XI Międzynarodowy Marsz Żywej Pamięci Polskiego Sybiru w Białymstoku. 70. rocznica.

Maryla rozmawia z Haliną Jakołcewicz -
prezes Stowarzyszenia Polaków Ofiar Represji Politycznych na Białorusi
oraz z Heleną Giebień - prezes koła tego stowarzyszenia w Lidzie
2008-09-13

Pieśni Sybiru - Żywe opowieści Sybiraków

Podole, Syberia, Indie, Afryka - obraz Matki Bożej Tułaczy szedł razem z Polakami szlakiem Golgoty Wschodu

Pod Jej spojrzeniem

Maria Gabiniewicz

---

Tułacze Dzieci 12 września 2011
roku przekażą na Jasną Górę, do kaplicy Golgoty Wschodu, obraz Matki
Bożej Częstochowskiej z Podola, który w latach II wojny światowej
towarzyszył Polakom deportowanym na Syberię - do archangielskiej tajgi,
skąd przez Kazachstan, Uzbekistan, Iran, Indie trafił do polskiego
osiedla Bwana M´Kubwa w Afryce.


Spośród wielu tysięcy
wywiezionych Polaków jedynie niewielkiej grupie (40 tysiącom cywilów)
udało się wyrwać z Sowietów z Armią Andersa do Persji. Teheran stał się
bramą, skąd wysyłano nas grupami na różne kontynenty: na Bliski Wschód -
do Libanu i Palestyny, do Indii, Afryki, Ameryki Północnej - Meksyku, i
Oceanii - Nowej Zelandii.
Wszędzie byliśmy jakby w przelocie do
Polski. Każda podróż w warunkach wojennych była ryzykiem. Z Indii - z
Karaczi, po 12 dniach rejsu przez zaminowany Ocean Indyjski zawinęliśmy
do portu Beira w Mozambiku u wybrzeży Czarnego Lądu. Jak długo tu
będziemy? - zastanawiali się dorośli. A my cieszyliśmy się, że czeka nas
przygoda spotkania z egzotyką tego kontynentu.
Nie byliśmy tu
pierwsi. W Afryce Brytyjskiej, od Kenii, Ugandy, Tanganiki, Rodezji
Północnej i Południowej, aż po Kraj Przylądkowy, w 22 osiedlach dla
uchodźców przebywali już nasi rodacy (około 18 tysięcy), którzy jak my
przeszli przez różne miejsca zesłania w ZSRS.

Nasza codzienność
Przybyłam
z mamą i bratem do Bwany M´Kubwy już w marcu 1943 roku. Potem witaliśmy
następne grupy. Nasze osiedle liczyło około 1400 mieszkańców. Nazwa
Bwana M´Kubwa w narzeczu bemba oznacza "Wielki Pan", a nam kojarzyła się
z Sienkiewiczowską powieścią "W pustyni i w puszczy".
Tęsknota za
Ojczyzną sprawiła, że troska dorosłych o akcenty polskie w dekoracji
osiedla była ogromna. Nie tylko w ogródkach kwitły polskie kwiaty, na
maszcie powiewała flaga narodowa, ale przy bramie wjazdowej do osiedla
Józef Piller wybudował pomnik Orła Białego. W rodzinnej kronice napisał:
"Bwana M´Kubwa (N´Dola, Zambia), wybudowałem pomnik Orła Polskiego
razem z ogrodzeniem 12 m x 12 m. Wybudowałem go z własnej inicjatywy,
własnym pomysłem i całkowicie własnoręcznie". Znak Orła pozostał do dziś
i woła wśród buszu w sercu Afryki, że tędy szła Polska. Na piersi Orła
znajduje się napis: "Boże, zbaw Polskę", wokół godła: "Bóg, Honor,
Ojczyzna", na tablicach z boku widnieją zdania w języku polskim i
angielskim: "Wygnańcy polscy wielkiej wojny światowej lat 1939-1945 w
przejściu ku wolnej Ojczyźnie. Bwana M´Kubwa. N. Rhodesia". To tu w
narodowe święta przychodziliśmy z pochodniami w szyku harcerskim. Po
zachodzie słońca wszystko było takie tajemnicze. Uśpiony busz niósł
echem piosenki harcerskie i pieśni patriotyczne. "O Panie, któryś jest
na niebie, wyciągnij sprawiedliwą dłoń..." - wołaliśmy w błagalnym
śpiewie. Modlitwa harcerska brzmiała wtedy jak wyznanie wzlatujące pod
rozgwieżdżone tropikalne niebo: "Wszak Ciebie i Ojczyznę miłując, chcemy
żyć". Na zakończenie splecione dłonie w harcerskim kręgu i melodia:
"Idzie noc... Bóg jest tuż...".
Prawdziwy nurt życia w osiedlu
wyznaczały dzieciom i młodzieży: szkoła, harcerstwo i duszpasterstwo.
Wielu ludzi rozumnych i szlachetnych wspierało nasze mamy w trudzie
wychowania, wpajało te wartości, które nasz Naród od pokoleń cenił
najbardziej. Życie kulturalne, ogarnięcie nim całej społeczności, miało
pomóc ludziom w powrocie do równowagi po bolesnych przeżyciach na
zesłaniu. Posiadanie radia w tamtych warunkach było komfortem. Wszyscy
przez jedyny głośnik słuchaliśmy wiadomości przekazywanych z Londynu i
wspólna była rozpacz, gdy upadło Powstanie Warszawskie. Zrozumieliśmy,
że nie mamy dokąd wracać. Czekaliśmy na listy, wieści od bliskich z
frontu. Dla jednych były radosne, dla innych z czarną przepaską,
zwiastujące stratę ojca, męża, syna, brata... Najboleśniejsze były po
bitwie o Monte Cassino. W trudnych momentach znajdowaliśmy ukojenie i
oparcie w modlitwie do Boga i Matki Najświętszej.

