Siedemdziesiąt dwa lata temu w końcowym etapie Bitwy nad Bzurą / Kutnem / w wojnie Obronnej II Rzeczypospolitej Polskiej, zginął najdzielnieszy z dzielnych:
Generał Brygady Mikołaj Bołtuć, herbu Dołęga.
Zginął w dniu 22 września 1939 roku Ze względu na brak amunicji prowadził do ataku na bagnety resztki żołnierzy z bitwy pod Łomiankami Górnymi. W czasie przebijania się do Warszawy z Puszczy Kampinowskiej, prowadził 1800 żołnierzy.
Został odznaczony:
Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari pośmiertnie,
Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari w 1921,
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Walecznych czterokrotnie
Złoty Krzyż Zasługi
Mikołaj Bołtuć urodził się w Petersburgu w końcu XIX wieku. Był Polakiem, synem generała carskiego. Sam ukończył elitarny kurs kadetów w Omsku. W 1913 roku Pawłowską Szkolę Piechoty w Petersburgu.
W grudniu 1917 roku wstąpił do III Korpusu Polskiego w Rosji , Po klęsce z wojskami austriackimi III Korpus został rozwiązany w dniach 9 na 10 czerwca 1918 roku.
Mimo olbrzymich stosunków ojca, rodziny jego stosunkowo wysokiego stopnia oficerskiego, na zawołanie Józefa Piłsudskiego, rzuca dobrobyt, apanaże.
Staje w szeregach Wojska Polskiego.
Wstępuję do 4 Dywizji Strzelców Polskich sformowanej na Kubaniu przez gen. Lucjana Żeligowskiego, . W jej szeregach walczył do czerwca 1919.
Mikołaj Bołtuć po powrocie do Polski wstąpił do Wojska Polskiego jako dowódca 31 Pułku Strzelców Kaniowskich. W jego szeregach brał udział w wojnie Polsko-bolszewickiej.
Bronił Zamość przed natarciem I Armii Konnej Siemiona Budionnego.
Ze względu na swe przygotowanie teoretyczne i bojowe pełnił wysokie funkcje w Armii Polskiej.
Pracował w Biurze Ścisłej Rady Wojennej jako szef oddziały III a
Później jako szef Dowództwa "Wschód" Następnie w Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych.
W lipcu 1930 roku zostaje dowódcą piechoty w 19 Wileńskiej Dywizji Piechoty, a od października pełni obowiązki dowódcy Dywizji.
W latach przed napaścią Niemiec na Polskę, był dowódcą 4 Dywizji Piechoty stacjonującej w Toruniu.
W dniu 19 marca 1938 r. uzyskał stopień generała brygady.
W przeddzień napaści Niemiec na Polskę, Generał Brygady Mikołaj Bołtuć zostaje dowódcą Grupy Operacyjnej "Wschód", która miała bronić Polski od strony Prus. GO "Wschód" wchodziła w skład Armii Pomorze pod Generałem Bortnowskim.
W skład Grupy Operacyjnej "Wschód" wchodziły:
4 Dywizja Piechoty, 16 Dywizja Piechoty, Chełmińska Brygada Obrony Narodowej i 208 Rezerwowy Pułk Piechoty
Generał Mikołaj Bołtuć na czele Grupy Operacyjnej "Wschód" walczy w Borach Tucholskich. Po przegranej bitwie, Grupa Operacyjna "Wschód" Generała Bołtucia wspiera działania Generał Kutrzeby.
Sytuacja na froncie się zmienia, Generał armii Tadeusz Kutrzeba mimo pomocy Grupy Operacyjnej "Wschód Generała brygady Mikolaja Bołtucia h. Dołęga, wchodzącej w skład Armii Pomorze, nie potrafiły przełamać w dniu 11 września obrony niemieckiej. Niemcy użyli lotnictwa. Najpierw atakowały eskadry generała Manfreda Albrechta Freiherr von Richthofena, urodzonego w Borku Wielkopolskim, następnie siły 4 Floty Powietrznej dowodzonej przez Generała Alexandra Löhra.
