„Zapomniana Odyseja” oraz „Druga Prawda” trafiły do Muzeum Historii Polski w Warszawie.

Dar w postaci kilkuset godzin nagranych taśm filmowych oraz dokumentacja związana z tematami filmów „Zapomniana Odyseja” oraz „Druga Prawda” to bardzo cenny nabytek, który dokumentuje ważny fragment polskiej historii. W „Zapomnianej Odysei” Jagna Wright, urodzona w Gdyni żona znanego agenta muzycznego, oraz operatorka Aneta Naszyńska, utrwaliły wspomnienia mieszkających na emigracji w Anglii ofiar masowych zsyłek Polaków w głąb Związku Radzieckiego w latach 1940–1941. Film pokazywany był w brytyjskiej telewizji (History Channel), potem trafił do telewizji w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie.

Autorki były wręcz ogarnięte poczuciem misji, a ich dokumenty powstawały własnym sumptem, bez wsparcia telewizji i bogatych instytucji kultury.

– Kierowało nimi przywiązanie do historii Polski, z której obie wyemigrowały, i przekonanie, że Brytyjczycy nic nie wiedzą o ludziach, którzy żyją wśród nich. Obie wierzyły, że dzięki pokazaniu losów sybiraków nie tylko zbliżą Polaków i Anglików wzajemnie do siebie, ale również zadośćuczynią krzywdzie, jaką było milczenie o ich cierpieniach na „nieludzkiej ziemi” – mówi przyjaciel dokumentalistek, aktor Janusz Guttner, który wraz z Wandą Kością zgromadził w sumie 190 taśm z wywiadami i innymi wykorzystanymi w filmach materiałami.

Dokument „Druga Prawda” opowiada o relacjach polsko-żydowskich na przestrzeni wieków. Film powstał z przekonania obu autorek, że obok dyskusji o udziale Polaków w mordowaniu Żydów, która właśnie toczyła się wokół Jedwabnego, nie powinno zabraknąć zapisu pamięci o współistnieniu obu narodów na ziemiach polskich i o kulturze, która z tej symbiozy wyrosła.

Zgodnie z życzeniem spadkobierców zmarłych dokumentalistek materiały filmowe wzbogacą tworzącą się bibliotekę Muzeum Historii Polski w Warszawie. Do przekazania materiału doszło 23 listopada w polskiej ambasadzie w Londynie. 

– Łagry i zsyłki były ważną częścią wojennych doświadczeń bardzo wielu Polaków. Wywiady, które zarejestrowały obie dokumentalistki, są unikalnym materiałem – bogatym w szczegóły i dramatyczne indywidualne losy. Fragmenty wywiadów wykorzystane będą w tworzonej przez zespół muzeum wystawie stałej – powiedział Robert Kostro, dyrektor Muzeum Historii Polski.

http://wiadomosci.onet.pl/regionalne/wielka-brytania-i-Irlandia/unikatowe-materialy-o-losach-polskich-emigrantow-t,1,4932448,region-wiadomosc.html