Eucharystia pod figowcem
Po
naszym przyjeździe do Bwany M´Kubwy troską duchową otoczył nas ojciec
Artur Staroborski, franciszkanin. Niezapomniana była pierwsza Msza
Święta sprawowana pod rozłożystym figowcem w centrum osiedla. Pod koniec
Najświętszej Ofiary runął z drzewa na ołtarz dwumetrowy wąż mamba.
Powstał popłoch. Mężczyźni natychmiast chwycili kije i uśmiercili
niebezpiecznego węża. Na szczęście nikomu nic się nie stało. Było to
pierwsze silne afrykańskie przeżycie.
Ojciec Artur zamieszkał w
domku, który nazywaliśmy "plebanią". Nabożeństwa sprawowane były w
maleńkiej kapliczce, a wierni zajmowali miejsca na bambusowych ławkach
pod lianami. Trudno było się skupić, zwłaszcza dzieciom, bo w przedziwny
sposób to miejsce upodobały sobie małpy; siadały na ławkach lub skakały
po drzewach.
Wspólnota widziała konieczność wybudowania kościoła.
Prace rozpoczęto na przełomie 1943/1944 roku. Powstał budynek ulepiony
przez Murzynów z niewypalonej cegły, pokryty trawą słoniową tak, jak
nasze domki.
Wówczas zgłosił się do o. Artura mieszkaniec osiedla,
Piotr Jakieła. Przyniósł w zawiniątku zniszczony obraz Matki Bożej
Częstochowskiej i opowiedział jego niezwykłą historię.

Tułaczka przez kontynenty
Piotr
Jakieła wraz z liczną rodziną mieszkał na Podolu, w osadzie Miłów.
Osada powstała na zakupionej w latach dwudziestych XX wieku ziemi i
liczyła 22 zagrody. Pracowite życie mieszkańców Miłowa toczyło się
spokojnie wśród ukraińskich wiosek. Między Polakami i Rusinami nie było
żadnych konfliktów. Polską społeczność jednoczyły żywa wiara w Boga i
umiłowanie Ojczyzny. Na krańcach Rzeczypospolitej, jakby na szańcu,
trzeba było formować postawę patriotyczną. Kresy wnosiły w dzieje
Rzeczypospolitej gorącą miłość do Polski.
Wkrótce w osadzie powstał
Dom Ludowy. Piotr Jakieła ufundował dwa obrazy: Serca Pana Jezusa i
Matki Bożej Częstochowskiej, które zostały umieszczone na centralnej
ścianie. Tutaj osadnicy spotykali się na uroczystościach, a w wieczory
majowe, czerwcowe, październikowe gromadzili na nabożeństwach, gdyż
najbliższy kościół w miasteczku Chorostków był odległy o cztery
kilometry.
Zawierucha wojenna 1939 r. przetoczyła się również przez
tę spokojną osadę. Od 17 września grasowały w okolicy bandy, rabowały i
niszczyły wszystko. Do niedawna łagodna ludność ukraińska dołączyła do
napastników. Trwoga i lęk o życie przepełniały serca Polaków.