W dniu 14 września Generał Kutrzeba z racji starszeństwa, wydał rozkaz ataku na Skierniewice. Atak miała wykonać Armia Pomorze / II etap Bitwy /pod dowództwem Generała Władysława Bortnowskiego, siłami 26 Dywizji Piechoty, Grupy Operacyjnej "Wschód" Generała Mikołaja Bołtucia, 4 Dywizji Piechoty, oraz 16 Dywizji Piechoty. Pod osłoną nocy Armia Poznań miała się przegrupować. Generał Abraham, Wielkopolska Brygada Kawalerii, Podolska Brygada kawalerii, Brygada Operacyjna Generała Knoll -Kownackiego. Grupa Operacyjna "Wschód" Generała Mikolaja Bołtucia, wchodząca w skład Armii Pomorze miała w dniu 14 września zaatakować Łowicz. Uderzenie w trakcie niemieckiego ostrzału zostało wstrzymane przez Dowódcę Armii Pomorze, Generała Władysława Bortnowskiego.
Resztki Armii Poznań Pana Generała Kutrzeby zmuszone były pod ciągłym ogniem przebijać się do Warszawy.
Do dziś nie znamy decyzji generała Władysława Bortnowskiego. Wspomnienia ówczesnego kapitana Jerzego Kirchmayera, zastępcy szefa Oddziału III (Operacyjnego) Sztabu Armii, później generała, niczego nie wnoszą a wręcz gmatwają
Ewentualne zwycięstwo w Bitwie nad Bzurą, by pozwoliło na przygotowanie Warszawy do obrony.
O zmierzchu gen. Bołtuć dał rozkaz natarcia w kierunku Warszawy przez Łomianki. W skład jego sił wchodziła tzw. grupa majora Juniewicza składająca się z żołnierzy Wołyńskiej, Nowogródzkiej, Pomorskiej i Kresowej Brygady Kawalerii.
Bitwa pod Łomiankami miała miejsce w czasie polskiej wojny obronnej w rejonie wsi Łomianki koło Warszawy w dniu 22 września 1939 pomiędzy niedobitkami wojsk polskich z Armii Pomorze i Poznań pod dowództwem gen. Mikołaja Bołtucia (około 5 000 żołnierzy) a wojskami niemieckimi blokującymi oblężoną Warszawę. Była to bitwa kończąca bitwę nad Bzurą.
Wycofujące się po bitwie nad Bzurą oddziały polskie przebijały się przez Puszczę Kampinoską do Warszawy. 21 września nad polskimi siłami broniącymi magazynów amunicji w Palmirach dowództwo objął gen. Bołtuć wycofujący się znad Bzury. Miał do dyspozycji 68 i 69 pułk piechoty z 17 DP, I batalion z 14 pp i 5 dział, po stronie niemieckiej zaś 29 Dywizję Piechoty* (zmotoryzowana) 29. nfanteriedivision wraz z elementami 1 i 2 DLek
W nocy z 21 na 22 września oddział gen. Bołtucia odbił z rąk niemieckich Łomianki
Gdy skończyła się amunicja doszło do ataku na bagnety w rejonie Dąbrowy Leśnej, w którym zginął dowodzący Mikołaj Bołtuć, 36 oficerów i około 800 żołnierzy. Na czele zdziesiątkowanych oddziałów stanął ppłk J. Topczewski, któremu udało się przebić z nimi do Warszawy. Ogółem polskie straty wyniosły około 3000 ludzi
Miejsce śmierci Pana generała Mikołaja Bołtucia,symboliczny grób gen. Bołtucia na kwaterze wojskowej cmentarza w Kiełpinie
Grób gen. Mikołaja Bołtucia na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
Pomnik ku czci Pana Generała w Łomiankach Górnych
*W dniu 8 września żołnierze 15 pułku piechoty wchodzącego w skład dywizji dokonali mordu w rejonie Ciepielowa na 300 jeńcach z 74 Górnośląskiego Pułku Piechoty.
