Bitwa nad Bzurą, Wojna Obronna II Rzeczypospolitej
Michał St. de Z..., ndz., 22/09/2013 - 10:30
Bitwa nad Bzurą, była największą bitwą w wojnie obronnej II Rzeczypospolitej.Odbyła się siedemdziesiąt cztery lat temu w dniach między 9 a 22 wrześniem 1939 r.
Bitwę stoczyły dwie Armie Polskie:
Armia Poznań pod Generałem dywizji, Tadeuszem Kutrzebą i Armią Pomorze, pod Generałem dywizji Władysławem Bortnowskim z niemieckimi armiami 8 i 9-tą z Grupy Armii "Süd".
Bitwą dowodził bardzo doświadczony generał dywizji Tadeusz Kutrzeba. Zadaniem Armii Poznań, była obrona Wielkopolski.
W wyniku ataku przeważających niemieckich sił pancernych,opóźnieniem mobilizacji na polecenie koalicjantów Francji i Anglii, rozkazem naczelnego wodza, Armia Poznań, miała wycofywać się w kierunku Warszawy. Po drodze spotkała Armie Pomorze, która poniosła porażkę w Borach Tucholskich, wycofywała się za Wisłę.
Generał Tadeusz Kutrzeba zaproponował naczelnemu wodzowi Generałowi Rydz Śmigłemu,że dokona manewru zwrotnego i dwiema Armiami Poznań i Pomorze uderzy na Armie niemieckie z Grupy Armii "Süd"dowodzonych przez feldmarszałka Karla Rudolfa Gerd von Rundstedta, który 3 października 1939 stanie na czele Naczelnego Dowództwa na Wschodzie – Oberkommando Ost (Ober-Ost które sprawowało pełnie władzy na okupowanych polskich obszarach do 26 X 1939 roku.
Generał dywizji Tadeusz Kutrzeba
gen. dyw. Władysław Bortnowsk
Decyzja była ryzykowna, ale jedyna jaka mogła przynieść powodzenie,
Odpowiedź Naczelnego wodza szła długo. Bardzo długo, za długo Sytuacja na froncie zmieniała się na niekorzyść Armii Polskich. Generał Tadeusz Kutrzeba napisze później:
"Okazja do zwrotu zaczepnego została przeoczona, a gdy po wahaniach została zarządzona, operacja była już słusznie spóźniona i – została słusznie odwołana. Rozkaz Naczelnego Dowództwa do odmarszu na stolicę wzbudził we mnie smutne refleksje. Niechybnie bowiem dowodził, że w pierwszej fazie wojny, w osłonie granic i koncentracji, przegraliśmy. Mimo że było to do przewidzenia, przegrana nasza była o wiele za wcześnie".
Inicjatorem uderzenia na wysunięte na wschód dywizje niemieckie był Generał T.Kutrzeba. Generał Bortnowski, po przegranej bitwie w Borach Tucholskich był sceptycznie nastawiony do bitwy zaczepnej. Bitwa miała kapitalne znaczenie na przygotowanie obrony Warszawy. Po uzyskaniu zgody naczelnego Wodza, wydzielone grupy operacyjne Armii Poznań, Pomorze w której skład wchodziły: Grupa Operacyjna pod generałem brygady Edmundem Stanisławem Knoll -Kownackim w składzie: 14 Dywizja Piechoty, 17 Dywizja Piechoty, 25 dywizja Piechoty, 7 Pułk Artylerii Ciężkiej wraz z osłoną Wielkopolskiej Brygady Kawalerii, pod dowództwem generała brygady Romana Abrahama, Grupą Operacyjną Kawalerii Generała brygady Stanisława Grzmot Skotnickiego, zaatakowały idące wzdłuż brzegów Bzury, 8 Armie niemiecką, pod gen. Johannesem von Blaskowitzem, 30 Dywizje Piechoty pod gen. mjr Kurtem Briesenem. Połączone siły Armii Poznań i Pomorze zdobyły Łęczycę, Piątek, Uniejów, Walewice / te od Marii Collona Walewskiej i Napoleona/ .
