gen. Elżbieta Zawacka, ps.“Zo”

19.03.1909 – 10.01.2009

(Zdjęcie pochodzi ze zbiorów Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej w Toruniu – www.zawacka.pl)

Legendarna kurierka Komendy Głównej Armii Krajowej, jedyna kobieta wśród cichociemnych.

W konspiracji miała pseudonimy „Zelma” i „Zo”. Brała udział w powstaniu warszawskim.

Po wojnie działała w II konspiracji, w antykomunistycznej organizacji WiN, w dziale łączności i kolportażu Okręgu Zachodniego. Aresztowana przez UB w 1951 roku, skazana na 10 lat więzienia. Na wolność wyszła w 1955 roku.

Profesor pedagogiki. Szykanowana przez SB. W latach 80. XX wieku zaangażowana w działalność „Solidarności”. Założyła Koło Kombatantów AK przy Komisji Krajowej.

Współinicjatorka powstania Światowego Związku Żołnierzy AK

Inicjatorka powołania w 1990 r. do życia Fundacji „Archiwum Pomorskie Armii Krajowej”.

Odznaczona Krzyżem Orderu Virtuti Militari  i Orderem Orła Białego.  Kustosz Pamięci Narodowej (2002 r.) 

W 2006 r. została generałem brygady. Urodziła się i zmarła w Toruniu.

Mówiła o sobie

„Zawsze służyłam Polsce najlepiej jak umiałam”

♣

Pomnik Elżbiety Zawackiej stanie w Galerii Wielkich Polaków XX wieku w Parku Jordana

♠