"Może ci, co zginęli pod Smoleńskiem, po to zamknęli oczy, byśmy otworzyli oczy. Istnieje tendencja, ażeby już w końcu był jeden dzień bez Smoleńska, potem jeden tydzień bez Smoleńska, a potem?" ks.  Feliks Folejewski

10 kwietnia  minie trzeci rok od katastrofy w Smoleńsku, w której zginęli wszyscy pasażerowie i załoga samolotu Tu-154M nr 101.

Ogłaszając Specjalny Dzień na Blogach w 2010 roku, chcieliśmy przede wszystkim podjąć próbę wspólnego uczczenia pamięci ofiar i zamanifestowania naszej solidarności z ich rodzinami.
Co miesiąc, od trzech lat domagamy się natychmiastowej i oficjalnej decyzji organów naszego państwa w sprawie wzniesienia pomnika przed Pałacem Prezydenckim w miejscu krzyża.

Zwracamy się do tych, którzy mają wpływ na wyjaśnienie tragedii smoleńskiej - zarówno rządzących, członków komisji powołanych do wyjaśnienia okoliczności tego zdarzenia, jak i wszelkich śledczych - o wzmożenie wysiłków w celu dotarcia do prawdy.

Niech dziesiąty dzień każdego miesiąca w okresie żałoby i do momentu odsłonięcia pomnika, upamiętniającego wydarzenia z kwietnia br., w miejscu krzyża postawionego przez polską, patriotyczną młodzież, będzie dniem modlitwy, refleksji, pamięci, dobrych wspomnień o tragicznie zmarłych i powagi na naszych blogach.

Blogerzy, 10 kwietnia w Warszawie i na uroczystościach w całej Polsce, spotkajmy się pod tym transparentem.

Do zobaczenia na Krakowskim Przedmieściu.

10 kwietnia 1940 - 10 kwietnia 2010

To miał być prawdy dzień, o który wołał katyński las.
Na pokład weszło wielu, aby o zbrodni wiedział świat.
Ostatnie słowa, rozmowy, za chwilę trzeba zapiąć pas,
i nagle - huk - pękło niebo i jeden krzyk- giniemy!

Kolejny kwiecień w naszych dziejach, już na wieki zostawi ślad.
Najsmutniejsza polska wiosna, nad nią zimna smoleńska mgła

Prezydencie, na przekór czasom, przypominałeś o tym, że,
Bóg, honor i Ojczyzna Rzeczpospolitej to święta rzecz.

Panie Prezydencie, Przyjacielu !
tylko prawda ważna jest,
Zginąłeś za Nią, za Niepodległą,
nie zmieni tego zdrajców szept.

Tak polecieli po śmierć na wschód, wybrańcy losu okrutnego,
tam dołączyli do żołnierzy z tysiąc dziewięćset czterdziestego.

Błogosławieni sprawiedliwi, już nasycili Bogiem się ,
Pozostawili nam testament, Trzeba wypełnić jego treść.

Panie Prezydencie, Przyjacielu !
tylko prawda ważna jest,
Zginąłeś za Nią, za Niepodległą,
nie zmieni tego zdrajców szept.

Jarosław Paczyński/ Kery Band

"Pamiętamy o was, panie prezydencie z małżonką, panie pośle Edwardzie, panie ministrze Januszu, księże pułkowniku Janie, pamiętamy także o wszystkich, którzy byli z wami, dali świadectwo. Wiemy, że po Wielkim Piątku jest Wielka Niedziela, po śmierci z Chrystusem – zmartwychwstanie w Chrystusie. Zło nie jest wszechmocne i wieczne. Polska niepodległa pamięta o tych wszystkich, którzy za nią cierpieli i umierali." abp Stanisław Budzik.

„Katyń 2010"

Nie chciałem o was śpiewać, nie chciałem wam pisać wierszy.

Lecz śmierć przerwała ten lot: w dzienniku lot numer sto pierwszy.

I przyszła ta czarna wiadomość:"Lot orłów przerwany we mgle!"

A dalej już tak nierealnie. To skrzydło...Jakby we śnie.

Zamknięci w powietrznej łodzi, jak ptaki, w niebieskiej toni

Lecieli do nieba dwoma rzędami, nasi biało-czerwoni.

Frunęli nad tą ziemią, która krwawi jak rana w głowie,

Bo w jej głębi, na wiecznej warcie, stoją polscy synowie.

"Teraz , pół wieku później! Rano z okazji święta

Polska przysyła wam chłopcy, Wspaniałe Polskie Orlęta!"

I na pewno, tam w górze, gdzie wszystko co polskie - święte

Spotkacie się na apelu z Nimi i naszym Prezydentem.

Choć nie zginęła dziś Polska, bo Polska nigdy nie zginie...

To skrawki serc i ducha - poległy w rosyjskiej gęstwinie.

I jak ten zepsuty zegar, czas nam przystanął skrycie,

I jak husaria, skrzydłami świecą, na Krakowskim Przedmieściu znicze!

Ojczyzna dziś po was płacze! Gra dla was Chopin walce!

Mokre są moje oczy i myśli, zimne są wasze palce.

I zapamiętają na wieki - przyszłe - to wiem - pokolenia,

Że w czarnych skrzynkach Katynia zamknęły sie polskie marzenia.

I zapamięta na wieki - przyszłość - dla sensu polskiego istnienia,

Że w czarnych skrzynkach Katynia zniknęły dwa pokolenia.

12 kwietnia 2010

Andrzej Janeczko

O. Pelanowski OSPPE: Znak Katynia, znak Smoleńska (czerwiec 2010)

(...)Każda prawda wcześniej czy później wyjdzie na jaw. Każda ukryta przed Bogiem. Każda oprócz tej, którą ukryliśmy w tym, który jest DEUS ABSCONDITUS!

Siedemdziesiąt lat temu w Katyniu zamordowano tysiące ludzi i przez dziesięciolecia starano się o tym nie mówić. Najpierw wykopano zmasakrowane trupy, później przez wiele lat nikt nie chciał się do tego przyznać. Nie obwiniam o zbrodnie żadnego narodu, ale ludzi opętanych pewną ideologią: komunistów i faszystów. Jedni i drudzy zaznaczyli się tym samym piętnem: nienawiścią do krzyża. Oni też usuwali krzyże nawet ze szkół. A kiedy już nie było krzyży w szkołach, pojawiły się ich tysiące, miliony na cmentarzach, w obozach zagłady, lasach, na polach bitewnych i ulicach. Czy to do nas nie przemawia? Kiedy usuwamy krzyż, nic nas nie obroni przed wzajemnym krzyżowaniem! Kiedy usuwamy krzyże, usuwamy też Ciało i Krew Chrystusa, usuwamy Jego głos i Jego Życie wieczne – a wtedy jesteśmy bezbronni wobec ducha śmierci. Wtedy śmierć szaleje, zaskakuje, przeraża, wpada w nasze życie bez zapowiedzi, prześladuje i spada jak grom z jasnego nieba. Kiedy żyjemy w Chrystusie, w cieniu Jego krzyża, śmierć jest ograniczona, może przybyć do nas w chwili, gdy na nią jesteśmy nie tylko przygotowani, ale też przed nią zabezpieczeni na tyle, by nie była czymś ostatecznym. Dotyka naszego życia fizycznego, ale Duch Boga, tak jak wzbudził Jezusa, wzbudzi i nas.

