L.Balcerowicz i prawda o polskiej transformacji

http://hotnews.pl/artpolska-529.html

Zdrajców polskiego interesu narodowego mamy w naszej historii sporo. Nigdy jednak w przeszłości nie było takiego okresu, żeby działające na szkodę Polaków osoby były przez nich świadomie gloryfikowane (w takiej skali) i nie budziły jakichkolwiek wątpliwości. Zdrada interesu narodowego kończyła się zazwyczaj karą, łącznie z tą najwyższą. Jeśli nie było możliwości jej wymierzenia, nikt nie miał wątpliwości, co do jej ewentualnej zasadności. Rzeczywistość ostatnich lat zmieniła jednak oblicze takiego podejścia do sprawy. Kraj upada, Polacy zaczynają emigrować jak gdyby obce wojsko z olbrzymimi oddziałami wkroczyło na terytorium naszego państwa, znaczna część społeczeństwa przymiera głodem i w tym wszystkim brak winnych danego stanu rzeczy. Czy jest to normalne? Leszek Balcerowicz odpowiedziałby zapewne, że jest to wywołane naturalnym mechanizmem rynkowym. Możnaby się z nim po części zgodzić - ale tylko cząstkowo. Rynek bowiem nie jest perpetum mobile (w ujęciu czysto technicznym) - żeby działał potrzebni są ludzie. To oni na niego wpływają - w większości w równym stopniu. Są jednak czynniki (poza naturalnymi mechanizmami), które mogą mieć znaczący wpływ na jego działanie - jest to kapitał (wiedzy, informacji i zasobów środków finansowych) no i oczywiście władza (rząd, media). Umiejętne ich wykorzystanie w gospodarce może dać nam wiele pozytywnych rezultatów. Im szerszy do nich dostęp, tym większe ewentualne korzyści. Jeśli są one jednak używane przeciwko państwu, którego jest się obywatelem, można to określić krótko - zdrada.

Leszek Balcerowicz, obecny prezes NBP i RPP, były premier, minister finansów za czasów, gdy Eureko-BIG BG kupiło nielegalnie, z pogwałceniem polskiego prawa, 30% akcji PZU, zeznawał w dniu wczorajszym przed Sejmową Komisją Śledczą ds. prywatyzacji PZU.

Prezentujemy Państwu wybrane fragmenty przesłuchania bez dodatkowego komentarza - ten jest zbędny (podstawą jest stenogram posiedzenia).

====================

Pan Leszek Balcerowicz:
Panie przewodniczący, jako obywatel tego kraju chcę powiedzieć, że sformułowanie, że komisja ma znaleźć nieprawidłowości, w moim przekonaniu mijasię z istotą państwa prawa. I to jest zgodne zresztą z pierwotną uchwałą Sejmu, która
mówi, że komisja ma wskazać winnych. Ja rozumiem, że komisja ma wyjaśnić...

Przewodniczący:

Zbadać prawidłowość.

Pan Leszek Balcerowicz:

Wyjaśnić, a nie znaleźć nieprawidłowości.

Przewodniczący:

I będziemy to czynić.

Pan Leszek Balcerowicz:

To jest sprzeczne z moim pojmowaniem istoty państwa prawa.
A co do pańskiej wypowiedzi, to rozumiem, że pojawiła się kwestia, po pierwsze, wiarygodności, po drugie, kwestia wyniku przetargu. Co do wiarygodności, chcę powiedzieć, że wedle mojej koncepcji państwa prawa decyzje powinny zapobiegać... decyzje w sprawach jednostkowych, to jest min. w sprawach prywatyzacji, powinny być
wynikiem zastosowania prawnych, wiarygodnych procedur. W państwie prawa, w moim przekonaniu, o wiarygodności czy niewiarygodności powinny decydować takie procedury, a nie widzimisię jakiegokolwiek ministra czy innego uczestnika życia publicznego.

=======================

Przewodniczący:

W rzeczywistości właśnie też. Przez nadzór ubezpieczeniowy zostało nam przekazane, że w krajach Unii Europejskiej Eureko żadnej działalności praktycznie ubezpieczeniowej bezpośrednio nie prowadziło, a jedna z firm, która prowadziła na rynku brytyjskim, właśnie upadła.

