Geopolityczny wymiar rywalizacji o gaz w Azji Centralnej

Co więcej, w wymiarze gospodarczym Chiny stają się głównym obok Rosji odbiorcą gazu z Azji Centralnej, co w przyszłości wraz z ponownym wzrostem spożycia w Europie, a co za tym idzie zapotrzebowania Gazpromu na surowce centralno azjatyckie może doprowadzić do ostrej konkurencji o charakterze nie tylko ekonomicznym. Dla Rosji powstanie gazociągu oznacza klęskę jej polityki monopolizacji tras eksportu gazu z Azji Centralnej i utrzymywania zależności politycznej państw regionu (najbardziej jaskrawy przykład to Turkmenistan). Poza tym, jeszcze silniejsza pozycja Chin w Azji Centralnej powoduje, że także mniejsze państwa regionu, niezasobne w surowce energetyczne – Tadżykistan oraz Kirgistan (do tej pory zależne politycznie od Rosji) coraz aktywniej będą pogłębiać współpracę z Państwem Środka. Powstanie trasy eksportu gazu do Chin ma także konsekwencje dla prób Zachodu uzyskania dostępu do zasobów gazu w Azji Centralnej. Pozytywnym efektem zaangażowania Chin jest rozszerzenie pola manewru państw regionu i potencjalnie większa chęć dywersyfikacji tras eksportu surowców energetycznych. Negatywną konsekwencją jest z kolei konieczność dorównania przez Zachód ofercie chińskiej, a więc przede wszystkim – olbrzymiego zaangażowania finansowego i zgody na turkmeńskie czy też kazaskie warunki współpracy.

OSW nr. 43 (118)

MAPA RUROCIĄGU

Źródło Wikipedia

ROSJA I GAZPROM WOBEC DOSTAW Z TURKMENISTANU Pojawiające się kontury konkurencji o dostęp do zasobów energetycznych w Azji Centralnej są też inne czarne chmury na horyzoncie dla Gazpromu. Przewiduje strategię znacznych wzrostów zakupów gazu z Azji Środkowej. Vladimir Milov, z Instytutu Polityki Energetycznej, wyjaśnił w briefingu w Carnegie Endowment w Waszyngtonie, w dniu 16 marca 2008 , że Gazprom nie będzie miał środków do wyrównania spadku krajowej produkcji gazu na początku 2008 r. i 2010 r. będzie zakupie 100 bcm gazu z Azji Środkowej. Gazprom liczy na Turkmenistanu w celu zapewnienia, że część gazu z zakupem trafi, aby przejść do 70-80 mld metrów sześciennych rocznie już w 2007-2008. Plany na przyszłość Gazpromu zakładają, że Turkmenistan sprzedaje praktycznie wszystkie jego produkcję na eksport do Rosji (Gazprom) . Ale projekt porozumienia między Chinami i Turkmenistanem wynika, że jeśli nowy gazociąg staje się rzeczywistością, może to być zobowiązania priorytet Turkmenistanu. Gaz na eksport do Chin będzie pochodzić z pola na prawym brzegu rzeki Amu-darii, ale dodaje: "Jeżeli dodatkowe ilości gazu są niezbędne do budowy gazociągu Turkmenistan-Chiny, obok Turkmenistanu może przesyłania gazu gwarancji z innych pól gazowych. Radio Free Europe http://www.rferl.org/content/article/1067535.html

KOMENTARZ

Prezydent Miedwiedem ma się udać pilnie do Turkmenistanu jeszcze w tym miesiącu na rozmowy objęte tematem energii i przerwanych dostaw dla Gazpromu wskutek eksplozji rurociągu...

Chiny ze swej strony, pomogły Turkmenistanowi częściowo zrekompensować straty, dając mu 3 miliardów dolarów pożyczki na rozwój Strefy Południowego Lolotan, jednego z pięciu największych na świecie złóż gazu ziemnego.