Jesienią 1939 r. zostały zrabowane zagrody w Miłowie. Ofiarą padł
również Dom Ludowy, a ponieważ napastnicy nie znaleźli oczekiwanego łupu
dla siebie, zdewastowali budynek, wyrwali z ozdobnych ram święte obrazy
i podarli je na kawałki - wykrzykiwali, że ramy przydadzą się do
portretu Stalina.
Zagroda Piotra Jakieły sąsiadowała z Domem
Ludowym. Cała rodzina była świadkiem zbezczeszczenia obrazu. Piotr wraz z
synami pozbierał rozrzucone i podeptane kawałki, oczyścił je z błota,
starannie owinął i przechowywał jak świętą relikwię.
Aż przyszło to,
co najstraszniejsze. W nocy 10 lutego 1940 r. wszyscy mieszkańcy Miłowa
zostali wywiezieni do archangielskiej tajgi. Był straszny mróz, zima
stulecia. Przed każdy dom zajechały sanie. Wtargnęli enkawudziści.
Powtarzali niezmiennie: "Sobirajties s wieszczami". W pośpiechu
zgarniano niezbędne rzeczy. Piotr Jakieła zabrał na tułaczkę największy
skarb - zawiniątko zawierające strzępy obrazu Matki Bożej
Częstochowskiej. Zniszczony wizerunek przemierzał bezkresne, zaśnieżone
przestrzenie w zaryglowanym, towarowym wagonie wśród stłoczonych,
sponiewieranych polskich rodzin: osób starszych, mężczyzn, kobiet,
dzieci i niemowląt. Matka Boża Częstochowska w swoim poszarpanym obrazie
przez cały czas na wygnaniu była świadkiem bólu, męki, cierpień i
wznoszonych modlitw.
Nastąpiła tzw. amnestia, po zawarciu układu
Sikorski - Majski w lipcu 1941 r. Polacy zwolnieni z łagrów i zsyłek
spływali strumieniami do południowych republik ZSRS, tam, gdzie gen.
Władysław Anders tworzył polską armię. Piotr Jakieła wyruszył również na
południe. W drodze utracił żonę Barbarę i najmłodszego synka. Umarli z
wycieńczenia i chorób. Trzej synowie wstąpili do polskiego wojska. Piotr
został z córką Michaliną. Tułając się z miejsca na miejsce,
pieczołowicie strzegł swego skarbu - zawiniątka z obrazem. Uchronił go
nawet wtedy, gdy na brzegu Morza Kaspijskiego rosły stosy tobołków
porzuconych przez tych szczęśliwców - rodziny wojskowych, którym udało
się wyrwać z Sowietów statkiem z Krasnowodska do perskiego portu w
Pahlevi.
Piotr Jakieła z córką z Teheranu przez Indie trafił do
Afryki, do naszego osiedla Bwana M´Kubwa (w Rodezji Północnej) w 1944
r., wraz z nim przybyła Matka Boża Częstochowska.
Staraniem
właściciela, Piotra Jakieły, i o. Artura Staroborskiego obraz został
odrestaurowany, sklejony, uzupełniony o brakujące części oraz ozdobiony
przez Romana Czarnego, artystę malarza. Następnie został oprawiony w
ramy z afrykańskiego drewna. Wszyscy byliśmy zaangażowani w
przygotowanie uroczystości: dorośli, młodzież szkolna, harcerze i zuchy.

