Aby kontynuować politykę społeczną, musimy być skuteczni gospodarczo i finansowo.

Cieszę się, że jest to publikowane w gazecie, która nigdy nie
szczędziła krytyki programowi wsparcia rodzin, która „pięćsetkę”
skazała na samym początku. Twierdzenia, że jest to świadczenie, które
najbardziej służy patologii, dezaktywizuje, zatrzymuje kobiety w domu,
były tak długo powtarzane, aż część Polaków w nie uwierzyła - mówi
portalowi wPolityce.pl Elżbieta Rafalska, była minister rodziny, pracy
i polityki społecznej, obecnie eurodeputowana PiS.

CZYTAJ TAKŻE: Mity o 500 plus obalone. „Wyborcza” przyznaje: „Nie, wcale nie rozleniwia”. Pieniądze wydawane na głupoty? „Tak nie jest”

wPolityce.pl:
„Gazeta Wyborcza” publikuje raport ekonomisty z SGH i rozmowę z autorem
tego raportu. Z artykułu wynika, że 500 Plus wcale nie „rozleniwia”
Polaków, jak również - że środki przyznawane rodzinom są wydawane
częściej na potrzeby dzieci czy udogodnienia dla rodzin (chociażby takie
jak zmywarka) niż np. na alkohol. Innymi słowy - nie potwierdzają się
najbardziej krzywdzące mity na temat programu 500 Plus i korzystających
z niego rodzin.

Dla mnie to oczywiście żadne odkrycie.
Mogłabym z satysfakcją powiedzieć: „A nie mówiliśmy?”. Przede wszystkim
cieszę się, że powstał tak obszerny raport, który bardzo kompleksowo
ocenia wpływ programu 500 Plus na różne obszary, w tym na spadek
ubóstwa, aktywność kobiet, samoocenę rodzin, a przy tym ocenia również
wysokość świadczenia. Cieszę się, że jest to publikowane w gazecie,
która nigdy nie szczędziła krytyki programowi wsparcia rodzin, która
„pięćsetkę” skazała na samym początku. Twierdzenia, że jest
to świadczenie, które najbardziej służy patologii, dezaktywizuje,
zatrzymuje kobiety w domu, były tak długo powtarzane, aż część Polaków
w nie uwierzyła.

I, niestety, nadal w nie wierzy.
A część polityków opozycji, nawet jeśli zapewniają, że po ewentualnym
dojściu do władzy nie zlikwidują 500 Plus, zdają się „autoryzować” czy
podpisywać pod krzywdzącymi wypowiedziami na temat polskich rodzin

Ubolewam
nad tym, bo wydaje mi się, że w pewnym momencie odpuściliśmy czy też
nie umieliśmy wystarczająco mocno obronić programu 500 Plus w tych
kwestiach, w których był najmocniej atakowany, a co było absolutnie
nieprawdziwe. Opozycja powtarzała to konsekwentnie, a my na te zaczepki
nie do końca odpowiadaliśmy. Chociażby w pierwotnym kształcie programu,
kiedy świadczenie było przyznawane z kryterium dochodowym, twierdzenie,
że kobiety masowo rezygnowały z pracy, nie znajdowało żadnego
potwierdzenia ani w danych dotyczących aktywności zawodowej kobiet, ani
w sposobie wydatkowania tych środków, a przekazy i tak szły torem
narzuconym trochę przez opozycję. Chcę zwrócić uwagę również na fakt,
że raport odnosi się też do świadczenia, które od 1 lipca 2019 r. było
przyznawane bez kryterium dochodowego. Wówczas nie potwierdziły się
również zarzuty, że część osób nie pójdzie do pracy, bo straci
świadczenie z powodu przekroczenia kryterium dochodowego.

Wszystkim,
którzy dzisiaj atakują program 500 Plus, mówiąc np.,
że w rzeczywistości świadczenie jest dużo mniejsze, bo zostało
„zjedzone” przez inflację, warto przytoczyć z tego raportu informację,
że jeżeli chodzi o wysokość świadczenia, które w danym kraju podniesione
jest do średniego wynagrodzenia, to nasze jest najwyższe. Powinno
to zamknąć po części usta tym, którzy mówią dziś, że trzeba
to świadczenie podnieść, zapominając przy tym, że od 2019 r. niemalże
podwoiliśmy wydatki na program 500 Plus, przyznając świadczenie
na każde dziecko.

To naprawdę nie bez znaczenia i trzeba
powtarzać to bardzo konsekwentnie, wiedząc, że musimy odnosić to również
do zarobków w Polsce, a nie porównywać wyłącznie z Niemcami, Francją
czy Luksemburgiem.