Pan Leszek Balcerowicz:

Ja powiedziałem, co mam do powiedzenia na ten temat. Jeżeli są wątpliwości, to proszę poprosić biegłych, którzy powiedzą, czy firma, w której w ramach prowadzi się, że tak powiem, jest czwartym czy w rezultacie może teraz mocniejszym
ubezpieczycielem, jest ubezpieczycielem czy nie.

=======================

Poseł Jan Bury:

W czasie PRL-u nie było tak łatwo wyjechać za granicę, dostać wizę do jakiegoś kraju zachodniego. Pan miał tą możliwość, w 1974 r. wyjechał pan na studia doStanów Zjednoczonych na roczny MBA, później w latach 1985–1988 był pan nastażach także. Kto spowodował pana wyjazdy, ówczesny PZPR czy SGPiS, na którym
pan pracował?

Pan Leszek Balcerowicz:

Panie przewodniczący, ja uważam, że ta wypowiedź zawiera elementy insynuacji.I państwo znacie oczywiście ustawę o komisji śledczej, która w pkt. 7.1 mówi w sposób całkowicie jasny, mogę zacytować: z uprawnień komisja korzysta tylko w zakresie niezbędnym i w taki sposób, aby nie naruszać dóbr osobistych osób trzecich.
Ale odpowiem na pana pytanie oczywiście, choć mam opinię na temat sposobu charakteru tej wypowiedzi, że narusza ten artykuł. Polska, choć była krajem socjalistycznym, była jednak krajem pod tym względem różniącym się pozytywnie, np. od dawnego Związku Radzieckiego czy dawnego
NRD, i w związku z tym trochę więcej osób musiało wyjechać. A czemu to zawdzięczałem? Sobie to zawdzięczałem.

Poseł Jan Bury:

Czyli kto wydał zgodę na pana wyjazd?

Pan Leszek Balcerowicz:

Zaproponowały, wydały władze uczelni, a i dostałem w normalnym trybie paszport.

======================

Poseł Jan Bury:

Czy jest pan członkiem rady fundacji Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych?

Pan Leszek Balcerowicz:

Panie pośle, pan wie, że ja jestem założycielem. To tak jak bycie rodzicem. Ale nie
jestem członkiem.

Poseł Jan Bury:

Czy pana żona jest też członkiem?

Pan Leszek Balcerowicz:

Słucham?

Poseł Jan Bury:

Czy pana żona też jest członkiem rady fundacji?

Pan Leszek Balcerowicz:

Jest to publicznie dostępna informacja na stronach internetowych i jest to dostępne również w raportach składanych ministerstwu.

Poseł Jan Bury:

Czy...

Pan Leszek Balcerowicz:

Moja żona, zgodnie z tym, jest prezesem tej fundacji.

Poseł Jan Bury:

Był pan ministrem finansów, jest pan teraz prezesem Narodowego Banku Polskiego. Czy fundacja, o której mówimy, korzysta z grantów, sponsorowania instytucji finansowych w Polsce, w tym banków i innych instytucji finansowych?

Pan Leszek Balcerowicz:

Panie pośle, w dobrze zorganizowanej instytucji prezes nie rozdziela pieniędzy...

Poseł Jan Bury:

Mam do pana pytanie...

Pan Leszek Balcerowicz:

Ja się tym nie zajmuję.

Poseł Jan Bury:

...czy korzysta?

Pan Leszek Balcerowicz:

W związku z tym jest komisja, która rozdziela środki. Ja nie zastępuję tej komisji, nawet nie wiem, jak te środki rozdziela. Informacja jest publicznie dostępna. Jeżeli pan jest tym zainteresowany, proszę, odeślę pana do stron internetowych.

Poseł Jan Bury:

Na stronach internetowych są takie informacje, iż fundacja korzysta z grantów i środków finansowych...

Pan Leszek Balcerowicz:

To znaczy, że...

Poseł Jan Bury:

...instytucji finansowych.

Pan Leszek Balcerowicz:

...przeszło przez procedurę komisji.

Poseł Jan Bury:

Czy uważa pan, że to jest moralne, to nie jest niezgodne z prawem, iż...

Pan Leszek Balcerowicz:
Nie, i uważam... ja nie wiem...