Poświęcenia kościoła i obrazu dokonał administrator apostolski ks.
bp Franciszek? Mazzieri z N´Doli. W procesji wokół kościoła dzieci
niosły naręcza kwiatów. Piotr Jakieła dźwigał odnowiony, przystrojony
kwiatami i kolorowymi ozdobami obraz. Był bardzo wzruszony. Łzy
szczęścia spływały mu po twarzy, że uratowany wizerunek Matki Bożej z
Podola znalazł właściwe miejsce i będzie odbierać należną cześć. Od
pamiętnego dnia poświęcenia kościoła Matka Boża królowała w głównym
ołtarzu. Pod Jej spojrzeniem dorastaliśmy. Ona słuchała cierpliwie
dziecięcych zwierzeń o naszych porażkach i sukcesach. A dorośli błagali
za przyczyną naszej Królowej: "Ojczyznę wolną racz nam wrócić,
Panie...".

Wdzięczni za ocalenie
Po zakończeniu wojny
rozpoczęła się stopniowa likwidacja osiedli polskich na terenie Afryki -
Bwana M´Kubwa w połowie 1948 roku również przestało istnieć.
Piotr
Jakieła już tego momentu nie doczekał. Zmarł 3 lutego 1947 roku i
spoczął na cmentarzu w Bwanie M´Kubwie. Pod koniec 1947 r. jego córka
Michalina opuściła Afrykę. Wyjechała do starszego rodzeństwa do Anglii.
Pragnęła zabrać ze sobą obraz Matki Bożej. Zostawiła go na prośbę o.
Artura, aż do czasu, gdy ostatnia grupa Polaków opuści Bwanę M´Kubwę.
Ojciec Artur zapewnił, że zaopiekuje się obrazem i przekaże go do
pobliskiej misji. Gdy opuścił Zambię, obraz umieszczony został w
zakrystii kościoła Ojców Franciszkanów w N´Doli (12 km od Bwany
M´Kubwy).
Jednak myśl o świętym wizerunku nie opuszczała Michaliny
Walewskiej, córki Piotra Jakieły. Mieszkając z rodziną w Stanach
Zjednoczonych, po 50 latach odnalazła rodzinną "relikwię", otrzymała z
N´Doli od Ojców Franciszkanów fotografię Matki Bożej i rozesłała ją
dawnym mieszkańcom Miłowa, obecnie rozproszonym po całym świecie: do
Anglii, Kanady, Ameryki, Australii - na Tasmanię, do Polski, nawet do
Rosji, na daleką Syberię.
W 1998 r., wędrując śladami moich
afrykańskich dróg przez Zimbabwe i Zambię, odnalazłam w N´Doli obraz
Matki Bożej. Był to ten sam obraz z Bwany M´Kubwy, lecz bardzo
zniszczony. Zatopiłam się w spojrzeniu Maryi. Ogarnęła mnie fala
wspomnień. Gdy podniosłam się z klęczek, zobaczyłam, że wszyscy obecni
również klęczeli. A potem na cmentarzu w Bwanie modliłam się za śp.
Piotra Jakiełę, a na jego grobie zostawiłam kwiaty.
25 kwietnia 2009
roku obraz był obecny na uroczystej Mszy Świętej przy pomniku Orła
Białego w Bwanie M´Kubwie. Maria Rosalia Ogonowska-Wiśniewska, konsul
honorowy RP w Zambii, wręczyła naszej koleżance Halinie Ravensdale
przyznany przez prezydenta prof. Lecha Kaczyńskiego Złoty Krzyż Zasługi
za troskę o ten pomnik.
Oglądając relację filmową z uroczystości,
dostrzegliśmy, że obraz niszczeje. Dowiedzieliśmy się również, że nie ma
on żadnego przeznaczenia. Dlatego jako Tułacze Dzieci z Bwany M´Kubwy
skierowaliśmy prośbę do pana prezydenta Lecha Kaczyńskiego, aby
spowodował powrót obrazu z Afryki do Polski. I tak się stało. Obraz
przywiozła do Polski z Zambii pani konsul Maria Rosalia
Ogonowska-Wiśniewska 21 września 2010 roku.
Został on poddany
gruntownej renowacji, której dokonały osoby niezwykle doświadczone w
dziedzinie konserwacji zabytków, zostawiając nienaruszone afrykańskie
ozdoby i ramy: mgr Magdalena Abramowska i mgr Marzena Chyrczakowska.