Nie jestem gazecianym intelektualistą i nie będę się wykłócał o miejsce na cmentarzu. To jest żałosne, wyczuwa się w tym odór nekrofilii, gdy słyszy się te ciągłe kłótnie o to, gdzie i kogo należy pogrzebać. Jestem kaznodzieją i moim obowiązkiem jest prorokować, czyli przekonywać o miłości Boga, ale też ostrzegać przed nienawiścią sił ciemności. I cóż ja widzę?

Jeśli w naszym świecie ginie tak wielu wartościowych ludzi, nagle, w miejscu tak symbolicznym, w dniach tak znamiennych, to oczywiście myślę najpierw o skrywanej przez 70 lat prawdzie. Wiemy dobrze, że wreszcie cała Rosja obejrzała film Andrzeja Wajdy Katyń. Teraz wreszcie już wszyscy wiedzą. Prawda wyszła na jaw, a prawda o śmierci zmienia ludzkie życie niezwykle trwale – znamy to nie tylko z życia, ale i z wielkiej literatury, weźmy choćby przykład Pierre’a z powieści Wojna i pokój Lwa Tołstoja. W obliczu śmierci w człowieku ujawnia się to, co w nim najistotniejsze.

Wiem, że istnieją nieludzkie siły, które pragnęłyby nie tylko niezgody, ale nawet nowej wojny, nienawiści i krwi, śmierci i gwałtów. Polacy ponieśli straszną ofiarę w czasie ostatniej wojny, okropną zbrodnią była zbrodnia holocaustu na narodzie żydowskim, przerażenie ogarnia człowieka, gdy pomyśli, ilu Niemców zginęło w imię wiary w jednego opętanego człowieka, ale trzeba też pamiętać, że najbardziej wycierpiał od reżimu komunistycznego i faszystowskiego naród rosyjski. Liczby mówią za siebie – Rosjan zginęło najwięcej i to nie od kul nazistów, ale co najgorsze, samych Sowietów. Zawsze kiedy obce państwa chciały wymazać Polskę z mapy Europy, traciły na tym o wiele więcej. Ale to nie narody są winne, tylko ideologie, które są substytutem religii. Tam, gdzie nie ma wiary w Boga, wkracza zwyrodniała wiara w człowieka. Czy to nie przedziwne, że zarówno swastyka, jak i sierp i młot były jakimś wynaturzeniem krzyża, jego oszukańczym surogatem? Przyglądając się formie tych znaków, nie sposób nie zauważyć, że nawiązują swym kształtem do krzyża. Obydwie ideologie zbudowane były na kłamstwie propagandy, która miała zastąpić DOBRĄ NOWINĘ chrześcijaństwa.

Wiemy już dzisiaj bardzo dobrze, że na wzór ołtarza Zeusa, który został przeniesiony z Pergamonu i zrekonstruowany w 1930 roku w Berlinie, zostało wykonane mauzoleum Lenina na Placu Czerwonym w Moskwie. Nie byłoby może w tym nic szczególnego, gdyby nie to, że Apokalipsa św. Jana nazywa ołtarz pergamoński tronem szatana (w całej Biblii to określenie pojawia się tylko w tym miejscu). Stoją więc te dwie budowle jak dwie wieże Mordoru (a Polska ściśnięta między nimi) i sieją zniszczenie do dziś.

Życie zwycięży

Apostołowie wychodzą z więzienia zawsze w obecności anioła. Jezus wychodzi z grobu, jak prawda wychodzi na jaw! Przepłacono żołnierzy, by mówili o wykradzeniu ciała, ale prawda wcześniej czy później przelicytuje każde kłamstwo. Siedemdziesiąt lat skrywano prawdę o Katyniu i teraz nie da się jej już ukryć. Może kiedyś poznamy prawdę o katastrofie w Smoleńsku? Na tym świecie jest to raczej tak niepewne, jak ujawnienie prawdy o tym, kto doprowadził do spalenia na stosie Joanny D’Arc."(..)

Cui bono Foxx 11/04/2010

Nie będę stawiał "kropki nad i", chcę tylko nakreślić listę politycznych konsekwencji tego, co się dzisiaj wydarzyło.

Obowiązki prezydenta, jako marszałek Sejmu, przejmuje B. Komorowski. Na kilka miesięcy przed wyborami, w których zamierza ubiegać się o ten urząd (i które w tych okolicznościach będą przyspieszone), wreszcie uzyska dostęp do aneksu do raportu z likwidacji WSI, którego zawartość tak go niepokoi, że próbował dokument ten zdobyć nielegalnie (druga część tekstu), we współpracy z człowiekiem, o którym miał informacje, iż ma związki z rosyjskim wywiadem. W tym miejscu warto przypomnieć jakie działania podjęła aktualna koalicja natychmiast po przejęciu władzy oraz jej niejednoznaczne zabiegi wokół zlikwidowanych WSI.

Zginęli główni dowódcy Wojska Polskiego. Zginął szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego, szef NBP (w okresie ostrego sporu o przekazanie "zysku" NBP do budżetu, czyli próbie realizacji przez rząd D. Tuska pomysłu A. Leppera)... No i zginął szef IPN na chwilę przed skrajnym uzależnieniem Instytutu od większości sejmowej.

Czy wyłania się z tego jakaś "teoria spiskowa"? Nie wiem, nie znam się. Mogę napisać jedno - ludzie z WSI wrócili. Cui bono?

A prezydent Miedwiediew wystąpił z "orędziem do Polaków", z którymi "cały naród rosyjski łączy się w bólu po śmierci prezydenta Lecha Kaczyńskiego". Wcześniej, razem z prezydentem Putinem się modlili (!) za ofiary katastrofy. Takiego przełomu w "stosunkach polsko-rosyjskich" nie było chyba od '89.

Seremet o śledztwie smoleńskim: Raport Millera nie może zastąpić ustaleń prokuratury

Będzie wniosek o przedłużenie śledztwa do października 2013 r, to wniosek o przedłużenie śledztwa na dalsze sześć miesięcy. (...) Wojskowa Prokuratura Okręgowa w Warszawie wszczęła śledztwo już w dniu tragedii: 10 kwietnia 2010 r. Jest ono prowadzone w sprawie "nieumyślnego sprowadzenia katastrofy w ruchu powietrznym, w wyniku której śmierć ponieśli wszyscy pasażerowie samolotu Tu-154 Sił Powietrznych RP, numer boczny 101, w tym prezydent RP, pan Lech Kaczyński oraz członkowie załogi".

Trzy lata to nie jest okres, który budziłby niepokój. Wydaje mi się, że ocena krytyczna jeśli chodzi o długość tego postępowania jest nietrafna. Już niebawem opinia publiczna dowie sie, jaki jest efekt tych badań. Przede wszystkim to, czy ustalenia biegłych wskazują, że skrzydło rzeczywiście zetknęło się z tym drzewem i oderwało się na skutek tego uderzenia" - mówił prokurator generalny. Śledztwo nie skończy się dopóty, dopóki nie zostanie opracowana kompleksowa opinia przez biegłych, oni decydują, czy zajmą się wyjaśnieniem przyczyn katastrofy. (...) Raport Millera nie może zastępować ustaleń prokuratura, prokuratura nie może się nim zasłonić. Biegli biorą pod uwagę raport, ale dokonują własnych ustaleń. Zakres badań prokuratorów jest szerszy, jak na przykład naoczne badanie brzozy i cząstek w niej tkwiących.