Cały czas słyszymy sugestie,
że program 500 Plus to „sponsorowanie patologii” i tego typu sugestie
wydają się najbardziej krzywdzące - nie tylko dla rodzin, w których
pracuje przynajmniej jedno z rodziców, które radzą sobie dobrze, ale
również tych, którym z jakichś powodów nie do końca się powiodło lub
przeżywają trudny okres - nawet bez problemu alkoholowego
czy narkotykowego

Choć ta rzecz w raporcie przebiła się
może niezbyt mocno, to jest bardzo często powtarzana przez wiele osób,
co mnie niepokoi. Otóż słyszymy, że to przede wszystkim patologia
dostaje środki z programu 500 Plus albo że patologia źle
je wykorzystuje. Oczywiście, część rodzin w Polsce ma problemy
z uzależnieniami, alkoholowymi, narkotykowymi czy innymi, inne rodziny
natomiast - z niezaradnością życiową, niewydolnością opiekuńczą
rodziców, ale te zjawiska istniały przed wprowadzeniem programu 500 Plus
i nie zwiększyły się z powodu jego wprowadzenia. Przecież
w najbogatszych społeczeństwach, gdzie świadczenia są wyższe lub
całkowicie warunkowane kryterium dochodowym, istnieje nawet niewielki
procent rodzin dysfunkcyjnych, patologicznych czy niezaradnych.

Po wprowadzeniu
programu 500 Plus znacząco ubyło nam ludzi korzystających z pomocy
społecznej. Oczywiście duża w tym zasługa również niskiego bezrobocia,
wzrostu wynagrodzenia, ale przede wszystkim - ludzie, kiedy nie muszą,
nie zgłaszają się po zasiłek. Nie wiem, skąd wzięło się przeświadczenie,
że to taka wielka „przyjemność” ustawić się w kolejce po świadczenia
z pomocy społecznej. W rzeczywistości tak nie jest i trzeba przyjrzeć
się, ile osób korzystało z pomocy społecznej i jak spadło ubóstwo.
Trzeba to poddać rzetelnym analizom i wtedy mamy taki raport. Jestem
co prawda emocjonalnie i merytorycznie związana z programu 500 Plus, ale
cieszę się, że moją ocenę potwierdza raport.

Atak
na rodzinę, kwestionowanie jej tradycyjnego modelu: matka, ojciec plus
dzieci, to w zasadzie nic nowego. W ostatnim czasie zwiększył się
również atak na katolików i Kościół - także po stronie Platformy
Obywatelskiej, która, przynajmniej na początku, miała być partią
chadecką, centroprawicową. Czy na antyklerykalnym i antyrodzinnym
„paliwie” opozycja ma szansę „zajechać” daleko?

Mogłabym
powiedzieć: nie tędy droga, ale to już nie jest droga, tylko ostry
wiraż, który może wyrzucić opozycję na obrzeża. Widzimy, że KO znalazła
w antyklerykalizmie i polityce antyrodzinnej polityczne paliwo. Uważam,
że przez opozycję niedoceniana jest zarówno rola rodziny, jak i rola
Kościoła Katolickiego. Wyraźnie nawiązujemy tu pewnie do tego, o czym
na Kampusie Rafała Trzaskowskiego mówił poseł Sławomir Nitras -
to zupełnie błędna droga. Rodzina i Kościół w Polsce trwa. Bez nich
Polska byłaby zupełnie innym krajem. Mielibyśmy dezinformację społeczną,
zupełnie inne problemy, nie tylko społeczne, gdyby tak się stało, jak
oni sobie życzą.

Człowiek, który nie jest w rodzinie, jest takim
narzędziem w rękach kogoś innego, staje się łatwy do zmanipulowania.
W określonych sytuacjach pozostaje sam, bezradny, opuszczony. Dokładnie
obrazuje to sytuacja pandemii - najlepiej poradzili sobie ci, którzy
byli w rodzinach. Nawet pomimo pewnych problemów.

Działania
opozycji to również uderzenie w coś, co jest istotą polskości, samo
sedno naszej narodowej tożsamości. Myślę, że tak lekkie traktowanie
takich poważnych kwestii jest ryzykiem politycznym, choć przyznam
szczerze, że nie mam wielkich powodów, aby martwić się
wynikiem opozycji.

Politycy Koalicji Obywatelskiej zasługują
zresztą na jak najbardziej surowe oceny, ponieważ podczas swoich rządów
nic nie zrobili lub bardzo niewiele poza tymi wydłużonymi urlopami
macierzyńskimi. Wykazali całkowity brak wrażliwości społecznej.
A dzisiaj działają jeszcze gorzej, ponieważ wypowiadają się nie tylko
w kwestiach materialnych, ale również w kwestiach ideowych,
godnościowych, dotyczących wartości. Politycy KO pogardzali ludźmi, nie
doceniali rodziny, a dziś liczą, że dokonają jakiegoś przewartościowania
w Polsce. To im się nie uda. Mogą mieć tylko pierwsze wrażenie, że gdy
Tusk wrócił to podniosły się ich notowania, choć w dłuższej perspektywie
dużo na tym stracą. Być może pan poseł Nitras w swoim wystąpieniu
na Campusie dał się ponieść szczerości, ale sądzę, że jest to pogląd
bardziej powszechny w Platformie niż może nam się wydawać.

Bardzo dziękuję za rozmowę.