Gross przecież odwołuje się do licznych badań historyków.
I obficie cytuje fragmenty tekstów - zarówno historycznych, jak i źródłowych. To zresztą najciekawsza część jego książki. Tylko że te fragmenty są dobrane bardzo selektywnie. Przykładowo Gross cytuje Emanuela Ringelbluma, ale jakoś nie jest w stanie zauważyć faktu, że ten człowiek przez dwa lata był chroniony przez całą rzeszę Polaków. Ta pomoc była udzielana Ringelblumowi w sposób, do którego doskonale pasuje stosowana przez Grossa w odwrotnych przypadkach kategoria powszechności. Podobnie jest w przypadku opisu rabunków wokół Treblinki. Tu Gross nie zauważa działalności
majora "Łupaszki" i podległych mu oficerów, którzy próbowali tam wymierzać sprawiedliwość wobec grabieżców. Lokalna ludność wyłamująca się z powszechnych norm była przez AK-owców karana.

Jednocześnie to właśnie za sprawą Grossa szersza opinia w ogóle dowiaduje się o tym, co działo się wokół Treblinki.
Oczywiście. Nikt rozsądny zresztą nie próbuje udowadniać, że akty bandytyzmu czy też bezczeszczenia miejsc pochówku nie miały miejsca. Miały, i to niejednokrotnie.

Zasadniczy problem leży w tym, co było powszechną normą? Czy reprezentowali ją chłopi z okolic Treblinki, czy raczej major "Łupaszka", dowódca Brygady Wileńskiej AK, który ich karał?
Tak. Tu Gross całkowicie odwraca fakty. Bo w przypadku obywateli II RP w trakcie wojny właściwie tylko jeden podmiot miał głos jako ten ustalający normę. Polski rząd na uchodźstwie i Polskie Państwo Podziemne jako jego odpowiednik krajowy. To oczywiście nie znaczy, że całe społeczeństwo do tych norm się stosowało. Ale normy obowiązywały - a ich przestrzeganie było pilnowane. Podziemnymi wyrokami sądowymi rozprawiano się z donosicielstwem. Chodziło zarówno o karanie dopuszczających się takich występków, jak i o zastraszenie chętnych do uprawiania tego procederu. I tak właśnie ustalane były normy w zachowaniach społecznych.

Ile było wyroków na szmalcowników?
Trzeba je liczyć w setki, a pewnie i tysiące. Ich celem było zachowanie pewnych podstaw pożycia społecznego, a przy tym zapewnienie bezpieczeństwa działalności strukturom państwa podziemnego i oczywiście żołnierzy podziemia. Właśnie kwestia bezpieczeństwa, mówiąc jeszcze ostrzej - przetrwania - bywała powodem krwawych rozpraw nawet między żołnierzami różnych organizacji podziemnych. Ale bywała też przyczyną walk z grupami ukrywających się Żydów. Z jednej strony, oni sami walczyli o przetrwanie w skrajnie trudnych warunkach. Ale gdy posuwali się do grabienia we wsiach, spotykało się to z reakcją. To był dramat społeczności, które miały sprzeczne cele. Mamy też liczne przykłady dotyczące słynnej "sierpniówki" - będącej jednym z dowodów na rzekomy polski antysemityzm. Chodzi o powojenne sprawy sądowe na podstawie dekretu z 31 sierpnia 1944 roku. Kiedy czytamy akta procesowe ludzi oskarżonych na jego podstawie o zabójstwo Żyda, dowiadujemy się, że spora część sądzonych była żołnierzami Akcji Specjalnej, którzy wykonywali wyroki podziemnych sądów na osobie uznanej za donosiciela, który donoszeniem ratował swoje życie. Na tej samej podstawie wyroki wydawano również na Polaków. Nie rozróżniano po rasistowsku zła. Tymczasem u Grossa znajdujemy odwrotną perspektywę - on w każdym działaniu dopatruje się działań motywowanych antysemityzmem i rasizmem. A to perspektywa zupełnie księżycowa.

CAŁOŚĆ TU :

http://www.polskatimes.pl/opinie/wywiady/362424,jan-zaryn-gross-manipulu...

Inicjatywa ustawodawcza PiS - uczczenie pamięci Polaków, którzy ratowali Zydów w czasie II WŚ i łachy medialne

Muzeum
powstaje w Markowej na rzeszowszczyźnie, gdzie rankiem 24 marca 1944
roku niemieccy żandarmi zamordowali ośmioro Żydów z rodzin Szallów i
Goldmanów oraz ukrywających ich Józefa Ulmę i będącą w ostatnim miesiącu
ciąży jego żonę Wiktorię. Zabili też szóstkę dzieci Ulmów, gdzie
najstarsza Stasia miała 8 lat. Izraelski Instytut Pamięci Yad Vashem
przyznał rodzinie Ulmów tytuł Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. W
2004 r. odsłonięto pomnik przypominający tamte wydarzenia. "Nasz
Dziennik" opisał dziś problemy związane z finansowaniem muzeum: Plan pogrzebania muzeum.

Jest pan spokrewniony z rodziną Ulmów z Markowej?

- Tak. Wiktoria Ulma był siostrą mojej babaci, oraz matką chrzestną mojego taty.

W domu rodzinnym opowiadano o tej zarówno heroicznej i tragicznej postawie Ulmów?

- Niewiele się mówiło. Oceniam, że panowała pewna trauma w rodzinie. Zdjęcia w rodzinnych albumach nie do końca były znane.

Czy mówiło się w domu, że gdyby Ulmowie nie pomagali Żydom to by przeżyli?

-
Nie. Nigdy nie mówiono w ten sposób. Może też dlatego, że nie do końca
wiedziano dlaczego zginęli, kto ich wydał? Na terenie wsi panowało
przekonanie, że Niemcom mógł donieść z sąsiedztwa. Sprawdzałem to w
archiwach i nie da się tego wykluczyć, ale nie można też do końca tej
tezy potwierdzić.

Rodzina Ulmów może zostać już niedługo uznana przez Kościół za błogoslawioną. Na jakim etapie jest już proces beatyfikacyjny?

-
W zeszłym roku zakończył się już krajowy etap procesu grupy Polaków,
którzy zginęli z rąk Niemców w II wojnie światowej. W lipcu rozpoczął
się też etap watykański. Biskup Szlaga stwierdził, że nawet w przeciągu
2-3 może zostać zakończony. To była mocno wierząca rodzina.

Muzeum w Markowej będzie pierwszym Muzeum Polaków ratujących Żydów. Dlaczego powinniśmy ich upamiętniać?

-
Tak, ich postawa była bohaterska. Ci, którzy poświęcili swoje życie dla
innych, to osoby, o których powinniśmy pamiętać. Dobrym miejscem jest
muzeum, aby pokazywać takie sylwetki, bo takie osoby są wzorem. Przez
niech pokazujemy i poznajemy dobro. To była otwarta rodzina, pozytywnie
nastawiona do ludzi. Ojciec był powszechnie szanowany, pomagał, wpierał
innych choć nie należał do bogatych. Mówię też lokalnym władzom, że
wycieczki Żydów, którzy przyjeżdżają do Markowej, gdy odwiedzając
Leżajsk, poznają też historię Ulmów. Oni przyjeżdżają pod pomnik, gdy ma
jeszcze muzeum. Zdarza się kilkanaście autokarów młodych Żydów
dziennie. Widzą, że nie tylko jest Auschwitz czy Bełżec, ale też piękna
postawa Polaków. Ona ich ciekawi.

Rozmawiał Jarosław Wróblewski

http://www.fronda.pl/news/czytaj/tytul/szpytma:_przez_rodzine_ulmow,_mozna_pokazac_dobro_18553

Sprawiedliwi wśród narodów świata. Rodzina Ulmów (1/2)

Ceremonia wręczenia odznaczenia "Sprawiedliwych wśród Narodów Świata" śp. Zofii Bani z Pińczowa i tytułu Honorowy Obywatel Izraela Leonowi Śliwińskiemu z Kielc odbyła się 26 stycznia. Oba tytuły przyznał Instytut Męczenników i Bohaterów Holocaustu "Yad Vashem" w Jerozolimie w ramach odbywających się II Kieleckich Spotkań Chrześcijańsko-Żydowskich Tikkkun–Naprawa.

Uroczystość uhonorowania mieszkańców w Urzędzie Miasta Kielc rozpoczął ambasador Izraela w Polsce Zvi Rav- Ner, który w swym wystąpieniu przypomniał, że Sprawiedliwych w regionie świętokrzyskim mieszka kilkudziesięciu, w Polsce - 6351, a w Europie jest ich ponad 22 tys.

"Chcemy pamiętać tych bohaterów, cichych, skromnych, o których nie wiedziała nawet rodzina i sąsiedzi" – powiedział dyplomata izraelski. "Dzisiaj doświadczany lekcji dla przyszłości. To, co zrobili nasi bohaterowie, daje nam nadzieję, że jest możliwość poprawiania świata na lepsze" – podkreślił.

Decyzją Instytutu Yad Vashem śp. Zofia Bania została odznaczona tytułem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” za swą odwagę i oddanie dla ratowania żydowskiej rodziny Rubinków w czasie okupacji hitlerowskiej. Odznaczenie odebrał jej syn - Marian Bania, który jako 7-letni chłopiec pomagał swoim rodzicom w ukrywaniu żydowskiej rodziny.

Śp. Zofia Bania (1907-91) była mieszkanką Pińczowa i przed wojną przyjaźniła się z Franciszką i Izraelem Rubinkami, którzy prowadzili mały sklepik. „Gdy w 1942 r. niemieccy okupanci rozpoczęli eksterminację pińczowskich Żydów, Rubinkowie postanowili ratować się i poprosili o pomoc swą przyjaciółkę. Mimo grożącej za ukrywanie Żydów kary śmierci, Zofia Bania przyjęła ich bardzo serdecznie, wbrew stanowczemu sprzeciwowi swego męża. Przyjmując Rubinków pod dach swojego małego domu, narażała życie nie tylko swoje, ale również wszystkich jego domowników” – głosi oficjalny komunikat Instytutu "Yad Vashem".

W zeznaniu złożonym dla placówki izraelskiej Marian Bania wspominał: „Pamiętam, jak kiedyś Niemcy spali w naszym domu, a Izrael Rubinek ukryty w piwnicy wraz z rodziną dostał ataku kaszlu. Ja, udając chorego, kaszlałem całą noc, aby odwrócić uwagę Niemców. Bardzo się bałem, żeby Niemcy nie usłyszeli odgłosów wydostających się z piwnicy. Byłem tego świadomy, że wszyscy możemy zginąć. […] Moja matka często mi mówiła, że jest ze mnie dumna”.
Tytuł Honorowy Obywatel Izraela otrzymał urodzony w 1929 r. kielczanin Leon Śliwiński, który ma już odznaczenia Sprawiedliwy wśród Narodów Świata przyznane w 1993 r. (Uhonorowani zostali nim 2 lata wcześniej również jego rodzice - Leonia i Leon Śliwińscy.)

Śliwiński został Honorowym Obywatelem za to, że w kwietniu 1943 bohatersko wyprowadził z kieleckiego getta i przyprowadził do rodzinnego domu chłopca – Dawida Friedmana. „Chciałem uratować Dawida przed śmiercią, bo wiedziałem, że z getta wywożą do obozu koncentracyjnego i tam mordują” – wspominał po latach pan Śliwiński.
Dawid otrzymał metrykę na nazwisko Zygmunt Śliwiński i jego nowi opiekunowie przedstawiali go jako kuzyna z Warszawy. Traktowany był jak prawdziwy członek rodziny, z pełną miłością, serdecznością i oddaniem. Sąsiedzi nie domyślali się prawdziwej tożsamości chłopca, który mieszkał u Śliwińskich aż do wyzwolenia w styczniu 1945 r.
Po pogromie kieleckim Dawid Friedman wyemigrował z Polski i zamieszkał w Izraelu. Po latach rozłąki ponownie udało mu się nawiązać kontakt ze swoim przyjacielem Leonem dopiero w latach 90-tych.

Uroczystość uświetnił program muzyczny w wykonaniu skrzypaczki Ludmiły Worobiec-Witek i Artura Jaronia, grającego na fortepianie, którzy wykonali fragment muzyki z filmu „Lista Schindlera” i utwór Maxa Brucha pt. „Kol Nidrei”.
Organizatorem II Kieleckich Spotkań Chrześcijańsko-Żydowskich Tikkun-Naprawa jest Stowarzyszenie im. Jana Karskiego, współorganizatorem Urząd Miasta Kielce. Patronat medialny objęła Katolicka Agencja Informacyjna.

Ulma pomagał wcześniej ukrywać się również innej rodzinie
żydowskiej – o nowych ustaleniach dotyczących rodziny Ulmów z Markowej
portalowi Stefczyk.info mówi historyk IPN Mateusz Szpytma.

Stefczyk.info: Wraz z doktor
Anną Skibińską zajmuje się Pan m.in. historią rodziny Ulmów, która
ukrywała Żydów w Markowej w czasie II wojny światowej. Udało się Panu
ustalić w tej sprawie jakieś nowe fakty?

Mateusz Szpytma: Anna
Skibińska ustaliła miejsce spoczynku Żydów zamordowanych wraz z Ulmami.
Do tej pory poszukiwaliśmy tego miejsca. Wiadomo było, że po wojnie
przeprowadzono ekshumację i szczątki przewieziono w nieznane miejsce.
Sądziliśmy, że za tymi ekshumacjami stało PCK. Okazało się ostatecznie,
że w październiku 1945 roku z ogrodu Józefa Ulmy wykopano szczątki ośmiu
Żydów i przeniesiono ich na cmentarz ofiar hitleryzmu w
Jagielle-Niechciałkach. Oni spoczywają tam wraz z innymi Żydami
zamordowanymi w Markowej. W tym roku po raz pierwszy będzie możliwe
złożenie kwiatów na grobie rodziny ratowanej przez Ulmów. To jednak nie
jedyne ustalenia.