Dziękujemy wszystkim, którzy przyczynili się do tego, że obraz powrócił
do Polski i zostanie przyjęty do jasnogórskiego sanktuarium - do
kaplicy Golgoty Wschodu, z opisem jego dramatycznych losów. Pragniemy,
aby ten dar był znakiem wdzięczności za nasze ocalenie z doświadczeń
wojennych - Matce i Królowej Polski, która wiernie towarzyszyła w tym
wizerunku na całym naszym tułaczym szlaku.

http://www.naszdziennik.pl/index.php?dat=20110910&typ=my&id=my12.txt

http://wiadomosci.onet.pl/regionalne/bialystok/pamietali-o-sybirakach,48...

I PRÓBA PODPIĘCIA SIĘ POD PAMIĘC, JAK Z "S"
http://wiadomosci.onet.pl/regionalne/bialystok/politycy-przy-grobie-niez...

Marszałek Sejmu Grzegorz Schetyna, minister
nauki Barbara Kudrycka oraz poseł PO Robert Tyszkiewicz uczestniczyli w
uroczystości przy Grobie Nieznanego Sybiraka w Białymstoku.

12. Międzynarodowy Marsz Żywej Pamięci Polskiego Sybiru przejdzie dziś ulicami Białegostoku.

To uroczystość patriotyczno-religijna organizowana przez Związek Sybiraków przy wsparciu władz miasta, która ma przypominać historię wywózek na Wschód i upamiętniać tych, którzy z zesłania nie wrócili.

Po przejściu ulicami miasta i Mszy św., uroczystości zakończą się po południu przy pomniku – Grobie Nieznanego Sybiraka, znajdującym się przy białostockim kościele Ducha Świętego. Organizatorzy spodziewają się udziału w obchodach ponad 10 tys. osób z kraju i zagranicy.

Od kilku lat pierwsze uroczystości związane z marszem odbywają się już w czwartek.

w czwartek w Białymstoku do uczestników uroczystości sybirackich, że pamięć jest potrzebna dla trwania narodu i utrzymania tożsamości, a także po to, by rozumieć zagrożenia i widzieć szanse na przyszłość.

Prezydent podkreślał też znaczenie pojednania między narodami. - Pamięć jest absolutnie niezbędna dla trwania narodu, jest absolutnie niezbędna dla utrzymania tożsamości, jest absolutnie niezbędna, by rozumieć nie tylko przeszłość, ale więcej wiedzieć i o dniu dzisiejszym, a także więcej rozumieć, co może być zagrożeniem, co może być szansą na przyszłość - mówił prezydent, który wziął udział w inauguracji obchodów 12. Międzynarodowego Marszu Żywej Pamięci Polskiego Sybiru.

Marsz przejdzie ulicami Białegostoku w piątek. Według szacunków organizatorów ze Związku Sybiraków, weźmie w nim udział ponad 10 tys. osób z kraju i zagranicy.

W czwartek w Operze i Filharmonii Podlaskiej odbyło się spotkanie inaugurujące obchody. Zebrało się tam kilkaset osób, w tym działacze Związku Sybiraków.

Bronisław Komorowski podkreślał w swoim wystąpieniu znaczenie pojednania między narodami, wskazując m.in. na podpisane niedawno przez Kościół katolicki i rosyjską Cerkiew prawosławną przesłanie do narodów Polski i Rosji. Mówił, że pojednanie "nie jest rzeczą łatwą, ale konieczną do normalnego funkcjonowania relacji międzyludzkich, relacji między społeczeństwami i narodami i państwami".

Uroczystość przy pomniku - Grobie Nieznanego Sybiraka, zakończyła
w piątek po południu 12. Międzynarodowy Marsz Żywej Pamięci Polskiego
Sybiru w Białymstoku. Według szacunków policji, wzięło w nim udział ok.
11 tys. osób.

Marsz to uroczystość religijno-patriotyczna, która ma przypominać
historię wywózek na Wschód i upamiętniać tych, którzy z zesłania nie
wrócili. Rokrocznie biorą w niej udział Sybiracy, młodzież w tym
uczniowie szkół noszących imię Sybiraków, Polonia nie tylko ze Wschodu,
ale także m.in. z USA.

