Ewa Faryaszewska - "martwa muza" z Powstania Warszawskiego

W dalekiej Holandii w ręce malarza Theo Husona trafiła książka o Powstaniu Warszawskim. W niej zobaczył zdjęcie łączniczki Ewy Faryaszewskiej. Zainspirowała ona Holendra i w Rotterdamie powstał chwytający za serce portret dziewczyny. Zachwycony jej urodą i przejęty tragicznym losem namalował w 1991 roku jej portret na tle płonącej Warszawy, nazwał ją także „polską Brigit Bardot czasu wojny”.

Kim była Ewa?

Urodziła się w Dąbrowie Górniczej, w 1920 roku. Była córką Konstantego Faryaszewskiego, inżyniera górniczego i dyrektora kopalni „Flora” i Ireny.

Wychowywana była w duchu polskiego patriotyzmu.

Po śmierci ojca w 1938 roku wraz z matką i rodzeństwem przeprowadziła się do Warszawy. Tu rozpoczęła naukę na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych.Działała aktywnie jako harcerka Chorągwi Warszawskiej.  Lubiła też fotografować.

Po wybuchu wojny przystępiła pod pseudonimem „Ewa”.  Pełniła funkcje łączniczki batalionu „Wigry” tak sumiennie, że za swoją postawę awansowana została do stopnia kaprala.

Podczas Powstania Warszawskiego z wielkim poświęceniem działała w zespole osób odpowiedzialnych za ratowanie zabytków kultury narodowej na Starym i Nowym Mieście. W skład tego zespołu wchodzili poza nią - Zygmunt Miechowski, Zofia i Leszek Świderscy. Za tę akcję zapłaciła życiem cała grupa. Ewa została ciężko raniona 28 sierpnia na Krzywym Kole, umarła następnego dnia.

Jednocześnie wykonywała fotograficzną dokumentację zniszczeń powstańczą Warszawę i niektóre z jej prac znajdują się obecnie w Muzeum Powstania Warszawskiego.

W powstaniu aktywnie uczestniczyła także reszta rodziny Faryaszewskich. Rodzeństwo, siostra i brat walczili z bronią w ręku w Śródmieściu. Matka Irena pomaga rannym. Opisuję ją w pamiętnikach Barbara Gancarczyk ps „Pająk”, sanitariuszka batalionu „Wigry”.

Tyle o bohaterce portretu, który Theo Huson ofiarował narodowi polskiemu. Od 2004 roku obraz jest własnością Muzeum Powstania Warszawskiego.  

Ilustracja - obraz Theo Husona
źródło - Maria i Andrzej Szypowscy - "Trylogia Staromiejska"
Biogram opracowany przez Dariusza Jurka.