Szanowna Pani Marylo,

Jestem za. Kopiuje sobie właściwości awataru do schowka.

Ukłony moje najnizsze.

HGW wydała zarządzenie natychmiastowej likwidacji muzeum Kuklińskiego. Najboleśniejszy jest powód. Przyjazd CARA

http://forum.fronda.pl/?akcja=pokaz&id=3686361

Poczesne miejsce w tej kolekcji zajmuje biżuteria patriotyczna pochodząca z poprzedzającego wybuch powstania styczniowego okresu żałoby narodowej oraz z czasu bezpośrednio po upadku powstania. Biżuteria patriotyczna, to tak specyficznie polskie zjawisko, niewystępujące na taką skalę w żadnym innym kraju, pojawiła się u schyłku XVIII w. i trwała z przerwami i w różnych formach do czasów współczesnych. Nie przestając być ozdobą, stała się jednocześnie formą manifestacji uczuć patriotycznych, a zarazem środkiem porozumienia społecznego, poprzez występujące na niej znaki symbolizujące wierność Bogu i Ojczyźnie. W żadnym chyba jednak czasie nie miała tak wymownej symboliki i nie była tak powszechna, jak w okresie żałoby narodowej, kiedy noszenie jej rozbudzało nadzieje społeczeństwa na odzyskanie niepodległości.
W latach 1860-1862 odbywały się, głównie w Warszawie, liczne nabożeństwa żałobne, odprawiane dla przypomnienia rocznic historycznych i uczczenia pamięci bohaterów zrywów niepodległościowych. Masowy udział ludności stolicy w tych nabożeństwach, organizowanych ku pokrzepieniu serc w czasie niewoli, nadawał im charakter demonstracji narodowych. Taką wielką demonstracją uczuć patriotycznych był pogrzeb Katarzyny Sowińskiej, wdowy po generale powstania listopadowego, w czerwcu 1860 r. Kolejne manifestacje - 25 lutego 1861 r. w 30. rocznicę powstania listopadowego oraz krwawo stłumiona manifestacja 27 lutego - spowodowały ogłoszenie w kościołach powszechnej żałoby narodowej. Jej zewnętrznym przejawem było noszenie, mimo surowego zakazu carskiego, czarnych ubiorów. Przykłady takich strojów damskich, sprowadzanych z Paryża, znajdują się również w ekspozycji wąchockiego Muzeum. Używane dotąd klejnoty zastąpiono czarną biżuterią. Nastrój żałoby spotęgowała masakra, do jakiej doszło podczas rozgromienia przez kozaków i żandarmów carskich największej manifestacji patriotycznej, jaka odbyła się 8 kwietnia 1861 r. na Placu Zamkowym w Warszawie.
Zbiór kilkunastu krzyżyków z kolekcji Muzeum w Wąchocku jest przykładem biżuterii upamiętniającej te wydarzenia. Krzyże właśnie, jak się uważa, zapoczątkowały modę na biżuterię żałobną. Wykonane były, podobnie jak większość wyrobów biżuterii patriotycznej, z materiałów tanich i łatwo dostępnych, najczęściej żelaza, ołowiu, mosiądzu, cyny, rzadziej z drewna hebanowego, kości słoniowej i srebra. Bardzo zróżnicowany jest też poziom ich wykonania, od starannych, indywidualnych wyrobów, po tandetne i masowo produkowane.
Najpopularniejsze były powszechnie noszone żeliwne krzyżyki różnej wielkości, z datami dziennymi manifestacji (fot. 1). Na awersie widnieje na poprzecznej belce napis PAMIĄTKA, a na pionowej daty 25, 27 LUT. 8 KWIET. 1861. Na rewersie, w miejscu skrzyżowania ramion, korona cierniowa i przełożona przez nią palma - symbole męczeństwa, oraz napis na pionowej belce WARSZAWA.
Również popularne były krzyżyki ołowiane o zakończeniach ramion w formie kulek, z figurką Chrystusa Ukrzyżowanego na awersie i upamiętniającym manifestacje napisem D 25, 27 LUTY 1861 na rewersie. Przykładem indywidualnego wyrobu odznaczającego się starannością wykonania jest krzyżyk z kości słoniowej o zakończeniach ramion w formie spłaszczonych gałek z mosiężną figurką Chrystusa, rotulusem z napisem INRI i czaszką. Na odwrocie wyryty napis PAMIĄTKA 27 LUTEGO 1861 R. (fot. 2).
Biżuterię o charakterze bardziej luksusowym reprezentuje naszyjnik w formie korali z doczepionym krzyżykiem z czarnego szylkretu. W bezpośrednim sąsiedztwie krzyżyka znajdują się duże, okrągłe, malowane na czarno koraliki, ozdobione metalowymi guzami imitującymi kameryzację. Pozostałe paciorki są mniejsze, wieloboczne, wykonane z laki i czarnego szkła (fot. 3).
Obok krzyżyków pojawiły się wkrótce inne wyroby biżuterii żałobnej - obrączki, pierścionki, broszki, klamry, spinki do mankietów i krawatów. Przykładem bardzo popularnego wyrobu jest płaska obrączka pokryta od zewnątrz emalią (w tym przypadku błękitną, zazwyczaj była to emalia czarna), na której widnieją daty manifestacji warszawskich i korona cierniowa z gałązką palmową, symbolizujące męczeństwo narodu i żałobę (fot. 4)
Znacznie bogatszą symbolikę prezentują pierścionki z podwójnie skręconego drutu srebrnego, rozszerzającego się w pętlę, obejmującą ułożoną poziomo kotwicę, zakończoną krzyżem. Na kotwicę nałożony jest orzełek, a pętlę spina miniaturowa kłódeczka. Drut skręcony na kształt sznura symbolizuje spętanie, niewolę, podobnie jak spinająca go kłódeczka. Ale obok tej symboliki żałobnej pojawiają się też treści bardziej optymistyczne - kotwica z Orłem, jako godłem narodowym, oznacza nadzieję na odzyskanie niepodległości, a wieńczący ją krzyż, oprócz znaczenia żałobnego, jest również symbolem zmartwychwstania (fot. 5).
Nieco skromniejszy jest zbliżony formą i techniką wykonania pierścionek z pojedynczego, skręconego drutu srebrnego, zakończonego dwiema kulkami, do którego doczepione jest płaskie serduszko, wypełnione czarną emalią, w centrum której widnieje drugie miniaturowe serduszko z wyżłobionym orzełkiem. Serce, skute łańcuchem, lecz zachowujące w swym wnętrzu godło państwowe - Orła, jest wyrazem uczuć patriotycznych Polaków będących w niewoli, ale głęboko kochających ojczyznę (fot. 6).
Te emblematy patriotyczne - krzyż, kotwica, orzełek, serce gorejące, powtarzały się w innych rodzajach biżuterii, takich jak klamry do pasa (fot. 7), spinki czy broszki, i wyrażały podobne treści.
Kilka egzemplarzy starannie wykonanych broszek, powstałych w 1861 r. i później, w okresie powstania styczniowego, prezentuje inną symbolikę. Mają one kształt zwiniętego w formie koła pasa spiętego klamrą, w którego ażurowym, kolistym polu widnieje Orzeł lub dwudzielna tarcza herbowa z Orłem i Pogonią, a od maja 1863 r., kiedy to stała się godłem Rządu Narodowego, trójpolowa tarcza z herbami Polski, Litwy i Rusi, na tle czerwonej, błękitnej i białej emalii. Wyrażają one jedność tych ziem, podkreśloną napisami - W JEDNOŚCI SIŁA i BOŻE ZBAW POLSKĘ (fot. 8 i 9)
Motyw tarczy herbowej występuje również na spinkach do mankietów (fot. 10 i 11) i na wisiorku złożonym z trzech połączonych w układzie pionowym elementów - herbu, Orła wspartego na banderoli z napisem BOŻE ZBAW POLSKĘ oraz okrągłej plakietki z Orłem okolonym napisem o tej samej treści (fot. 12).
Jednoznaczną wymowę symboliczną miały czarne bransolety lub naszyjniki w formie łańcucha, wykonane z ebonitu lub drewna, z zawieszonymi na nich krzyżykami, kłódkami lub medalionami (fot. 13).
Po upadku powstania styczniowego, na skutek surowych represji carskich i zsyłek na Sybir, zaprzestano masowego noszenia biżuterii patriotycznej. Z nielicznych jej egzemplarzy, jakie wtedy powstawały, zniknęły dotychczas powszechnie używane symbole. Jedynym, jaki pozostał, był Orzeł na czarnym tle. Poprzez tak duże uproszczenie, tym dobitniejsza stała się jego wymowa (fot. 14).