Odbito Sobotę, dawną siedzibę Zawiszy Czarnego h. Sulima z Garbowa
Generał brygady Roman Abraham, dowódca Góry Stracenia we Lwowie, dowódca Wielkopolskiej Grupy Kawalerii
Droga do sławy
Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari
Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Niepodległości z Mieczami
Krzyż Walecznych– pięciokrotnie
Złoty Krzyż Zasługi – czterokrotnie
Krzyż Obrony Lwowa
Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Komandor Orderu Leopolda (Belgia
Kawaler Legii Honorowej (Francja
Grobowiec rodzinny gen. bryg. dr. Romana Abrahama na Cmentarzu Farnym we Wrześni. Wielkopolska
Wielkopolska Brygada Kawalerii zdobywa z szarży Sochaczew
Sytuacja się zmienia, Generał armii Tadeusz Kutrzeba mimo pomocy Grupy Operacyjnej "Wschód Generała brygady Mikolaja Bołtucia h. Dołęga, wchodzącej w skład Armii Pomorze, nie potrafiły przełamać w dniu 11 września obrony niemieckiej. Niemcy użyli lotnictwa. Najpierw atakowały eskadry generała Manfreda Albrechta Freiherr von Richthofena, urodzonego w Borku Wielkopolskim, następnie siły 4 Floty Powietrznej dowodzonej przez Generała Alexandra Löhra
Generał Mikołaj Bołtuć gerbu Dołega
W tej sytuacji Generał Kutrzeba w nocy z 12 na 13 .IX rozkazał wycofać wojska na lewy brzeg Bzury.Już w tej fazie bitwy , ponownie dochodziło do dawnych zadrażnień, animozji, między wojowniczym jastrzębiem Generałem Tadeuszem Kutrzebą a generałem dywizji Władysławem Bortnowskim. Ten zawiły ciąg animozji pięknie opisuje Generał Jerzy Kirchmayer, który w randze majora uczestniczył w bitwie, będąc w Armii Pomorze, zastępcą szefa Oddziału III Operacyjnego. Był ciężko ranny w Puszczy Kampinoskiej. Generał Bortnowski nie wierzył od początku w sukces Bitwy.
W dniu 14 września Generał Kutrzeba z racji starszeństwa, wydał rozkaz ataku na Skierniewice. / vide Wielka Księżna Łowicka, Joanna hrabianka Grudzińska herbu Drzymała, żona Wielkiego Księcia Konstantego
Atak miała wykonać Armia Pomorze / II etap Bitwy /pod dowództwem Generała Władysława Bortnowskiego, siłami 26 Dywizji Piechoty, Grupy Operacyjnej "Wschód" Generała Mikołaja Bołtucia, 4 Dywizja Piechoty, oraz 16 Dywizja Piechoty. Pod osłoną nocy Armia Poznań miała się przegrupować. Generał Abraham, Wielkopolska Brygada Kawalerii, Podolska Brygada kawalerii, Brygada Operacyjna Generała Knoll -Kownackiego. Grupa Operacyjna "Wschód" Generała Mikolaja Bołtucia, wchodząca w skład Armii Pomorze miała w dniu 14 września zaatakować Łowicz. Uderzenie w trakcie niemieckiego ostrzału zostało wstrzymane przez Dowódcę Armii Pomorze, Generała Władysława Bortnowskiego.
Moim zdaniem Generał Bortnowski, od początku tej największej operacji był jej przeciwny. Może wchodziły w gre inne czynniki. Do dziś ja ich nie znam. Generał Bortnowski bez konsultacji z Dowodzącym Generałem Kutrzebą, nie uzgodnił swego wycofania na lewy brzeg Bzury. W czasie tego manewru 26 Dywizja Piechoty i 16 Dywizja Piechoty, poniosły niepotrzebne straty. W tej sytuacji w dniach 16-18 września General Tadeusz Kutrzeba podejmuje decyzję o przerwaniu okrążenia i przebicia się do Warszawy.