Prokurator generalny zaznaczył, że nadal wojskowi prokuratorzy oczekują na niektóre materiały z Rosji związane ze smoleńskim lotniskiem. - Wciąż ponawiamy i gatunkowo wymieniamy te dokumenty, które są nam potrzebne. To są dokumenty związane z pracą obsługi lotniskowej, zakresem ich obowiązków i pracą urządzeń tamtejszego lotniska - mówił Seremet. Prokuratorzy wojskowi czekają także m.in. na zleconą w sierpniu 2011 r. całościową opinię zespołu biegłych dotyczącą tragicznego lotu z 10 kwietnia 2010 r.

Ostatnio Instytut Ekspertyz Sądowych w Krakowie poinformował prokuraturę, że opinia fonoskopijna dotycząca zapisów rozmów z wieży smoleńskiego lotniska m.in. z członkami załogi Jaka-40 ma być przygotowana do końca tego roku. Przygotowane przez biegłych opracowanie dotyczące nagrań z wieży będzie miało także znaczenie dla głównego śledztwa dotyczącego katastrofy smoleńskiej i zostanie włączone do jego materiałów.

Rosjanin o katastrofie smoleńskiej: Czego, wy, Polacy, wciąż od nas chcecie 

Katastrofa smoleńska to dla Rosji kwestia zamknięta. Wszystko już zostało wyjaśnione. U nas nie rozumieją, dlaczego Polacy wciąż do tego wracają - mówi Fiodor Łukjanow, przewodniczący bliskiej Kremlowi Rady Polityki Zagranicznej i Obronnej

Wacław Radziwinowicz: Jak pan ocenia dzisiejsze podejście Rosji do katastrofy smoleńskiej?

Fiodor Łukjanow*: Szczególnie wnikliwie się temu problemowi nie przyglądam. Dla Rosji to kwestia zamknięta, wracanie do niej nie ma sensu. Według Moskwy wszystko już zostało wyjaśnione. U nas nie rozumieją, dlaczego Polacy wciąż do tego wracają, wychodzą z kolejnymi żądaniami, nie rozumiemy, czego od nas chcą.

Ale kiedy w Polsce pojawia się kolejna obłędna teoria o zamachu na samolot
przygotowanym wspólnie przez Donalda Tuska i Władimira Putina, sztucznej
mgle, helu nad lotniskiem, śladach dynamitu na wraku, media moskiewskie
robią wokół tego szum i mniej lub bardziej otwarcie natrząsają się z
"nieadekwatnych" Polaków.

- Przyzna pan, że te coraz to nowe teorie spiskowe poważnie nie wyglądają.

Dla nas postawa władz rosyjskich też nie jest zrozumiała. Brak postępu w kwestii przekazania wraku samolotu prezydenckiego drażni sporą część naszego społeczeństwa.

- Dostaniecie przecież ten wrak prędzej czy później.

Czemu nie prędzej?

- A po co się spieszyć? U nas rzeczywiście nie rozumieją temperatury tego, co się u was dzieje, nastrojów społecznych. Przyjmują, że skoro dla nas sprawa katastrofy smoleńskiej jest wyjaśniona i zamknięta, to i inni powinni podchodzić do niej tak samo.

Pełzający zamach posmoleński

Smutne jest to wszystko podwójnie. Smuci sama tragedia smoleńska i śmierć Prezydenta i wybitnych synów polskiego narodu, ale smuci też ta polityka zakłamania, prowadzona po katastrofie. Smuci i prowokuje dramatyczne pytania – co maja na sumieniu niektórzy z obecnie rządzących, skoro zachowują się jak strażnicy kłamstwa i drwią z każdej próby wyjaśnienia okoliczności tragedii, inne niż traktowane jak wyrocznia tezy rosyjskiego raportu. Dlaczego oddali całe śledztwo w rosyjskie ręce, dlaczego kłamali w sprawie przekopania ziemi i sekcji zwłok, dlaczego przeszkadzał amerykański ekspert podczas autopsji zwłok, dlaczego im przeszkadza smoleńska pamięć, dlaczego nie chcą pomnika, dlaczego przeszkadzał im smoleński krzyż na Krakowskim Przedmieściu.?

Musimy się przygotować, by  jak najgodniej uczcić bolesną rocznicę tragedii smoleńskiej. Niech jak najwięcej z nas przyjedzie tego dnia do Warszawy, niech ci strażnicy kłamstwa zobaczą i niech cały świat zobaczy, że ta narodowa tragedia nie jest nam obojętna i że kłamstwami nie złamie się polskiego ducha. I nie ustawajmy w dążeniu do prawdy, która potrzebna jest nie tylko dla poznania przeszłości, ale przede wszystkim dla umocnienia nas jako narodu w przyszłości.

Janusz Wojciechowski

10 KWIETNIA 2010 r.

Bronisław Komorowski

O godz. 8.59 zadzwonił szef MSZ Radosław Sikorski z informacją, że doszło do wypadku prezydenckiego samolotu, ale nie wie, z jakim konsekwencjami. Potem - jak relacjonowali Komorowscy - usiłowali się dowiedzieć czegoś z radia, bo na wsi nie mają telewizora. Po kilku minutach znów zadzwonił minister spraw zagranicznych.

- Pierwszą moją myślą po telefonie Radka Sikorskiego była konstatacja, że sytuacja opisana w konstytucji to nie żadna teoria, tylko absolutnie dramatyczna rzeczywistość. I dotarło do mnie, że jest źle, bardzo źle. I że w tragicznej dla Polski sytuacji muszę przejąć odpowiedzialność za państwo - powiedział Komorowski.

I dodał: - Zadzwoniłem do ministra Czapli, szefa Kancelarii Sejmu. Miałem do niego trzy pytania. Pierwsze: czy konstytucyjny zapis jest wystarczająco precyzyjny i nie budzi żadnych wątpliwości? Drugie: w jakiej formule i jakie działania trzeba podjąć dla potwierdzenia wykonania tego punktu konstytucji. Oraz trzecie: jaki zakres uprawnień prezydenta mam obejmować?

Zadzwoniłem do Stanisława Kozieja. Profesor, generał. Z nadzieją, że mi nie odmówi. Zaproponowałem mu stanowisko przewodniczącego Biura Bezpieczeństwa Narodowego.

Zaprosiłem ministrów z Kancelarii Prezydenta na rozmowę. Przyszło czterech: pani Borys-Szopa, Andrzej Duda, Maciej Łopiński i pani Małgorzata Bochenek. Usiedliśmy w moim gabinecie przy okrągłym stole. Trudna rozmowa, dla nich i dla mnie. Poinformowałem, że z mocy konstytucji przejąłem odpowiedzialność także za Kancelarię. Przedstawiłem im Michałowskiego. Powiedziałem o nominacji Kozieja.

Minister Duda zanegował pana prawo do prezydentury?