W tym roku marsz odbył się pod hasłem "Wracamy do Ciebie, Polsko" i miał
przypominać trudną sytuację, z jaką stykali się w kraju ci, którzy z
zesłania wracali. - Nie była to Polska ani wolna, ani suwerenna, nie
przyjęła nas, zesłańców, jak matka, która kocha bardzo swoje dzieci -
mówił w czasie uroczystości prezes Związku Sybiraków Tadeusz Chwiedź.

Białostocki pomnik - Grób Nieznanego Sybiraka, który przed laty
zainspirował Związek Sybiraków do organizacji marszu, został zbudowany
pod koniec lat 90. ubiegłego wieku. Jego najważniejszym fragmentem jest
kilkumetrowy krzyż, przy którym są złożone urny z prochami nieznanych
osób, które zginęły na terenie b. ZSRR.

http://wiadomosci.onet.pl/regionalne/bialystok/marsz-zywej-pamieci-polsk...

XIV Międzynarodowym Marszem Żywej Pamięci Polskiego Sybiru

W Białymstoku rozpoczęły się w czwartek obchody związane z
XIV Międzynarodowym Marszem Żywej Pamięci Polskiego Sybiru. Na budynku
dawnego carskiego więzienia odsłonięto tablicę upamiętniającą
wywiezionych na Wschód. Sam marsz odbędzie się w piątek.

Marsz, który jest inicjatywą Związku Sybiraków, to
patriotyczno-religijna uroczystość upamiętniająca wywiezionych na
Wschód, zwłaszcza tych, którzy z zesłania nie wrócili. Organizowany jest
przy wsparciu władz Białegostoku.

Rokrocznie przyjeżdżają do tego miasta Sybiracy z kraju i zza granicy
oraz młodzież, w tym uczniowie szkół noszących imię Związku Sybiraków; w
sumie w obchodach bierze udział po kilkanaście tysięcy osób. W tym roku
mają one szczególnie upamiętniać Sybiraków, uczestników walk pod Monte
Cassino z 1944 roku.

W czwartek na budynku dawnego więzienia carskiego przy ul.
Sienkiewicza 57 w Białymstoku (obecnie mieści się tam Zespół Szkół
Technicznych i Ogólnokształcących), odsłonięto tablicę upamiętniającą
Polaków zesłanych na Syberię w XIX wieku. Znalazł się na niej napis:
“Pamięci więzionych w tym gmachu przez carat patriotów polskich:
konspiratorów, uczestników powstań niepodległościowych, zesłańców na
Sybir – społeczeństwo miasta Białegostoku”.

Jak wyjaśnił białostocki historyk, dyrektor Muzeum Podlaskiego
Andrzej Lechowski, więzienie zostało wybudowane ok. 1830 roku i funkcję
białostockiego więzienia pełniło do 1912 roku. Mówił, że przetrzymywano
tam przede wszystkim osoby biorące udział w powstaniu styczniowym, skąd
następnie deportowano je na Wschód.

Sam Marsz Żywej Pamięci Polskiego Sybiru odbędzie się w piątek. Jego
uczestnicy przejdą ulicami Białegostoku, spod Pomnika Katyńskiego do
kościoła Ducha Świętego, przy którym znajduje się Grób Nieznanego
Sybiraka – jedyny w kraju taki pomnik.

W Białymstoku ma powstać do 2016 roku Muzeum Pamięci Sybiru. Ma być
usytuowane w jednym ze starych powojskowych magazynów przy ulicy
Węglowej w Białymstoku. Będzie placówką ogólnopolską zajmującą się
tematyką wywózek Polaków na Wschód.

Jeszcze w tym miesiącu ma być rozstrzygnięty konkurs na koncepcję
aranżacji wnętrz tej placówki. Muzeum Wojska, którego częścią będzie
Muzeum Pamięci Sybiru, już gromadzi pamiątki po Sybirakach, które będą w
przyszłości częścią ekspozycji.

 

W homilii ks. prof. Waldemar Chrostowski już na samym początku postawił pytanie: – Jak mówić o tym, co się wydarzyło 10 kwietnia 2010 roku? Odpowiadając na nie, kaznodzieja powiązał tragedię z 10 kwietnia 2010 roku z datą 10 lutego 1940 roku.