W tej bitwie bierze udział porucznik Andrzej Maria Kamiński, herbu Dołega, w 71 Dywizjonie Artylerii Lekkiej, drugi rzut wojenny 8 PAL-u, 3 Bat
Niemcy aby nie dopuścić do przerwania okrążenia użyli lotnictwa, około 350 samolotów. Samoloty niemieckie były naprowadzane przez sowieckie radiostacje
Resztki Armii Poznań wraz z Generałem Tadeuszem Kutrzebą, dotarła do Warszawy i Modlina w dniu 22 września 1939 r. Niedobitki Armii Generała Bortnowskiego i on sam dostali się do niewoli. Przeorganizowana ale zdziesiątkowana Armia Poznań wzięła udział w obronie Warszawy.
Mimo, iż Bitwa nad Bzurą, była przegrana, pozwoliła opóźnić wkroczenie wojsk niemieckich do Warszawy, a Stolicę i ludności przygotować do obrony. Ewakuacji części dóbr narodowych.
Generał broni, Mikołaj Bołtuć, h. Dołęga, w czasie próby przebicia się do Warszawy w dniu 22 września ginie w bitwie na bagnety pod Łomiankami.
Bitwa pod Łomiankami, autorka Pani Maryla
Droga do sławy
Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari (pośmiertnie, nr 00110)
Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari (1921, nr 0738)
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Walecznych (czterokrotnie)
Złoty Krzyż Zasługi (1937
Pochowany na Wojskowym Cmentarzu na Powązkach.Obok leżą pochowane żona Maria i córka Irena
Generał Armii, Tadeusz Kutrzeba, po przebiciu się do Warszawy, broni jej wspólnie z Generałem Juliuszem Karolem Wilhelmem Józefem Rómmlem. W dniu 28 września, czwartek o godzinie 13.15, w budynku fabryki Skody na Rakowcu, podpisał akt kapitulacji z Generałem Johannesem Blaskowitzem,odpowiedzialnym za mordy na ludności cywilnej Wielkopolski dowódcy 8 Armii niemieckiej.
Generał Armii, Tadeusz Kutrzeba, po przebiciu się do Warszawy, broni jej wspólnie z Generałem Juliuszem Karolem Wilhelmem Józefem Rómmlem. W dniu 28 września, czwartek o godzinie 13.15, w budynku fabryki Skody na Rakowcu, podpisał akt kapitulacji z Generałem Johannesem Blaskowitzem,odpowiedzialnym za mordy na ludności cywilnej Wielkopolski dowódcy 8 Armii niemieckiej.
Polska delegacja:
gen. Tadeusz Kutrzeba (poniżej, trzeci od lewej), płk Aleksander Pragłowski, ppłk Marian Kułakowski i płk dr Leon Strehl, natomiast władze cywilne reprezentował - prezydent Starzyńki, dyrektor Wydziału Szpitalnictwa dr Konrad Orzechowski, szef aprowizacji Felicjan Jabłoński oraz dyrektor Muzeum Narodowego dr Stanisław Lorentz. Ze strony nieprzyjaciela umowę podpisał dowódca 8. Armii gen. Blaskowitz
delegacja cywilna - prezydent Stefan Starzyński trzeci od lewej
Warunki kapitulacji zostały ustalone dzień wcześniej, podczas pertraktacji na Okęciu
Pertraktacje w Slejówku
Niemcy; w środku generał Johann Blaskowitz, sądzony w Norymberdze za zbrodnie wojenne. Popełnił samobójstwo dniu 5 lutego 1948r
Tego samego dnia, tj. 28 września 1939 roku gen. Rómmel wydaje rozkaz do żołnierzy w sprawie kapitulacji, a prezydent Starzyński odezwę do obywateli
Komitet Obywatelski wydaje odezwę w sprawie zachowania porządku w mieście, a komendant OPL m.st. Warszawy Julian Kulski zarządzenie w sprawie reorganizacji służb OPL
Julian Spitosław Kulski, komisaryczny burmistrz Warszawy, podlegający komisarzowi Rzeszy dla miasta Warszawy (Reichkommissar für die Stadt Warsschau
Generał Tadeusz Kutrzeba zmarł 8 stycznia 1947 roku w Londynie. W 1957 roku, prochy pochowano na cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