B.K.: Nie w rozmowie ze mną. Wypowiadał się chyba w mediach. Że bez aktu zgonu prezydenta nie powinienem przejmować jego obowiązków.

A.K.: Czyli przez co najmniej kilka dni Polska miała zostać bez głowy państwa.

B.K.: On widocznie uważał, że powinienem czekać na rosyjski akt zgonu. To było dla mnie nieprawdopodobne. Bo co by to oznaczało? Że państwo rosyjskie zadecyduje, kiedy nastąpi w Polsce rozwiązanie kryzysowej sytuacji? Nie rozumiem tej logiki. Dla mnie ważniejsze było oświadczenie o śmierci prezydenta polskiego ambasadora i polskiego ministra spraw zagranicznych.

Prezydent Miedwiediew o tym wiedział?

B.K.: Nie sądzę.

Bo zadzwonił do pana.

B.K.: Z kondolencjami, rozmawiałem z nim. Zapowiedział, że przyjedzie na pogrzeb Lecha Kaczyńskiego. A po kilku godzinach przysłał mi depeszę kondolencyjną, w której jedyną osobą wymienioną z nazwiska, która zginęła wkatastrofie, był prezydent RP Lech Kaczyński. Pan Duda miał dowód.

http://www.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta/

Edmund Klich na podkomisji do spraw transportu lotniczego 06 maja 2010 r.

Rozpocznę  od pierwszej informacji, o której – jak większość pewnie z państwa – dowiedziałem się o katastrofie z mediów. Nawet dzwonił jeszcze syn. Mówi: tato czy wiesz, co się dzieje? Włączyłem TVN 24, widzę, co się dzieje, w związku z tym natychmiast zacząłem się pakować i jadę do Warszawy, bo wiedziałem, że już może być problem prawny. Dlaczego? Dlatego, że samolot jest samolotem – był – samolotem lotnictwa państwowego. Załoga była wojskowa. W związku z tym dotyczy to lotnictwa państwowego, którego nie obejmuje załącznik 13 do konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym.

Tak gdzieś  w połowie drogi, chyba w rejonie Garwolina, bo ja mieszkam w Dęblinie i na weekendy jeżdżę do Dęblina, w tygodniu czy jak potrzeba to mieszkam w Warszawie, także nie ma jakiegoś problemu tutaj dojazdu, szybkości na miejsce wypadku czy coś. W połowie drogi dostałem telefon od pana Aleksieja Morozowa, to jest obecnie przewodniczący Komisji Federacji Rosyjskiej, zastępca pani Anodiny – szefowej Mieżnonarodnej Awiacionnej Komisji… Komitetu, to znaczy Międzynarodowego Komitetu Lotniczego. Dlatego, że ten Komitet ma większe zadanie niźli badanie, a badanie prowadzi w dwunastu krajach byłego Związku Radzieckiego, to znaczy wszystkich oprócz Państw Bałtyckich.

On zadzwonił  i powiadomił mnie, że jest katastrofa w Smoleńsku i traktuje to jako telefoniczne powiadomienie, natomiast formalne będzie później. I było od razu pytanie o procedury, według jakich będzie ten wypadek badany. On zaproponował załącznik 13 do konwencji, bo myślę, że i według jego wiedzy, i ówczesnej mojej wiedzy, to jest jedyny dokument, który podpisała i strona polska, i Federacja Rosyjska jako konwencję chicagowską tak zwaną z ’44 roku.

Ja wtedy nie wypowiedziałem się jednoznacznie, ale też sądziłem, że to będzie jedyne rozwiązanie, to znaczy rozwiązanie, które ma jasne zasady prawne.

Po przyjeździe do ministerstwa – już pan minister Grabarczyk na mnie czekał  – zgłosiłem się do gabinetu pana ministra i też ten pogląd wyraziłem, że tu chyba aneks 13 jest takim dokumentem, gdzie obydwie strony mają określone procedury, jest to już jasne, to są zasady międzynarodowe.

Pan minister Grabaczyk poprosił mnie o ten załącznik właśnie. I przedstawiłem. Ja wiedząc, że pewnie będzie szybki wyjazd, przygotowałem się do wyjazdu. Tak trochę jednym okiem oglądałem TVN 24, bo wiadomości leciały cały czas. I dostałem informację gdzieś o godzinie 14.50, że mam udać się do samolotu i mam lecieć do Smoleńska z panem premierem Tuskiem. Ale byłem trochę wcześniej i był pierwszy samolot Jak-40. I poproszono mnie – byłem na liście pana premiera Tuska tego samolotu, który potem okazał się embraerem linii cywilnych i leciał do Witebska, bo nie mógł lądować w Smoleńsku jako cywilny. I dobrze, że poleciałem tym pierwszym. Ze mną poleciał te kolega z komisji – Targalski, który latał na samolotach tych Tu-154, był w tym pułku, także nawet mógł rozpoznać przy przesłuchaniu rejestratorów głosy pilotów, bo to też jest ważne w tych procedurach.

Przybyliśmy na miejsce wypadku, no tam była procedura – my nie mieliśmy wiz więc trochę nas tam przetrzymano, jakieś wypełniania dokumentów, w każdym razie przybyliśmy gdzieś około chyba 20.00 – ciemno już było – na miejsce samego zdarzenia. Tam służby działały już bardzo mocno. I tam na miejscu zostałem powitany właśnie przez tego pana Morozowa i przez szefową MAK-u panią Anodinę.

Poproszono mnie o zobaczenie rejestratorów, to nie są czarne tylko pomarańczowe, gdzie były, w jakim stanie i pan Morozow powiadomił mnie, że rejestratory natychmiast polecą do Moskwy i prosi, żebym wyznaczył dwóch specjalistów: jednego pilota i inżyniera. Pilotem to był oczywiście pan Targalski, a inżynierem pan z Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych, ale szef tego Instytutu, który też z nami leciał powiedział, że w samolocie premiera jest lepszy specjalista. I tak żeśmy czekali czy zdążą przylecieć. Okazało się, pomimo że lądowali w Witebsku, te formalności były chyba szybciej załatwione, gdzieś po dwóch godzinach, dwóch i pół ten specjalista znalazł się i natychmiast wieczorem jeszcze w nocy poleciał do Moskwy. No, na tym ten dzień tam się skończył. Zawieziono nas do hotelu.

Następny dzień  w godzinach – myśmy tam pewne robili działania typu dokumentowanie miejsca, zdjęcia, co na początku wiadomo, że najlepiej uchwycić jest te pierwsze efekty, żeśmy tam podchodzili też przed jeszcze to miejsce zdarzenia z tymi kolegami, co byli –w godzinach popołudniowych jeszcze nie było wiadomo właściwie, jakie będą procedury dokładnie. W godzinach popołudniowych przybyła duża delegacja wojskowa, to znaczy z Inspektoratu MON do spraw bezpieczeństwa lotów, około dwudziestu kilku osób.

