Zaduszki akademickie na cmentarzu Rakowickim w Krakowie A.D. 2017

Wspominki i refleksje personalne 

wyklętego z uniwersytetu

[tekst i zdj. Józef Wieczorek]

Ludwik Zejszner [Zeuschner] jeden z najwybitniejszych geologów polskich wieku XIX, dwukrotnie wyrzucany z UJ z przyczyn politycznych  [działalność niepodległościowa] i intelektualnych [przewyższał intelektem otoczenie] a w końcu zamordowany w Gabinecie Geologicznym na Anny 6  z nieznanych przyczyn. Bardzo mi bliski także w tematyce badawczej [ skamieniałości jurajskie, geologia Tatr i Podhala]. Grobowiec odnowiony, ale otoczenie zaniedbane. Ktoś z UJ oprócz mnie ostatnio zapalił znicz. Dobrze, że o nim sobie przypomniano.

Alojzy Alth – nie tylko geolog i paleontolog na UJ, ale i prawnik  w drugiej połowie XIX wieku. Badania w Tatrach i na Podolu ( skamieniałości jurajskie Niżniowa, które porównawczo badałem,  bo ocalały w PAN na Senackiej 3) . Miał też bogate zbiory  skamieniałości dewońskich z Podola, które przetrwały nawet krakowskie rządy Hansa Franka, ale nie zdołały przetrwać zarządców UJ w PRLu. Resztki ratowałem  do celów dydaktycznych [ czyli psucia młodzieży akademickiej] w II poł. lat 70-tych.

Otoczenie zaniedbane mimo ‚opieki’ UJ .

Marian Książkiewicz, jeden z najwybitniejszych geologów polskich XX wieku . Większość studentów geologii  [ja też] uczyła się z jego podręcznika Geologii dynamicznej, ale profesor w czasach stalinowskich został odsunięty od kształcenia geologów . W latach 70/80-tych pracowałem na tym samym piętrze Collegium Geologicum [ później im. Mariana Książkiewicza] na Oleandry 2a. W 1986 r. w piątą rocznicę śmierci profesora zorganizowałem konferencję [ostatnią przed wypędzeniem z UJ]  w Karpatach Zachodnich, które zbadał geologicznie jak nikt przed nim.

Antoni Wodzicki , czyli po prostu Jontek, hrabia z zasłużonej dla Krakowa rodziny, który w sobie nic z hrabiego nie miał. Pracował na Western Washington University [USA],  ale   często bywał w Krakowie współpracując z polskimi geologami. W latach 80-tych odbyliśmy kilka geologicznych wycieczek w rejon Olkusza ( badał złoża cynku i ołowiu) i w Tatry, gdzie na początku wieku Jego matka   uprawiała wspinaczkę. W latach 80-tych nieraz się odwiedzaliśmy, ale na zaplanowaną  rewizytę w r. 2000 nie przyszedł. Odszedł nagle pod koniec r. 1999 . Spoczywa we Francji .

Marian Smoluchowski, prof. UJ, co prawda fizyk na poziomie światowym,  ale również autor jednej pracy o powstawaniu gór [silnie był związany z Tatrami – taternik] , która należała do prac  najczęściej cytowanych w geologicznej literaturze zagranicznej. Przez kilka miesięcy przed przedwczesną śmiercią –  rektor UJ. Od ponad ćwierć wieku mieszkam przy ulicy jego imienia, ale niewielu mieszkańców Krakowa wie kto to był.

Henryk Jordan – wybitny lekarz, prof. UJ,  ale i patriota oraz społecznik znany na całym świecie – od ogrodów jordanowskich. Twórca  najpiękniejszego parku krakowskiego [ im. dr Henryka Jordana] służącego do dziś  do rekreacji oraz edukacji patriotycznej. Bywam tam często, latem niemal codziennie, nie tylko w celach rekreacyjnych, co widać na moich fotoreportażach.

Ks. Konstanty Michalski – filozof i rektor UJ w II RP , związany ze Zgromadzeniem Księży Misjonarzy św. Wincentego a Paulo , które prowadzi w  Krakowie moją  parafię pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny z Lourdes. Miał wielkie zasługi na polu wychowania młodzieży w duchu patriotycznym. Był -można rzec – profesorem papieża,  bo jego studentem po wojnie był Karol Wojtyła, który swego profesora cenił wielce. Pochowany jest w grobowcu księży misjonarzy, ale na tablicy jego imię jest  b. słabo widoczne .

Zasłużeni inaczej

Teodor Marchlewski, z niesławnej rodziny,  w latach 1948-1956 rektor UJ, który stwierdzał, że  „Geniusz Stalina opromieniał naukę, uskrzydlił ją, wytyczył jej nowe szlaki rozwoju”  kierował Klubem Profesury Demokratycznej, chyba z powodzeniem , sądząc po dzisiejszych postawach jagiellońskiej profesorii. [https://lustronauki.wordpress.com/2009/03/24/teodor-marchlewski/]

Spoczywa w Alei Zasłużonych.

Aleksander Koj, zięć Teodora Marchlewskiego, też rektor UJ i to trzykrotny, choć cierpiał na amnezję   [https://lustronauki.wordpress.com/2009/09/30/aleksander-koj/]. Do końca życia nie był w stanie przypomnieć sobie swojej kierowniczej roli w politycznej weryfikacji kadr akademickich końca PRLu i nie chciał respektować Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Współodpowiedzialny za wygnanie mnie z UJ,  bez możliwości powrotu w czasach ‚ demokratycznych’,   kiedy był rektorem kolejnych kadencji.

Znaliśmy się z tej samej Rady Wydziału BiNoZ i z Towarzystwa Przyrodników prowadzonego w latach 80-ych przez jego żonę.

Spoczywa w Alei Zasłużonych ( dla utrzymania akademickiej ciągłości III RP z PRL-em ?)

Tadeusz Hanausek, prawnik, prof. UJ . Osobiście nie znałem, ale nieco słyszałem i czytałem,  co umieściłem w „lustrze nauki”  [https://lustronauki.wordpress.com/2009/08/04/tadeusz-hanausek/]  Objął funkcję I sekretarza POP  PZPR na UJ [ [20.12.1986 ] ], niedługo (ok. 2 tyg.) po skazaniu mnie na wygnanie z UJ w ramach prowadzonej pod batutą PZPR i SB politycznej weryfikacji kadr akademickich.

Spoczywa w Alei Zasłużonych.

Julian Haraschin, zbrodniarz sądowy, komunistyczny,  w czasach stalinowskich wydał ok. 60 wyroków śmierci, w tym na Żołnierzy Wyklętych,  a następnie – jak gdyby nigdy nic-  nauczyciel akademicki prawa na UJ. Wdrożył do praktyki akademickiej innowacyjne metody wydawania lipnych dyplomów, które  do dnia dzisiejszego cieszą się dużym powodzeniem. [https://lustronauki.wordpress.com/2009/07/17/julian-polan-haraschin/]

Palestra krakowska – „dzieci” Haraschina- na jego grobie przedkłada swoje dowody pamięci. Pamiętają kto ich ‚udyplomowił’ i nadal jest wzorcem na polu prawniczym.  UJ do tej pory nie zdołał należycie się rozliczyć z okresem działalności swojego pracownika.