborcow CDU. Uzyskal on wsrod nich 45%, zas Röttgen 25% a Braun 9%.

Najnowsze badanie (DeutschlandTrend), ktorego wyniki ogloszono 26.11.2021, wskazuje na jeszcze wieksza przewage Merza nad konkurentami. Wsrod zwolennikow CDU az 48% widzialoby go na stanowisku przewodniczacego partii. Daleko w tyle znalezli sie Röttgen (20%) i Braun (14%).

Od soboty 04.12.2021 ruszy maszyna wyborcza, a baza zadecyduje kto zostanie szefem partii. Wtedy okaze sie jaka jest ta baza, jacy sa ci czlonkowie.

Badania opinii publicznej nie oznaczaja jeszcze, kto zwyciezy. Nie robiono dotychczas zadnych badan wsrod czlonkow CDU, ktorzy to przeciez beda wybierac nowego przewodniczacego ich partii. Jest to duza niewiadoma ta ogromna liczba osob - 400 tysiecy. Dopiero po ogloszeniu wynikow glosowania 17.12.2021 bedzie mozna powiedziec cos wiecej. Glosujacy czlonkowie partii beda musieli rozwazyc, ktory z kandydatow bylby gwarantem przyszlego zwyciestwa wyborczego za 4 lata. Powinien on reprezentowac dwa skrzydla i uzyskac zaufanie czlonkow partii. Glosowanie wszystkich czlonkow partii pokaze prawdziwa sytuacje. Wtedy okaze sie kto jest rzeczywistym ulubiencem bazy partyjnej - Merz, Röttgen czy Braun?