♦ Opozycja Ziemi Nowosolskiej

Plakat zapraszający na Konferencję

Zapowiadana przez nas Konferencja popularnonaukowa  „Opór społeczny, opozycja demokratyczna i »Solidarność« na Ziemi Nowosolskiej w latach 1976–1989” – obdyła się w Muzeum Miejskim w Nowej Soli, 13 października 2011 r.

W listopadzie 2010 r. podobna konferencja odbyła się w Zielonej Górze i wzbudziła bardzo duże zainteresowanie oraz dyskusje wśród uczestników wydarzeń lat osiemdziesiątych w tym województwie. Postanowiono więc zorganizować, tym razem w wymiarze lokalnym, podobna konferencję o wydarzeniach i ludziach Ziemi Nowosolskiej w latach 1976–1989. Została ona zorganizowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Poznaniu, Stowarzyszenie Represjonowanych w PRL Ziemi Lubuskiej i Muzeum Miejskie w Nowej Soli.

Otwarcie konferencji: dr Tomasz Andrzejewski dyrektor Muzeum Miejskiego i dr Paweł Reczek dyrektor IPN Oddział w Poznaniu

Wśród uczestników konferencji byli m. in. uczestnicy strajku w „Dozamecie” 25 czerwca 1976 r., działacze „Solidarności” z Nowej Soli, Kożuchowa i Zielonej Góry, działacze „Solidarności” Rolników Indywidualnych, Nowosolskiego Komitetu Samoobrony „Solidarności”, „Solidarności Walczącej” i uczestnicy Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy parafii pw. św. Antoniego w Nowej Soli.

Gości wita Andrzej Perlak ze Stowarzyszenia Represjonowanych w PRL Ziemi Lubuskiej współorganizator konferencji

Celem konferencji było przedstawienie oporu społecznego, działalności NSZZ „Solidarność” oraz innych organizacji opozycyjnych (np. NSZZ „Solidarność” RI, organizacji młodzieżowych, komitetów obywatelskich „Solidarność”) na terenie Nowej Soli i rejonu dawnego powiatu nowosolskiego (Ziemia Nowosolska). Podczas konferencji wygłoszono referaty i dyskutowano o wydarzeniach w czerwcu 1976 r., specyfice sytuacji w Nowej Soli po Sierpniu 1980 r., przyczynach przyłączenia się największych komisji zakładowych NSZZ „Solidarność” do Regionu Dolnośląskiego, relacjach ze strukturami Związku należącymi do MKZ/ZR NSZZ „Solidarność” w Zielonej Górze i we Wrocławiu, funkcjonowaniu struktur podziemia nowosolskiego po wprowadzeniu stanu wojennego, działalności kapucyna o. Ryszarda (Józefa) Ślebody, odbudowie jawnych struktur Związku w latach 1988–1989 oraz działaniach aparatu władz i aparatu bezpieczeństwa wobec „Solidarności” i opozycji.

Zaprezentowane zostały także publikacje wydane przez Instytut Pamięci Narodowej poświęcone opozycji i NSZZ „Solidarność”.

Szczagółowy program Konferencji:

Otwarcie konferencji

• dr Tomasz Andrzejewski – dyrektor Muzeum Miejskiego w Nowej Soli
• dr Rafał Reczek – dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu
• Andrzej Perlak – Stowarzyszenie Represjonowanych w PRL Ziemi Lubuskiej
• Maciej Jankowski – przewodniczący Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” w Zielonej Górze

I. Solidarność i opozycja demokratyczna w perspektywie ogólnopolskiej i regionalnej

Wykład Arkadiusza Kutkowskiego (Delegatura OBEP IPN w Radomiu), Czerwiec 1976: nie tylko Radom, Ursus i Płock

Wykład Łukasza Sołtysika (OBEP IPN we Wrocławiu), Region, czy makroregion? Kwestia utworzenia NSZZ "Solidarność" Region Dolny Śląsk 1980-1981

Andrzej Perlak (SRwPRLZL), „Solidarność" nowosolska po 13 XII 1981 r, w podziemnych strukturach ogólnopolskich

Przemysław Zwiernik (OBEP IPN w Poznaniu), Opór społeczny, opozycja i NSZZ „Solidarność" w Nowej Soli w dokumentach Służby Bezpieczeństwa

II. Prezentacja publikacji IPN

• dr Agnieszka Łuczak (naczelnik OBEP IPN w Poznaniu), Prezentacja publikacji IPN poświęconych opozycji i NSZZ „Solidarność”

III. Opór społeczny, NSZZ „Solidarność” i opozycja demokratyczna we wspomnieniach uczestników
Relacje uczestników wydarzeń

Teofil Pastuszak, Powstanie NSZZ „Solidarność" na FAKO „Dozamet" w Nowej Soli

Albin Markowski, NSZZ „Solidarność" w Stoczni Rzecznej i MKK w Nowej Soli oraz represje w stanie wojennym

Ryszard Matuszak, NSZZ „Solidarność" Rolników Indywidualnych

Jan Wodecki, Druk i kolportaż prasy podziemnej w Nowej Soli (1982-1989)

Andrzej Gabryszewski, Edukacja historyczna w działalności Duszpasterstwa Ludzi Pracy w Nowej Soli przy parafii pw. Św. Antoniego (1984 – 1990)

O wydarzeniach w DZM "Dozamet" w czerwcu 1976 r. wspomina Włodzimierz Bojanowski

 

 fragment wykładu p. Przemysława Zwiernika z IPN w Muzeum Miejskim w Nowej Soli 13.10.2011 roku zarejestrowany przez Marię Perlak

Patroni medialni:

• RTV Lubuska
• Tygodnik Krąg
• Gazeta Lubuska
• Telewizja Odra

Źródła:
Muzeum Miejskie w Nowej Soli
Instytut Pamięci Narodowej