Gustav Becker i inne marki – praktyczne sposoby identyfikacji zabytkowych zegarow

Milosnicy starych zegarow szukajacy ciekawe egzemplarze w sklepach, na rynkach pchlich targach a przede wszystkim w na gieldach internetetowych typu Allegro czy Ebay stoja czesto przed wielka niewiadoma. . Niestety nie zawsze potrafia okreslic firme, ktora wyprodukowala konkretny egzemplarz, jego wiek. Czesto nie wiedza tego takze sprzedawcy, nawet ci oferujacy zegary w portalach internetowych. A od ustalenia tego faktu zalezy poznanie wartosci zegara i odpowiedz na pytanie dreczace kazdego kolekcjonera: czy trafilo sie na okazje, czy na malo wartosciowy zegar. Wiele zabytkowych zegarow zostaje znalezionych na strychach, w szopach. Lezaly tam zapomniane przez wszystkich. Wiele egzemplarzy wisi w rodzinnych pokojach stolowych, jest przekazywane z pokolenia na pokolenie, Czesto nie wiadomo nic o firmach, ktora je wyprodukowaly ani o ich cenie rynkowej. Kazdy egzemplarz ma charakterystyczne cechy, ktore mozna szybko ustalic. W artykule tym przedstawie dwa praktyczne sposoby identyfikacji firmy, ktora wyprodukowala nieznany dla nas zegar. Stosuje je, gdy napotkam jakis nieznany mi symbol na mosieznej platynie zegara. Sposoby te pozwalaja mi szybko rozpoznac co kryje sie za tymi oznaczeniami, zidentyfikowac taki wydawaloby sie nieznany zegar i nazwac go po imieniu.

1. Index Karla Kochmanna jako wazna podpora w ustalaniu marki zegarow

Jednym z najwybitniejszych znawcow starych zegarow, szczegolnie z obszaru Europy jest Karl Kochmann. Opracowal on obszerny zbior – indeks starych zegarow w postaci ogromnego, prawie tysiacstronicowego dziela (989 stron). Jego ksiega jest zatytulowana : Clock&Watch. Trademark Index of European Origin. Wyjasnienia w ksiazce sa w trzech jezykach: angielskim, niemieckim i francuskim. Opieram sie na jej wydaniu z 2007 roku:

Karl Kochmann, Clock&Watch, Trademark Index of European Origin, Merrit´s Antiques Inc., Douglassville, PA, USA, 2007.

Ksiazka ta kosztuje okolo 50-60 € w Ebay, czyli prawdopodobnie ca. 220 zl w Allegro. K.Kochmann napisal tez znaczace opracowanie o firmie Gustava Beckera: Karl Kochmann, Gustav Becker Story 1847-1927, Merrit´s Antiques Inc. ,Douglassville, PA, USA, 2005.

Tak oto wyglada ta ksiazka:

https://www.google.com/search?q=karl+kochmann+trademarks&rlz=1C1GCEA_enDE832DE832&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwi_n5ibqNXgAhULCewKHZ_dASMQ_AUIDygC&biw=1600&bih=789

Ogromna ksiega Kochmanna zawiera 13 rozdzialow, w ktorych sa przedstawione zegary i ich producenci w roznych krajach, m.in. Austrii (ze szczegolnym podkresleniem wiedenskich firm), Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec, Szwajcrii. Ponadto sa tez 2 rozdzialy przedstawiajace firmy produkujace zegary i zegarki elektryczne oraz elektroniczne.

Dodatkowo, w ksiazce na koncu znajduja sie dwa rozdzialy (14 i 15) zawierajace alfabetyczny indeks oznaczen marek i skrotow slownych firm. Ksiazka cytuje tez obszerna bibliografie publikacji poswieconych omaiaanej problematyce. Nie zabraklo tez indeksu symboli i skrotow slownych pozwalajacych szukac stojacych za nimi firm.

Przy kazdej omawianej firmie, w szpalcie z boku sa umieszczone skroty literowe i obrazki, symbole wybijane na mosieznej platynie zegara z tylu.

Kochmann wyjasnia czytelnikom jak szukac firme na podstawie znakow i skrotow literowych czy nazw. Przy omawianej firmie znajduje sie krotka historia firmy, data jej zalozenia i zakonczenia dzialanosci. Nie brak tez danych o siedzibie oraz rodzaju produkowanych zegarow.

Dane potrzebne do utworzenia Trademark Index Kochmann zbieral w historycznych katalogach zegarow, rejestrach znakow fabrycznych, pismach patentowych i innych zrodlach. Wazne dla niego byly informacje znajdowane w katalogach muzem zegarow na calym swiecie. Dodatkowo pomagali mu kolekcjonerzy z roznych krajow swiata. Wysylali mu oni szkice, zdjecia swoich zegarow ze szczegolnym uwzglednieniem znakow fabrycznych wybitych na tylnej stronie ich zegarow, na mosieznej platynie. Tymi sposobami Kochmann od 1975 roku zebral az 35.000 danych o znakach fabrycznych, sztemplach, nazwiskach fabrykantow. Wszystko to zawarl w swoim indeksie, ktory byl caly czas uzupelniany.

Gdy zastanawiamy sie nad pochodzeniem i firma jakiegos nieznanego nam zegara, siegamy do ksiazki Kochmanna. Jezeli na mosieznej platynie znajduje sie jakies nazwisko lub nazwa – szukamy w alfabetycznym indeksie nazwisk. Gdy sa tylko inicjaly, jedna litera lub kilka, szukamy w indeksie na koncu, gdzie sa podane zarowno inicjaly jak i figury, obrazki i inne znaki wybite na platynie. Na przyklad na platynie znajduje sie wizerunek przedstawiajacy dwie skrzyzowane strzaly, czyli krzyz. Szukamy w indeksie pod nazwa po angielsku Cross. Znajdujemy firmy, ktore maja taki znak fabryczny wedlug podanych przez autora stron. Okazuje sie, ze jest to zegar firmy Junghans tzw. Pfeilkreuz.

