Do kogo należy mienie zamordowanych Żydów
Maryla, czw., 02/07/2009 - 09:11
Roszczenia. Polska powinna zwrócić majątki bezpotomnych ofiar Holokaustu – domagają się środowiska żydowskie
Władysław Bartoszewski: W Polsce własność obywateli zmarłych bez spadkobierców przechodzi na rzecz państwa
Dawid Peleg: Te pieniądze powinny zostać przeznaczone na pomoc ocalałym z Holokaustu
Takie postulaty zgłoszono podczas zwołanej przez Unię Europejską konferencji poświęconej utraconej żydowskiej własności, która zakończyła się we wtorek w Pradze. Przedstawiciele organizacji żydowskich domagali się, by Polska zadeklarowała zwrot mienia zabitych w Holokauście polskich Żydów, którzy nie pozostawili spadkobierców. Chodzi nawet o kilka miliardów dolarów. Miałyby one trafić do funduszu pomocy ocalałym z Holokaustu.
– Odpowiedziałem w bardzo zdecydowany sposób, że o tym nie może być mowy – mówi „Rz” prof. Władysław Bartoszewski, który reprezentował Polskę na konferencji. – Zgodnie z polskim prawem taka własność przechodzi na rzecz Skarbu Państwa. Jeśli traktowalibyśmy Żydów inaczej, byłaby to dyskryminacja pozostałych obywateli Rzeczypospolitej – dodał.
Do największego sporu doszło podczas ustalania tzw. deklaracji praskiej, dokumentu końcowego konferencji. Strona żydowska chciała, żeby zawarty w niej został apel o zwrot „mienia bezspadkowego”.
Dzięki staraniom polskich negocjatorów w dokumencie ostatecznie przyjęto jednak, że taki zwrot może dotyczyć jedynie „niektórych krajów”.
– Ustaliliśmy tę formułę, gdyż prawo części państw, na przykład Austrii czy Węgier, dopuszcza takie rozwiązanie. W Polsce jest to niemożliwe i wymagałoby zmiany naszego systemu prawnego. Myślę, że przedstawiliśmy to naszym żydowskim partnerom w jasny sposób – powiedział „Rz” Maciej Kozłowski, pełnomocnik MSZ ds. kontaktów ze środowiskami żydowskimi.
Po wprowadzeniu tych zastrzeżeń polska strona podpisała deklarację. Wielu przedstawicieli strony żydowskiej odebrało to jako akceptację takich roszczeń. – Polacy mają prawo uważać, że deklaracja nie dotyczy ich kraju. My mamy jednak nadzieję, że otwiera ona drogę do negocjacji na temat zwrotu własności – powiedział „Rz” Dawid Peleg, szef Światowej Żydowskiej Organizacji na rzecz Zwrotu Mienia.
Żydzi żądają zwrotu majątków przez Polskę
Władysław Bartoszewski, fot. PAP/Radek Pietruszka
PAP
"Rzeczpospolita": Środowiska żydowskie domagają się zwrotu przez Polskę majątków bezpotomnych ofiar Holokaustu.
Takie postulaty zgłoszono podczas zwołanej przez Unię Europejską konferencji poświęconej utraconej żydowskiej własności, która zakończyła się we wtorek w Pradze. Przedstawiciele organizacji żydowskich domagali się, by Polska zadeklarowała zwrot mienia zabitych w Holokauście polskich Żydów, którzy nie pozostawili spadkobierców. Chodzi nawet o kilka miliardów dolarów. Miałyby one trafić do funduszu pomocy ocalałym z Holokaustu.
- Odpowiedziałem w bardzo zdecydowany sposób, że o tym nie może być mowy - mówi "Rz" prof. Władysław Bartoszewski, który reprezentował Polskę na konferencji. - Zgodnie z polskim prawem taka własność przechodzi na rzecz Skarbu Państwa. Jeśli traktowalibyśmy Żydów inaczej, byłaby to dyskryminacja pozostałych obywateli Rzeczypospolitej - dodał.
http://wiadomosci.onet.pl/2001234,11,1,1,item.html
Rząd za dużo obiecuje Żydom
Deklaracja dotyczy mienia, którym rząd polski obecnie nie ma prawa rozporządzać
Polityczna deklaracja średniej rangi przedstawiciela polskiej dyplomacji, dotycząca ewentualnego rozdysponowania mienia pożydowskiego pozostałego po ofiarach niemieckich mordów w Polsce, nie ma prawnego znaczenia.
Jej realizacja wymagałaby poważnych decyzji polskich władz, w tym zmian ustawowych. Na dodatek trudnych do pogodzenia z dotychczasowym (i tradycyjnym) porządkiem dziedziczenia.
Porządek ten polega na tym, że jeśli zmarły nie zostawił krewnych odpowiednio bliskiego stopnia (ani ważnego testamentu), spadek przypada państwu, którego zmarły jest obywatelem.
Polscy Żydzi byli obywatelami polskimi, a ponieważ najczęściej zostały wymordowane całe ich rodziny, spadek przypadał państwu polskiemu.
Nawet gdyby poszerzyć teraz krąg uprawnionych do spadku o dalszych krewnych, to takie zmiany skutkują tylko na przyszłość.
Bo przy dziedziczeniu decyduje prawo spadkowe w chwili śmierci spadkodawcy, a nie np. po 65 latach.
