Mój Poznań, Piętnasty Pułk Ułanów Poznańskich

 

     Piętnasty Pułk Ułanów Wielkopolskich powstał w czasie zrywu niepodległościowego Wielkopolan, Powstania Wielkopolskiego w 1918 roku. W dniu 22 kwietnia, w wigilię dnia św. Jerzego, patrona rycerzy,w 1921 na polach dzisiejszej dzielnicy Grunwald, Marszałek Polski Józef Piłsudski udekorował 15. Pułk Ułanów Poznańskich Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego "Virtuti Militari". Odznaczenie to Pułk otrzymał za bohaterstwo w wojnie bolszewickiej Odznaczając Pułk marszałek powiedział:     

"Tam, gdzie byliście, byliście doskonali - i historia lwią część zwycięstw wam przypisać musi. W tej dziedzinie jesteście najlepszym pułkiem, jaki znam, mówię wam to szczerze i otwarcie. Pułk został ponownie odznaczony w 1966 roku, orderem Virtuti Militari w Londynie za męstwo w kampanii Włoskiej 1944-45 podczas walk o Monte Cassino i Ankone. Pułk został sformowany przez ppor. Kazimierza Ciążyńskiego, członka POW, uczestnika Powstania od 28 grudnia 1918 roku,kiedy to objął komendę nad koszarami pierwszego pułku strzelców konnych przy ulicy Auguste-Victoria Strasse. Dziś ulica Grunwaldzka. Z pozostawionych koni i uprzęży armii pruskiej zorganizował konny Oddział Straży Poznańskiej. Ze swymi ułanami wsławił się zdobyciem lotniska na Ławicy / istnieje do dziś/ Pułk jazdy przyjął tradycyjne polskie barwy narodowe biało-czerwone proporczyki. W dniu 14 stycznia dowództwo przekazał ppor Józefowi Antoniemu Lossowi z Lossowa herbu Lossow, odmiana Ryś. W chwili objęcia tymczasowego dowództwa przez ppor Józefa Lossowa, pułk liczył 600 ułanów. Pułk został zaprzysiężony 29 stycznia 1919 roku. Oddział otrzymał nazwę Pierwszy Pułk Ułanów Wielkopolskich. Dowódcą został Pułkownik Aleksander Pajewski.

 Dowódcą Pułku był od 31 stycznia do 23 kwietnia 1919 r. Na wniosek Prezydenta Poznania, Jarogniewa Drwęskiego, herbu Gozdawa, z dnia 5 sierpnia 1920 r., pułk otrzymał nową nazwę 15 Pułk Ułanów Poznańskich.

     Następnym dowódcą został późniejszy Generał, Dowódca II Korpusu Polskiego, Naczelny Dowódca Sił zbrojnych Władysław Anders. Dowodził Piętnastym Pułkiem Ułanów Wielkopolskich od 23 kwietnia 1919 r. do końca września 1921 r.

 Od IX.1921 - VI.1924 r. dowódca Pułku był Gwido Erwin Poten, zamordowany przez bolszewików w Katyniu.

 Kolejnym dowódca był Stanisław Grzmot Skotnicki,herbu Bogoria.Legionista Dowódcą pułku był od 5.VI 1924 - 11.VIII 1927r

    Jego następcą został Rudolf Eugeniusz Dreszer od 15.VIII 1927 do X 1931r. Kawaler Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari,

Konrad Zembrzuski,herbu Doliwa, był dowódcą Pułku od 30.III 1932 - 3.VI 1938 roku. Legionista.Adiutant Pana Marszałka. Zamordowany w Lesie Katyńskim przez bolszewików.Odznaczony srebrnym krzyżem wojennym Virtuti Militari,

 Tadeusz Mikke, Dowódca pułku: II. 1938 - 12.IX.1939. Dowodził Pułkiem w największej bitwie wojny Obronnej nad Bzurą. Poległ 12 września 1939 r. pod Ziewanicami koło Bielaw.Kawaler srebrnego Krzyża Wojennego Virtuti Militari.

 Kazimierz Józef Chłapowski, herbu Dryja, był dowódca pułku od 12 do 28.IX. 1939r Uczestnik wojny bolszewickiej. Kawaler krzyża wojennego Virtuti Militari.

 Zbigniew Stanisław Kiedacz Dowódca pułku: 9.IV.1942 - 23.X.1944r Kawaler Krzyża Złotego Orderu Wojennego Virtuti Militari , Krzyżem Srebrnym za Monte Cassino Adam Antoni Artur Bieliński.herbu Seliga,. Dowódca pułku: 4.XI.1944 - do rozwiązania. Uczestnik wojny bolszewickiej. Był odznaczony m. in. Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, trzykrotnie Krzyżem Walecznych.

    Piętnasty Pułk Ułanów Poznańskich rozpoczął swą działalność  6 stycznia 1919 roku od zdobycia lotniska na Ławicy a następnie dzielnie walczył o Szubin. Poważne boje z bolszewikami Pułk rozpoczął 1 sierpnia 1919 roku. W dniu 28 sierpnia Ułani zdobyli Bobrujsk. Największe sukcesy Pułku to wojna pod dowództwem generała Władysława Andersa. W czasie wojny obronnej Pułk walczył w składzie Wielkopolskiej Brygady Kawalerii pod Panem Generałem brygady doktorem Romanem Abrahamem. Następnie Pułk zmuszony był wycofywać się w rejon Bzury. W tym czasie niżej podpisany krążąc w sąsiedztwie Pułku uciekał na południowy wschód ku granicy z Rumunią. Pod Walewicami ginie dowódca Pułku,ppłk Tadeusz Mikke. W dniu 20 września Pułk dotarł do Warszawy, osłaniając niedobitki Armii Poznań. Po podpisaniu 30 lipca układu Sikorski -Majski, Generał Władysław Anders rozpoczął formowanie Armii Poznań. W dniu 17 kwietnia 1942 roku w Jangi - Jul, koło Taszkientu , odtworzono pod dowództwem Zbigniewa Kiedacza 15 Pułk Ułanów Poznańskich wchodzący w skład. Drugiego Korpusu. Pułk szedł drogą przez Palestynę, Liban, Egipt. W lutym i marcu 1944 roku Pułk przerzucono do Włoch. Od 3 do 9 maja 1944 roku Pułk uczestniczył w Bitwie pod Monte Cassino. Następnie Ankona 20 lipca 1944 roku. Na linii "Gotów" ginie drugi dowódca Pułku Zbigniew Kiedacz.. Mamy 23 października. Na przełomie 1944 na 1945 rok Pułk jest ponownie przerzucany do Egiptu. Kiedy kończył się wojna Pułk przetransportowano do Anglii Browning Camp koło Horsham W 1947 roku Pułk przestał istnieć. W Poznaniu i w Londynie istnieje Towarzystwo byłych żołnierzy 15 Pułku.

 

Poznań pamięta o swych bohaterskich kawalerzystach.