O wdziecznosci emerytow dla PiS-u

Na pierwszy rzut oka cala sprawa wyglada calkiem niezle. Partia rzadzaca hojnie potraktowala emerytow, a ci odwdzieczyli sie  czestszym poparciem dla niej. Co wiecej nawet zwiekszyla sie frekwencja w tej kategorii, co ten wzrost poparcia jeszcze powieksza. A juz zupelnie niezaleznie od postaw wyborczych nastapil tez naturalny wzrost ilosci emerytow. Wszystko pracowalo w tym samym kierunku. A jak wyszlo? Zaraz sie przekonamy dokonujac pewnych obliczen.

Na poczatek dane wedlug bardzo dobrze spisujacego sie Ipsosu dokonujacego obliczen stosunkowo nowa metoda sondazowa nazywana "exit polls". Z tysiecy lokali wyborczych wybiera sie kilkaset i odpytuje wychodzacych wyborcow jak glosowali. Te informacje o wyborach respondentow wiazane sa z wybranymi kategoriami, np. wiekiem czy  wyksztalceniem glosujacych.

Juz na tym etepie widzimy, ze nie ma mowy o pewnosci, tylko jakims, jak sie okazuje, bardzo wysokim prawdopodobienstwie. Ale zeby to osiagnac badacze dokonuja "wazenia" i niektorym kategoriom wyborcow dodaja troche liczb. Do tego probujac dokonac szacunkow zmuszony bylem czynic pewne zalozenia i uproszczenia. Rezultat mojej obrobki roznych liczb wydal mi sie wystarczajacy dla wyprowadzenia wnioskow.

Na poczatku wszystko wygladalo dobrze.  Zwiekszyla sie liczba glosujacych osob nalezacych do kategorii wiekowej 60+. W 2015 r. w wyborach parlamentarnych wzielo udzial okolo 60% starszych osob, zas w 2019 r. - okolo 66%. Osoby w wieku 60+ glosowali tez czesciej na partie rzadzaca. W 2015 r.  48.7% z nich wybralo PiS, podczas gdy w 2019 r. - 55.6%. Wiemy takze, ze w tym czasie wzrosla liczba tak osob starszych, jak i emerytow, co oczywiscie pracowac musialo na rzecz PiS-u. Tylko jak przejsc z liczb wzglednych na bezwzgledne. Ilu emerytow (osob starszych) glosujac na partie rzadzaca znalazlo sie wsrod  tych trzech milionow nowych wyborcow glosujacych na PiS w 2019 roku?  Raczej mowa o setkach tysiecy niz milionach. Natomiast liczba starszych osob glosujacych na PiS powinna wynosic okolo dwoch milionow, czyli jakas jedna czwarta z dorodnych 8 milionow. To tak na oko.

By znalezc twardszy grunt wypadalo siegnac do najnowszego Rocznika Statystycznego GUS 2018. Ciag danych dociera do 2017 r. Co gorsza, nie ma tam kategorii 60+ jak w sondazach Ipsos. Natomiast jest kategoria 65+ Szukana liczba wynosi 6.7 mln. osob w wieku 65+ w roku 2018. Mozna byloby dodac do tego przynajmniej 100 tys. osob, gdyz w dopazdziernika 2019 r. z pewnoscia przybylo tyle, a pewnie i wiecej. Dla porownania przyrost roczny w ostatnich latach: 2014 r. - 200 tys., 2015 r. - 200 tys., 2016 r. - 300 tys, 2017 r. 200 tys i 2018 r. - tez 200 tys. Dla moich zgrzebnych obliczen ten zabieg nie byl mi  potrzebny. Istota rzeczy pozostanie ta sama.

Wyszlo mi na to, ze liczba wyborcow w wieku 65+ wybierajacych PiS wzrosla z 1.7 mln. w 2015 r.  do 2.4 mln. w 2019 r., czyli o 700 tys. osob. O tylez samo wzrosla liczba osob starszych. Oczywiscie, ze te dwie liczby nie sa tozsame, w tym sensie, ze wszyscy nowi starsi ludzie glosowali na PiS.

Pewnie, ze wypadaloby odniesc liczby obrazujace emerytow i ludzi w wieku 65+. Jeszcze raz, roznice te nie zmieniaja postaci rzeczy. Dla przykladu, stosunek liczby emerytow do ilosci osob w kategorii 65+ (w milionach)  w kilku wybranych latach: 2015 - 6.1:6.0; 2016 - 6.3:6.3; 2017 - 6.4:6.5.

W  d u z y m   u p r o s z c z e n i u,   z  k a z d e j   t r o j k i   e m e r y t o w   d w o c h   p o z o s t a l o   w   d o m u   a l b o   g l o s o w a l o   n a   p a r t i e   i n n a   n i z   P r a w o   i  S p r a w i e d l i wosc.

Racjonalnosc zachowania tych ludzi powala.

Rzad nie tylko podwyzszal emerytury, ale jednorazowo dal emerytom "trzynastke" w wysokosci 1100 zl. i obiecal, a temu rzadowi mozna wierzyc, takze "czternastke". Czy to duzo czy malo? Dominanta (najczesciej wystepujaca wartosc) emerytur w 2018 r. wynosila 1065 zl. brutto czyli 906 zl netto. Az 260 tys. osob dostawalo mniej od emerytury minimalnej wynoszacej 1000 zl brutto. Byli tez emeryci dostajacy mniej niz 1 zl miesiecznie. Rekordzista byl emeryt z Wroclawia, ktory otrzymywal  20 groszy emerytury miesiecznie.

Tak czy inaczej, emeryci sa kategoria wiekowa najbardziej wspierajaca partie rzadzaca, choc znacznie mniej niz nalezaloby oczekiwac. Wymieraja szybciej niz prognozuja to demografowie. Liczba zgonow w Polsce zaskoczyla analitykow, w 2017 r. zmarlo 402 tys. osob, zas w 2018 r. - 414 tys. W ich miejsce wchodza do elektoratu (liczba osob uprawnionych do glosowania) ludzie mlodzi.  A jest to kategoria bardzo chybotliwa jesli idzie o sympatie polityczne. Jednak wsrod nich da sie zaobserwowac pewne prawidlowosci. O tym przy najblizszej okazji.