Wybory parlamentarne w Kanadzie

Wczoraj, w polowie kadencji, odbyly sie wybory do kanadyjskiego parlamentu.  Zarzadzil je latem premier J.Trudeau po tym jak z badan opinii publicznej wyszlo, ze jego Partia Liberalna moze osiagnac wiekszosc w parlamencie. Przez prawie dwa lata cierpial, gdyz w wyborach w dniu 21 X 2019 r. Liberalowie utracili wiekszosc; mieli 177 miejsc a zostalo im 157.

W krotkim czasie w ciagu 35-dniowej kampanii wyborczej notowania Partii Liberalnej znacznie spadly, choc tuz przed wyborami na te partie chcialo glosowac jeszcze 31.5% wyborcow a na Partie Konserwatywna - 31%. Jak zwykle sondazownie lubia postepakow, gdyz w wyborach liczebnie wygrali Konserwatysci w stosunku 33.93% do 32.2. Takze socjalisci (NDP) osiagneli mniej "popular vote" niz prognozowano, 17.7% zamiast 19.1%. Podobnie Partia Zielonych, 2.3% zamiast 3.5%. 

W rezultacie partia Trudeau nie osiagnela zamierzonego celu, czyli wiekszosci. Zyskala 3 miejsca w parlamencie, konserwatysci utrzymali stan posiadania, NDP zwiekszyla stan posiadania o jedno miejsce, zas Zieloni zmniejszyli z 3 do 2. Rzad Liberalow bedzie mial teraz wieksze problemy niz poprzednio i mozliwe jest, ze Trudeau za 18 miesiecy znow oglosi przedwczesne wybory.

Generalnie uklad sil sie nie zmienil, natomiast ciezka kleske poniesli Zieloni. Ilosc oddanych na nich glosow spadla z 1.1 mln. w wyborach w 2019 r. do okolo 400 tys. Choc Kanada nalezy do przodownikow w "walce z globalnym ociepleniem", to Zieloni w polityce sie nie licza, nie sa tez zbyt agresywni. W wielu innych krajach Zieloni sie nie licza. Wyjatkiem sa Niemcy, gdzie sa paniskami. Za kilka dni odbeda sie tam wybory federalne i Grune wedlug wczorajszego sondazu moga liczyc na 16% glosow; jeszcze w pazdzierniku 2020 r. przewidywano, ze moga zdobyc 19% glosow w wyborach.

Z kanadyjskiej perspektywy wypada popatrzec na ordynacje Jednomandatowych Okregow Wyborczych (JOW) forsowana przez polityka Kukiza, gdyz taka wlasnie tutaj od bardzo dawna mamy. Pewnie, ze co jakis czas mowi sie o jej zmianie, gdyz ma wiele wad. Nie przykladem bedzie stosunek ilosci uzyskanych glosow przez partie do ilosci osiagnietych miejsc w parlamencie. Tak wiec w wyborach w 2019 r.  Konserwatrysci wygrali z Liberalami w stosunku 34.3% : 33.1%  (6.1 mln. : 5.9 mln.), a mimo to system przyznal im 121 miejsc w parlamencie, zas ich oponentom - 157. Podobnie bylo wczoraj, na Partie Konserwatywna glosowalo 33.9% wyborcow co dalo jej 119 miejsc, zas na Partie Liberalna glos oddalo 32.2%, czyli mniej, zas system wyborczy sprawil, ze osiagneli oni wiecej miejsc (158).

Jeszcze inaczej, w systemie gdzie bramke przechodzi tylko jeden, ten, ktory do niej pierwszy dotrze, da sie wyobrazic niezwykle wprost sytuacje. Zalozmy, ze sa tylko trzy partie polityczne: PL, PC i NDP. Niech w kazdym z 338 okregow wyborczych na PL  glosowalo 6 mln.+1 wyborcow, zas na pozostale 2 partie po 6 mln. W ten to sposob PL zgarnelaby wszystkie miejsca w parlamencie, czyli reszta liczaca 12 mln. (2/3 glosow)- ZERO. Wystarczyla przewaga 338 glosow. Brzydko to wyglada, co nie?