Zasady te dotyczą w Polsce wszystkich obywateli, niezależnie od narodowości, a więc także ofiar wojny narodowości polskiej.
Gdyby jednak polski rząd zdecydował się na jakąś formę zadysponowania spadkami po ofiarach II wojny światowej (które fizycznie i całkiem legalnie są już zwykle w nowych rękach), to taki akt zadośćuczynienia musiałby obejmować wszystkich jej obywateli, także Polaków, ale i Niemców, którzy nie dopuścili się przestępstw. Nie mógłby dzielić korzystających z nowej regulacji wedle kryterium narodowościowego.
Taki akt musiałby mieć rangę ustawy albo umowy międzynarodowej, która wymagałaby zgody (ustawowej) parlamentu i ratyfikacji przez prezydenta.
Pojawi się wówczas kolejna istotna kwestia: kto miałby być beneficjentem ewentualnej zmiany – jeśli nie krewni zmarłych, choćby dalecy?
Z prawnego punktu widzenia praska deklaracja dotyczy mienia, którym rząd polski nie ma prawa obecnie rozporządzać.
Z perspektywy międzynarodowej będzie ona argumentem, by domagać się od polskiego rządu ustawy o zadośćuczynieniach dla Żydów.
Spadki dla ocalałych?
Spór o deklarację - Izrael: historyczny sukces. Polska: Nie będzie zwrotu mienia
Likwidacja getta w Warszawie w 1943 roku
Podczas unijnej konferencji w Pradze poświęconej utraconej żydowskiej własności panowała napięta atmosfera. Polska delegacja, na czele której stał Władysław Bartoszewski, znalazła się pod silną presją. – Choć formalnie gospodarzem byli Czesi, imprezę zdominowała grupa amerykańskich prawników wynajętych przez organizacje żydowskie – mówi “Rz” Bartoszewski.
Ci starali się skłonić Polskę do deklaracji w sprawie zwrotu mienia polskich Żydów, którzy nie zostawili spadkobierców. Zgodnie z polskim prawem ich własność, tak jak własność wszystkich innych obywateli, którzy umarli bezpotomnie, przeszła na rzecz Skarbu Państwa. Żydzi chcą zaś, żeby pieniądze bezpotomnych ofiar zostały przelane na konto specjalnej fundacji, która zajmowałaby się pomocą ocalałym z Holokaustu, działalnością edukacyjną i upamiętnianiem Zagłady.
Polska nie chce jednak łączyć tych spraw z kwestiami spadkowymi. – Ocalałym pomagamy poprzez normalne świadczenia socjalne. Na działalność edukacyjną i upamiętnianie Zagłady przeznaczamy spore sumy z budżetu. Warto tu wspomnieć choćby o budowie Muzeum Żydów Polskich – mówi Maciej Kozłowski z MSZ.
Polscy negocjatorzy przeforsowali więc w deklaracji praskiej – dokumencie końcowym konferencji – zapis, że zwrot mienia bezspadkowego możliwy jest tylko w “niektórych krajach”.
Mimo to cytowani przez gazetę “Haarec” członkowie izraelskiej delegacji podkreślali, że przepisy panujące w Polsce akurat w tej sprawie powinny zostać zawieszone ze względu na wyjątkowość Holokaustu.
A Polski podpis pod deklaracją odebrali jako przyzwolenie na takie postulaty.
– Ta konferencja jest wielkim historycznym sukcesem Izraela. Osiągnęliśmy wszystkie cele, jakie sobie stawialiśmy. Choć dokument nie jest wiążący prawnie, wyznacza pewną normę – powiedział gazecie “Haarec” Reuven Merhav, który stał na czele izraelskiej delegacji.
Roszczenia w sprawie zwrotu mienia bezspadkowego popierają mieszkający w Izraelu ocalali z Holokaustu. Wielu z nich jest w złej sytuacji finansowej i takie pieniądze bardzo by im się przydały. – Przydały? To za słabe słowo. Ci ludzie tych pieniędzy potrzebują, żeby móc godnie przeżyć ostatnie kilka lat, które im zostało – mówi “Rz” Zew Factor, przewodniczący Fundacji na rzecz Pomocy Ocalałym z Holokaustu w Izraelu.
Sam jest ocalałym z Zagłady. Urodził się w Łodzi w 1926 r., był więźniem KL Auschwitz. – Polska to rycerski naród, mam nadzieję, że pomoże potrzebującym. Z każdym dniem tych ludzi ubywa. Podczas Holokaustu w brutalny sposób wymordowano miliony Żydów. Nieliczni, którzy przeżyli, stracili wszystko. Powinni teraz otrzymać choć część pieniędzy, które niegdyś należały do ich współbraci – podkreśla Factor.
Polacy zdecydowanie odrzucają takie argumenty. – Zamordowani w Holokauście byli przede wszystkim polskimi obywatelami. Organizacje, które dziś chcą rozporządzać ich pieniędzmi, podczas wojny nawet nie istniały – mówi polski dyplomata chcący zachować anonimowość.
- Zaloguj się, by odpowiadać
Etykietowanie:
2 komentarze
1. Polacy mają prawo uważać, że deklaracja nie dotyczy ich kraju. M
Maryla
------------------------------------------------------
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
2. Żydzi