Odznaczany:
Krzyż Komandorski Orderu Wojennego Virtuti Militari
Krzyż Kawalerski Orderu Wojennego Virtuti Militari
Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari (1921)
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1930)
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Walecznych – trzykrotnie
Złoty Krzyż Zasługi (1925)
Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej
Złoty Wawrzyn Akademicki (1937)
Komandor Orderu Korony (Belgia
Order Krzyża z Orłem II klasy (1932, Estonia)
Krzyż Wolności II klasy (Estonia
Oficer Legii Honorowej Krzyż Kawalerski
Order Zabójcy Niedźwiedzia III klasy (Łotwa
Krzyż Komandorski Orderu Gwiazdy Rumunii
Order św. Sawy III klasy (Jugosławia
Pomnik Barykada w Warszawie, poświęcony obrońcom Warszawy
Tablica pamiątkowa domu gen. Kutrzeby przy ul. Bajońskiej w Warszawie
Czas wojny General spędził w niewoli w niemieckich obozach jenieckich w Oflagu IV A Hohnstein, Oflagu IV B Königstein i Oflagu VII A Murnau. Po wyzwoleniu w kwietniu 1945 roku, przeniósł się do Londynu. Nie przyjął żadnych stanowisk w Rządzie Rzeczpospolitej na Uchodźstwie. Zmarł 8 stycznia 1947 roku. Pochowany na cmentarzu Brookwood. W !957 roku, jego prochy pochowano w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Powązkowskim.
Grób Tadeusza Kutrzeby na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie
- Michał St. de Zieleśkiewicz - blog
- Zaloguj się, by odpowiadać
Etykietowanie:
17 komentarzy
1. Szanowny Panie Michale
Wieczna cześć i chwała Obrońcom Ojczyzny !
Bitwa nad Bzurą 1939
Bohaterowie 1939
http://www.bohaterowie1939.pl/
Witamy na portalu „Bohaterowie Bitwy nad Bzurą”, który stworzyliśmy, pragnąc w nowoczesny i niekonwencjonalny sposób uczcić pamięć poległych we wrześniu 1939 roku.
Bitwa nad Bzura 1939 - Rekonstrukcja
http://www.bzura1939.dobroni.pl/ -
kpr. Stanisław Jasiński:
„Gdy bój nad Bzurą wrzał,
a wróg tysiącem dział,
otoczył nas i bił.
Nie straszna czołgów stal.
Lecz straszny w sercu żal,
Że nam zabrakło sił…”
Historia bitwy nad Bzurą z 1939 roku i jej rekonstrukcje.
Maryla
------------------------------------------------------
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
2. Do Pani Maryli
Szanowna Pani Marylo,
Pięknie dziękuję.
Męstwo polskich żołnierzy w czasie Wojny Obronnej w 1939 roku też jest pomniejszane przez dzisiejsze elity.
O Bitwie na Bzurą, czy jak chce Godziemba pod Kutnem w środkach masowego przekazu cisza.
Ukłony moje najniższe
Michał Stanisław de Zieleśkiewicz
3. Szanowny Panie Michale
niektóre samorządy przywracają prawdę historyczną na pomnikach, inne pilnują patrolami policyjnymi pomniki utrwalaczy władzy sowieckiej w Polsce.
wtorek na cmentarzu wojskowym przy al. 600 lecia odsłonięto
wyremontowany pomnik poległych, na którym umieszczone zostały oddające
prawdę historyczną tablice zawierające nową inskrypcję. Zmieniło się też
zwieńczenie obelisku. Tak przebudowany pomnik wygląda obecnie...
Maryla
------------------------------------------------------
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
4. Do Pani Maryli
Szanowna Pani Marylo,
Pięknie dziękuje,
Naród swoje, administratorzy swoje.
Ukłony moje najniższe
Michał Stanisław de Zieleśkiewicz
5. Bitwa nad Bzurą
Cześć i chwała Żołnierzom Września, Obrońcom Honoru Rzeczypospolitej...
