Czarnoskorzy biegacze

Pewne okolicznosci przyrodnicze sprawiaja, ze przestaja dla mnie istniec cale obszary ulubionej lekkiej atletyki. Najszybciej wypadly poza ekran biegi dlugodystansowe. Ostatnio przestalem ogladac sprinty, choc jeszcze przedluzony sprint, najtrudniejszy z biegow, czyli 400 m., jeszcze ogladam.

Nie tylko ja zadaje sobie pytanie dlaczego czarnoskorzy biegacze z kilku krajow swiata zdominowali pewne kategorie biegow. Odpowiedzi znaleziono kilka.

Zacznijmy od determinizmu geograficznego i ekologicznego. Sa one mniej zabawne od takiej na przyklad nauki fizjonomistycznej, bo stoja za nim wieksze racje. Na srednich  i dlugich dystansach dominuja Kenijczycy i Etiopczycy. To ogolnie. Szczegolowiej, 81% najlepszych biegazy kenijskich pochodzi z gorzystych terenow Rift Valley. Z kolei 74% etiopskich  mistrzow w biegach wywodzi sie z rejonow gorskich Arsi i Shewa. Elita sprinterska Jamajki pochodzi z rejonu Cockpit (Trelawny).

Genetyczne ramy wyjasniania  sa juz niezle zaawansowane. Okazuje sie, ze najbardziej uzdolnieni sprintersko sa murzyni z Zachodniej Afryki, wlacznie z bylymi niewolnikami z Jamajki i USA. Okazuje sie, ze jest jakis gen sprintu nazywany actinin-3 (ACTN3). Pewnie, ze w sposob nieuchronny nasuwa sie pytanie dlaczego obecni mieszkancy Afryki Zachodniej nie bryluja w sprintach.

Jeszcze innym czynnikiem wyjasniajacym jest  bieda. Argumentuje sie, ze biedni ludzie z biednych krajow maja malo szans na awans spoleczny i koncentruja sie na nielicznych istniejacych mozliwosciach. Bieda i pragnienie wydobycia  sie z amabarasujacych okolicznosci daja dodatkowa motywacje. Ten typ wyjasniania pamietam z boksu. Pewnie, ze murzyni w Stanach byli uposledzeni. Pewnie, ze Polacy, biedny narod w latach 50-ych i 60-ych odnosili piekne sukcesy.  No ale wypadaloby wytlumaczyc bezprecedensowy wysyp swietnych bokserow w rankingach bokserskich. 

System szkolenia tez sroce spod ogona nie wypadl. Bieganie jest tanie. Mozna nawet biegac na bosaka. Na jamajce system wspolzawodnictwa jest bardzo rozwiniety i obejmuje dzieci ze szkoly podstawowej. A juz doroczne zawody uczniow szkol srednich noszace nazwe CHAMP gromadza na stadionie 25 000 ludzi. Wygrac tam, to opuscic triumfalnie bramy jamajskiej fabryki mistrzow sprintu i przechadzka udac sie na rozne mistrzostwa swiata i olimpiady.

W Pekinie Jamajczycy zdobyli zlote medale na 100 m., 200 m. i w sztafecie na 4X100 m. Kobiety zdobyly zlote medale na: 100 m., 200 m., 400 m. w biegu przez plotki. Takze srebrny na 400 m. i brazowy na 200 m.

Kraj maly i biedny. 2.8 mln. mieszkancow. Dochod narodowy (PKG) - tylko 14 mld.$, co daje 113 miejsce w swiecie. Sredni dochod na mieszkanca- $9 000 (88 miejsce w swiecie).

Jaki jest wlasciwie sport narodowy Polski? Na siatkowke, jeszcze za wczesnie. Moze bedzie, moze nie. Pilka nozna, na czele z rudym facecikiem-komediantem  w krotkich majtkach, kazdy wie.  Co tam jeszcze zostalo?  Gdyby korupcja byla dyscyplina sportowa oraz arogancja wladz panstwowych, to bylbym spokojniejszy.