Co jeszcze Państwo ustaliliście?

Udało nam się dotrzeć do informacji o
powojennych losach Niemca, który stał na czele karnej ekspedycji, która
mordowała Żydów i ukrywających ich Polaków w Markowej. To był Lieutenant
Eilert Dieken. Okazało się, że on w latach 50. był inspektorem policji w
Essen, w zachodniej części Niemiec. Gdy się zainteresowano jego
przeszłością i ustalono, że on jest odpowiedzialny za zbrodnie wojenne,
już nie żył. Sprawa jego dalszej kariery zawodowej była dla nas sporym
zaskoczeniem.

Media informowały również, że Ulma ratował więcej Żydów niż wcześniej sądzono

Ta sprawa była znana od dawna. To nie
jest nowa informacja. Jednak media wcześniej tego nie opisywały.
Rzeczywiście Ulma pomagał wcześniej ukrywać się również innej rodzinie
żydowskiej.

Od kilku lat trwają starania o budowę Muzeum upamiętniającego rodzinę Ulmów. Jak obecnie wyglądają szanse na jego powstanie?

Wszystko jest na dobrej drodze. Prace
projektowe zostały zakończone. Lada dzień Muzeum Narodowe w Łańcucie,
które jest inwestorem z ramienia samorządu województwa podkarpackiego,
wystąpi o pozwolenie na budowę. Potem trzeba będzie przeprowadzić
postępowanie przetargowe. W sierpniu, może wrześniu, sprzęt powinien
wjechać na teren budowy.

Wcześniej koalicja PO-PSL rządząca województwem mówiła o tym, że nie ma pieniędzy na to muzeum. Już nie jest to problemem?

To przestało mieć znaczenie. Wygląda na to, że taka argumentacja to już przeszłość.

Jak Pan ocenia fakt, że dopiero po tylu latach Polska zajmuje się upamiętaniem tak ważnych i bohaterskich ludzi?

To jest spóźnione działanie. Jednak
trzeba pamiętać, że wcześniej nie było w Polsce takiej instytucji, jak
IPN. W mojej ocenie to właśnie Instytutowi zawdzięczamy wiedzę i
nagłośnienie tej sprawy. W formie międzynarodowej natomiast
upowszechnili ich sami Żydzi z Iad Vashem. To oni w 1995 roku
upamiętnili ich, nadając im tytuł Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata.
Izrael był szybszy niż my…

Rozmawiał KL

[fot. Martyrologiawsipolskich.pl]

http://www.stefczyk.pl/

Józef z Markowej

Mateusz Szpytma historyk

Gdy w 1942 r. rozpoczęły się masowe mordy na
ludności żydowskiej, dom Józefa i Wiktorii Ulmów na długo stał się
skuteczną kryjówką ich sąsiadów Żydów. Jednak 24 marca 1944 r. wszyscy -
zarówno gospodarze, jak i ukrywający się w ich domu Szallowie i
Goldmanowie - zostali rozstrzelani przez niemieckich żandarmów.

Podczas obchodów tej tragedii, które odbędą się dziś w Markowej, w
związku z odkryciem w ostatnim czasie miejsca pochówku Szallów i
Goldmanów po raz pierwszy zostaną złożone kwiaty na grobach wszystkich
ofiar. Ulmowie są dzisiaj symbolem Sprawiedliwych. Swoją ofiarą
uosabiają tragiczne losy tych wszystkich Polaków ratujących Żydów,
którzy zginęli, próbując chronić swoich braci.

Obyczaje chwalebne

O Józefie Ulmie zachowało się wiele wspomnień oraz dokumentów.
Niestety, nie dysponujemy równie obszerną wiedzą na temat życia jego
żony Wiktorii.
Józef Ulma urodził się 2 marca 1900 r. w Markowej na
Podkarpaciu. Był najstarszym dzieckiem Marcina i Franciszki z domu Kluz.
Z trojga jego rodzeństwa najdłużej żył Władysław (1918-2007), który
wystąpił w kilku filmach dokumentalnych o swoim bracie i jego rodzinie.
Józef do 1935 r. mieszkał wraz z rodzicami w Markowej w domu pod numerem
727, który sąsiadował z domem Chaima Goldmana. Rodzina nie była majętna
- posiadała około trzech hektarów ziemi. Józef w 1911 r. ukończył
czteroklasową szkołę powszechną w Markowej. Z zachowanego świadectwa
szkolnego z 30 czerwca 1910 r. wynika, że w roku szkolnym 1909/1910,
będąc uczniem trzeciej klasy, otrzymał następujące oceny: obyczaje -
chwalebne, pilność - dostateczna, religia - dobry, w czytaniu -
dostateczny, w pisaniu - dostateczny, w języku polskim - dobry, w
rachunkach z geometrią - dostateczny, w geografii i historii - dobry.

W 1921 r. został powołany do odbycia służby wojskowej. Służył m.in. w
Grodnie w latach 1921-1922. W wojsku poznał Ukraińca Zachara Gryniuka ze
wsi Bereżce w województwie wołyńskim. Zachowane listy wskazują, że
utrzymywał z nim później przez długie lata przyjacielskie kontakty. W
jednym z listów 1 kwietnia 1931 r. Zachar Gryniuk pisał do Józefa:
"Drogi Kolego, zasyłam Tobie jak najserdeczniejsze życzenia w dniu
Wielkanocy i życzę Tobie jak najlepszego powodzenia w życiu. Drogi
Kolego, jeśli fundusze Tobie pozwalają, to przyjedź do mnie na Święta
Wielkanocne prawosławne do Bereżca. (...) Przyjedź, przyjmę kolegę po
ukraińsku jak brata". O tym, że Józef Ulma potrafił docenić wartość
przyjaźni, świadczy także jego korespondencja z kuzynem Antonim Szpytmą.
Z zachowanych listów Antoniego do Józefa z lat 1924-1929 wynika, że
poruszali w nich sprawy osobiste oraz społeczne. Antoni pisał m.in. o
chęci założenia rodziny i o działalności organizacji młodzieżowych w
Markowej.

Własny punkt widzenia
Jeszcze
jako nastolatek Józef został w 1917 r. członkiem Związku Mszalnego
Diecezji Przemyskiej, a następnie zaangażował się w działalność
Stowarzyszenia Młodzieży Katolickiej. Mając 29 lat, zaczął uczęszczać do
półrocznej szkoły rolniczej w Pilznie. Z listu Antoniego Szpytmy do
Józefa z 7 grudnia 1929 r. wynika, że zauważono tam jego zdolności: "O
Twoim "prestige" w szkole słyszałem w Przeworsku, zresztą było to do
przewidzenia, bo bez chwalby przyznać wypadnie, że ogólnie o wszystkim
masz coś do powiedzenia i punkt widzenia na dane sprawy (...)".
Po
ukończeniu w 1930 r. szkoły z wynikiem bardzo dobrym Józef stał się
gorącym propagatorem nierozpowszechnionych jeszcze wówczas szeroko upraw
warzyw i owoców. Prawdopodobnie wtedy związał się także z ludowcami.
Działał w Związku Młodzieży Wiejskiej RP "Wici". W tej organizacji
dokumentował fotografiami wydarzenia, był odpowiedzialny także za
księgozbiór. W 1930 r. został przewodniczącym Komisji Wychowania
Rolniczego. W związku z tym z ramienia powiatowego zarządu "Wici" w
Przeworsku organizował konkursy ogrodnicze i hodowlane. W kolejnych
latach sam brał już w nich udział. Zachowały się dwa dyplomy, które
otrzymał na Powiatowej Wystawie Rolniczej w Przeworsku zorganizowanej w
dniach od 27 października do 3 listopada 1933 roku przez Okręgowe
Towarzystwo Rolnicze w Przeworsku. Pierwszy z nich "za pomysłowe ule i
narzędzia pszczelarskie własnej konstrukcji", drugi "za wzorową hodowlę
jedwabników i wykresy ich życia". Zwłaszcza ta ostatnia działalność
datująca się od 1930 roku wzbudzała ciekawość nie tylko całej wsi, ale i
okolicy, a nawet ziemianina z Przeworska Andrzeja Lubomirskiego, który
wraz ze starostą powiatowym odwiedził Ulmę, by obejrzeć jedwabniki i
drzewa morwowe.
Gdy w 1932 r. w sąsiedniej wsi Gaci rozpoczął
działalność Wiejski Uniwersytet Ludowy, a w Markowej w 1935 r.
przystąpiono do organizowania pierwszej w Polsce Spółdzielni Zdrowia,
Józef miał możność częstych rozmów z działaczami ludowymi, którzy w
związku z tymi inicjatywami przyjeżdżali do Gaci i Markowej. Niektórzy z
nich zamieszkali w gminie na stałe, jak Ignacy Solarz czy Władysław
Ciekot. Józef Ulma także nie uchylał się od działalności społecznej.
Należał do Kółka Rolniczego i Spółdzielni Zdrowia. Przez pewien czas był
kierownikiem Spółdzielni Mleczarskiej w Markowej.
Jego największą
pasją było fotografowanie. Poznając tajniki tej sztuki z książek i
czasopism, najprawdopodobniej sam złożył aparat, później miał fabryczny;
wykonał nimi tysiące zdjęć. Dzięki niemu udokumentowane zostały występy
chóru, orkiestry, dożynki, przedstawienia teatralne, wesela, Pierwsze
Komunie Święte. Robił także zdjęcia na zamówienie. Zachowały się
wzruszające ujęcia jego żony i dzieci, na uwagę zasługują także
autoportrety. Zachowała się część książek z jego prywatnej biblioteki.
Niektóre z nich opatrzone są pieczęcią-ekslibrisem "BIBLIOTEKA DOMOWA
JÓZEF ULMA". Z resztek tego zbioru wnioskować można o jego
zainteresowaniach. Oto niektóre z nich: "Dzieje biblijne Starego i
Nowego Przymierza", "O drenowaniu", "Podręcznik elektrotechniczny",
"Podręcznik fotografii", "Wykorzystanie wiatru w gospodarce",
"Radiotechnika dla wszystkich", "Przemysł drobny", "Przyroda i
technika", "Dzicy mieszkańcy Australii", "Atlas geograficzny", Słownik
wyrazów obcych. Prenumerował m.in. czasopismo "Wiedza i Życie". Wiedzę z
lektur wykorzystywał w praktyce, m.in. do skonstruowania aparatu
fotograficznego, maszyny do oprawiania książek, radia czy niewielkiej
elektrowni wiatrowej. Dzięki tej ostatniej ładował akumulatory i
pierwszy we wsi korzystał z energii elektrycznej do oświetlania domu.

Szczęśliwa rodzina

Mając 35 lat, Józef Ulma ożenił się z Wiktorią Niemczak, która urodziła
się w Markowej 10 grudnia 1912 r. jako siódme, najmłodsze dziecko Jana i
Franciszki z domu Homa. Trudno określić, w jakim stopniu angażowała się
w życie społeczne wsi. Była na pewno członkiem Amatorskiego Zespołu
Teatralnego w Markowej - grała m.in. rolę Matki Bożej w jasełkach. Była
także prawdopodobnie słuchaczką jednego z kursów na uniwersytecie w
Gaci. Nieznane są okoliczności poznania się Józefa i Wiktorii, niektórzy
twierdzą, że stało się to w teatrze wiejskim. Ślub odbył się w kościele
parafialnym w Markowej. Według świadectw mieszkańców Markowej
małżeństwo było dobrze dobrane i żyło miłością. Na jednym ze zdjęć widać
Józefa trzymającego Wiktorię na swoich kolanach, przytulonych do
siebie. Doczekali się szybko potomstwa. W ciągu siedmiu lat małżeństwa
urodziło się im siedmioro dzieci: Stasia (18 lipca 1936), Basia (6
października 1937), Władzio (5 grudnia 1938), Franio (3 kwietnia 1940),
Antoś (6 czerwca 1941), Marysia (16 września 1942) i NN (24 marca 1944 -
urodziło się w czasie egzekucji matki).
Wiktoria zajmowała się
domem - na zdjęciach widać, jak rysuje czy pisze dzieciom w zeszycie lub
stoi otoczona dużą i zadbaną gromadką, trzymając najmłodsze na rękach.
Ulmowie zamieszkali w niewielkim drewnianym domu, zbudowanym przez
Józefa na obrzeżach wsi. Uprawiali także niecały hektar ziemi. Większość
tego areału Józef przeznaczył prawdopodobnie na pierwszą w Markowej
szkółkę drzew owocowych. Sprzedaż sadzonek stała się jednym z jego
źródeł utrzymania. To prawdopodobnie dzięki niemu pojawiły się w
Markowej szczepione jabłonie.
Ponieważ Ulmowie zdawali sobie
sprawę, że posiadają zbyt mało ziemi przy tak dużej liczbie dzieci, więc
wszystkie oszczędności gromadzili na zakup nowego gospodarstwa.
Dokonali go na wiosnę 1939 r. w Wojsławicach k. Sokala. Na krótko przed
przeprowadzką wybuchła jednak wojna.