Wielce Szanowny Panie Michale,
dziękuję i pozdrawiam,
Anna, Sówka
6. Do Pani Sówki
Wielce Szanowna Pani Anno,
Bardzo mi miło. Dziękuję za komentarz
Ukłony
michał
Michał Stanisław de Zieleśkiewicz
7. Szanowny Panie Michale
wielkie dzieki za ladnie udokumentowany artykul. Pare uwag:
1. Kiedys warto bedzie zajac sie troche rola tej radiostacji kacapskiej w MInsku, ktora nadajac sygnal radiowy pomagala niemieckim samolotom w radionawigacji na terenach wschodniej Polski.
2. Ci z artylerii ppanc. na filmie, to samobojcy. Male mieli szanse przetrwania. Czolgi ich rozjezdzaly.
3.Slusznie przywoluje sie wiarolomstwo Francji. Anglia byla potega morska i kolonialna, ale w dyzwizjach piechoty, a tym bardziej - zmotoryzowanych, to byl jakis zart.
4. POlowa zabitych zolnierzy w II wojnie swiatowej zginela od pociskow artylerii. A o naszej artylerii, cicho, glucho. Natomiast amerykanska i kacapska w drugiej czesci wojny byly swietne. Nie mowie o Niemcach, bo oni byli na wyzszym poziomie, potrafili wczesniej i lepiej niz inni skoordynowac wspoldzialanie roznych rodzajow sil zbrojnych.
5. I ciagle zal mi jest koni. Ile milionow tych pieknych zwierzat poleglo w II wojnie swiatowej prowadzonej przez ludzi? Ostatnio mam w glowie obraz wychudzonego rosyjskiego konia, ktory w Stalingradzie podszedl na drzacych nogach i z glodu zaczal gryzc jakies galezie. Niemiecki zolnierz wspomina, ze od razu zobaczyli w nim obiad miesny.
Pozdrawiam.
8. Szanowny Panie Michale,
Jest Pan prawdziwą kopalnia wiedzy historycznej.
Przesyłam film z Cmentarza Wojennego w Kompinie, gdzie spoczywają polegli w Bitwie nad Bzurą
Na tablicach nagrobnych nazwiska charakterystyczne dla II Rzeczpospolitej, wspaniałego konglomeratu narodów ......
Cześć i Chwała Żołnierzom Września 1839 poległym w tej bitwie, obrońcom Naszej Ojczyzny.
Serdeczne pozdrowienia Panu i Małżonce
"Ogół nie umie powiedzieć, czego chce, ale wie, czego nie chce" Henryk Sienkiewicz
9. Wielce Szanowny Panie Michale,
to ja serdecznie Panu dziękuję!
Dobranoc,
Anna
10. Do Pani Anny Sówki
Wielce Szanowna Pani Anno,
Ja tylko pisze ilustrowane eseje, przypominając o Bohaterach walk o niepodległość naszej Ojczyzny.
Dziś skoro świt i deszcz pada jak u Staffa, mogę sobie zanucić z Połomskim
Wiele szczęścia
michał
Michał Stanisław de Zieleśkiewicz
11. Do Pani Pelargonii
Szanowna Pani Ewo,
Wieczna cześć i chwała Bohaterom , którzy zginęli za wolna Polskę.
Michał Stanisław de Zieleśkiewicz
12. Do Pani Pelargonii
Szanowna Pani Ewo,
Polska Piastów, była państwem Słowiańskim. Dopiero za Kazimierza Wielkiego zaczęli pojawiać się Żydzi.Być może w 1938 roku zamieszkiwało Polskę około 15-20 Żydów. Ich nie było można policzyć,
Narodowości według spisu z 1931 r. (samookreślenie według deklarowanego języka ojczystego respondentów)
Polacy – 68,9%.
Ukraińcy – 13,9%
Żydzi – 8,6%.
Białorusini – 3,1%.
Niemcy 2,3%.
Inna, lub nie podana - 3,2%
Litwa, to konglomerat ludności
Litwini.