Mord Wehrmachtu pod Ciepielewem
Ciała pomordowanych jeńców przez Wehrmacht pod Ciepielewem
To relacja niemieckiego żołnierza z Wehrmachtu
"W pięć minut później usłyszałem terkot tuzina niemieckich automatów. Pośpieszyłem w tym kierunku i o 100 m w tyle ujrzałem rozstrzelanych 300 polskich jeńców, leżących w przydrożnym rowie. Zaryzykowałem zrobienie dwóch zdjęć, a wtedy stanął dumnie przed obiektywem jeden z tych strzelców-motocyklistów, którzy na polecenie płk. Wessela dokonali tego dzieła"
za: Panem Szymonem Datnerem: "Zbrodnie Wehrmachtu na jeńcach wojennych w II wojnie światowej"
Portret generała brygady Mikołaja Bołtucia, namalowany w 1988 roku przez Bohdana Berga - płótno olej o wymiarach 80x60 cm.
Szabla pana generała Mikołaja Bołtucia
8 komentarzy
1. Szanowny Panie Michale
Cześć i chwała Bohaterom !
Polacy pamietają, w Łomiankach już drugi rok odbywają się w rocznicę bitwy uroczystości i rekonstrukcja historyczna.
W tym roku :
22 września odbyła się II edycja rekonstrukcji Bitwy Pod Łomiankami 1939 r.
Teren Klubu Wiejskiego „Wilczeniec” na kilka godzin zmienił się w arenę krwawego boju o niepodległość Polski.
Widzowie podziwiali rekonstrukcję bohaterskiej szarży 14. Pułku
Ułanów Jazłowieckich pod Wólką Węglową, która przebijając się przez
kordony niemieckie, otworzyła armiom "Poznań" i "Pomorze" drogę do
stolicy, a także dramatyczną próbę przebicia się do Warszawy żołnierzy
generała Bołtucia, zakończoną bitwą pod Łomiankami.
http://www.radiownet.pl/publikacje/nowoczesna-lekcja-historii-rekonstruk...
Film z 2011 roku
Maryla
------------------------------------------------------
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
2. Bitwa pod Łomiankami -rekonstrukcja
Film z pokazu sprzętu biorącego udział w rekonstrukcji Bitwy pod Łomiankiami z 1939r.
Maryla
------------------------------------------------------
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
3. Do Pani Maryli,
Szanowna Pani Marylo,
Pięknie dziękuję.
Jest Pani nie tylko Kustoszem Pamięci Narodowej ale i skarbnicą wiedzy.
Ukłony moje najniższe
Michał Stanisław de Zieleśkiewicz
4. Panie Michale,pani Marylu
serdeczne podziękowania za kolejny rozdział Historii dotyczącej Jej BOHATERÓW...
Bohaterom Cześć i Chwała,podziękowania dla Pamiętających
serd pozdrawiam
gość z drogi
5. Pani Gość z Drogi,
Szanowna Pani Zofio,
Bardzo mi miło.
Dla Pani i Pani Domu
Ukłony
Michał Stanisław de Zieleśkiewicz
6. Panie Michale :)biało/czerwone
najpiękniejsze,najbardziej szanowane
serdeczne pozdrowienia :)
gość z drogi
7. "Przelot nad zdobytym miastem" do obejrzenia na stronie TVP Wars
Dokument w reż. Andrzeja Kałuszki i Krzysztofa Jaszczyńskiego pokazuje zdobytą stolicę we wrześniu 1939 roku. Obraz został zarejestrowany z lotu ptaka przez niemieckiego operatora z samolotu LUFTWAFFE.
http://www.tvp.pl/warszawa/aktualnosci-z-regionu/kulturalne/przelot-nad-...
Maryla
------------------------------------------------------
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
8. Do Pani Maryli,
Szanowna Pani Marylo,
Umarło wielkie miasto, Stolica Rzeczypospolitej.
Umarło bo zdradzili nas nasi sojusznicy
Francuzi i Anglicy
Najpierw kiedy wstrzymali polską mobilizacje/
Później, na konferencji w Abbeville. 12 września, gdzie Anglicy i Francuzi mimo sojuszy
odmówili nam pomocy.
Później dołączą Amerykanie i Anglicy
Teheran
Jałta
Poczdam.
Ukłony moje najniższe
Michał Stanisław de Zieleśkiewicz