Sprawcy nieosądzeni

Po powrocie Józefa z kampanii wrześniowej rodzina znowu była razem.
Brak jest wiadomości, jak żyła podczas pierwszych lat okupacji.
Decydujący o ich losie był rok 1942, gdy na okupowanych ziemiach
polskich Niemcy rozpoczęli realizację akcji "Reinhard", mającej na celu
zlikwidowanie wszystkich Żydów. W tym roku mordy na ludności żydowskiej
miały także miejsce w Markowej. Wielu Żydów próbowało się ratować. Jedną
z osób, która próbowała im wówczas pomóc, był Józef Ulma. Pomógł on
trzem kobietom i jednemu dziecku, nazywanym "Ryfkami", zbudować
ziemiankę. Była to Ryfka i jej dwie córki, młodsza Fredzia oraz starsza o
nieznanym imieniu wraz ze swoją córką. Żydówki te pochodziły z
Markowej, z ulicy, która ze względu na dużą liczbę żydowskich domów
nazywana była Kazimierzem. Niestety, schronienie zostało odkryte, a
kobiety zamordowano. Być może dlatego Józef kolejnych ośmiu Żydów
przyjął już pod swój dach. Byli to jego sąsiedzi Goldmanowie oraz
Szallowie z Łańcuta.
Dom Ulmów na długo był skuteczną kryjówką.
Jednak 24 marca 1944 r. wszyscy - Słudzy Boży Józef i Wiktoria Ulmowie z
dziećmi i Żydzi - zostali rozstrzelani przez niemieckich żandarmów.
Było ich co najmniej czterech: Eilert Dieken, Michael Dziewulski, Erich
Wilde i Josef Kokott. Jedynie ten ostatni został osądzony i zmarł w 1980
r. w polskim więzieniu. Pozostali uniknęli sprawiedliwości. Porucznik
Dieken, szef grupy oprawców, robił nawet karierę po wojnie w RFN, gdzie w
latach 50. był inspektorem policji w rewirze Esens. Osądzenia uniknęła
także większość policjantów granatowych, obstawiających teren, gdzie
dokonano zbrodni na Ulmach. Tylko jeden z nich został ukarany - zginął
jeszcze w 1944 r. rozstrzelany przez polskie podziemie.

Miłosierni Samarytanie

Jaka była religijność Ulmów? Nie zachowało się zbyt wiele informacji o
ich życiu duchowym. W Piśmie Świętym należącym do Józefa na czerwono
podkreślony jest jeden podtytuł: "Przykazanie Miłości - Miłosierny
Samarytanin" i jedno zdanie: "Albowiem, jeślibyście miłowali tylko tych,
którzy Was miłują, jakążbyście mieli zapłatę za to?".
Żyjąca do
dziś 90-letnia Stanisława Kuźniar, matka chrzestna Władzia - jednego z
dzieci Ulmów, potwierdza, że gdy pomagała Wiktorii opiekować się
dziećmi, widziała, jak Józef klęczał, odmawiając wieczorną modlitwę.
Władysław Ulma podaje, że brat mówił mu niekiedy: "Czasem trudno dobrze
przeżyć jeden dzień, niż książkę napisać". W swoim pamiętniku Władysław
Ulma wiele lat temu napisał o Sługach Bożych: "Weźmy wpierw życie
religijne zamordowanych małżonków. Nie byli świętymi, byli tacy jak my
wszyscy, chodzili w niedziele na Mszę Św., chodzili do spowiedzi na
Święta Wielkanocne i w Adwencie. Krzywdy nikomu nie wyrządzili, to wiem
na pewno. (...) Były trzy dziewczyny Żydówki, tym dziewczynom Józef Ulma
w potoku w brzegu wykopał taką dużą jamę, ażeby mogły się ukryć przed
prześladowaniami. Nie wiem, czy to można zaliczyć do religijności czy
moralności. Osądźcie sami".
W 1995 roku Instytut Yad Vashem przyznał
Józefowi i Wiktorii tytuł "Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata". W 2003
roku Kościół katolicki rozpoczął proces beatyfikacyjny, trwa obecnie
jego watykański etap. W 2004 r. odsłonięto pomnik poświęcony Ulmom, a w
2006 r. nadano szkole podstawowej i gimnazjum imię Rodziny Sług Bożych
Ulmów. W Markowej powstaje Muzeum Polaków Ratujących Żydów na
Podkarpaciu im. Ulmów, które ma zostać otwarte w 70. rocznicę zbrodni.

Autor jest pracownikiem Instytutu Pamięci Narodowej. Opublikował
m.in.: "Sprawiedliwi i ich świat. Markowa w fotografii Józefa Ulmy",
Warszawa - Kraków 2007; "The risk of survival. The Rescue of the Jews by
the Poles and the Tragic Consequences for the Ulma Family from
Markowa", Warszawa - Kraków 2009.

http://www.naszdziennik.pl/index.php?dat=20120323&typ=my&id=my03.txt

Drzwi ze śladami po kulach

Zenon Baranowski Markowa

W lipcu ma zostać ogłoszony przetarg dotyczący budowy
Muzeum Polaków Ratujących Żydów na Podkarpaciu im. Rodziny Ulmów -
dowiedział się "Nasz Dziennik". 

Wczoraj w Markowej podpisano akt erekcyjny tej placówki. Jako główny
eksponat znajdą się w muzeum drzwi ze śladami po kulach wystrzelonych
przez niemieckich żandarmów w stronę Polaków ukrywających Żydów. -
Kończymy opracowywanie projektu, przygotowana jest już scenografia
muzeum - mówi Bożena Knotz-Beda, menedżer przedsięwzięcia. Podkreśla, że
nie ma zagrożenia dla budowy muzeum, ani pod względem braku środków
finansowych, ani jeśli chodzi o zabezpieczenie gruntów pod placówkę. -
Gmina Markowa przekazała nam dwie działki, a jeden fragment jest w
trakcie wykupu - tłumaczy Knotz-Beda. Zaznacza jednak, że problemy z
wykupem działek i przegrupowaniami środków finansowych spowodują pewne
opóźnienia i planowane otwarcie w marcu 2014 r. może ulec przesunięciu.
Autorem projektu muzeum w Markowej jest znany architekt Mirosław Nizio,
autor m.in. projektu Muzeum Żydów Polskich. Realizacją budowy placówki
jest muzeum w Łańcucie.
- Jest to pierwsza cegła, pierwsze wbicie
łopaty, aby to muzeum za chwilę, gdy tylko zostanie zniwelowany grunt,
żeby jego budowa została rozpoczęta - podkreśliła Maria Gonciarz,
przewodnicząca Rady Gminy Markowa, która odczytała akt erekcyjny muzeum.
- Niech to będzie pomnik dla wszystkich tych, którzy twierdzą, że
Polska jest krajem antysemickim. Jest to nieprawdą i niech to będzie
tego zaprzeczeniem - zaznaczyła.
Poseł Kazimierz Gołojuch (PiS)
wyraził nadzieję, że to muzeum pozwoli zatrzymać zakłamywanie historii
Polski, m.in. powielanie tez o "polskich obozach koncentracyjnych" czy
polskiej odpowiedzialności za holokaust. - Nie pozwólmy się ciągle
oskarżać o antysemityzm - wskazywał parlamentarzysta.
Wiadomo już,
jakie będą pierwsze eksponaty, które znajdą się w projektowanym muzeum.
Jednym z głównych będą oryginalne drzwi, które były świadkiem zbrodni na
Polakach ukrywających Żydów.
- W miejscu, w którym zamordowano
rodzinę Baranków, która razem z Ulmami i Kowalskimi jest wspominana na
tych uroczystościach, zachowały się drzwi z otworami po pociskach
wystrzelonych w stronę Polaków, którzy ukrywali Żydów - opowiada dr
Mateusz Szpytma, historyk IPN. - Znajdowały się one na terenie tej
posesji, a dzięki naszym staraniom udało się te drzwi pozyskać i będą
one jednym z najważniejszych eksponatów w Muzeum Polaków Ratujących
Żydów w Markowej - podkreśla historyk. Dodaje, że będzie to niezwykle
istotny eksponat, ponieważ są to drzwi oryginalne. - A takich nie będzie
zbyt wiele, ponieważ niewiele się ich przechowało. Inny cenny nabytek
to zdjęcie ukrywanych kobiet ze śladami krwi. - To będą dwa
najważniejsze eksponaty - podkreśla Szpytma.
Historyk zwraca uwagę,
że IPN odgrywa istotną rolę w powstaniu muzeum. - Oddział IPN w
Rzeszowie przeprowadził ważne badania na temat Polaków ratujących Żydów
na terenie Podkarpacia, dzięki którym wiemy, jaka była to skala
zjawiska, znamy nazwiska osób, które ratowały Żydów, znamy także
nazwiska osób, które zginęły, a było ich blisko 200 - mówi Szpytma. "Nie
pozwolimy, żeby zaginęła pamięć o bohaterskich Polakach ratujących
Żydów" - podkreślił szef IPN dr Łukasz Kamiński w liście odczytanym
podczas uroczystości ku czci rodzin Ulmów, Baranków i Kowalskich.
Zapewnił, że Instytut będzie nieustannie prowadził prace dotyczące
ratowania Żydów przez Polaków.
- Nasz Naród nigdy nie zapomina o
bohaterach ratujących życie, żebyśmy mogli żyć - zapewnił Eli Bartłomiej
Zolkos reprezentujący Żydowską Gminę Wyznaniową. - O takich
wydarzeniach nie należy mówić, o nich trzeba głośno krzyczeć na całym
świecie - podkreślił.
Z okazji 68. rocznicy zamordowania rodziny
Ulmów i ukrywanych przez nich Żydów z rodzin Szallów i Goldmanów
odprawiona została Msza św. w intencji beatyfikacji rodziny Ulmów.
Celebrował ją przewodniczący Episkopatu Polski, metropolita przemyski
ks. abp Józef Michalik. Podczas uroczystości zaprezentowano również
monety "Polacy ratujący Żydów - rodzina Ulmów, Baranków, Kowalskich"
wyemitowane przez NBP. Otrzymali je przedstawiciele rodzin, którzy
ratowali Żydów. Wśród nich był m.in. Jerzy Ulma, bratanek Józefa Ulmy,
który został zabity przez Niemców wraz z całą rodziną za ukrywanie
żydowskich rodzin.

http://www.naszdziennik.pl/index.php?dat=20120324&typ=po&id=po19.txt

Szanowna Pani Marylo,

Miejmy nadzieje, że Papież Benedykt XVI wyniesie na ołtarze sługi Boże rodzinę Państwa Ulmów

Wieczne odpoczywanie, racz Im dać Panie

Wyrazy ubolewania

arch./-

Powstanie Muzeum Polaków Ratujących Żydów

Mariusz Kamieniecki

arch/-

Ruszył przetarg na budowę Muzeum im. Ulmów

Mariusz Kamieniecki

Zabił Ulmów i uniknął odpowiedzialności

We wsi Markowa 24 marca 1944 r. Niemcy zamordowali ośmioro Żydów i ukrywającą ich rodzinę Ulmów. Dowodzący akcją nigdy nie został osądzony – przypomniał dr Mateusz Szpytma z IPN w 69. rocznicę zbrodni.

Przed świtem 24 marca 1944 r. we wsi Markowa k. Łańcuta Niemcy zamordowali żydowskie rodziny Szallów i Goldmanów oraz ukrywających ich Józefa Ulmę i jego żonę Wiktorię, która oczekiwała narodzin dziecka. Zabili też sześcioro ich dzieci. Najstarsza córka Ulmów – Stasia – miała osiem lat. Badaniem tej zbrodni zajmuje się dr Mateusz Szpytma z Instytutu Pamięci Narodowej.

Jak poinformował dziennikarzy, szef śmiertelnej ekspedycji porucznik Eilert Dieken uniknął sprawiedliwości. Był przez wiele lat policjantem w Esens w RFN. Nie został nigdy skazany i zmarł w 1969 r.

http://www.naszdziennik.pl/polska/27723,zabil-ulmow-i-uniknal-odpowiedzi...

()

Męczeństwo rodziny Ulmów

Kalendarz polski codzienny

Piotr Szubarczyk

Upamiętnią Polaków, którzy ratowali Żydów

W Kozłówku na Podkarpaciu stanie obelisk upamiętniający sześciu Polaków z Kozłówka i Markuszowej, którzy za pomoc Żydom zostali rozstrzelani przez hitlerowców w 1943 roku. Pomnik zostanie usytuowany przy zabytkowej kapliczce Matki Bożej, obok której po egzekucji pochowano część zamordowanych.

W okresie okupacji wśród osób, które odznaczyły się szczególnym bohaterstwem byli mieszkańcy Kozłówka i Markuszowej w powiecie strzyżowskim. Mimo zakazu pomagali ponad 40-osobowej grupie Żydów z okolic Jasła, Frysztaka i Markuszowej ukrywających się w lasach, w okolicach Kozłówka, Oparówki, Markuszowej i Łęk Strzyżowskich.

Za pomoc Żydom, 3 lipca 1943 r., w wyniku obławy Niemcy rozstrzelali pięć osób: Aleksandrę Pirgę, Feliksa Ciołkosza, Stanisława Oparowskiego, Wojciecha Śliwę i Piotra Zagórskiego, wcześniej ten sam los spotkał Józefa Fąfarę.

Jak podkreśla w rozmowie z NaszDziennik.pl Marian Irzyk, przewodniczący Społecznego Komitetu Organizacyjnego Budowy Pomnika Pomordowanych w 1943 r. w Kozłówku, sprawcy zbrodni, uznając swe ofiary za bandytów, zabronili rodzinom pochować ich na cmentarzu.

Mieszkając przez długie lata w Kozłówku nieopodal Markuszowej, wiele słyszał od świadków na temat tej zbrodni.

– Zamordowanych za wyjątkiem Feliksa Ciołkosza, który spoczął obok własnego domu w Markuszowej, pochowano przy kapliczce pomiędzy Kozłówkiem a Markuszową. Dopiero po wojnie szczątki ofiar przeniesiono na cmentarz parafialny w Dobrzechowie – wyjaśnia Marian Irzyk.

Jednocześnie dodaje, że przypominanie ofiary Polaków, którzy za cenę własnego życia, a także życia swoich bliskich ratowali ludność żydowską przed zagładą, ma szczególne znaczenie, zwłaszcza w obliczu prób fałszowania historii i oskarżania Polaków o rzekomy antysemityzm.

– Rzeczy należy nazywać po imieniu, a prawda jest taka, że to dzięki Polakom wielu Żydów przeżyło okupację. Te sześć bohaterskich osób, które chcemy upamiętnić, to jedni z wielu bohaterów – podkreśla Irzyk.