Ja oczywiście, który na początku kierowałem całością, bo czułem się odpowiedzialny, że ktoś musi tutaj objąć i te sprawy organizacyjne załatwiałem, tam dużo ich nie było, przekazałem całość spraw panu Mirosławowi Grochowskiemu – pułkownikowi, szefowi tego Inspektoratu i on zaczął przygotowywać się do działań. Wtedy jeszcze nie było żadnego spotkania. Spotkanie z komisją rosyjską, to znaczy można powiedzieć tak: z czapką – z kierownictwem komisji rosyjskiej – było kolejnego dnia to znaczy już w poniedziałek. I układ był na tym spotkaniu taki: szefem komisji rosyjskiej był pan generał – już zapomniałem, bo później on przestał pełnić tę funkcję, więc nie chciałbym nazwiska przekręcić, mam wizytówkę, mam tę informację zapisaną, jego zastępcą był Morozow. I identycznie z naszej strony szefem był Grochowski, ja byłem jego zastępcą. Bo ja mu powiedziałem, jeśli chcesz, ty nie znasz, jeśli to będzie procedowane do tego aneksu 13 ja znam ten aneks dobrze. Ponieważ wojsko nie działa według tego załącznika, więc on przystał na to, że ja będę jego zastępcą, wsparciem. I tam od razu wyszła sprawa liczby akredytowanych. Pan płk Grochowski poprosił, żeby akredytowano ze strony polskiej siedmiu przedstawicieli. No to jest oczywiste niezgodne z załącznikiem, bo załącznik 13 jasno mówi, że – przepraszam, bo to tak się nie powinno mówić, załącznik nie mówi, ale tak kolokwialnie trochę, żeby…, wiadomo o co chodzi, prawda – że może być jeden pełnomocny akredytowany i w tym załączniku jest również napisane, że doradców – tam jest opisane, że to są doradcy, ale często używa się formy eksperci, bo w zasadzie to są eksperci, którzy doradzają temu akredytowanemu, bo on przecież nie może się znać na silnikach, płatowcach, rejestratorach i innych urządzeniach więc ma tych doradców swoich. Często mówi się eksperci.

No i Rosjanie, strona rosyjska nie bardzo chciała przystać ze zrozumiałych względów. ja wtedy podniosłem sprawę, że – właściwie oni też już nie procedują zgodnie z załącznikiem 13, bo jeśli chodzi o załącznik 13, to raczej wskazanie jest, że powinien być ktoś ze strony cywilnej, z komisji cywilnej. No i na tym się zakończyło to spotkanie.

W kolejny dzień  – to był poniedziałek – a i kolejny dzień  godzina 13.00, tj. wtorek, trzynastego – przepraszam – o godzinie 12.00 podchodzi do mnie pan Morozow i mówi: pan premier Putin zaprasza, no nie mówi się pan w języku rosyjskim tylko jest wy czy ciebie, no jest to taka forma, jak w angielskim, mówi zaprasza ciebie na konferencję prasową do Moskwy na trzecią. Ja mówię, jak na trzecią? Przecież jest dwunasta. Chyba że jakiś samolot, może przelecę się jakimś Tu-22 albo coś i to wtedy można, prawda? Wszystko możliwe jest, szczególnie w tak mocnym państwie. No i od razu zadzwoniłem do pana ministra Grabarczyka, bo coś tutaj ja za wysoko zaczynam gdzieś być postrzegany, prawda? No i w rozmowie, ja nie wiem czy była taka jasna akceptacja, ale wyczułem, że mogę się na to spotkanie udać do… Aha, bo później było tak: nie będę musiał lecieć do Moskwy, ale będzie telekonferencja i mam być w budynku w jakimś jednym z gubernatorów. Udałem się na tę konferencję. Pierwszy głos zabrał pan premier Putin, później jego zastępca pan Iwanow i jako trzecia pani Anodina – szefowa MAK-u, która jasno powiedziała, że będzie procedowanie według załącznika 13.

W związku z tym zorientowałem się… Aha i Morozow mi mówi od teraz ja jestem szefem. Więc już został wycofany ten przedstawiciel wojskowy. Ja identycznie sądząc zebrałem całą grupę i mówię: panowie myślę, że jeśli z tamtej strony jest taka zmiana to tutaj też będzie i ja na razie czekam na decyzję, ale myślę, że musimy się przygotować, żebyśmy wiedzieli, jakie mamy prawa, obowiązki zgodnie z załącznikiem 13. I odczytałem przy wszystkich. Skład był grupy około ponad 20 wojskowych, z mojej komisji był tylko pan Fydrych. I mówię: ten załącznik jest do dyspozycji, proszę się zapoznać, kto chce jeszcze więcej. Ja odczytałem te ważne punkty. Nasze uprawnienia, do czego mamy dostęp, czego możemy żądać i jak możemy procedować.

Była to trochę  stresująca sytuacja dla strony wojskowej szczególnie. Ja rozumiem, bo jeśli ktoś jest szefem i nagle zostaje przesunięty… Ja oczywiście ustanowiłem go od razu zastępcą, prawda? Jesteśmy, znamy się i mówię: słuchaj Mirek, to nie moja decyzja, jeśli tak, to ja ciebie wspierałem wczoraj i bym wspierał do końca, bo to nie jest sprawa moja, ambicji moich tylko sprawa kraju, reprezentowania kraju i dbania o to, żeby to badanie było robione profesjonalnie, żeby wszystkie sprawy związane z tym badaniem były jasne, klarowne dla obydwu stron. No i od tego momentu zauważyłem, że ta współpraca zaczęła się poprawiać. Już nie było tych problemów proceduralnych, bo i pan Morozow i ja, znaliśmy załącznik 13 i nie było już tutaj pod tym względem żadnych konfliktów. Tym bardziej że pan Morozow, jako człowiek czterdziestokilkuletni, badał już 30 takich katastrof. Więc jest szalenie doświadczony. My na szczęcie nie mamy tylu, prawda, i dobrze, ale w związku z tym też nie mamy doświadczenia. Ja nigdy nie brałem udziału w badaniu takiej katastrofy w lotnictwie cywilnym

I od tej pory zaczęliśmy procedować według tego załącznika.

15 dostałem decyzję  ministra obrony narodowej w sprawie powołania Komisji Badania Wypadków Lotnictwa Państwowego i zarazem druga decyzja powołania wszystkich członków tej komisji na akredytowanych przy komisji rosyjskiej.

Przedstawiłem tę decyzję panu Morozowowi. Trochę tak popatrzył. Najpierw miało być 7, a teraz już 21, więc rosły jak gdyby tutaj, nie powiem wymagania, tylko życzenia strony polskiej. I ta decyzja postawiła mnie – można powiedzieć –  jak gdyby na dwóch koniach i dwóch sytuacjach prawnych.

Po pierwsze –  i z tego wyniknął pewien konflikt z panem ministrem Paruluskim później, wyjaśnię go może w szczegółach, bo to powodowało później i moje zdenerwowania jakieś prawda, no i kłopot, bo ja nie wiedziałem w końcu, kim ja jestem? Więc według tej decyzji, jako przewodniczący Komisji Badania Wypadków Lotnictwa Państwowego – ja będę mówił teraz wojskowego, bo państwowe to jest wojsko, straż graniczna, MSWiA, tak się mówi oficjalnie, tak jest w prawie lotniczym. Natomiast będę mówił o wojskowym, żeby to było jasne, bo ta Komisja Badania Wypadków Lotnictwa Wojskowego i Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotnictwa to często się myli nawet fachowcom, bo to takie nazwy bardzo bliskie. Będąc przewodniczącym tej komisji wojskowej musiałem procedować według rozporządzenia ministra obrony narodowej, numer określony, są dokumenty. I według tego rozporządzenia komisja, wszyscy członkowie tej komisji i przewodniczący również, musi współpracować, musi. Jest napisane konkretnie: współpracuje w prokuraturą i Żandarmerią Wojskową. Natomiast w załączniku 13 jest zalecenie. To nie jest forma nakazu, ale zalecenie, że śledztwo prowadzone w celu określenia winy i odpowiedzialności, jest prowadzone niezależnie od badania zdarzenia w celu ustalenia przyczyny i ewentualnych zaleceń profilaktycznych. No i chyba to było 15, nie to jeszcze nie było 15, chyba 16 pierwszy konflikt właśnie z panem ministrem Paruluskim.

