Z zapisków wynika, że ks. Kotlarza do Radomia przywiózł jeden z
radomskich księży. Po zjedzeniu posiłku w stołówce przy kościele farnym
ks. Roman wyszedł na ulicę i pozdrawiał robotników. „Strajk trwa –
notował ksiądz – idę ul. Żeromskiego, tłoczno (…) idę aż do skrzyżowania
z ul. 1 Maja, wracam – mam zakupy, a oto około Prezydium Wojewódzkiego –
widzę koło placu Konstytucji biało-czerwone sztandary – wózki fabryczne
oblepione, śpiew „Jeszcze Polska” - zbliżam się, wychodzę na asfalt –
błogosławię ich znakiem Krzyża dłonią – żegnają się – dziękują (…)
wołają: „Kościół z nami – niech Ksiądz idzie razem”. Byłem, wracam (…)
jestem u Fary – obiad, wychodzę po raz kolejny (…) idę na Plac św.
Trójcy, ulice wylotowe wszędzie zablokowane – w całym Radomiu – stoję
chwilę na placu – idą młodzi i wznoszą okrzyki: „Niech żyje nasz ksiądz
proboszcz”.

Przekaz ten ks. Kotlarz zamieścił kilkanaście dni później w liście do
prymasa Polski kard. Stefana Wyszyńskiego pisząc, że 25 czerwca 1976
roku znalazł się „świadomie i dobrowolnie w ogromnej rzeszy
strajkujących z Zakładów Metalowych Waltera (…). Przez kilka chwil, w
sutannie maszerowałem środkiem ulicy, po raz pozdrawiano mnie: Niech
będzie pochwalony Jezus Chrystus! Dziękujemy księdzu! Bóg zapłać!
Odpowiadałem: Na wieki wieków! Szczęść Boże!”.

Historyk ks. Szczepan Kowalik w rozmowie z Radiem Plus Radom mówi, że
ten ciekawy zbiór dokumentów był przechowywany w archiwum kurii
diecezjalnej w Radomiu. - Nie do końca zdawano sobie sprawę, że takie
dokumenty się zachowały. Najcenniejszy jest dziennik ks. Kotlarza, który
zawiera zapiski powstałe po wydarzeniach czerwcowych 1976 roku.
Wiedziałem, że taki dziennik istniał, bo zachowały się notatki z innego
okresu życia ks. Kotlarza, ale brakowało tych, które zostały napisane po
wydarzeniach radomskich. Po śmierci ks. Romana zapiski zostały zabrane i
dostarczone do sandomierskiej kurii, później trafiły do Radomia. W ręce
historyków trafiły dwa lata temu, kiedy trwały przygotowania do
rozpoczęcia procesu beatyfikacyjnego ks. Romana – powiedział ks.
Kowalik.

Według niego książka przybliża do poznania tajemnicy śmierci ks.
Romana. - Cały czas należy mówić o tajemnicy, bo nie znamy nazwisk
sprawców. Wskazany jest tylko kierunek, który wynika z dostępnych
dokumentów, które zachowały się w archiwach IPN i prokuratury – dodał
ks. Kowalik.

Dodał, że udało się odnaleźć notatkę z rozmowy prokuratora Zbigniewa
Młynarczyka z ks. Kotlarzem, która została przekazana z odpowiednią
adnotacją do płk. Zenona Płatka, szefa Samodzielnej Grupy „D”
Departamentu IV Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, zajmującej się walką z
Kościołem. - To kluczowy dokument, który można nazwać w pewnym sensie
wyrokiem na księdza Kotlarza. Jeśli kilka tygodni później kapłan zmarł,
to resztę można samemu dopowiedzieć… - powiedział ks. Kowalik.

Autorami opublikowanej monografii pt. "Śmierć nieosądzona. Sprawa
księdza Romana Kotlarza" są historycy Arkadiusz Kutkowski, pracownik
IPN, i ks. Szczepan Kowalik, który sprawą ks. Kotlarza zajął się jeszcze
jako licealista.

1 grudnia 2018 roku w radomskiej katedrze rozpoczął się proces
beatyfikacyjny ks. Kotlarza. Zgodnie z kierunkiem wskazanym przez
Kongregację do spraw Kanonizacyjnych w Watykanie, celem procesu będzie
udowodnienie męczeństwa poniesionego przez proboszcza z podradomskiego
Pelagowa.

Publikacja, oprócz zamieszczonej na końcu książki galerii zdjęć i
wybranych dokumentów źródłowych, składa z dwóch części. Pierwsza opisuje
działalność ks. Romana Kotlarza, aż do jego śmierci. Druga przedstawia
czasy po czerwcu 1976 roku i bardzo rozbudowany opis prób wyjaśnienia
jego zgonu, podejmowanych tak przez oficjalne organy państwa, jak i
środowiska społeczne, prób trwających do dzisiaj. Autorzy nie wyrażają
przekonania, że swą książką kończą sprawę. "Możemy tylko żywić nadzieję,
że nasza publikacja przyczyni się do nadania jej nowego impulsu" -
napisali w zakończeniu.

Ks. Roman Kotlarz jest jednym z bohaterów protestu robotniczego w
czerwcu 1976 roku. Do dziś pozostaje w pamięci wielu osób symbolem walki
robotników o wolność i godność ludzkiego życia. Po wydarzeniach Czerwca
'76 ks. Kotlarz modlił się w parafii w Pelagowie wraz z wiernymi w
intencji pobitych, aresztowanych i usuwanych z pracy robotników. W
kazaniach domagał się szacunku dla człowieka i jego pracy, piętnował
kłamstwo i brak sprawiedliwości w PRL. Wzywany na przesłuchania,
przechodził "ścieżki zdrowia", kilkakrotnie w okrutny sposób został
pobity do nieprzytomności przez "nieznanych sprawców". Zmarł 18 sierpnia
1976 roku. Proces beatyfikacyjny ks. Romana Kotlarza prowadzi Diecezja
Radomska.