Dodajmy, że ukrywanie Żydów pod okupacją hitlerowską było zagrożone olbrzymim ryzykiem, w Polsce za ukrywanie, ale także za pomoc doraźną Żydom groziła kara śmierci.

Mimo restrykcji, według szacunków, Polacy uratowali przed zagładą nawet 100 tysięcy Żydów.

Znany jest zwłaszcza przykład heroizmu kandydatów na ołtarze rodziny Sług Bożych Józefa i Wiktorii Ulmów z Markowej, którzy wraz z sześciorgiem dzieci zostali zamordowani w marcu 1944 r. przez żandarmerię niemiecką za ukrywanie dwóch żydowskich rodzin.

Pod koniec 2012 r. powstał Społeczny Komitet Organizacyjny Budowy Pomnika Pomordowanych w 1943 r. w Kozłówku i Markuszowej, który obrał sobie za cel godne upamiętnienie ofiar zbrodni. Odrestaurowano kapliczkę, która w okresie okupacji pełniła też rolę skrytki kontaktowej dla działaczy okupacyjnego podziemia oraz znajdującą się w niej XVIII-wieczną figurkę Matki Bożej. Poczyniono też starania związane z budową pomnika. Odsłonięcie i poświęcenie monumentu odbędzie się 14 września br. podczas Mszy św. w intencji pomordowanych, która zostanie odprawiona przy kapliczce w Kozłówku.

– Początkowo planowaliśmy uroczystość 3 lipca br., dokładnie w 70. rocznicę zbrodni. Jednak po namyśle doszliśmy do wniosku, że lepszym terminem od wakacyjnego będzie 14 września, a więc czas, w którym w odsłonięciu pomnika udział weźmie młodzież szkolna. W końcu to ludzie młodzi po nas przejmą kultywowanie pamięci o wydarzeniach z historii Polski i jej bohaterach – dodaje Marian Irzyk.

Mariusz Kamieniecki

http://www.naszdziennik.pl/polska-kraj/31510,upamietnia-polakow-ktorzy-r...

arch/-

Opóźni się budowa Muzeum Polaków Ratujących Żydów

Mariusz Kamieniecki

http://naszdziennik.pl/polska-kraj/39983,opozni-sie-budowa-muzeum-polako...

Robert Sobkowicz/Nasz Dziennik

Są gwarancje finansowe dla budowy muzeum Ulmów

Mariusz Kamieniecki

http://www.naszdziennik.pl/polska-kraj/42889,sa-gwarancje-finansowe-dla-...

arch./-

Czterech chętnych do budowy Muzeum Ulmów

Mariusz Kamieniecki

Umowa na budowę Muzeum Ulmów

Muzeum w Markowej ma być nowoczesne zarówno architektonicznie, jak i
pod względem ekspozycji. Prezentowane tam będą historie Polaków z
Podkarpacia, którzy w czasie II wojny światowej udzielali pomocy Żydom.
Wystawione eksponaty będą prezentować relacje polsko-żydowskie przed
wojną, w trakcie okupacji, a także stosunki powojenne.

- Budynek Muzeum będzie gotowy w ciągu 18 miesięcy – mówi Dariusz
Urbanik, Menadżer Projektu, Skanska. – Prace rozpoczniemy na początku
października od przygotowania terenu pod budowę, wzmocnienia i
odwodnienia gruntu. Następnie wykonamy roboty ziemne i fundamentowe.

Inwestycja jest finansowana ze środków budżetu województwa.

Budowa, którą zrealizuje Skanska, będzie kosztowała 4,5 mln zł netto (5,58 mln brutto) i powstanie do końca marca 2015 roku.

http://www.rp.pl/artykul/1052247.html#.UkaUiyogcLc.facebook

Krzysztof Skotnicki / Nasz Dziennik (20.03.2001)
http://padre.info.pl/spoleczenstwo/upokorzyc-polske/510-upokorzyc-polske...

Upokorzyć Polskę
Gdyby ktoś w Polsce usłyszał rok czy dwa lata temu stwierdzenia w rodzaju: "Polacy to naród nazistowski", "Polacy tworzyli obozy koncentracyjne", "Polacy są winni zbrodni holokaustu", "Polacy byli i są gorsi od hitlerowców", "Polacy to najgorsi antysemici na świecie", to większość ludzi wyśmiałaby nas, że to brednie. Otóż w zachodniej prasie te stwierdzenia padają coraz częściej i z narastającą intensywnością. Ostatnio otwarcie już się mówi, że "wielki mit o Polsce bohaterskiej i męczeńskiej" to jeden wielki fałsz, a Naród Polski porównuje się do niemieckich i austriackich nazistów.

To nie pomyłki
Od kilku lat niektóre wiodące światowe czasopisma i dzienniki piszą o "polskich obozach koncentracyjnych". Kiedy Polonia protestuje, to pada odpowiedź: "drukarska pomyłka". Dziwne, że te pomyłki, drastycznie zmieniające sens wypowiedzi, zdarzają się z taką częstotliwością w różnych częściach świata i dotyczą tej jednej istotnej kwestii: "polskiego zaangażowania w zbrodnie przeciwko Żydom". Poniżej podaję tylko nieliczne przykłady tego, co się pisze o Polskim Narodzie.
- Podręcznik szkolny w Anglii "Świat XX wieku" podaje: "...Hitler realizując swój plan zagłady Żydów nie był odosobniony... było wielu, co mu w tym pomagali. Należą do nich Polacy, Ukraińcy i ci Francuzi, którzy pracowali dla nazistów...".
- Uniwersytet Tulane, w Nowym Orleanie, USA na swojej stronie internetowej: www.tulane.edu/~so-inst/scher.html przedstawia wizerunek AK jako zbrodniczej organizacji, i mówi o negatywnej roli Kościoła katolickiego i Polaków w II wojnie światowej. Polacy są opisani jako gorsi od hitlerowców (wypowiedzi polskiego Żyda L. Schera z Częstochowy).
- "The Australian", Australia, 21 listopada 1998 r.: "...polskie obozy śmierci..." (E. Hartmann).
- "Wall Street Journal", USA, 22 lutego 1999 r., artykuł pt. "Polskie obozy koncentracyjne" (autor nieznany).
- "The Observer Magazine", Wlk. Brytania, 4 kwietnia 1999 r.: "...polskie komory gazowe..." (autor nieznany, na podstawie zeznań Żydów).
- "Le Soir Ilustre", Belgia, 22 marca 2000 r.: "Papież pochodzący z kraju, który wymyślił Auschwitz..." (J.M. Veszely i H.L. Weichselbaum).
- "Le Soir", Belgia, 21 kwietnia 2000 r.: artykuł pt. "Polska dba o rozwój swojego antysemityzmu" (autora nie podano).
- "Wall Street Journal", USA, 21 czerwca 2000 r. : "...obozy pracy przymusowej w Polsce." (David Wessel).
- "New York Times", USA, 13 sierpnia 2000 r. pisze: "...czuliśmy się bezsilni w takich krajach jak Polska, gdzie antysemityzm był czymś normalnym..." (J. Berger, M. Lieberman).

Nieodpowiedzialne wypowiedzi

Przeciętny i bezkrytyczny zachodni czytelnik widząc takie sformułowania, wyrabia sobie na ich podstawie wizerunek całego Narodu Polskiego. Często padają stwierdzenia cudzoziemców: "A, to Pan jest Polakiem, dlaczego wy tak nienawidzicie Żydów?".
Po ostatnich wydarzeniach i publikacjach o tragedii w Jedwabnem dziennikarze zachodni nie mówią już, że "polskie obozy śmierci" to pomyłka drukarska. Otwarcie twierdzi się, że Polacy to naród zbrodniarzy, winny zbrodni holokaustu.
Tragedia w Jedwabnem wyzwoliła dosłownie lawinę publikacji antypolskich na arenie międzynarodowej. Chcę podkreślić z całą stanowczością, że jedną z podstawowych przyczyn obecnych ataków na Naród Polski są niedojrzałe publiczne wypowiedzi czołowych polityków polskich: prezydenta Kwaśniewskiego i premiera Buzka na ten temat. Niektórzy próbują jeszcze niesłusznie wciągnąć w to ks. kardynała J. Glempa. Przytoczę znowu nieliczne tylko przykłady:
- "Le Soir", Belgia, 23 marca 2001 r.: "...pogromu dopuścili się nie Niemcy, ale ludność lokalna. Pchnięta do tego czynu przez nienawiść do Żydów i chciwość posiadania ich mienia, a jednocześnie zapewniona o bezkarności i wsparciu ze strony nazistów, zgraja jedwabińska zapisała jeden z najbardziej czarnych rozdziałów historii. (...) Kościół katolicki mógł sobie pozwolić na powiedzenie całej prawdy (już dużo wcześniej), ale nie widział żadnej korzyści z burzenia narodowego mitu o Polsce katolickiej i męczeńskiej. Potrzebna była książka Grossa, aby przerwać milczenie kłamstwa. (...) Dobrze wiemy, że antysemityzm nie znikł nawet po holokauście" (L. Unger).
- Radio Judaica, marzec 2001 r.: "...no tak, ale przecież młodzi Polacy, jeśli nawet tak jak młodzi Niemcy i młodzi Austriacy wyrośli w dziedzictwie nazistowskim to...".
- "Newsweek", 5 marca 2001 r.: "SPROSTOWANIE NA TEMAT MASAKRY. To nie Niemcy, a polscy sąsiedzi wymordowali swoich sąsiadów Żydów..." (A. Nagorski).
- "The Age", Australia, 5 marca 2001 r.: "OBNAŻENIE WSTYDU POLAKÓW. Niemieccy oficerowie przyszli pod stodołę i prosili morderców (Polaków), aby uwolnili żydowskich rzemieślników. Ale poganie (Polacy) nie pozwolili: 'Nie zostawimy żadnego żywego Żyda'" (P. Heinrichs).
- "New York Times", 8 marca 2001 r.: "POLSKA STAJE W OBLICZU OHYDNEJ PRAWDY BEZ MRUGNIĘCIA OKIEM. Odpowiedzialność Polaków za masakrę została już stwierdzona w 1949 r. (...) Prawica polska i nacjonalistyczna katolicka prasa próbują marginalizować polski antysemityzm. (...) Kardynał J. Glemp wezwał, przez radio, Kościół do proszenia o przebaczenie..."
(T. Rosenberg).
- "The Australian", Australia, 8 marca 2001 r.: "POLACY WINNI MASAKRY ŻYDÓW. Polski premier J. Buzek wzywa naród, aby się przyznał do brania udziału w masakrach Żydów w czasie wojny..." (nieznany autor)
- "Guardian", Wlk. Brytania, 14 marca 2001 r.: "Sprawa Holokaustu w końcu wychodzi na światło dzienne. Wśród uciskających nie było Niemców. Uczynili to Polacy" (K. Connolly, V. Kohav).
- "Washington Times", USA, 16 marca 2001 r.: "Polskie władze usunęły... kamień fałszywie obwiniający nazistów za masakrę Żydów, która faktycznie była przeprowadzona przez samych Polaków..." (Andrzej Stylinski).
- "New York Times", USA, 17 marca 2001 r.: "1.600 Żydów zostało wymordowanych przez swoich polskich sąsiadów. Niektórych zabito kijami, siekierami, nożami, ale większość spędzono i spalono w stodole." (Adam Michnik)
- "Le Monde", Francja, 30 marca 2001 r.: "POLSKI PARADOKS. Masakra Żydów dokonana została spontanicznie przez Polaków, bez żadnego udziału Niemców. Fobia żydowska jest głęboko zakorzeniona w narodzie polskim" (N. Weill na podstawie Adama Michnika).
- "Los Angeles Times", USA, 5 kwietnia 2001 r.: "Ciemne fakty 1941 r. kładą cień na to, co Polacy myślą o sobie. Ostatnie poszukiwania wskazują, że nie naziści, a sąsiedzi zabili Żydów w mieście. Te odkrycia zmuszają Polaków do zmiany oceny swojej roli jako 'niewinnej ofiary'" (David Holley).
Błąd i ogromna niesprawiedliwość tych wszystkich publikacji polegają na tym, że mówi się nie o jednostkach, ale o całym Narodzie Polskim jako tym, który dopuścił się strasznych zbrodni. Przed takim patrzeniem przestrzegał Prymas Polski Józef Glemp: "Nie wolno nam w imię sprawiedliwości przyklejać do jakiegokolwiek narodu etykiety narodu zabójców". Niestety, dzieje się to na naszych oczach. Wielką krzywdę wyrządza się przez to tym wszystkim Polakom, którzy swoje życie poświęcali dla ratowania Żydów.

Dialog w jedną stronę

Jestem przekonany, że większość Polaków mieszkających w Polsce nie zdaje sobie sprawy z tego, co się o nich pisze na arenie międzynarodowej. Tendencyjne artykuły utwierdzają często bezkrytyczną i niezbyt zorientowaną opinię międzynarodową o masowym udziale Polaków w dziele holokaustu, o głębokim antysemityzmie polskim, i wreszcie o odpowiedzialności całego Narodu za zbrodnie wojenne. Żyjąc na Zachodzie, potwierdzam to z pełną świadomością. Nawet wśród niektórych, wydawałoby się, dojrzałych katolików panuje przeświadczenie, że Polacy są urodzonymi antysemitami.
To, co podaje się obecnie nt. Polaków w światowych mediach przynosi niepowetowaną szkodę nie tylko wizerunkowi Polski w świecie, ale godzi w istotne interesy całego Narodu Polskiego. Czy Polska to naród zbrodniarzy? Czy mamy wrodzoną nienawiść do Żydów?
Leopold Unger stwierdził w rozmowie ze mną, że proces "odkrywania prawdy" prowadzi do pojednania polsko-żydowskiego. Trzeba mieć niesamowity tupet, aby coś takiego powiedzieć.
Pojednanie jest możliwe tylko i wyłącznie wtedy, kiedy toczy się dialog. Dialog z definicji jest dwukierunkowy. Obecnie odbywa się on w jednym kierunku - aby obnażyć Naród Polski, wyprowadzić go z przekonania, że jest "narodem bohaterskim i męczeńskim" i wymusić przyznanie się do zarzucanych mu win. Wydaje się, że ten kierunek jest podtrzymywany przez czołowych polityków polskich. Jestem przekonany, że ten "jednokierunkowy dialog" nie tylko nie doprowadzi do pojednania, a wręcz przeciwnie, będzie wzbudzał wzajemne animozje i nienawiści.

