Skutecznosc bombardowan - I

Coraz bardziej prawdopodobny jest napad wojsk rosyjskich na Ukraine. Najbardziej oplacalna bylaby operacja wojskowa polegajaca na dwustronny atak na Mariupol, od Krymu i od Luganska. Przy tej okazji  ofiara agresji moglaby pasc Odessa. W ten to sposob Ukraina odcieta bylaby calkowicie od morze i jej gospodarka ponosilaby ogromne straty. Szkoda, bo po agresji 2014 r. odbudowywala sie w niezlym tempie. Drugim oplacalnym celem moglby byc przemyslowy Charkow - lakomy kasek gospodarczy. Z kolei atak w kierunku zachodnim z terenow obu samozwanczych republik, donieckiej i luganskiej uwiklalby Rosje w dlugotrwale, ciezkie  walki ze slabymi szansami na sukces.

Operacje wojsk rosyjskich na ladzie poprzedzone bylyby kilkudniowymi bombardowaniami z powietrza oraz artylerii. Najpierw starano by sie zniszczyc lotnictwo ukrainskie oraz system obrony przeciwlotniczej. To pierwsze pewnie jest juz nalezycie rozproszone, np. w zamaskowanych miejscach przy autostradach. Kolejnym celem bylyby centra dowodzenia armii ukrainskiej oraz magazyny wojskowe. Wreszcie przyszedlby czas na bombardowania frontowych jednostek wojskowych.

W tej sytuacji ciekawe staja sie empiryczne przyklady dlugotrwalych bombardowan wojsk i obiektow wojskowych. Jako pierwszy przyklad wybralem "Operation Deliberate Force", czyli bombardowania wojsk  bosniackich Serbow, VRS - Vojska Republike Srpske przez lotnictwo i artylerie panstw NATO. VRA powstala w w maju 1992 r., kiedy to jugoslawianskie centrum w Belgradzie  przystalo na odlaczenie sie czesci swojej armii. Bylo to w sumie 100 tys. zolnierzy dysponujacych 300 czolgami, 700 transporterami opancerzonymi i 800 sztukami artylerii. Wiekszosc z zolnierzy wstapila do VRS, doszli tez ochotnicy, na przyklad z Grecji, ktorzy wzieli udzial w masakrze w Srebrenicy. W czasie trwania natowskiej operacji w okresie 30 VIII 1995 r. - 14 IX 1995 r. liczebnosc tej serbskiej  formacji mogla wynosic okolo 70 tys. zolnierzy.

Operation Deliberate Force uwazana jest za najbardziej skuteczna operacja tego typu na swiecie. Mniej znana i mniej interesujaca jest jej czesc artyleryjska, w ktorej uzyto dzial kalibru 105 mm i haubic o kalibrze 155 mm. Pomine ja w tym tekscie.

Dane dotyczace bombardowan lotniczych sa ustalone i nie byly kwestionowane. Tak wiec, w akcji braly udzial glownie samoloty amerykanskie startujace z baz w Aviano, Brindisi i w mniejszym stopniu w Genui. Takze samoloty amerykanskie i francuskie z dwoch lotniskowcow amerykanskich i dwoch francuskich operujacych z Morza Adriatyckiego. Pierwszym byl atak 60 samolotow NATO w dniu 30 VIII 1995 r. o godz. 2:10 tamtejszego czasu. W sumie wykonano 3 515 lotow i zrzucono 1 026 bomb na 338 celow skupionych w 48 kompleksach wojskowych. Ewenementem byla duza ilosc bomb kierowanych laserami - w sumie 69%. Mniej znany jest fakt, ze 10% z nich trafilo do morza. Zrzucili je piloci, ktorzy ze wzgledu na zle warunki atmosferyczne i duza dopuszczalna ze wzgledow bezpieczenstwa, wysokosc ataku wynoszaca minimum 4.6 km., nie znalezli celow a nie mogli ladowac na pokladach lotniskowcow z podwieszonymi bombami.

Wedlug oficjalnych danych trafiono 97% celow w tym 80% powaznie uszkodzono. Na pierwszy ogien poszla serbska obrona przeciwlotnicza. Ta czesc operacji nosila naze "Dead Eye" (Martwe Oko). Pozniej atakowano centra dowodzenia i magazyny wojskowe. Czesc celow znajdowala sie w bunkrach, stad w ataku uzyto 30% bomb jednotonowych.

Atakujace samoloty mialy duza swobode, gdyz VRS mialy bardzo slaba obrone przeciwlotnicza. Skladaly sie na nia wyrzutnie rakiet SA-2 i SA-6 oraz reczne wyrzutnie. Te ostatnie trudno bylo zniszczyc ze wzgledu na rozproszenie oraz latwosc ukrycia. I wlasnie jedna z nich trafila francuski Mirage 2000 lecacy nad miejscowoscia Pale.

Jakie byly straty wojsk bosniackich Serbow? Zginelo 25-27 zolnierzy oraz 27 cywili. Przypominam, ze wielkosc atakowanej armii wynosila okolo 70 tys. Pod tym wzgledem strata wlasciwie byla niemal niezauwazalna.

Cele polityczne osiagnieto. VRS zajmowal 70% terytorium Bosni. Po natowskiej operacji musial oddac czesc terytorium, tak ze pozostalo pod ich kontrola 49%.

Na to wszystko Aleksander Iwanowicz Liebied, emerytowany rosyjski general dal nastepujacy komentarz: "Oto jest obraz, ktory mi przychodzi na mysl: Wielki, pijany chuligan jest w przedszkolu. Jest on tam jedynym doroslym i mysli, ze moze zrobic co chce". Pasuje jak ulkal do zachowania do Rosji napadajacej na sasiadow posiadajacych mniejsze armie.