Tatarzy
Lipkowie / litewscy / pamięta Pani Chreptiów z "Pana Wołodyjowskiego " /
Rusini
Prusowie
Jaćwingowie / Jak Pani będzie w Paryżu, proszę odwiedzić Bibliotekę Polską, Bibliothèque polonaise à Paris; o ile jeszcze istnieje. Tam znajduje się pierwsze wydanie III części Dziadów z dedykacją / cytuję z pamięci
ostatniemu potomkowi Królów Jaćwingów, panu Profesorowi Daszkiewiczowi herbu Korybut. Profesor w III części Dziadów to postać autentyczna
Żydzi ze względów religijnych nie służyli w wojsku. Jak ktoś miał wolny zawód, lekarz , prawnik, to podlegał przeszkoleniu wojskowemu.
Moim zdaniem byli pasożytami. Nie płacili podatków.
Trochę muzykantów do kotleta
Ukłony
Ten , który szykuje zajazd na Pani Białystok, jest pochodzenia tatarskiego. Z tatarów nadwołżańskich. Proszę się przyjrzeć jego kościom policzkowym
Michał Stanisław de Zieleśkiewicz
13. Pan Tymczasowy
Szanowny Panie Edwardzie
Dnia 24 kwietnia 1926 w Rapallo został podpisany traktat Republiki Weimarskiej, reprezentowanej przez Żyda Gustava Stresemanna z Rosja bolszewicką
Niemcy,Gustav Stresemann, przeciwnik granic Polski ustalonych w Wersalu, wprowadził Rosje bolszewicką na salony Europy. W zamian, Rosja udostępniła swe poligony dla odradzającej się armii niemieckiej. To wówczas radiostacje bolszewików zaczęły współprace z Niemcami,
Po traktacie sierpniowym w Moskwie byli przyjaciółmi na śmierć i życie,
Polski premier, Donald Tusk z polecenia Merkel przyjął medal wroga Polaków, homoseksualisty, Gustava Stresemanna któremu łeb ukręcą przyjął medal.
Proszę wybaczyć ale n temat artylerii nie wypowiadam się bo się nie znam
Ukłony
Michał Stanisław de Zieleśkiewicz
14. Szanowny Panie Michale,
Dziekuje serdecznie za wpomnienie o Armii Poznan i nie tylko. Malo wiem o tych wydarzeniach.
Moj brar sluzyl w 17 Pulku Ulanow Lekkiej Kawalerii . Jako zolnierz zawodowy (oficer lub podoficer)
stacjonowal w Gnieznie.
Lacze wyrazy szacunku i serdecznie pozdrawiam.
Polonus
15. Pan Adam
Szanowny Panie,
Pięknie dziękuję,
17 Pułk Ułanów Wielkopolskich im. Króla Bolesława Chrobrego. Za kampanie wrześniową, Pułk został odznaczony srebrnym Orderem Virtuti Militari
Proszę mi podać nazwisko Pana Brata,jeżeli był oficerem może go odnajdę
Ukłony
Czy to świta, czy to dnieje,
Siedemnasty zawsze wieje.
Czy noc ciemna, czy też dnieje,
Siedemnasty zawsze wieje.
Czy to świta, czy to dnieje,
Siedemnasty dobrze grzeje.
Zbiorowisko wielkich panów,
Siedemnasty pułk ułanów.
Michał Stanisław de Zieleśkiewicz
16. Wielce Szanowny Panie Michale,
"Ja tylko piszę ilustrowane eseje, przypominając o Bohaterach walk o niepodległość naszej Ojczyzny.", TYLKO....
Mam nadzieję,ze Pana ilustrowane eseje będą mogły być wydane w książce!
Serdecznie pozdrawiam, dziękując za Pana życzliwość,
Anna, Sówka
17. Do Pani Anny
Wielce Szanowna Pani Anno,
Przez wiele lat tak pisałem, by można to było ułożyć w jedna całość.
Od zawsze na przeszkodzie stoją pieniądze, by wydać własnym sumptem
Wszelkiej pomyślności dla Pani i Myszulkowa
michał
Michał Stanisław de Zieleśkiewicz