Na czym to polegało? Panowie prokuratorzy byli trochę wcześniej jak gdyby w tych swoich procedurach i już przesłuchiwali niektórych ludzi, którzy uczestniczyli w zabezpieczeniu tego lotu. I problem dotyczył meteorologa, który był w komisji tej mojej, szerokiej, wojskowo-cywilnej, bo tak ją trzeba nazwać, ale prokuratorzy ponieważ nie mieli swojego specjalisty, a tego znali, bo to jest znany meteorolog wojskowy, który w wypadkach wojskowych wspiera prokuraturę, bo taki ma obowiązek, poprosili go o wsparcie fachowe, bo przecież prokuratorzy nie mając specjalisty nie wiedzą, jakie pytania zadania zadawać. On ma obraz i wiedział, i wspierał ich. No i to było dobre, ale Morozow prosi mnie i mówi: słuchaj Edmund, co się dzieje? Twój specjalista pracuje z prokuratorami… Aha, a jeszcze przepisy rosyjskie dotyczące ich badania zabraniają wbrew, chociaż tu, jak ekspertyza jest przez pana Piotra Kasprzyka przygotowana, w zasadzie w tej sytuacji nie powinny obowiązywać przepisy rosyjskie tylko w międzynarodowych załącznik 13. Więc ta forma niezakazująca, ale zalecająca brak współpracy, nie jest taka mocna, jak w przepisach rosyjskich, tych, które są oparte na załączniku 13, ale każdy kraj może sobie tam dostosowywać, wzmacniać niektóre procedury. Za chwilę, jakaś godzina minęła, mówi: no jeszcze twój specjalista tam jest. Ale dzień się skończył, jakoś sprawa nie była jeszcze na ostrzu noża.

Następny dzień: przychodzimy – zaczynaliśmy tam około 9.00 pracę, trwała do późna w nocy często – mówi: słuchaj, co się dzieje? Znowu twój meteorolog pracuje z prokuraturą. Ja już zdecydowanie postawiłem sprawę jasno, bo ponieważ ja nie dowodziłem wojskowymi, ja wszystkie ewentualne polecenia czy wnioski, prośby przekazywałem przez pana Grochowskiego, bo ja nie uzurpowałem sobie, zresztą to byłoby niezręczne, gdybym ja wydawał im jakieś polecenia nie przez ich szefa formalnego, byłem przecież zastępcą. I mówię: słuchaj, co jest, bo ja już trzeci raz, trzecia uwaga, to jest poważne ostrzeżenie. Powiedz, przekaż mu, że jeśli chce pracować z prokuratorami, to ja muszę go wyłączyć z mojego zespołu i będzie wtedy mógł tam pracować już do końca, a ja sobie ściągnę z kraju innego specjalistę, bo tak nie może być, bo będzie konflikt. Już to groziło pewnymi jakimiś tam nieporozumieniami.

No i ja poszedłem do Morozowa w jakiejś innej sprawie, myśmy po angielsku rozmawiali jak tam zastępcy byli – nieraz to było niezręczne, bo nie wszyscy znają angielski, ale to żeśmy tłumaczyli na…, myśmy tam mieli dobry kontakt w każdym razie i do tej pory współpraca jest bardzo dobra. I wychodzę, wchodzę do tego pomieszczenia, warunki były trudne, ale to nie tylko dla nas, Rosjanie też mieli trudne, bo prawdę mówiąc ten Smoleńsk, to jest takie lotnisko północne, bo jest jeszcze południowe, ono nie jest cały czas użytkowane w pełnym takim zakresie, ja nie znam szczegółów, kiedy, no są określone, to ono spełnia warunki lotniska wojskowego, ale nie jest czynne. W związku z tym to logistyczne zabezpieczenie, prawda, budynki nie są w tym stanie takiej świetności, bo to wiadomo, jak coś jest takie trochę mniej wykorzystywane, to nie jest takie doskonałe. W związku z tym myśmy mieli takie pomieszczenie, właściwie w tym sztabie dwa pomieszczenia nie za duże,  ale pracowało się. Ważna była praca, a nie warunki. Przecież nie jechaliśmy tam na wypoczynek.

I wchodzę  do tego pomieszczenia, jest pan minister Paruluski i od razu no, powiedziałbym dosyć ostro, powiedział mi, że ja w ogóle nie potrafię działać, ja utrudniam pracę prokuraturze, a w ogóle ja ustawiłem…, przyjąłem jako załącznik 13 do procedowania i działam na szkodę Polski. To były bardzo mocne słowa i ja sobie je zapisałem zaraz wieczorem. Więc w tej sytuacji nie wiem, o co chodzi. Ja mówię, ja muszę procedować według załącznika 13 i wymaga tego ode mnie pan Morozow. On mówi: nie przyjmuję tego do wiadomości. A skąd jeszcze minister, bo ja z ministrami rozmawiałem telefonicznie często i tak w tych nerwach nazwałem go ministrem. On mówi, tak, powinien pan mnie nazywać ministrem, bo jestem ministrem. No więc dla mnie już do końca życia będzie ministrem. Nie wiem, jak to tam wygląda prawnie, ale jak minister to minister, trzeba szanować. Ja ministrów szanuję wszystkich.

Skończyło się  to tym. Ja mówię to chodźmy do Morozowa, wyjaśnijmy. Ale idziemy i ja mówię: ale pan zna angielski? Nie. No to, w jakim języku? A rosyjski pan zna? Nie. No to, w jakim języku pan będziemy? A wtedy jeszcze nie mieliśmy tłumacza. Ale już pani Ewa Fiszer z ambasady, która bardzo się zajęła sprawą i już jechała z tłumaczką, co prawda z dziewczyną ze szkoły średniej czy podstawowej ze Smoleńska. Jak ona zobaczyła ogrom spraw i wagę…

Pytania pana posła Macierewicza. Niestety, ja nie wiem, kto podjął decyzję po stronie rządowej, bo przecież ja nie byłem, nie brałem udziału w żadnych obradach rządu. Ja byłem tam na miejscu wypadku i działałem tak, żeby najlepiej zabezpieczyć interesy strony polskiej, żeby brać udział we wszystkich przesłuchaniach, żeby zapewnić sobie…, a tutaj nie było żadnych działań strony rosyjskiej, żeby nie udostępniano. Oczywiście były pewne problemy poruszania się po lotnisku, bo na każdym wojskowym to jest problem, że nie można samemu sobie chodzić, bo można wpaść gdzieś tam pod coś, więc zawsze jeśli chcieliśmy gdzieś pojechać, na przykład na jakieś urządzenie, do jakiegoś budynku, który był ważny z punktu widzenia wyników badań, to trzeba było zgłaszać, dawali nam kierowcę, który nas wiózł. Był tam przedstawiciel też komisji rosyjskiej. Ale to jest normalne, bo to jest lotnisko wojskowe. Gdyby było cywilne to by była sprawa ochrony i jeśliby latało, jeśliby to lotnisko było czynne, to byłoby związane z tym.