– W kontekście tej drugiej daty ta pierwsza nabiera dopiero właściwej głębi i wymiaru. Wtedy właśnie rozpoczęły się wywózki Polaków na Sybir, do Kazachstanu i w inne rejony Związku Sowieckiego. Rozpoczęła się gehenna setek tysięcy, a nawet może ponad miliona naszych rodaków wywożonych z Kresów w przepastne obszary mrozu, zimna, głodu, a nade wszystko samotności i rozpaczy. I symbolem tej gehenny, tej martyrologii, symbolem tego męczeństwa może być Katyń. Tym lepiej zrozumiemy, tym lepiej będziemy przeżywać dramat smoleński, im bliżej umieścimy go Katynia i im bardziej powiążemy go z gehenną, z martyrologią, z cierpieniami tych wszystkich Polaków, którzy w latach 1940-1941 dali przykład cierpienia za Ojczyznę i za katolicką wiarę – mówił ks. prof. Chrostowski.

Kaznodzieja podkreślał, że ci, którzy zginęli w Katyniu, zapłacili najwyższą cenę – zapłacili za Cud nad Wisłą w 1920 i za pakt Ribbentrop – Mołotow z 23 sierpnia 1939 roku.

– Polski na wytyczonej wtedy mapie miało nie być. Zginęli, bo byli Polakami, jako część zaplanowanej na ogromną skalę eksterminacji Narodu Polskiego. Zaplanowanej przez międzynarodowych socjalistów, tj. komunistów i narodowych socjalistów. Katyń to zbrodnia komunistyczna, wpisująca się w długi łańcuch potwornych zbrodni, które pochłonęły życie dziesiątków milionów niewinnych ludzi – zaznaczył.

Białystok: 13 tys. uczestników XIV Marszu Żywej Pamięci ...

Organizowana po raz czternasty przez Związek Sybiraków uroczystość
religijno-patriotyczna upamiętni tych, którzy nie wrócili z zesłania
oraz wszystkich dotkniętych przez sowieckie represje.

W Białymstoku znajduje się jedyny w Polsce Grób Nieznanego Sybiraka, w
którym złożone są prochy tych, którzy zginęli na Wschodzie. U stóp
wyniosłego krzyża zgrupowane są niewielkie krzyże i leżący głaz z
tablicami zawierającymi nazwiska ofiar „nieludzkiej ziemi”. Całość
opleciona jest łańcuchem, którego ogniwa są przerwane. Umieszczony przed
pomnikiem wózek kolejowy na torach jest symbolem katorżniczej pracy i
deportacji. Odsłonięcie i poświęcenie pomnika odbyło się 17 września
1997 r.

W Stolicy Podlasia do 2016 roku ma również powstać Muzeum Pamięci
Sybiru. Ma być usytuowane w jednym ze starych powojskowych magazynów
przy ulicy Węglowej w Białymstoku. Będzie placówką ogólnopolską,
prezentującą tematyką wywózek Polaków na Wschód.

http://www.radio.bialystok.pl/wiadomosci/index/id/116316

W Pruszczu Gdańskim, 30-tysięcznym miasteczku na północy Polski, odbyła
się niecodzienna uroczystość. Zasadzono jodłę syberyjską. Ma ona stać
się symbolem pamięci i pojednania Polaków i Rosjan.

W Pruszczu Gdańskim, 30-tysięcznym miasteczku na północy Polski, odbyła
się niecodzienna uroczystość. Zasadzono jodłę syberyjską. Ma ona stać
się symbolem pamięci i pojednania Polaków i Rosjan.

14 pocztów sztandarowych, władze wojewódzkie, powiatowe
i miejskie. Przedstawiciele organizacji pozarządowych. Duchowieństwo.
Kompania reprezentacyjna Wojska Polskiego i uczniowie miejscowych szkół.
I ci najważniejsi – członkowie Związku Sybiraków, organizacji
zrzeszającej ofiary zsyłek syberyjskich z 1940 stawiającej sobie za cel
pielęgnację pamięci o Polakach prześladowanych przez ZSRR w czasie II
wojny światowej i późniejszym okresie stalinizmu w Polsce. Związku,
który świętuje swoje 25-lecie.