Szantaż

Zvi Hendel, przewodniczący od spraw imigracji w izraelskim Knesecie, nawołuje, według żydowskiej gazety "Ha'aretz" z 31 marca 2001 r., do powrotu Żydów z Zachodu do Izraela, w związku z niebezpiecznie nasilającą się falą antysemityzmu we Francji. Mowa jest też o podobnych zjawiskach antysemityzmu w USA, Rosji, Niemczech, Belgii, Austrii i innych krajach świata.
Wobec tego powstaje pytanie: "Dlaczego takie zjawisko i dlaczego w tylu aż krajach naraz?". Być może dlatego, że prawd historycznych nie da się rozstrzygać manipulacjami politycznymi. Agencja Reutera podała 19 kwietnia 1996 r.: "Sekretarz generalny Światowego Kongresu Żydów, I. Singer stwierdził: 'Jeśli Polska nie spełni żydowskich roszczeń [chodzi o odszkodowania finansowe], to stanie na forum międzynarodowym'. I dodał: 'Będzie ona publicznie atakowana i upokarzana na oczach całego świata'".
Czy Naród Polski może sobie pozwolić na bierną postawę w obliczu wypełniania się powyższych planów?

Wystawa „Samarytanie z Markowej. Ulmowie –
Polacy zamordowani przez Niemców za pomoc Żydom” na Uniwersytecie
Ottawskim, poprzedzona wprowadzeniem dr. Mateusza Szpytmy – Ottawa, 4–24
października 2013

List do o. Rydzyka
Jan Hartman

Słyszymy, że ojciec Tadeusz Rydzyk buduje „kaplicę pamięci” o tych, którzy ratowali – jak wyraził się szef Radia Maryja – „naszych braci Żydów”. Prowokujesz, księże, bezczelnie? Walisz zapamiętale w stół? Więc odzywają się nożyce: wara ci, cyniczny hipokryto, od naszych Sprawiedliwych, którzy ratowali życie naszych rodziców! Zabieraj od nich swoje brudne łapy i zajmij się liczeniem kasy. Przewrotność i obłuda antysemity musi znaleźć granice – a są to granice życia i śmierci. Przeto nie waż się pluć w twarz Sprawiedliwym, ich dzieciom i wnukom! Ględź sobie dalej o „określonych sektach”, które chcą zniszczyć naród polski, drukuj sobie do upojenia paszkwile na Hartmana, siej lęk przed innością, pychę i nienawiść do władz naszego „totalitarnego” kraju, bo z tego żyjesz. Może inaczej nie umiesz. Może po tylu latach sam już uwierzyłeś w te brednie, które wygadujesz. Ale tych, którzy z kosztem własnego ratowali życie naszych rodziców i dziadków nie waż się znieważać swoją obleśną „czcią”!

Bo ty śmiesz nazywać Żydów braćmi? Ty? Mam ci przypomnieć co ty i twoi koleżkowie przez całe lata wygadywaliście o Żydach, rabinach i Talmudzie w swoich gadzinówkach? Wszystko jest spisane i w każdej chwili dostępne. Oby ci język usechł, gdy następnym razem nie znająca wstydu, oślizła obłuda podkusi cię, by nazwać braćmi tych, którzy od takich jak ty przez stulecia doznawali jeno pogardy i wrogości. Rzygać, rzygać się chce.

Za ukrywanie Żydów śmierć poniosło blisko tysiąc Polaków. Prawdopodobnie większość spośród tego tysiąca ofiar ukrywała Żydów bezinteresownie. Niechaj ich pamięć nigdy nie zginie! Większość z tych ludzi została wydana Niemcom przez szmalcowników bądź zwykłych sąsiadów – z nienawiści i zawiści. Mieli im za złe, że przechowują antychrystów, którzy ukrzyżowali Pana Jezusa; myśleli też, że brali za to ukrywanie złoto, do którego warto by się dobrać. Jednakże nie wszyscy spośród tego tysiąca zostali wytropieni przez Niemców bądź wydani Niemcom albo „granatowej policji” przez polskich sąsiadów. Około dwustu spośród nich zostało zamordowanych bezpośrednio z rąk Polaków. Zabili ich sąsiedzi, licząc, że znajdą złoto, a usprawiedliwiający się tym, że tępią zdrajców, którzy ochraniają największych wrogów Jezusa – obmierzłych Żydów, o których obrzydliwości tyle lat słuchali w kościele, a potem, już w czasie wojny, z niemieckich środków propagandy. Czy upamiętni o. Rydzyk tych spośród tysiąca, których zabili sami Niemcy, czy może również tych zabitych przez Polaków? Ciekawym.

A przed kim ukrywali się Żydzi? Czy chodziło może o to, że po każdej ulicy spacerowały patrole niemieckie, zaglądając to tu, to tam, w poszukiwaniu ukrywających się Żydów? Otóż bynajmniej. Tymi, których strzec się musieli Żydzi i z powodu których musieli się ukrywać w chlewach i pod podłogą, byli właśnie owi polscy sąsiedzi, mogący wydać ich Niemcom albo granatowej policji. To ich – sąsiadów – obawiano się najbardziej bezpośrednio. To ich zatwardziały antysemityzm budził jak najbardziej uzasadniony lęk zaszczutych Żydów oraz tych Polaków, którzy ich bohatersko ukrywali. Potwierdzi to każdy ocalony z Holokaustu. Oczywiście, nie wszyscy Polacy byli skorzy do wydawania Żydów. Wystarczyła jednak ta niewielka mniejszość, która taką skłonność miała. A skąd ją wzięła? Ano, nabrała jej od rydzyków II Rzeczpospolitej, a była ich wówczas wielka obfitość. A wtórowali im różnej maści endecy i narodowcy, ze swoimi bojkotami, bojówkami i codzienną histeryczną kampanią nienawiści do Żydów. I co? Może o tym wszystkim, o tym całym bolesnym kontekście będzie można poczytać zwiedzając twoją „Kaplicę Pamięci”?

Wiemy dobrze, po co ci owa „kaplica pamięci”. Co chcesz powiedzieć i osiągnąć, za nic mając uczucia tych wszystkich Sprawiedliwych, którzy w grobach się przewracają widząc, jak sobie gębę nimi wycierasz. Otóż tym, co chcesz tu ugrać, jest utwierdzenie jednego z najwstrętniejszych i najbardziej załganych antysemickich dyskursów. Brzmi on tak: my, Polacy-katolicy, z narażeniem życia was ratowaliśmy, zrobiliśmy dla was wszystko, co możliwe, a wy – żydowscy niewdzięcznicy – zamiast okazywać nam wdzięczność, gryziecie nas po kostkach, gadacie o jakichś rzekomych pogromach i pomawiacie o antysemityzm! Do tego ma służyć „kaplica pamięci”. Twoi wyznawcy mają się w niej rozgrzeszać i oczyszczać z lepiących się do nich pomówień o antysemityzm, mogąc jednocześnie bezkarnie go praktykować poprzez obwinianie Żydów o niewdzięczność. Jeśli Bóg istnieje, ukarze was za tę przewrotność!

Jak podłe są twoje intencje, to widać choćby po tym, w jaki sposób kompletujesz nazwiska Sprawiedliwych. Jak wiesz, są one doskonale znane. Jak wiesz, istnieje w Jerozolimie Instytut Yad Vashem, który z największą starannością zbiera informacje o ludziach, którzy ratowali Żydów w czasie wojny. Również w Polsce są zakłady naukowe i historycy, którzy posiadają szczegółową wiedzę na ten temat. Ale czym dla ciebie jest żydowski Yad Vashem i wszyscy ci sprzedajni historycy. Ty sam zbierzesz nazwiska. Słuchacze Radia Maryja zadzwonią lub napiszą, a twoi ludzie „wszystko sprawdzą”. Żałosne.

Jestem synem i wnukiem tych, których ratowali Sprawiedliwi i tych, których na śmierć wydawali polscy sąsiedzi. Mam i prawo, i obowiązek podnosić głos, gdy frymarczy się tragicznym wojennym losem moich rodziców, krewnych, a także „aryjskich” przyjaciół, którzy im pomagali. Więc mówię: ciszej, chamy, nad tą trumną!

Jestem Polakiem i cierpię, gdy słyszę niesprawiedliwe twierdzenia, jakoby mój kraj był w szczególny sposób antysemicki. W Izraelu, w USA, na krakowskim Kazimierzu, spotykając się z Żydami nieraz muszę bronić Polaków przed takimi opiniami. Ale ty, księże Tadeuszu Rydzyku, wszystko mi psujesz. Ze swoimi ludźmi dajesz do ręki nieprzyjaciołom Polaków argumenty nieodparte. Zlituj się i zostaw te sprawy nie na twoją głowę. Nie podkładaj żabiej łapki, gdzie konie kują. Tu wielkie i bolesne dzieją się sprawy. Więc trzymaj swój kramik z tanimi jarmarcznymi dewocjonaliami z dala od tego świata, którego ani ty nie pojmujesz, ani ciebie do niego nie proszą. Po prostu pilnuj swego kopyta, szewcze.

Ale ty nie posłuchasz. Wypuścisz swoje gończe psy i nadal będziesz robił swoje. Tylko biskupi mogą cię powstrzymać. Czy to uczynią? Pytam ich z tego miejsca: powstrzymacie go?
http://hartman.blog.polityka.pl/2013/10/03/list-do-o-rydzyka/?bo=1

atalia
3 października o godz. 11:24

Ła! Naprawdę się okazuje, że w Polsce Żydzi byli bezpieczni, gdy ulicę patrolowali esesmani i gestapowcy i że Judenraty i żydowska policja w gettach to polscy nacjonaliści, polscy faszyści, polscy naziści.

Ps. Skoro tak skrzętnie pan dokumentuje antysemickie wystąpienia Rydzyka, to czemu nie idzie pan na policję, do prokuratury. Antysemityzm powinien być ukarany i Rydzyk powinien siedzieć za kratkami o chlebie i wodzie. Dysponując dowodami zbrodniczej działalności Rydzyka i nie idąc do prokuratury, pan, panie Hartmanie, staje się tak samo winny, jak i Rydzyk. Takie jest prawo w Polsce i to przypomniał niedawno Tusk, który jasno określił, że kto wie i nie idzie do prokuratury, też jest winny.

giant
3 października o godz. 11:49

Szacunek Panie Profesorze. Wszy trzeba rozgniatać lub potraktować środkami na wszy. Zgadzam się z każdym Pana akapitem. „Chamstwu w życiu (Jasiu :-) ! )należy się przeciwstawiać siłom i godnościom osobistom!!!” Pozdrawiam z Gdańska.
David
3 października o godz. 12:10

Normalnie wreszcie ktoś tego chama i faszyste ochrzanił i to w bardzo inteligentny sposób. Czasem mam wrażenie, że chciałoby się tak tego krętacza i złodzieja skopać po twarzy, tylko te karki wiecznie obok niego. W sumie to nie rozumiem czemu Kościół nie zrobi z tym bękartem porządku… może dlatego, że czasem oddaje im jakąś część dochodów, kto wie :(

arch./-

Muzeum pokaże prawdę

Mariusz Kamieniecki

24 marca 1944 roku w Markowej (Podkarpacie) niemieccy żandarmi
zamordowali za ukrywanie Żydów Józefa Ulmę, jego będącą w ostatnim
miesiącu ciąży żonę Wiktorię oraz szóstkę ich dzieci.

Radni sejmiku woj. podkarpackiego podjęli w poniedziałek
uchwałę, w której ustanowili rok 2014 Rokiem Rodziny Ulmów. W przyszłym
roku przypada bowiem 70. rocznica zamordowania przez Niemców tej rodziny
za ukrywanie Żydów.

24 marca 1944 roku w Markowej (Podkarpacie) niemieccy żandarmi
zamordowali za ukrywanie Żydów Józefa Ulmę, jego będącą w ostatnim
miesiącu ciąży żonę Wiktorię oraz szóstkę ich dzieci. Zamordowali także ośmioro ukrywających się Żydów z rodzin Szallów i Goldmanów.

Jak napisano w uzasadnieniu uchwały, rodzina Ulmów jest obecnie synonimem wszystkich Polaków, którzy zginęli za pomoc Żydom.

Inicjatywa ustanowienia roku 2014 Rokiem Rodziny Ulmów w
województwie podkarpackim bez wątpienia przyczyni się do podkreślenia
jej związków z województwem podkarpackim oraz rozszerzy wiedzę o tej
szlachetnej rodzinie, wskazując na pozytywne wzorce zachowań w trudnych
czasach naszych dziejów, jakim była okupacja niemiecka.

- czytamy w uchwale.

Za przyjęciem uchwały głosowało 31 radnych, nikt nie był przeciw, nikt się też nie wstrzymał od głosu.

Ulmowie zostali uhonorowani medalami "Sprawiedliwy Wśród
Narodów Świata". W sierpniu 2003 r. rozpoczął się na szczeblu
diecezjalnym ich proces beatyfikacyjny.

Społeczność Markowej uczciła ich pamięć 24 marca 2004 r. uroczystą
Mszą Świętą i odsłonięciem pomnika. W miejscowości tej rozpoczęła się
także budowa Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów. 30
września br. przekazany został plac budowy firmie Skanska, która
wzniesie obiekt. Koszt powstania muzeum to prawie 5,6 mln zł; inwestycja
będzie sfinansowana z budżetu województwa podkarpackiego oraz budżetu
państwa.

