70 rocznica Sonderaktion Krakau. (Skorpion48)

Jeżli chcesz zniszczyć Naród, zacznij likwidować jego inteligencję.

      To motto było obecne w czasie całej, ponad 5 letniej okupacji niemieckiej w Polsce.Najbardziej spektakularna akcja miała miejsce w dniu 6 listopada 1939 roku w Krakowie, gdzie aresztowano ok.200 profesorów i pracowników naukowych, głównie z UJ, ale byli wśród aresztowanych także profesorowie AGH. Ale już w maju 1939 roku w Głównym Urzędzie Służby Bezpieczeństwa Rzeszy, którym kierował Reinhard Heydrich została powołana specjalna komórka Centrum IIP, której zadaniem bylo zbieranie informacji o Polakach, którzy stanowili elitę Narodu i byli tym samym  "nosicielami idei państwa polskiego". Centrala IIP przygotowała, do września 1939 roku " Specjalną księgę Polaków ściganych listem gończym", a listy proskrypcyjne zawierały ponad 80 tys. nazwisk.Na krótko przed rozpoczęciem wojny, 23 sierpnia 1939 roku Hitler powiedział na odprawie wyższych dowódców Wehrmachtu i SS następujące słowa: -"Wydałem rozkaz i każę każdego rozstrzelać, ktoby chociaż jednym słowem chciał krytykować, iż celem wojny nie jest osiągnięcie wyznaczonych linii, lecz fizyczne zniszczenie przeciwnika.W tym celu przygotowałem na razie tylko na wschodzie moje oddziały Totenkopf, rozkazujac im zabijać bez miłosierdzia i bez litości mężczyzn, kobiety i dzieci polskiego pochodzenia i polskiej mowy."

      Gdy 17 października 1939 roku Hans Frank odbierał nominację na zarządzcę Gemeralnego Gubernatorstwa, Hitler przypominając mu o unieszkodliwieniu inteligencji powiedział: "Idź Franku pełnić swe diabelskie dzieło"/ za pamiętnikami Hansa Franka/.

      6 listopada 1939 roku wykład inauguracyjny w gmachu Collegium Novum UJ miał wygłosić Bruno Muller, szef 2 Oddziału Operacyjnego i pokazał jaki jest stosunek władz niemieckich do polskiej nauki. Muller zakomunikował bowiem, że z powodu podjęcia próby inauguracji roku akademickiego, wszyscy przybyli na wykład zostaja aresztowani.W brutalny sposób, przy akompaniamencie wrzasków, bicia zostali zebrani w sali naukowcy wypędzeni z Uniwerrsytetu i przewiezieni do aresztu na Montellupich. Aresztowano wówczas 183 osoby, w tym 144 pracoiwników UJ,21 AGH, 3 z Akademii Handlowej i po 1 z KUL I Uniwersytetu im.S.Batorego w Wilnie, a także 13 innych osób, które przybyły na wykład. Nastąpiły dalsze aresztowania, w Lublinie 17 listopada 1939 roku zamknięto KUL, a w Krakowie w ciągu następnych 3 dni, tj. do 9 listopada 1939 roku aresztowano jeszcze 120 osób, w tym sędziów, duchownych, nauczycieli, studentów i uczniów.Były to osoby z przygotowanej przez Centrum IIP listy. Po kilku dniach kilkanaście osób zostało zwolnionych z aresztu a 172 osoby wywieziono do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen-Oranienburg.

   Aresztowanie profesorów uruchomilo międzynarodową akcję na rzecz ich uwolnienia.Jako pierwsze akcję rozpoczęłóy placówki dyplomatyczne różnych państw oraz rodziny uwięzionych, które interweniowały u władz niemieckich. W efekcie, dzięki interwencji w Berlinie uczonych z całego świata, w tym także niemieckich, instytucji naukowych, dyplomacji szedzkiej i watykańskiej oraz rządu Włoch, sprzymierzonego przecież z III Rzeszą, doszło do uwolnienia w lutym 1940, 101 osób. Mlodszych pracowników nauki przeniesiono do Dachau, skąd w ciągu kilku miesięcy zostali zwolnieni. W obozach zginęło 11 profesorów, w śród nich Karol Estreicher, kilku zmarło z wycieńczenia po wyjściu z obozu. Wśród ofiar, które nie przeżyły obozu jest dwóch profesorów pochodzenia żydowskiego, Wiktor Ormicki i Joachim Mittelmann, których Niemcy nie zwolnili, ale wysłali ich do innych obozów koncentracyjnych.

   Taki był początek likwidacji polskiej inteligencji, którego to " dzieła" nie zaprzestali do końca wojny. Po wojnie proces niszczenia inteligencji kontynuowali z powodzeniem siepacze z bezpieki. I dziś ze smutkiem musimy skonstatować, że obecna inteligencja nijak na to miano nie zasługuje, poza nielicznymi wyjątkami.