Głównym punktem
uroczystości było zasadzenie na terenie miejscowej parafii jodły
syberyjskiej. Kilkadziesiąt drzewek przyjechało przed rokiem do Polski z
archangielskiej tajgi – miejsca masowych wywózek Polaków w pierwszej
połowie 1940 r. Są prezentem od nadleśnictwa Archangielsk wręczonym w
czerwcu ur. w Niandomie (miasto wokół którego znajdowały się liczne
obozy pracy przymusowej) dwóm Polakom – Panu Grzegorzowi Ostalskiemu i
redaktorowi Dariuszowi Cycholowi.

Ten znany polski
dziennikarz i publicysta był pomysłodawcą wyprawy na daleką Północ Rosji
w poszukiwaniu miejsca osiedlenia pierwszego transportu Polaków
odbywającego się w ramach tak zwanej Pierwszej Zsyłki Syberyjskiej (10
luty 1940 r.). Wyprawa zakończyła się pełnym sukcesem. Pasjonaci
historii i wielcy polscy patrioci dotarli daleko w głąb archangielskiej
tajgi i odnaleźli miejsce po byłym „specposiołku” („osadzie specjalnej”)
Soliuga, w którym przymusowo osiedlono ponad 1000 osób. Odnaleźli też
dwa nieznane historykom cmentarze.

Wyprawa
odbywała się przy ogromnej pomocy organizacyjnej „Głosu Rosji”.
Redakcja internetowa tego radia zamieściła na stronach swojego portalu
12 reportaży red. Dariusza Cychol. Zwieńczeniem serii był przejmujący
reportaż „Historia która łączy”.

Inicjatorem
zasadzenia w Pruszczu Gdańskim drzewka z tajgi jest Pan Leon Wagner –
emerytowany pułkownik Wojska Polskiego, ofiara zsyłki, działacz Związku
Sybiraków, a także bohater reportażu red. Dariusza Cychol.

- Miał rację Darek(red. Dariusz Cychol - przyp. red.)
pisząc przed rokiem, że najnowsza historia Polaków i Rosjan powinna
służyć zbliżeniu obu narodów nie zaś dalszemu antagonizowaniu ich
stosunków wzajemnych. To nie Rosjanie winni są mordom dokonywanym na
Polakach, lecz system totalitarny znany nam jako stalinizm –mówi płk Leon Wagner.

Jodły syberyjskie mają być zasadzone również w innych miejscach Polski, tam gdzie najprężniej działają koła Związku Sybiraków.

-
Koło Związku którego jestem członkiem, koło łomżyńskie, planuje
posadzenie kolejnych drzewek m.in. w Zambrowie, Białymstoku i oczywiście
samej Łomży. Mam nadzieję, że staną się one nie tylko dowodami pamięci i
hołdu oddawanego ofiarom katorgi ale, co równie ważne, symbolem
pojednania – wyjaśnia L. Wagner.

W uroczystościach uczestniczył też red. Dariusz Cychol. „Totalitaryzm
nie zna narodowości i nie uznaje granic. Ten radziecki, czyli
stalinizm, powstał z dążenia do realizacji utopijnej koncepcji
filozoficznej jaką był komunizm stworzonej przez Niemca - Marksa i
Anglika – Engelsa. Wcielanej przez Rosjanina – Lenina przy pomocy
bezpieki stworzonej przez Polaka – Dzierżyńskiego. Bodajże
najokrutniejszy dyktator XX w. – Stalin, był Gruzinem. Cóż, zło nie musi
mieć obywatelstwa” –udowadniał w przemówieniu red. Dariusz Cychol.

Igor Motowiłow, Warszawa - Pruszcz Gdański
Czytaj dalej: http://polish.ruvr.ru/2014_09_13/Drzewko-pamieci-i-pojednania-3390/

Ocalić od zapomnienia

Sędziszów Małopolski upamiętnił sybiraków - żołnierzy AK, którzy zginęli na nieludzkiej ziemi

Rejestr deportowanych

Kazachstan przekazał IPN dokumenty w sprawie sowieckich wywózek

Marsz Żywej Pamięci Polskiego Sybiru w Białymstoku