Otwarcie Muzeum nastąpi za półtora rok; będzie to pierwsza placówką w
Polsce upamiętniającą Polaków ratujących Żydów podczas II wojny
światowej.

arch/-

Papież poświęcił kamień pod budowę polskiego muzeum

MM

arch./-

Kamień węgielny pod budowę muzeum Ulmów

Mariusz Kamieniecki

arch./Nasz Dziennik

Heroizm Polaków, którzy ratowali Żydów

Mariusz Kamieniecki

Kamień węgielny poświęcony przez papieża
Franciszka został w środę wmurowany pod budowę Muzeum Polaków Ratujących
Żydów na Podkarpaciu im. Rodziny Ulmów w Markowej.  Obiekt ma być
gotowy pod koniec 2015 r.

Uroczystość wmurowania poprzedziła Mszę Św. w
kościele w Markowej, którą odprawił metropolita przemyski,
przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Józef Michalik.

W homilii mówił, że rodzina Ulmów była typową
polską rodziną, w której ważna była wiara w Boga. Abp Michalik
zaznaczył, że ważne jest, aby w dzisiejszych czasach dostrzegać zwykłe
człowieczeństwo.

Józef i Wiktoria mieli tę cechę, ludzką cechę.
Przykład tej rodziny pokazuje, że żywa wiara owocuje przez ofiarną
miłość, a gdy przyjdzie moment egzaminu nie cofa się przed kolejną
ofiarą, bo wiedza o Bogu prowadziła (Ulmów) do umocnienia
człowieczeństwa

- mówił metropolita przemyski.

Przewodniczący KEP przypomniał, że za
tragedię rodziny Ulmów odpowiadają nazistowskie Niemcy. Dodał, że
ideologia nazizmu rozpoczęła się od zamykania w obozach księży oraz
niszczenia świątyń.

Dziś też społeczeństwo jest rujnowane,
kultura codziennego współżycia naszego narodu ginie. Ginie kultura
języka polskiego, proszę popatrzeć na niektórych parlamentarzystów, na
błaznów – będących bohaterami telewizji, którzy kalają polski język.
Proszę popatrzeć na wspierane z państwowego garnuszka instytucje, które
robią wystawy bluźnierczych aktów (...). To jest dramat. Ale na
szczęście jest grupa osób, która nie godzi się na to

- mówił abp Michalik.

Marszałek woj. podkarpackiego Władysław Ortyl
zaznaczył, że zamordowanie rodziny Ulmów i ukrywanych przez nich Żydów
jest jedną z największych tragedii, jaka rozegrała się w kraju w czasie
okupacji. Wezwał do "przeciwstawiania się jakimkolwiek próbom
zniekształcenia naszej historii przez międzynarodowe media czy polityków
uważających się za znawców historii".

Muzeum w Markowej będzie pierwszą placówką w Polsce upamiętniającą Polaków ratujących Żydów podczas II wojny światowej.
Obiekt powstanie w centrum Markowej, przy głównej drodze, w sąsiedztwie
Centrum Kultury i miejscowego skansenu. Wykonawcą obiektu jest firma
Skanska.

Prezentowane w muzeum będą historie Polaków z
Podkarpacia, którzy w czasie II wojny światowej udzielali pomocy Żydom.
Wystawione eksponaty będą też prezentować relacje polsko-żydowskie przed
wojną, w trakcie okupacji, a także stosunki powojenne.

Koszt powstania muzeum wyniesie prawie 5,6 mln zł; inwestycja będzie
sfinansowana z budżetu województwa podkarpackiego oraz budżetu państwa.

Muzeum powstaje w Markowej, gdzie rankiem 24 marca
1944 roku niemieccy żandarmi zamordowali ośmioro Żydów z rodzin Szallów i
Goldmanów oraz ukrywających ich Józefa Ulmę i będącą w ostatnim
miesiącu ciąży jego żonę Wiktorię. Zabili też szóstkę dzieci Ulmów;
najstarsza Stasia miała osiem lat.

Markowa: Wmurowano kamień węgielny pod budowę Muzeum Polaków Ratujących Żydów [ZDJĘCIA] 

arch./-

Męczennicy z Markowej patronami ulicy w Łańcucie

Mariusz Kamieniecki

http://nanofiber.salon24.pl/659986,jak-pisf-realizuje-polska-polityke-hi...

24 marca 2004 r. we podkarpackiej wsi Markowa odsłonięto pomnik z napisem:

"Ratując życie innych, złożyli w ofierze własne. 

Józef Ulma, jego żona, Wiktoria oraz ich dzieci: 

Stasia, Basia, Władziu, Franuś, Antoś, Marysia, Nienarodzone 

Ukrywając ośmiu starszych braci w wierze, Żydów z rodzin Szallów i
Goldmanów, zginęli wraz z nimi w Markowej 24 III 1944 r. z rąk
niemieckiej żandarmerii. 

Niech ich ofiara będzie wezwaniem do szacunku i okazywania miłości każdemu człowiekowi! 

Byli synami i córkami tej ziemi, pozostają w naszym sercu".

Dzięki zachowanym aktom postępowania sądowego przeciwko jednemu ze
sprawców - Josephowi Kokottowi, możliwe jest ustalenie przebiegu
okrutnej zbrodni, której 24 marca 1944 roku dokonała niemiecka
żandarmeria. Dowódcą grupy ekspedycyjnej był szef posterunku żandarmerii
niemieckiej w Łańcucie porucznik Eilert Dieken. Inni żandarmi to:
Joseph Kokott, Michael Dziewulski i Erich Wilde. Z policjantów
granatowych udało się ustalić dwa nazwiska: Eustachy Kolman oraz
Włodzimierz Leś.

Na krótko przed porankiem 24 marca 1944 r. żandarmi dotarli do
zabudowań Józefa Ulmy, położonych na krańcu wsi. Pozostawiwszy na uboczu
furmanów z końmi, Niemcy wraz z obstawą złożoną z granatowych
policjantów udali się pod dom. Wkrótce rozległo się kilka strzałów. Jako
pierwsi zostali rozstrzelani Żydzi ukrywający się w domu rodziny Ulmów:
pięciu mężczyzn z Łańcuta o nazwisku Szall - znany przed wojną handlarz
bydłem z synami, oraz bliscy sąsiedzi domu rodzinnego Józefa Ulmy:
Gołda i Layka Goldman, ta ostatnia z małą córką.

Następnie rozstrzelano właścicieli domu wraz z rodziną. Naocznymi
świadkami tej egzekucji byli  furmani, przywolani przez żandarmów.
Kazano im przyglądac się i zapamiętać, jaka kara może spotkać wszystkich
ukrywających Żydów. Jeden z furmanów, Edward Nawojski, podaje, iż
widział, jak wyprowadzono z domu gospodarzy - Józefa i Wiktorię Ulmów - i
rozstrzelano ich. Po zastrzeleniu rodziców wśród krzyków żandarmi
zaczęli się zastanawiać, co zrobić z dziećmi. Po naradzie Dieken
zdecydował, że należy je rozstrzelać. Nawojski widział, jak trójkę lub
czwórkę dzieci własnoręcznie rozstrzelał Joseph Kokott. Nawojski
zapamiętał słowa tego zgermanizowanego Czecha wypowiedziane po polsku do
furmanów: "Patrzcie, jak polskie świnie giną - które przechowują Żydów".

Tak zamordowano w ciągu kilkudziesięciu minut siedemnaście osób.
Niemieccy żandarmi dokonali tej zbrodni własnoręcznie, wykorzystując
granatowych policjantów do obstawy.

Po zamordowaniu ostatniego dziecka na posesję Ulmów przybył wezwany
sołtys Teofil Kielar, przyprowadzając na rozkaz Niemców kilka osób do
grzebania ofiar. Na pytanie dlaczego zamordowane zostały także dzieci,
uzyskał od dowódcy żandarmów, por.  Diekena odpowiedź: "Żeby gromada nie miała z nimi kłopotu".

Jakie były losy bezpośrednich sprawców zbrodni?

10 września 1944 r. podziemie wykonało wyrok na gorliwym policjancie
granatowym Lesiu, który zdradzil niemieckiej żandarmerii kryjówkę Żydów w
domu Ulmów; zginął zastrzelony w Łańcucie. Szef śmiertelnej ekspedycji
porucznik Eilert Dieken uniknął doczesnej sprawiedliwości. Gdy w latach
60. zebrano w RFN obciążający go za zbrodnie materiał dowodowy, okazało
się, że już zmarł. Trudno określić, co stało się z Dziewulskim i Wildem.
Jedynym osądzonym zbrodniarzem został Joseph Kokott, którego w 1957 r.
odnaleziono go w Czechosłowacji. W 1958 r. sąd w Rzeszowie uznał go za
winnego dokonywania zabójstw i skazał na karę śmierci. Na wniosek
Kokotta Rada Państwa PRL skorzystała z prawa łaski i zamieniła mu karę
na dożywocie, a następnie 25 lat pozbawienia wolności. Zmarł w więzieniu
w 1980 r.

W 2010 rok powsta pomysł wybudowania w Markowej Muzeum Polaków
Ratujących Żydów na Podkarpaciu im. Rodziny Ulmów. Budowa miała zostać
ukończone w 2013 r., a otwarcie zaplanowano na marzec 2014 r.

Do tej chwili muzeum nie ma.

Dopiero pod koniec listopada 2013 roku wmurowano kamień węgielny pod
budowę muzeum, poświęcony przez papieża Franciszka. Mimo jednak tak
świątobliwego protektoratu, budowa muzeum wlecze się niemiłosiernie.
Pomysłodawca muzeum, dr Mateusz Szpytma, historyk IPN w lipcu 2015 roku
informuje, że:

dobiegają końca prace budowlane. Wkrótce zostanie rozstrzygnięty
konkurs na wykonanie scenografii według istniejącego projektu. Mam
nadzieję, że na wiosnę przyszłego roku Muzeum zostanie otwarte i
udostępnione zwiedzającym.

Na wieść o budowie muzeum zareagowała córka por. Eilerta Diekena,
który dowodził ekspedycją karną żandarmerii niemieckiej z Łańcuta, która
dokonała zbrodni na Ulmach oraz Żydach z rodzin Shallów i Goldmanów.

Dowiedziawszy się, że w Markowej powstaje Muzeum Polaków Ratujących
Żydów im. Rodziny Ulmów, córka Diekena napisała list, w którym wyraża
radość, że będzie tam również wzmianka o jej ojcu, który – jak sama
twierdzi – wyrządził wiele dobra mieszkańcom okolic Łańcuta.

Mateusz Szpytma miał okazje rozmawiać z tą panią:

Miałem okazję spotkać się z tą panią i według mojej oceny ona nie
pisała tego listu w złej wierze. Dowiedziałem się od niej sporo o jego
przed i powojennej karierze. Pisząc list, chciała opowiedzieć i niejako
podzielić się rzekomymi zasługami swojego ojca, co do których była
przekonana, że są one prawdziwe. Ponieważ jest to już starsza pani, więc
jedynie oględnie jej powiedziałem, że historia jej ojca była inna.
Zostawiłem jej też kopertę z dodatkowymi informacjami o nim i
pozostawiłem jej samej decyzję, czy będzie się chciała z nimi zapoznać.
Nie mam zwrotnej informacji, czy koperta została otwarta.

Niedawno powstał scenariusz filmu dokumentalnego „Ulmowie – Rok
Sprawiedliwych” i reżyser Mariusz Pilis złożył w Polskim Instytucie
Sztuki Filmowej wniosek o dofinansowanie produkcji filmu, na kwotę 150
tysięcy złotych. Eksperci PISF: Marek Drążkowski, Jan Mogilnicki i Edyta
Wróblewska, odrzucili wniosek, uzasadniając to względami artystycznymi.
Ich zdaniem proponowane w scenariuszu środki wyrazu – budowa muzeum są
mało ekscytujące dramaturgicznie, podobnie wątek beatyfikacyjny.

To świetne uzasadnienie – opiniodawcy nie maja nic przeciwko tematowi filmu, tylko „środki wyrazu są nieodpowiednie”.

Dla przypomnienia – film „Pokłosie”, który pod względem antypolskiej
wymowy dorównuje filmowi „Heimkehr”, bez najmniejszego problemu dostał
od PISF dotację w wysokości ok. 3 milionów złotych.

***

http://www.rp.pl/artykul/555464.html

http://www.opoka.org.pl/biblioteka/I/IH/pk201404_sprawiedliwi.html#

http://mtrojnar.rzeszow.opoka.org.pl/swieci/ulmowie/oddali.htm

http://www.naszdziennik.pl/polska-kraj/140785,pieniadze-na-antypolskie-poklosie-sie-znalazly.html

Świat dowie się o ich bohaterstwie! Niezwykła wystawa poświęcana rodzinie Ulmów w Montrealu

Wystawa "Samarytanie z Markowej. Ulmowie -
Polacy zamordowani przez Niemców za pomoc Żydom" zostanie otwarta na
Uniwersytecie McGill. W Kanadzie
ekspozycja będzie prezentowana do 8 stycznia.

Znalazły się na niej fotografie oraz dokumenty ilustrujące życie rodziny Ulmów z Markowej koło
Łańcuta na Podkarpaciu. Podczas II wojny światowej ponieśli oni śmierć za ukrywanie ośmiorga Żydów

— powiedział PAP autor ekspozycji dr Mateusz Szpytma.

Wystawę otwiera mapa Markowej. Zaznaczono na niej miejsca, gdzie przed wojną mieszkali Żydzi, oraz
polskie domy, w których byli oni ukrywani podczas okupacji niemieckiej. Przedstawiono także
przedwojenne losy Ulmów. Na zdjęciach widać ich w trakcie prac rolniczych, wśród członków
miejscowej spółdzielni mleczarskiej i amatorskiego zespołu teatralnego.