================
Poseł Ewa Kantor:
Ja sobie nie pozwolę nie odnieść się do wypowiedzi świadka w sprawie oceny i
polityki makroekonomicznej i tych decyzji, o których świadek powiedział w swoim
oświadczeniu. Do tych przeobrażeń zapoczątkowanych na przełomie lat 1989–1990, do tych przeobrażeń należała prywatyzacja, fundamentalna reforma zarówno państwa, jak i
gospodarki, makrostrategia. Badania i doświadczenia, dostępne zarówno w 1990 r., jak i
obecne, pokazują, że kraje, które nie odchodziły od własności państwowej, zapłaciły za
to ogromną społeczną cenę – pozostały w tyle, oferując swoim obywatelom niską jakość życia. Powiedział również świadek o państwie prawa. I myślę, że każdy z nas ma
marzenie, żeby żył w państwie prawa, ale obudowanym zasadami etyki i moralności, a
nie samym prawem. I jaką cenę płacimy i jaki to jest rozwój w kontekście wypowiedzi
świadka – brak restytucji mienia, denacjonalizacji, reprywatyzacji. Jest świadek
współautorem modelu przebudowy gospodarki i jej urynkowienia poprzez przyjęty
destrukcyjny model, który jest określany przez ekonomistów jako schumpeterowskie
zjawisko tzw. twórczej destrukcji. Cytuję ze strony...

Pan Leszek Balcerowicz:
Przepraszam bardzo, ja nie usłyszałem tego, bo tu się pojawiło... Ale nie wiem, czy
nazwisko tego ekonomisty, czy innego. Gdyby pani...

Poseł Ewa Kantor:

Ja powiem, gdzie to jest, świadkowi.

Pan Leszek Balcerowicz:

Dobrze.

Poseł Ewa Kantor:
To jest praca Stanisława Gomułki "Teoria innowacji i wzrostu gospodarczego",
str. 226 i dalszy ciąg tych rozważań profesorów ekonomistów. Przez skrajną, restrykcyjną politykę pieniężną, to znaczy wysokich stóp
procentowych NBP i świadomie uruchomionej wysokiej inflacji na skutek uwolnienia
cen w 1989 i 1990, gospodarki stosujące taką politykę weszły w okres depresji
gospodarczej, porównywalny z Wielkim Kryzysem w latach 1929–1933.
Zastosowanie modelu rozwoju poprzez narastające ogromne zadłużenie publiczne...
Około 440 mld zł aktualnie, oraz około 180 mld kosztów obsługi tego długu, na co są
statystyki, które mam przy sobie, gdyby świadek nie miał dostępu. Do zapłacenia w
tym roku - 40 mld, do zapłacenia w tym roku, przy bardzo niskich dochodach
przeciętnych około 60% społeczeństwa i zadłużeniu prywatnym gospodarstw
domowych, w większości niemogących terminowo spłacić swoich długów, przy stopie
dwudziestoprocentowego bezrobocia. I średnio przypadający na jednego mieszkańca
Polski dług publiczny, bez kosztów jego obsługi w wysokości 11 578 zł, bo 440 mld
plus koszty obsługi długu... Prywatne zadłużenie firm będące w windykacji - ok. 100
mld według danych. Dług z tytułu kredytów ludności, konsumpcyjnych - ponad 4
mld. Przecież to katastrofa. A świadek w wywiadzie dotyczącym oceny 15 lat
przemian z gazety, którą sobie pozwolę tutaj zacytować, "Rzeczpospolitej" z dnia 5
widzialnych zmian odpowiedział, że są pełne
półki towarów.
Czy aż taką cenę ogromnych długów publicznych i prywatnych należało płacić za
pełne półki towarów? Jak pan chce to naprawić? Bo społeczeństwo już tego nie spłaci
poprzez ciągły wzrost podatków pośrednich. Jest postępująca degradacja społeczna.
Półki należało zapełniać, ale inaczej. I czy ma pan tę świadomość teraz?
Wiemy również, że zawodowi gracze inwestycyjni, instytucje finansowe i banki
inwestycyjne upatrują sobie na rynkach otwartych różne podmioty gospodarcze ich
interesujące, tworzą z nimi alianse strategiczne, aby na ich aktywach zarobić w myśl
zasady rynkowej: tanio kupić, drożej sprzedać. Tworząc infrastrukturę prawną
organów władzy ustawodawczej, organy władzy ustawodawczej nie wprowadziły
żadnych mechanizmów zabezpieczających przed utratą aktywów lub sprzedażą za 5 do
10% ich wartości. Pan również, a nawet przede wszystkim uczestniczył w tworzeniu
prawa gospodarczego w tym okresie czasu, o czym wielokrotnie słyszeliśmy tutaj,
nadal aktualnie uczestniczy. Jak niewielu zna pan wszystkie meandry i alianse
globalnych graczy rynku pieniężnego i kapitałowego. Czy posiadał świadek tę
świadomość konieczności przeprowadzenia norm prawnych zabezpieczających
otwarty, wolny rynek, do jakiego Polska przygotowywała... przystępowała i na jaki
się otwierała przed graczami globalnymi stosującymi wszelkie alianse strategiczne, w
celu intratnych przejęć poziomych lub pionowych, a nawet wrogich? Czy świadek
zdawał sobie sprawę, że, tworząc prawo bez mechanizmów zabezpieczających przed
sztuczkami graczy, czyli aliansami strategicznymi...strategicznie wrogimi, naraża
proces przebudowy, restrukturyzacji gospodarki na wszelkie szkody wymierne, trudno
wymierne i czasem niewymierne?