Także ja nie mogę  odpowiedzieć, kto…

Poseł  Antoni Macierewicz (PiS):

A kiedy pan się dowiedział  o tej decyzji?

Pełnomocnik Polski, akredytowany przy Komisji Badania Wypadków Federacji Rosyjskiej, płk dr Edmund Klich:

Ta decyzja to była decyzja z 15 – chyba mówiłem – 15 kwietnia, decyzja ministra obrony narodowej, która zarazem mnie powoływała na przedstawiciela akredytowanego, wszystkich nas powoływała, ja mówiłem, na przedstawicieli akredytowanych w tej jednej decyzji i zarazem na szefa Komisji Badania Wypadków Lotnictwa Państwowego i tu była ta podwójna rola. I to było to powołanie.

Poseł  Antoni Macierewicz (PiS):

Panie pułkowniku myślę, że nastąpiło chyba nieporozumienie, a jeśli nie, to prosiłbym o jasne stwierdzenie. Moje pytanie dotyczyło tego, kiedy i od kogo dowiedział się pan, że procedować należy według konwencji chicagowskiej? Rozumiem odpowiedź pana, że 15 kwietnia. Czy pan ją potwierdza?

Pełnomocnik Polski, akredytowany przy Komisji Badania Wypadków Federacji Rosyjskiej, płk dr Edmund Klich:

No można tak przyjąć.

Poseł  Antoni Macierewicz (PiS):

Dziękuję bardzo.

Pełnomocnik Polski, akredytowany przy Komisji Badania Wypadków Federacji Rosyjskiej, płk dr Edmund Klich:

Przepraszam. Można tak przyjąć. (przerwa w nagraniu) …zostałem… Strona wojskowa utrzymywała  łączność specjalną i dostałem telegram ze strony wojskowej…

Poseł  Antoni Macierewicz (PiS):

Kto go wysłał?

Pełnomocnik Polski, akredytowany przy Komisji Badania Wypadków Federacji Rosyjskiej, płk dr Edmund Klich:

Minister obrony narodowej. (przerwa w nagraniu)

Ja osobiście byłem bardzo zaskoczony tą informacją, że Polska domaga się, bo tam były dosyć mocne… Zresztą ja byłem też  w to jak gdyby zamieszany, nieładne słowo, zaraz powiem, w jaki sposób. Polska uznała, że po 2 tygodniach można już dostać rejestrator. Tu nie chodziło o, jak ja rozumiałem, nie chodziło w ogóle o odczytanie, bo w tej chwili ja mówię, że proces odczytania nie jest zakończony, bo są te zagłuszenia, trzeba oddzielać głosy, szumy w kabinie. To się nawet na takich rejestratorach rejestruje dźwięki przełączników i rozpoznaje przez jakieś tam badania, jaki to był przełącznik, więc to trwa. To trwa. I jeszcze ja nie wiem, trudno mi przewidzieć, kiedy zakończy się, że będzie sekunda po sekundzie. Ja mam jeden arkusz takiego odpisu. To jest z dokładnością do dziesiątej setnej sekundy rozpisanie, kto, co mówił. Bardzo dużo jeszcze jest niezrozumiałych w związku z tym jeszcze praca nad tym będzie. Oczywiście nad tymi istotnymi z punktu prowadzenia badania, bo jeśli to nie będzie, będzie to rozmowa na przykład…, bo tam są też prywatne rozmowy. Przecież to jest… Co to jest zapis rozmów w kabinie? To jest… Ja to nazywam podsłuch tylko z tą różnicą, że ci podsłuchiwani wiedzą, że są podsłuchiwani. I zapisy nie były w ogóle wprowadzane dla prokuratury, dla ustalenia winy i odpowiedzialności tylko dla celów bezpieczeństwa. W tej chwili są takie propozycje międzynarodowej nawet, żeby prokuratura dostępu nie miała do tego albo w ograniczony sposób miała, bo powinno być tak, jak ktoś chce mieć dowody, niech sobie zakłada według własnych procedur podsłuchy. Mówię z punktu widzenia bezpieczeństwa.

I teraz dlaczego jest problem przekazania danych z rejestratorów, a szczególnie z rozmów w kabinie. Nie wiem czy państwo pamiętacie wypadek jezioro Bodeńskie, tzw. zderzenie dwóch samolotów kazachskiego i Cargo niemieckiego. I tam ujawniono zbyt dużo – sądzę – z tych rozmów. I co nastąpiło? Został zamordowany kontroler lotu przez ojca jednej z dziewczynek czy chłopców. Więc to jest ochrona tych ludzi.

Dalej. Przecież piloci lecą 8, 10 godzin. Rozmawiają o różnych…, tam są prywatne tematy, bo to są koledzy. Opowiadają z kim wódkę pili, gdzie byli, z kim noc spędzili. Jeśli to się upubliczni, to są te problemy, jak mówimy, upublicznić, odtajnić wszystko, co tam wiemy o ludziach załóżmy z przeszłości. To jest ten problem delikatnej sprawy.

Byłem zaskoczony tą decyzją i również ja byłem – powiem delikatnie – proszony, żebym w tej sprawie interweniował u strony rosyjskiej, żeby udostępnili nam te materiały przez pana ministra Klicha. Oczywiście podjąłem, pismo napisałem, bo ja nie mogłem nie wykonać polecenia. On był moim formalnym przełożonym w tym czasie, jak jeszcze procedowałem według takiej, według takiej komisji. Ale od razu wiedziałem, że Rosjanie udzielą jakiejś odpowiedzi, a jeden dzień – już nie pamiętam który – Morozow prosił mnie wprost, mówi: Edmund zrób coś, bo w naszym ministerstwie spraw zagranicznych jest szum wielki, bo ktoś ogłosił po stronie polskiej – nie wiem kto, ale raczej po stronie prokuratury, bo po tej cywilnej to nikt nie miał możliwości – że będą odtajnione rozmowy w kabinie.

Poseł  Antoni Macierewicz (PiS):

Ale pytałem o procedury. Czy są zapisy jakieś proceduralne, które tego zakazują? O to pytam.

Pełnomocnik Polski, akredytowany przy Komisji Badania Wypadków Federacji Rosyjskiej, płk dr Edmund Klich:

Jest do załącznika 13 jest jeszcze dodatek któryś, który wyraźnie wskazuje, żeby całości nie ujawniać. Ujawnia się, w jakim zakresie? W celu wsparcia analizy. Myśmy mieli prawie katastrofę na samolocie ATL 4 grudnia 2006 r. I tam kluczowym słowem było „zresetuj mi to”. Drugi pilot źle zrozumiał i wyłączyli sobie w nocy w chmurach wszystkie przyrządy. Ciemno w kabinie. I dobrze, że ten pierwszy miał doświadczenie szybowcowe, wyszli z tego, ale jak się czyta stenogramy zapisów FDR-u, to horror, jak ktoś ma trochę wyobraźni. Więc te kluczowe słowa na pewno będą, ale to będą wyjątki. Natomiast całość raczej nie stosuje się, ujawnienie (przerwa w nagraniu).