O czasach okupacji niemieckiej przypominają m.in. obwieszczenia informujące o karach za pomoc
Żydom. Towarzyszą im fotografie Żydów mieszkających przed wojną w Markowej, wpisy w parafialnej
księdze zmarłych, zaświadczające o tragicznej śmierci rodziny Ulmów, a także dyplom o przyznaniu
Wiktorii i Józefowi Ulmom tytułu „Sprawiedliwi wśród Narodów Świata”.

Wystawa została przygotowana w trzech wersjach językowych: polskiej, angielskiej i francuskiej.

Według historyków, w czasie okupacji niemieckiej co najmniej 1600 Polaków z terenu obecnego woj.
podkarpackiego ukrywało ponad 2900 Żydów. Niemcy zamordowali tam ok. 200 Polaków ratujących Żydów.

„Samarytan z Markowej” po raz pierwszy zaprezentowano 24 marca 2010 r. w Warszawie. Potem
ekspozycja była pokazywana w wielu miejscach w Polsce, a także m.in. w Monachium, Ottawie, Chicago.
Do Montrealu przyjechała na zaproszenie Polskiego Instytutu Naukowego w Kanadzie oraz Wydziału
Historii i Studiów Klasycznych Uniwersytetu McGill.

Wystawa jest wspólnym dziełem Instytutu Pamięci Narodowej, Centralnej Biblioteki Rolniczej, Muzeum
Historii Polskiego Ruchu Ludowego, Narodowego Centrum Kultury. Jej autorem jest dr Mateusz Szpytma
z IPN, projekt graficzny opracował Dominik Wasilewski z CBR.

Wczesnym rankiem 24 marca 1944 roku w Markowej niemieccy żandarmi zamordowali ośmioro Żydów oraz
ukrywających ich Józefa Ulmę i będącą w ostatnim miesiącu ciąży jego żonę Wiktorię. Niemcy zabili
też szóstkę dzieci Ulmów: Stanisławę (wówczas najstarszą, miała 8 lat), Barbarę, Władysława,
Franciszka, Antoniego i Marię.

Otworzą Muzeum Polaków ratujących Żydów

Patronować my będzie Rodzina Ulmów.

Muzeum Polaków ratujących Żydów w Markowej, centrum
wystawienniczo-kongresowe w Jasionce oraz ostatni odcinek autostrady A4 -
to najważniejsze inwestycje, które mają być zrealizowane na Podkarpaciu
w 2016 r.

 

Henryk Przondziono /Foto Gość

Jak poinformował PAP rzecznik prasowy marszałka woj. podkarpackiego
Tomasz Leyko, Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów, które
zostało wybudowane w Markowej k. Łańcuta, będzie uroczyście otwarte w
połowie marca 2016 r.

Koszt powstania obiektu to prawie 8,5 mln zł. Będzie to jedyne w
kraju muzeum podejmujące temat Polaków, którzy w czasie II wojny św.
narażali życie, pomagając Żydom. Mają się w nim znajdować pamiątki i
dokumenty z całej Polski związane z tą tematyką.

Obiekt powstał w Markowej, bo w tej wsi 24 marca 1944 r. niemieccy
żandarmi zamordowali ośmioro Żydów z rodzin Szallów i Goldmanów oraz
ukrywających ich Józefa Ulmę i będącą w ostatnim miesiącu ciąży jego
żonę Wiktorię. Niemcy zabili też szóstkę dzieci Ulmów: Stanisławę
(wówczas najstarszą, miała 8 lat), Barbarę, Władysława, Franciszka,
Antoniego i Marię.

Józef Ulma urodził się w 1900 r. Był znanym w okolicy sadownikiem,
hodował pszczoły i jedwabniki. Był też społecznikiem, bibliotekarzem
oraz działaczem katolickim i ZMW "Wici". Jego wielką pasją było
fotografowanie. W Kościele katolickim trwa proces beatyfikacyjny Ulmów.

Według historyków, w czasie okupacji niemieckiej co najmniej 1600
Polaków z terenu obecnego woj. podkarpackiego ukrywało ok. 2900 Żydów.
Niemcy zamordowali tam ok. 200 Polaków ratujących Żydów.

Zupełnie inny charakter będzie mieć Centrum Wystawienniczo-Kongresowe
w podrzeszowskiej Jasionce, którego budowa zakończyła się pod koniec
2015 r. Otwarcie centrum zaplanowane jest na połowę 2016 r. Ta warta
ponad 130 mln zł inwestycja ma służyć gospodarce i promocji regionu.

Centrum składać się będzie z dwóch połączonych budynków. W pierwszym
ulokowana będzie część kongresowa, m.in. z największą na Podkarpaciu
aulą na tysiąc osób. Drugi budynek będzie przeznaczony na działalność
wystawienniczą i biurową. Łączna powierzchnia centrum wyniesie ponad
27,5 tys. m kw.

W założeniach samorządu województwa w centrum mają się mieścić też m.in. instytucje i agendy międzynarodowe.

2016 r. będzie szczególny dla kierowców, bowiem po oddaniu ostatniego
podkarpackiego odcinka autostrady A4 Rzeszów-Jarosław będzie to jedyna w
kraju w pełni zakończona i przejezdna autostrada.

Trasa A4, która biegnie od granicy z Niemcami do przejścia
granicznego z Ukrainą w Korczowej, miała być gotowa już w 2012 r., na
piłkarskie Mistrzostwa Europy. Jednak z powodu m.in. problemów firm,
które budowały podkarpackie odcinki tej trasy, nie udało się zrealizować
planów.

Wciąż budowany jest ponad 41-km fragment A4 między Rzeszowem a
Jarosławiem. Obecnie buduje go konsorcjum firm Budimex i Strabag.
Wysokość podpisanej we wrześniu 2014 r. umowy to ponad 719 mln zł.
Pierwotnie odcinek budował od 2010 r. Polimex-Mostostal, ale w połowie
stycznia 2014 r. GDDKiA zerwała umowę na jego wykonanie. Powodem były
znaczne opóźnienia w budowie.

Obecnie, jak wynika z danych GDDKiA, trwają prace wykończeniowe m.in.
przy montażu barier energochłonnych i ogrodzeń. Ustawiane jest też
oznakowanie poziome.

Jak poinformowała PAP Bożena Wielgo z firmy Budimex, w czasie prac
pojawiły się problemy. "Ze względu na czas, jaki minął od rozwiązania
umowy z poprzednim wykonawcą, musieliśmy wprowadzić roboty naprawcze.
Dotyczyły one obiektów mostowych, co wynikało nie tylko z przestoju, ale
także licznych wad. Prowadziliśmy również prace naprawcze związane z
badaniem podłoża" - dodała Wielgo.

Wielgo podkreśliła tylko, że obowiązuje termin umowny zakończenia prac - maj 2016 r.

Pod koniec 2015 r. zakończyła się też budowa podkarpackiego odcinka
szlaku rowerowego Green Velo, który połączył pięć województw Polski
wschodniej. W regionie powstało prawie 460 km trasy, z której skorzystać
będzie można już wiosną 2016 r.

Cały szlak będzie miał blisko 2 tys. km. Koszt powstania ścieżki w
pięciu regionach to ponad 274 mln zł. Z tej kwoty 85 proc. stanowi
dofinansowanie unijne.

W 2016 r. rozpocznie się projektowanie lub budowa kilku obwodnic w
województwie - m.in. Lubaczowa, Strzyżowa, Kolbuszowej, Sokołowa
Małopolskiego. (PAP)

Jest już logo. Wkrótce otwarcie muzeum w Markowej

Znane jest już logo Muzeum Polaków Ratujących Żydów w Markowej

Rozstrzygnięto konkurs na logo Muzeum
Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w
Markowej. Placówka zostanie otwarta w marcu, w 72. rocznicę męczeńskiej
śmierci Sług Bożych rodziny Józefa i Wiktorii Ulmów.

Na konkurs ogłoszony przez Zarząd Województwa Podkarpackiego napłynęło
13 prac. Ostatecznie komisja konkursowa wybrała pracę Aleksandra Bąka z
Poznania.

„Naszym zdaniem wybrane logo, będące prostą i łatwą do zapamiętania
formą graficzną, stanowi dobrą podstawę do zbudowania mocnego systemu
identyfikacji i komunikacji wizualnej dla Muzeum” – czytamy w
komunikacie komisji konkursowej.

Oficjalne otwarcie Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II Wojny
Światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej odbędzie się w marcu 2016 r., w
przypadającą wówczas 72. rocznicę męczeńskiej śmierci Józefa, Wiktorii
oraz ich siedmiorga dzieci. Uroczystość ma mieć charakter
międzynarodowy, a jej szczególnymi gośćmi będą osoby, które zostały
uhonorowane za pomoc Żydom.

Muzeum w Markowej jest pierwszą placówką w Polsce upamiętniającą Polaków
ratujących Żydów podczas II wojny światowej.

W wyniku donosu 24 marca 1944 r. ekspedycja karna Żandarmerii
Niemieckiej z Łańcuta dowodzona przez por. Eilerta Diekena zamordowała
całą rodzinę: Józefa, jego żonę Wiktorię, która była w ciąży, oraz
sześcioro ich dzieci. Zginęło także ośmioro ukrywanych Żydów. Łącznie
Niemcy zamordowali 17 osób. W muzeum znajdzie się szereg pamiątek
związanych z rodziną Ulmów, która stała się symbolem martyrologii
Polaków zamordowanych za niesienie pomocy Żydom. Na ekspozycji znajdą
się m.in. zdjęcia wykonane przez Józefa Ulmę, przedstawiające Markową i
jej mieszkańców w okresie przedwojennym i podczas II wojny światowej, w
tym również zdjęcia ukrywanych Żydów.

Ideą muzeum, w którym zostaną wykorzystane narzędzia multimedialne, jest
ukazanie wspólnej historii Polaków z Podkarpacia, którzy w czasie
okupacji niemieckiej udzielali pomocy Żydom. Tylko w Markowej 11 rodzin
udzieliło schronienia 21 Żydom. Szacuje się, że w czasie okupacji
niemieckiej dzięki heroicznej postawie i odwadze wielu Polaków przed
zagładą zostało uratowanych od 30 do nawet 100 tysięcy Żydów.

W założeniu Muzeum w Markowej będzie nie tylko obiektem muzealnym, ale
także miejscem, w którym będą prowadzone badania nad historią Polaków i
Żydów. Budowa rozpoczęła się w październiku 2013 r. Planowany koszt
inwestycji to ok. 8,5 miliona złotych.

Trwają starania o wyniesienie Ulmów na ołtarze. Proces beatyfikacyjny na
etapie archidiecezji przemyskiej zakończył się w 2008 r. W 2011 r.
wszystkie dokumenty trafiły do Watykanu.

Mariusz Kamieniecki

Zagraniczni dziennikarze poznają historię rodziny Ulmów

W przyszłym
tygodniu ośmioro dziennikarzy – korespondentów akredytowanych przy MSZ
odwiedzi m.in. muzeum Polaków ratujących Żydów w Markowej na
Podkarpaciu.

Jak poinformował PAP
rzecznik marszałka woj. podkarpackiego Tomasz Leyko, dziennikarze
zostali zaproszeni przez samorząd województwa.

– Chcemy im
pokazać muzeum im. rodziny Ulmów, wytłumaczyć dlaczego taki obiekt
powstał właśnie u nas. Pokażemy im, jak wielu Polaków ratowało w czasie
wojny Żydów, choć groziła za to śmierć. Liczymy, że dziennikarze wrócą
na uroczystość otwarcia muzeum lub ta wizyta będzie przyczynkiem do
napisania reportażu o tej placówce – dodał Tomasz Leyko, rzecznik marszałka woj. podkarpackiego.

Na Podkarpacie przyjadą
dziennikarze-korespondenci, którzy pracują dla mediów m.in. z Holandii,
Hiszpanii, Węgier, Łotwy, Chin i Izraela. Oprócz wizyty w Markowej
zwiedzą także synagogę w Łańcucie oraz będą w Leżajsku przy grobie
cadyka Elimelecha Weissbluma, współtwórcy chasydyzmu.

Koszt powstania muzeum to prawie 8,5 mln
zł. Muzeum Polaków ratujących Żydów im. rodziny Ulmów otwarte zostanie
wieczorem 17 marca. Udział w uroczystości ma wziąć m.in. prezydent
Andrzej Duda.

Wkrótce otwarcie Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów

17 marca zostanie
otwarte Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów w Markowej –
poinformował Władysław Ortyl, marszałek województwa podkarpackiego. W
uroczystościach ma wziąć udział prezydent RP Andrzej Duda.

Muzeum Polaków Ratujących
Żydów im. Rodziny Ulmów w Markowej upamiętnia Polaków, którzy podczas
niemieckiej okupacji w czasie II wojny światowej, ryzykując życie,
próbowali uratować lub uratowali Żydów.

Muzeum powstało we wsi Markowa na
Podkarpaciu. 24 marca 1944 r. niemieccy żandarmi zamordowali tam ośmioro
Żydów z rodzin Szallów i Goldmanów oraz ukrywających ich Józefa Ulmę i
będącą w ostatnim miesiącu ciąży jego żonę Wiktorię. Zamordowano też
szóstkę dzieci Ulmów, w tym najstarszą, ośmioletnią córkę Stasię.

Misją muzeum ma być m.in. edukacja – wyjaśnia Władysław Ortyl, marszałek woj. podkarpackiego.