A z mojej parspektywy? Kilka lat temu przenioslem sie z Okregu Mississauga Centre do Simcoe North (jezioro Huron, lasy). Tu jest jak w dawnej Kanadzie. Natomiast w the Great Toronto Area, ktorej czescia jest Mississauga pod wzgledem spolecznym i politycznym jest jak w krajach III Swiata. U nas wybory z duza przewaga wygral mlody Adam Chambers. wybralo go ponad 25 tys. wyborcow. Nie przeszkodzilo mu, ze Makk, przedstawiciel Peoples Party (ostrzejsze wydanie konserwatrystow) wzial 4 700 glosow. Na Liberalke glosowalo 17 983 wyborcow. 

W Mississudze Centre po raz trzeci wygral z duza przewaga islamista, ogryzkowaty Omar Alghabra.

Czlek ow na kilka miesiecy przed wyborami zostal mianowany przez bubka z Ottawy ministrem transportu. To w ramach przekupywania "etnikow". U nas nikogo nie trzeba bylo przkupywac, wystawiono najlepszego i ten wygral, bo nie znaja zasady, ze nawet as atutowy nie bierze.

Jak dziala III Swiat w wyborach widzialem na wlasne oczy. Otoz mieszkalem w dobrze widocznym miejscu, wiec poprosilem zeby ludzie od kandydata Partii Konserwatywnej dali mi 3 duze tablice. Dlaczego trzy? Zaraz sie okaze. Pierwsza powiesilem na plocie i cieszyla oczy przez 4 dni. Znalazlem ja  ja porwana. To ludzie Alghabry przecieli plastykowe umocowanie. Musialo zabolalec. Zakupilem wiec kilka rodzajow drutu ronej grubosci i w kilkunastu miejscach przytwierdzilem do metalowego plotu. Ktos sie w nocy napracowal i nastepnego ranka tablica byla poszarpana. Wobec czego przymocowalem trzecia tablice w kilkudziesieciu miejscach. Na nic, ktos w nocy napracowal sie jeszcze wiecej i bylo po tablicy.

Inaczej w tych wyborach, poprosilem o duza tablice Adama Chambersa i wbito ja na slupkach na trawniku przed moim domem. Wystarczyloby pchnac ja reka by wywrocic, jednak nikt przez miesiac tego nie zrobil.

W tymze samym okregu wyborczym, tyle  ze w wyborach prowincjonalnych, zrezygnowal kapitalny czlowiek. Jego wada byl  bialy kolor skory. Na pozegnanie powiedzial jedynie, ze nie odpowiadaja mu praktyki wylaniania kandydatow w tym okregu. Ja widzialem to wczesniej w innym okregu, w ktorym nalezalem do zarzadu Okregu Alliance Party (ostrzejsi konserwatysci). Przez prawie cala kadencje bylo spokojnie. Na kilka miesiecy przed wyborami nagle zglosily sie tlumy Hindusow. Wplacali po $20 skladki i mieli prawo  glosowac. Co sie wtedy dzialo! Na wozkach wpychano tak leciwych ludzi, ze mialem watpliwosci czy oni jeszcze zyja. Takze na wyborach federalnych w Mississaudze widzialem rozne sceny. Przykladowo, matka-Arabka wpycha do sali dziewczynke na wozku. Ta, ulomna, prawie nie kontaktuje, zas mamusia znika z nia za kotara i oddaje za siebie i za nia glos. Sala bila brawa.

Oto kilku, przykladowo przeze mnie dobranych  poslow z Partii Liberalnej z GTA, twierdzy Partii Liberalnej, ktora znow sie umocnila. Toronto: Arif Virani, Salma Zahid, Ali Ehsassi, Ya'ara Saks, Ahmad Hussen i Majid Jowhari. Mississauga: Iqra Khalid i Iqwinder Singh Gaheer. Brampton: Shafquat Ali, Maninder Sidhu, Ruby Sahota i Kamal Khera.

Wielokulturowosc pelna morda.