Pan Leszek Balcerowicz:

Proszę komisji, przede wszystkim chciałem powiedzieć, że wypowiedź pani poseł
pod względem treści łamie w moim przekonaniu art. ustawy 7.1, który pozwolę sobie
tutaj zacytować, a mianowicie: „Komisja jest związana zakresem przedmiotowym
określonym w uchwale o jej powołaniu”. Nie widzę żadnego związku między
tematem, do jakiego komisja została powołana, a kwestiami, jakie poruszała pani
poseł. Łamanie prawa przez organ prawa jest niedopuszczalny w państwie prawa. To
chciałem na początku powiedzieć.
Ale ponieważ przedstawione zostały tutaj tezy, które są jaskrawo błędne, to nie
mogę ich pozostawić bez odpowiedzi. Gdyby tych tez nie było, to bym się nie
wypowiadał. Uważam, że nie można...

Poseł Ewa Kantor:

Ale, przepraszam...

Pan Leszek Balcerowicz:

...dopuścić, pani poseł, do tego, że wykorzystuje się czas telewizyjny do łamania
prawa po to, żeby przedstawiać błędne tezy. Społeczeństwu się należy wyjaśnienie i
społeczeństwu się należy przeciwstawienie nagannym praktykom łamania
praworządności, szczególnie jeżeli jest to w wykonaniu członków organów
publicznych. To też w związku z tym chcę powiedzieć, że po pierwsze, badania
naukowe, które są powszechnie dostępne, oparte na porównaniu sytuacji krajów, które
niegdyś startowały z podobnie trudnych warunków, pokazują, że Polska osiągnęła
dzięki przeobrażeniom rozpoczętym w 1989 r. czołowe miejsce pod względem
wzrostu produktu krajowego brutto.
Po drugie, badania pokazują, że rzeczywiste społeczne problemy, a zwłaszcza
bezrobocie wynikają z zablokowania określonych reform, z nadmiernych podatków,
które się biorą przecież z uchwalanych w Sejmie wydatków, bez pokrycia, z
nadmiernej biurokracji, która się pleni wskutek uchwalania kolejnych ustaw. I w
związku z tym...

Poseł Ewa Kantor:

Ja proszę, żeby świadek odpowiedział na pytanie. Czy miał pan, czy miał świadek
świadomość, że kiedy tworzył prawo w latach 1989-1990, a następnie, kierując
Komitetem Ekonomicznym Rady Ministrów i przeprowadzając tzw. strategię
prywatyzacją, zabezpieczył państwo polskie i majątek polski przed wrogimi
przejęciami?

Pan Leszek Balcerowicz:

Proszę komisji, to nie jest pytanie, to jest wadliwa teza, którą ze względu na interes
publiczny starałem się skorygować. Każdy może sprawdzić, bo te badania są dostępne,
że tam, gdzie Polska dokonywała reform, odchodząc od upolitycznienia gospodarki,
tam odnosiła sukcesy, tam, gdzie reformy zostały zablokowane, jak na przykład...

Poseł Ewa Kantor:

Zapytam, czy 440 miliardów...

Pan Leszek Balcerowicz:

Proszę mi nie przerywać.
Panie Przewodniczący, bardzo proszę...

Poseł Ewa Kantor:
...długu to jest sukces gospodarczy. Proszę odpowiedzieć na pytanie, proszę
świadka.