– Muzeum,
oczywiście, ma być placówką, która będzie prowadziła działalność
informacyjną, edukacyjną (w jakiejś części współpracując z instytutem i z
innymi muzeami), także działalność badawczą. To wszystko stoi przed
muzeum. Chcemy, żeby w swojej formie ono się w tych kierunkach
rozwijało. Jego przesłanie ma trafiać do ludzi młodych. Muzeum jest
oczywiście w swojej formule multimedialne, aktywne, czyli posiada te
formy, które jak najbardziej trafiają do młodzieży. Chcę także
przypomnieć, że mimo faktu, że ono jeszcze nie było w formie ukończonej,
w ubiegłym roku odwiedziło i grób Ulmów, i to muzeum około pięciu
tysięcy młodych Żydów, którzy trafili do Markowej – poinformował marszałek.

Decyzję o budowie muzeum w 2008 r.
podjął Sejmik woj. podkarpackiego. Na 500 m kwadratowych odtworzono dom
Ulmów i stworzono sale: wystawową, wykładową oraz pracownię naukową.
Oficjalne rozpoczęcie budowy nastąpiło 8 października 2013 r. Budowa
zakończyła się w I półroczu 2015 r. Koszt realizacji projektu to ponad
8,5 mln zł.

Prezydent Duda otworzy muzeum im. Rodziny Ulmów w Markowej

Ulmowie zasłużyli, aby poznał ich cały świat

Zależało nam na tym, żeby tragiczną i bolesną, ale z
drugiej strony przepiękną historię rodziny Ulmów pokazać nie tylko
Polsce – mówi Bogdan Romaniuk

Hołd Polakom ratującym Żydów

Hołd Polakom, którzy ratowali "Żydów skazanych na zagładę, a szczególnie tym, którzy w odwecie za udzieloną pomoc zginęli z rąk niemieckiego okupanta" - złożył Sejm w uchwale związanej z otwarciem Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej.

Sejm przyjął uchwałę przez aklamację; w środę, w przeddzień otwarcia Muzeum. Powstało ono we wsi Markowa na Podkarpaciu, gdzie 24 marca 1944 r. niemieccy żandarmi zamordowali ośmioro Żydów oraz ukrywających ich Józefa Ulmę i będącą w ostatnim miesiącu ciąży jego żonę Wiktorię. Zabili też sześcioro dzieci Ulmów, z których najstarsze - córka Stasia - miało osiem lat.

"W imieniu narodu polskiego Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ponownie składa hołd wszystkim rodakom, którzy z narażeniem życia ratowali Żydów skazanych na zagładę, a szczególnie tym, którzy w odwecie za udzieloną pomoc zginęli z rąk niemieckiego okupanta" - głosi sejmowa uchwała.

Posłowie wyrazili nadzieję, że "muzeum w Markowej będzie inspirowało władze państwowe i samorządowe do dalszego upamiętniania czynów dokonanych przez Polaków ratujących Żydów i propagowania tej wiedzy także poza granicami Polski".

"Jest to tym bardziej wskazane, że świat nie zna realiów, jakie panowały na polskich ziemiach podczas tragicznych lat wojny 1939 - 1945, a ignorancja historyczna, z jaką spotykamy się za granicą, uderza w dobre imię naszej Ojczyzny. Niemieccy okupanci niszczyli wówczas państwowość i kulturę polską, mordowali kadry przywódcze, stosowali terror i popełniali zbrodnie na ludności cywilnej. Ponadto Żydzi byli całkowicie eliminowani z życia gospodarczego, izolowani od społeczeństwa, następnie zamykani w gettach i mordowani" - czytamy w uchwale Sejmu.

Napisano w niej, że "hołd dla sprawiedliwych Polaków jest jednocześnie wyraźnym przypomnieniem całemu światu, że w odróżnieniu od okupowanej zachodniej Europy na ziemiach polskich za nawet najmniejszą pomoc Żydom groziła kara śmierci".

"Choć wojna jest często demoralizująca dla wszystkich stron konfliktu, przedstawiciele polskiego społeczeństwa dawali świadectwo gorliwej wiary, okazywali miłosierdzie i wypełniali chrześcijańskie przykazania. Mimo widma najwyższej kary wielu Polaków zdecydowało się udzielić pomocy prześladowanym Żydom. Szacuje się, że dzięki tej pomocy ocalało kilkadziesiąt tysięcy osób. Wśród tych, którzy zginęli za udzielanie pomocy Żydom, była rodzina Ulmów: Józef, będąca w stanie błogosławionym Wiktoria oraz sześcioro ich nieletnich dzieci. Wraz z ukrywanymi Didnerami, Grnfeldami i Goldmanami zostali oni zamordowani w swoim domu w Markowej 24 marca 1944 roku" - głosi sejmowa uchwała.

Przypomniano w niej, że toczy się proces beatyfikacyjny rodziny Ulmów. "Pośmiertnie zostali oni odznaczeni przez Polskę i Izrael, a w 2013 roku na stronie Instytutu Yad Vashem napisano: +Zbrodnia na Ulmach - gdy cała rodzina została zamordowana razem z ukrywanymi Żydami - stała się symbolem polskiej ofiary i męczeństwa podczas niemieckiej okupacji+".

W tym kontekście - podkreślono w uchwale Sejmu - "pojawiające się kłamliwe sformułowania +polskie obozy zagłady+, czy +polskie SS+ wzbudzają największe oburzenie i zasługują na napiętnowanie" i dlatego "konieczne jest nasilenie walki z negatywnymi stereotypami i szkalowaniem Polski, w czym pomoże nowa instytucja".

"Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uznaje, że pamięć o Polakach ratujących Żydów winna stanowić ważną część edukacji publicznej. Wyraża też przekonanie, że będzie ona nie tylko kultywowana w nowo otwartym Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej, ale również w innych placówkach państwowych i samorządowych, w szczególności muzealnych i oświatowych oraz przez organizacje społeczne" - głosi uchwała.

W związku z otwarciem Muzeum w Markowej w uchwale wyrażono uznanie "także dla samorządu województwa podkarpackiego, który poprzez budowę muzeum o ogólnopolskim charakterze pierwszy na tak szeroką skalę upamiętnił to nadzwyczajne bohaterstwo, realizując żywotny interes całego społeczeństwa".

Decyzja o budowie muzeum została podjęta przez Sejmik Województwa Podkarpackiego w 2008 r. Na 500 m kw. odtworzono dom Ulmów i stworzono salę wystawową, wykładową i pracownię naukową. Oficjalne rozpoczęcie budowy nastąpiło 8 października 2013 r. Budowa zakończyła się w I półroczu 2015 r.

Celem muzeum jest upamiętnienie, a także upowszechnienie wiedzy o Polakach, którzy podczas okupacji niemieckiej - mimo grożącej kary śmierci - pomagali ludności żydowskiej skazanej przez III Rzeszę na zagładę.

Pod koniec 1942 r. Józef i Wiktoria Ulmowie dali schronienie ośmiorgu Żydom: Saulowi Goldmanowi i jego czterem synom o nieznanych imionach (w Markowej nazywano ich Szallami), a ponadto dwóm córkom oraz wnuczce Chaima Goldmana z Markowej - Lei/Layce Didner z córką o nieznanym imieniu i Geni/Gołdzie Gruenfeld.

O ukrywaniu Żydów przez rodzinę Ulmów doniósł Niemcom prawdopodobnie tzw. granatowy policjant z Łańcuta. Rankiem 24 III 1944 r. przed dom Ulmów przybyło pięciu niemieckich żandarmów i kilku policjantów. Dowodził nimi por. Eilert Dieken. Najpierw zamordowano Żydów, potem Józefa i Wiktorię, będącą w siódmym miesiącu ciąży. Następnie Dieken podjął decyzję o zabiciu dzieci. Życie straciło 17 osób.

Ulmowie pochowani zostali na cmentarzu w Markowej, zaś Żydzi na cmentarzu w Jagielle, miejscu pochówku 41 innych ofiar Holokaustu z Markowej.

W 1995 r. Wiktoria i Józef Ulmowie zostali uhonorowani pośmiertnie tytułem "Sprawiedliwych wśród Narodów Świata" izraelskiego Instytutu Pamięci Yad Vashem. W 2003 r. w diecezji przemyskiej rozpoczął się ich proces beatyfikacyjny. W 2004 r. odsłonięto w Markowej pomnik, który przypomina o tych bohaterskich ludziach. W 2010 r. prezydent Lech Kaczyński odznaczył ich Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Program uroczystości otwarcia Muzeum Polaków Ratujących Żydów, Markowa, 17 marca 2016

godz. 10.00 Jagiełła – modlitwa żydowska i chrześcijańska na cmentarzu, gdzie spoczywają ciała członków rodzin Didnerów, Grünfeldów i Goldmanów, których zamordowano razem z rodziną Ulmów

godz. 11.30 Markowa – modlitwa chrześcijańska i żydowska przy grobie rodziny Ulmów

godz. 12.00 Markowa – Msza Święta w kościele pw. św. Doroty za dusze śp. Polaków Ratujących Żydów oraz wszystkie ofiary II wojny światowej

godz. 12.00 Łańcut – modlitwa w synagodze w intencji Sprawiedliwych wśród Narodów Świata

godz. 15.00 Muzeum-Zamek w Łańcucie – ceremonia wręczenia odznaczeń państwowych Polakom, którzy ratowali Żydów

godz. 17.30 Markowa – rozpoczęcie głównej uroczystości otwarcia Muzeum Polaków Ratujących Żydów

http://www.polnisches-institut.at/3,1,152,pl,Muzeum_Polakow_Ratujacych_Z...

Ulmowie – Rok Sprawiedliwych” – film dokumentalny o rodzinie Ulmów,
która oddała życie za ukrywanie Żydów – nie otrzyma dofinansowania z
Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej (PISF). Taką wiadomość przekazał
reżyser Mariusz Pilis. „Postanowiliśmy o tym poinformować publicznie,
ponieważ kryteria oceny merytorycznej, jak i uzasadnienia ekspertów
uważamy za zdumiewające i budzące wiele pytań” – napisał Mariusz Pilis.



„Ulmowie – Rok Sprawiedliwych” ma ukazywać bohaterską postawę rodziny
Ulmów z Markowej, która zginęła za to, że ukrywała Żydów. Reżyserem i
scenarzystą jest Mariusz Pilis, za zdjęcia odpowiada Andrzej Laskowski, a
za montaż: Jakub Lada, Marek Klimaszewski i Mariusz Pilis. Autorem
muzyki jest Michał Lorenc.



Wniosek o dofinansowanie filmu dokumentalnego o rodzinie Ulmów z
Markowej na Podkarpaciu autorzy złożyli w marcu. – W historii, którą
znają Polacy, pojawiły się nowe wątki, kierujące bar-dziej akcję filmu w
stronę niemieckiej pamięci historycznej. Film jest już w zaawansowanej
produkcji. Formalnie wniosek został złożony poprawnie (o czym w
pierwszym etapie kwalifikacji poinformowano nas z PISF). Film przepadł w
ocenie merytorycznej, czyli eksperci go odrzucili – poinformował Pilis.




Reżyser zapowiedział, że jeśli będą możliwości odwołania od tej decyzji,
na pewno z nich skorzysta po dokładnej analizie dokumentów z PISF.

Troje ekspertów Instytutu jednogłośnie zaopiniowało wniosek IST Film
Mariusza Pilisa do odrzucenia. Ich zdaniem, podstawowa wątpliwość
dotyczy tego, „że nie wiadomo, na czym twórcy chcą się skupić”. „W
eksplikacji reżyser opisuje, że bohaterem jest rodzina Ulmów, natomiast w
scenariuszu jest także wiele innych wątków, co w tym przypadku sprawia
wrażenie braku zdecydowania, a nie wielowymiarowości tematu. Przeciętne
środki wyrazu – budowa muzeum nie wydaje się ekscytująca
dramaturgicznie, podobnie wątek beatyfikacyjny” – napisali w
uzasadnieniu.



http://www.naszdziennik.pl/polska-kraj/140715,pisf-nie-dofinansuje-filmu-o-rodzinie-ulmow.html

TVP1 emituje "Historię Kowalskich"

ten Gross w tytule.
Nie byłoby lepiej otworzyć zupełnie nowego wątku?
Przepraszam...

kiedy to ciągłość wydarzeń. Gross atakował nie sam, miał zaplecze i zgodę na swoje kłamstwa w PO-PSL-SLD .
Dzisiaj prawda i pamięć wygrywa z kłamstwami Michnika i Grossa.
Prawda wygrywa w Markowej . Prawda o poświęceniu Ulmów i dziesiątkach tysięcy Sprawiedliwych.

Prawda wygrywa w Markowej byłby świetny :)
Ja z powodu tego Grossa wpisywałam nowe wiadomości w innym Twoim wpisie http://blogmedia24.pl/node/62625

zauważyłam :) Jutro zrobię nową notkę z otwarcia muzeum, a te dwie będa załaczone "do archiwum".
Ciężka i długa walka, ale kolejna bitwa wygrana.

piękna wygrana... Ludzi z Markowej, nasza.

Trzeba było tylu lat...
Niezrozumiałe. Niepojęte.

Czeka nas ważny dzień...

Cześć Ich Pamięci!

Prof. Żaryn: Świat nie rozumie, że w polskiej tradycji mieści się poświęcenie dla innych, nawet za cenę własnego życia

"Muzeum Ulmów w Markowej jest ilustracją tego, że Polacy w
warunkach wyjątkowych, nie tylko w czasach II wojny światowej zdobywali
się na heroizm".

Nowe dokumenty: Jedynie Polacy próbowali ocalić prababcię Yaira Lapida od śmierci w obozie Auschwitz

Alianckie samoloty bombardowały wszystko, tylko nie tory do
Auschwitz. Panie Lapid, wygląda na to, że jedynymi, którzy próbowali
ocalić pańską prababcię, byli Polacy…

Gorzkie słowa premiera Morawieckiego: Państwo Izrael prowadzi swoją twardą politykę historyczną, nasi poprzednicy w tej…

"Polskę odbudowali biedni ludzie, dlaczego oni ze swoich dzisiejszych podatków mieliby składać się na roszczenia?"