http://polskijubiler.com/archiwum/jubiler_3-14/index.php?nd=26

Czarna biżuteria to biżuteria patriotyczna noszona na znak żałoby narodowej po upadku powstania styczniowego. Wykonana z tanich materiałów (oryginalna biżuteria w wielu przypadkach została przekazana na rzecz powstańców), jak na przykład z patynowanego na czarno żelaza.
Zobacz też: opornik, ryngraf.

http://www.zgapa.pl/zgapedia/Czarna_bi%C5%BCuteria.html

http://miniatury.wordpress.com/2010/03/11/bizuteria-patriotyczna-2/
-

http://pl.wikipedia.org/wiki/Zab%C3%B3r_rosyjski

http://www.muzeumwp.pl/emwpaedia/kla…czniowego-bizuteria-patriotyczna.php

http://www.muzeumniepodleglosci.art.…losciowe_konca_xviii_i_xix_wieku.php

Aktualności dnia

słuchaj zapisz

http://www.radiomaryja.pl/audycje.php?id=23782

Mam taka biżuterię powstańczą w rodzinnej kolekcji.
Ubieram ja w ważnych chwilach.
Ten dzień z całą pewnością zasługuję a taki czarny niemy protest.
Szkoda tylko, że tak późno to nagłaśniamy.
Jest mało czasu, żeby " zarazić tym innych.
Dołączam się i pozdrawiam