Kapitał ma narodowość!

Przyznaję:
przesadzałem, opisując meandry polityki zagranicznej prowadzonej przez
rząd Beaty Szydło. Pisałem o katastrofie tej polityki wiosną, gdy – mimo
wysiłków strony polskiej – prezydent USA Barack Obama nie znalazł czasu
na rozmowę z prezydentem Andrzejem Dudą. Sugerowałem to samo, gdy w
lutym Obama w Warszawie – podczas szczytu NATO i w obecności prezydenta Dudy – skrytykował „dobrą zmianę” za wygaszanie Trybunału Konstytucyjnego.

Jak jednak nazwać to, co się stało teraz, gdy prezydent Francji
François Hollande na niecały tydzień przed wizytą w Polsce oświadcza,
że zostaje w domu? Gdy minister obrony, który miał być w Polsce trzy dni
wcześniej, robi to samo i zapowiada poważne ograniczenie współpracy
wojskowej z Warszawą? I gdy wszyscy mówią wprost, że to odwet za
rezygnację z francuskich caracali?

Gdy Obama
publicznie skrytykował Dudę, wydawało mi się, że gorzej być nie może.
Okazuje się jednak, że polska polityka zagraniczna jeszcze nie sięgnęła
dna. Po raz pierwszy jeden z naszych najważniejszych partnerów
postanowił nie cackać się z „dobrą zmianą”. Zdjął rękawiczki. Niemcy
na otwartą krytykę rządów PiS nie ośmielili się ani razu. Prowadzoną
przez TVPiS antyniemiecką kampanię, która ostatnio zmieniła się w
polowanie na celebrytów związanych z niemieckimi sieciami handlowymi,
ignorują. Przemilczeli też wypowiedzi szefa dyplomacji Witolda
Waszczykowskiego, który m.in. sugerował, że Berlin
nie jest zainteresowany współpracą w ramach trójkąta weimarskiego.
Komisja Europejska, która w sprawie dławienia Trybunału Konstytucyjnego
uruchomiła procedurę oceny praworządności w Polsce, również używa
łagodnego języka. Obama zaś niezadowolenie z poczynań „dobrej zmiany”
ubrał słowa dyplomatyczne.

Jednak Paryż
poszedł na ostro. Wczoraj byłem świadkiem, jak prezydent Hollande
krytykował pewne kraje, które wierzą, że USA je obronią, kupują
amerykański sprzęt wojskowy, a nie europejski, oraz nie interesują się
tym, co się dzieje na Bliskim Wschodzie i Afryce. Dziś rano premier
Francji Manuel Valls krytykował Polskę za nieokazywanie innym krajom
Unii Europejskiej solidarności w obliczu kryzysu migracyjnego.

Po
południu pękła bomba. Decyzja, że prezydent Hollande z powodu caracali
nie przyjedzie do Warszawy na międzypaństwowe konsultacje, oznacza
poważne schłodzenie stosunków.

Jasne, chodzi
o pieniądze. Kontrakt na caracale był wart 13 mld złotych. Ale
przypuszczam, że na tę reakcję Paryża wpłynęła również ocena
całokształtu dokonań polskiej polityki zagranicznej. Jeśliby Polska była
dalej liczącym się krajem Unii, z ambicjami współtworzenia europejskiej
polityki – to wątpliwe, by Paryż urządził taką dyplomatyczną
demonstrację. Ale Polska po roku rządów PiS przeniosła się na unijne
peryferia. Dowodzi tego choćby politowanie, z jakim Zachód reaguje na
buńczuczne zapowiedzi Jarosława Kaczyńskiego o polsko-węgierskiej
„kontrrewolucji kulturalnej” w Unii. Francuzi po prostu uznali, że mogą
sobie pozwolić na sponiewieranie polskich władz. Tym bardziej, że wiele
wskazuje na to, iż przyczyna rezygnacji z francuskich helikopterów ma
charakter polityczny, a nie merytoryczny.

Polska
– z niepewną sytuacją w regionie i w całej Europie – straciła właśnie
partnera, którego wpływy mają zasięg światowy. To nie jest żadne
„wstawanie z kolan”. To katastrofa.