Na trzecie pytanie nie mogę odpowiedzieć ani twierdząco, ani przecząco dlatego, że jest to wynik badań, a upoważnioną stroną do ujawniania wyników badań, wyników nie samego procesu, wyników jest strona rosyjska. I komunikaty ich są, i tutaj ja nie mam prawa, bo po prostu bym stracił wiarygodność w tej komisji, gdybym ujawnił jakiekolwiek wyniki. I to jest odpowiedź na któreś pytanie pana posła chyba, pana posła Mroczka. Tak system radiolokacyjny ktoś pytał.

Pełnomocnik Polski, akredytowany przy Komisji Badania Wypadków Federacji Rosyjskiej, płk dr Edmund Klich:

Tak, to jest to samo pytanie. Ja nie mogę. Mam wiedzę. Mam wiedzę, mam materiały, ale ujawniać nie mogę. To wszystko będzie w raporcie końcowym. W projekcie raportu końcowego.

Pełnomocnik Polski, akredytowany przy Komisji Badania Wypadków Federacji Rosyjskiej, płk dr Edmund Klich:

Tak. Procedura wygląda tak. Komisja badająca zabezpiecza to, co im jest potrzebne do badania. Więc cały samolot został przeniesiony w tzw. obrys. Rysuje się kształt i tam układa to, co można według tego, jak to na samolocie było. To jest żmudna praca. I dowiedziałem się, że Komisja kończy i przekazuje teren – nie wiem czy prokuraturze, czy od razu władzom miejscowym? Władzom miejscowym chyba, bo ja wczoraj dzwoniłem jeszcze do Morozowa, jak dowiedziałem się o tych problemach właśnie tam z zabezpieczeniem. On mówi: ja zadzwonię czy tam przekażę jakieś pismo do Smoleńska, bo to rzeczywiście… Ja myślę, że te małe, drobne rzeczy, które były to po burzy – była potężna burza tam – i wiadomo, po takim czymś to nawet rzeczy, które są pod ziemią troszeczkę… Ale ja natomiast, co zrobiłem? Ja wysłałem lekarza Komisji, żeby na miejscu sprawdził – oczywiście on nie miał środków, żeby to przekopać, jakieś przez sito, bo no…, może tak by trzeba robić, ja nie wiem. To już robią specjalistyczne służby i tak, jak mówił pan Morozow, 19 była – przepraszam – 18 była dezin…, nie wiem, w każdym razie odkażenie pełne tego terenu.

Jeśli chodzi o działanie ze strony rosyjskiej, w tej chwili ja oceniam wysoki profesjonalizm. To jest długi proces. W tej chwili jeszcze żeśmy nie, ja nie mówię przesłuchali, bo przesłuchanie jest sądowe, żeśmy nie wysłuchali wszystkich ludzi, którzy mogą wnieść jakąś rolę. Ja lecąc do Warszawy przedwczoraj dowiedziałem się, że osoba, która nam towarzyszy i zabezpiecza z ramienia ambasady i MSZ-u nasze działanie logistycznie w Moskwie, będzie bardzo ważnym świadkiem. Myśmy szukali tego świadka, ale jeszcze to nie były najważniejsze, bo to są te rzeczy, które będą dalej jeszcze procedowane. Najważniejsze to jest w pierwszym, jak najszybciej przesłuchać, móc rozmawiać z kierownikiem lotów, kierownikiem systemu lądowania, nawigatorem, pilotami, którzy widzieli, byli na tym lotnisku, pilotami, którzy lądowali wcześniej z Jak-a-40 i innych. Bo im dłużej się odwleka to, to u nich powstaje inny obraz. I nawet chcą mówić prawdę, ale wiadomo, po jakimś czasie, a już nie mówiąc o jakichś konsultacjach czy coś, co może skrzywić ten obraz. Natomiast osoby, które będą, prawdopodobnie zostanie osoba ściągnięta jeszcze tu z pewnych ministerstw też do Moskwy, to jest naprawdę proces. To jest naprawdę długi proces. Bo nikt nam nie wybaczy, jeśli my ominiemy jakąś tam drobną ścieżkę. Bo potem przecież to latami będzie. Sikorskiego katastrofa była 70 lat temu i ciągle się do niej wraca. A tę to myślę, że to przejdzie do, na pewno, już przeszła do historii, a co będzie jeszcze za 100 lat? Będzie to jeszcze temat wielu.

Pan minister Polaczek. Panie ministrze, nie znam takiej katastrofy w lotnictwie światowym. Nie pamiętam. Były ze sportowcami i innymi, i w ogóle nie prezydent, nie pamiętam. Nie spotkałem się, ale nie mogę w stu procentach.

Jeśli chodzi o dzień, ja uważam, że to był 15 kwietnia, ten, kiedy dostałem decyzję ministra obrony narodowej. Ja tak przyjąłem. Ale myśmy nie mogli czekać na decyzję. Tam trzeba było cały czas pracować. I wszystko było zgodnie z załącznikiem 13, więc brak decyzji, tej formalnej, w niczym nie uchybiało zasadom działania, jakości działania. Bo Rosjanie nam…

Pełnomocnik Polski, akredytowany przy Komisji Badania Wypadków Federacji Rosyjskiej, płk dr Edmund Klich:

Z drugiej strony, jak premier Putin na tej telekonferencji zwracał się dwukrotnie do mnie bezpośrednio, to ja też sądziłem, że tu już jakieś ustalenia były międzynarodowe, bo skąd w ogóle premier Putin znał tam małego Klicha z Polski, prawda? I wzrostem, i funkcją?

Ja to tak odebrałem, że były jakieś ustalenia, że to tylko taka telekonferencja była wynikiem pewnych ustaleń na poziomie międzyrządowym, ale ja nie jestem kompetentny, żeby się wypowiadać.

Poseł  Jerzy Polaczek (Polska Plus):

Jeszcze raz powtórzę  to pytanie. Kiedy ta decyzja została podjęta? Którego dnia –  to jest po pierwsze, bo z wypowiedzi pana przewodniczącego Klicha to nie wynika jasno. Po drugie – w jakim trybie została ona podjęta? Czy na posiedzeniu Rady Ministrów? I czy po prostu towarzyszyły tej decyzji analizy, rekomendacje dla rządu, które zostały później sprowadzone do tego, że dokonano określonego wyboru prawnego i o to mi chodzi. Po prostu, w którym miejscu, czy w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, czy w siedzibie MON ta decyzja została podjęta? Czy to było omawiane na posiedzeniu rządu, bo było kilka posiedzeń nadzwyczajnych?

W tej sprawie, jak mówię, panuje najzwyklejsze zamieszanie, bo te informacje nie zostały ujawnione i nie zostały zawieszone na stronach internetowych z pełnym wyjaśnieniem. A uczyniła to strona rosyjska – przypominam.

http://zbigniewkozak.pl/2010/05/18/co-edmund-klich-powiedzial-na-podkomisji-do-spraw-transportu-lotniczego/