Inny przyklad – na platynie jest wybity ptak lub ptaki. Szukamy na podanych stronaach pod haslem Birds, czyli ptaki, porownujemy znaki i np. znajdujemy, ze nasz zegar zostal wyprodukowany przez firme Mauthe.

Znajduje sie tam glowa konia, szukamy pod Hors Head. Znajdujemy np. firme Fhilip Kohn, zalozona w 1903 roku w Wiedniu.

W przypadku, gdy na platynie znajduje sie statek, to szukamy pod Ship firme Landenberger und Lang in Schramberg, Schwarzwald, zalozaana w 1879 roku.

I na koniec, gdy na platynie bedzie znak z zolwiem, to szukamy pod Turtle i na podstawie podanej strony znajdujemy, ze to zegar firmy Berthoud, F. Zalozonej w 1896 roku w St. Imier.

Jezeli jest jakies nazwisko na platynie, to szukamy w alfabetycznym registrze nazwisk. Jezeli stoi tylko numer, to jest to zegar no name i zostal wyprodukowany przez nieznana, nie zarejestrowana firme. Jego wartosc nie jest zbyt wysoka, chyba, ze ma ladna skrzynke, wyrafinowana konstrukcje i wyglada na bardzo stary. Jest on jednak tak jak pies bez rodowodu.

2. Identyfikacjaa starych zegarow w bankach danych w internecie

Nie kazdy ma opisana wyzej ksiege K.Kochmanna, aby dowiedziec sie cos wiecej o nieznanym zegarze. Ustalenia takie mozna zrobic szybko w oparciu o baze danych znajdujaca sie w internecie. Opieram sie zwykle na bardzo dobrym banku informacji dostepnym dla wszystkich.

Jest nim Mikrolisk, tutaj stosowny link:

Prosze nacisnac tutaj:

www.mikrolisk.de

Mozna szukac uzywajac niemieckiej wersji (robie tak, gdyz znajduje duzo wiecej firm i znakow firmowych niz angielska) oraz angielskiej. Poprzez zaznaczenie wersji u gory po lewo mozemy uzywac angielskie slowa przy szukaniu.

Na przyklad mamy do ustalenia jakas marke zegara, ktory ma wybity na platynie wizerunek konia. Szukamy w slowniku, ze po niemiecku oznacza to Pferd. Wpisujemy slowo Pferd i szukamy. Mikrolisk podaje nam wszystkie firmy, w ktorych znaku firmowym zanjduje sie wizerunek konia. Uzyskujemy nastepujace wyniki:

http://www.mikrolisk.de/show.php?site=280&suchwort=Pferd&searchMode=part&searchWhere=trademark#sucheMarke

Jezeli jest tylko glowa konia, to wpisujemy: Pferd Kopf i uzyskujemy nastepujaca liste firm:

http://www.mikrolisk.de/show.php?site=280&suchwort=%20Pferd%20Kopf&searchMode=part&searchWhere=trademark#sucheMarker

Teraz mozemy znalezsc taki sam wizerunek, jaki znajduje sie na naszym zegarze.

Inny przyklad. Na platynie znajduje sie wizerunek rycerza. Wpisujemy niemieckie slowo Ritter i osiagamy taka liste firm:

http://www.mikrolisk.de/show.php?site=280&suchwort=Ritter&searchMode=part&searchWhere=trademark#sucheMarker

Nastepny przyklad. Znamy nazwe firmy, ale chcemy sie dowiedziec cos wiecej o niej. Na przyklad Gustav Becker. Wpisujemy to nazwisko i otrzymujemy nastepujace informacje:

http://www.mikrolisk.de/show.php?site=280&suchwort=Gustav%20Becker&searchMode=exact&searchWhere=trademark#sucheMarker

Inny przyklad: Znamy tylko inicjaly wybite na platynie. W tym przypadku GB, czyli wiadomo Gustav Becker. Uzyskujemy teraz nastepujace rezultaty:

http://www.mikrolisk.de/show.php?site=280&suchwort=GB&searchMode=part&searchWhere=trademark#sucheMarker

Na koniec jeszcze jeden przyklad. Zegar ma wybite tylko dwie litery w owalnym kolku: FS. Wpisujemy FS i szukamy. Uzyskujemy nastepujace rezultaty:

http://www.mikrolisk.de/show.php?site=280&suchwort=SF&searchMode=part&searchWhere=trademark#sucheMarker

Okazuje sie, ze to firma Franz Scheurle, z siedziba w Schwäbisch Gmünd, zalozona w 1904 roku.

Na podstawie podanych przykladow, widzimy, ze jestesmy w stanie szybko okreslic pochodzenie nieznanych nam zegarow.

Innym bankiem informacji zawierajacym informacje o starych zegarach jest Watch Wiki. Tutaj ogolny link do do tego portalu internetowego:

https://watch-wiki.org/index.php?title=Hauptseite

Na podstawie moich doswiadczen moge Panstwu powiedziec, ze majac w reku albo Index K.Kochmanna albo bank informacji o zegarach Mikrolisk, ustalicie Panstwo szybko nazwe firmy, ktora wyprodukowala nieznany dla Panstwa stary zegar, antyk, o ktorym malo kto ma jakiekolwiek pojecie. Tak wiec zachecam do lowow nieznanych skarbow, ktore byc moze znajduja sie w posiadaniu Panstwa albo Panstwa rodziny. Mamy teraz smartphony. Mozna na pchlim rynku takze ustalic niezbedne dane.