Sława i Chwała Rzeczypospolitej, Hołd pruski,

avatar użytkownika Michał St. de Zieleśkiewicz
                 Czterysta Osiemdziesiąt trzy lata termu, w dniu 10 kwietnia 1525 roku, za panowania Zygmunta I Starego, Albrecht Hohenzollern, były  wielki mistrz Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, w dniu 10 kwietnia już jako  Książe świecki  i władca Prus Książęcych, złożył hołd lenny / Hołd Pruski / na Rynku Głównym w Krakowie swemu wujowi Królowi Rzeczypospolitej Zygmuntowi I Staremu.
 
Albrecht Hohenzollern, urodzony na terenie Frankonii, dzisiaj Bawaria, był synem Fryderyka Hohenzollerna i Zofii Jagiellonki, córki Kazimierza  IV Andrzeja Jagiellończyka, Rex Poloniae II, Siostrzeńcem Zygmunta Starego. 
W wyniku ustaleń miedzy Królem Rzeczypospolitej Zygmuntem I Starym i Księciem świeckim  Albrechtem Hohenzollernem, w dniu 8 kwietnia 1525 roku Prusy Zakonne, państwo niemieckie zakonu krzyżackiego, obejmowało Prusy Wschodnie / część Królestwa Pruskiego / Estonię, Łotwę zostaly przekształcone w Prusy Książęce,  Księstwo Pruskie, jako lenno Rzeczypospolitej. Stolicą Prus Książęcych został Królewiec.
 
W wyniku zawartego układu, prawo do dziedziczenia Księstwa Pruskiego otrzymali męscy potomkowie z prawego łoża  Albrechta Hohenzollerna. Polsce zaś traktat zapewnił prawo aneksji Prus Książęcych po wygaśnięciu rodu Albrechta po mieczu.
W czasie składania hołdu, nowy, stary władca Księstwa Pruskiego, otrzymał od Króla Rzeczypospolitej Zygmunta I Starego, proporzec z herbem Prus Książęcych, co było symbolem lenna w stosunku do Rzeczypospolitej.
 
Polska za panowania Zygmunta I Starego, była powoli ale systematycznie okrążana przez Hohenzollernów. Wasyl III Rurykiewicz ,wielki książę moskiewski,  sprzymierzył sie z cesarzem  Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu niemieckiego, Maksymilianem I Habsburgiem. Cesarze Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego nie uznawali traktatu toruńskiego  zawartego 19 października 1466 między Polską, a Krzyżakami, kończący wojnę trzynastoletnią 1454-1466. W tej części traktatu, który zobowiązywał Krzyżaków  do lennej podległości Polsce. Rzeczypospolita obawiała się kolejnego przymierza wielkiego mistrza  Albrechta Hohenzollerna z Moskalami. Zjazd Wiedeński z  19 lipca 1515 roku dzięki polityce Króla Zygmunta tylko na chwilę nie dopuścił do nowego przymierza Hohenzollernów z Moskalami. Sytuacja na Litwie była tragiczna. W wyniku wojen między Litwa a moskalami w latach 1507-1508 i 1512-1522, Litwa  utraciła w  1514 Smoleńsk mimo viktorii pod Orszą  8 września 1514 roku. W a w 1522 Nowogród Siewierski
Rzeczypospolita nie mogła sobie pozwolić na kolejne wojny z   Albrechtem Hohenzollernem. Tym bardziej, że Rzeczypospolita miała skarb pusty. Taki zastał Zygmunt Stary. Brat i poprzednicy na tronie Polskim, zostawili skarb pusty.Główne długi to zaległy żołd w wysokości 67 tysięcy złotych.
W tej sytuacji Zygmunt I Stary nie mógł nic więcej zrobić jak zgodzić się lenno Hohenzollernów, które przechodzi do historii jako Hołd Pruski.

1 komentarz

avatar użytkownika Laurenty

1. Hołd pruski - wielka mistyfikacja?

Niektórzy historycy uważają, że hołd pruski to była zwykła maskarada, za która nie stała realna polityczna rzeczywistość. Rzczypospolita został zrobiona w tzw. bambuko. Zakon krzyżacki jako instytucja kościelna podlegał jurysdykcji papieskiej. A nad Tybrem dość dobrze orientowano się, jakie to myśli kłębią się pod krzyżackim hełmem. Tak więc, żeby wymknąć się potężnej dyplomacji rzymskiej Hohenzollernowie posłużyli się trickiem, jakim było oddanie Prus w lenno Rzeczypospolitej. Wyszło tu na jaw nasze umiłowanie jarmarcznych przedstawień. Hołd pruski był tyle wart, co tzw. okrągły stół - widowisko dla gawiedzi. A przy okazji zaszargaliśmy sobie opinię u papiestwa - kraj, który kupuje kradzione. Czy warto było? Czas pokazał, że "kradzione nie tuczy". - Wyszło jak z tą zziębniętą żmiją, którą chłop znalazł na ścieżce i ulitowawszy się ogrzał ją w zanadrzu :)