Zacharski

Zbierałem się już jakiś czas aby napisać minirecenzję książki- wspomnień M. Zacharskiego, takiego pana od wykradania technologii :) Książkę dostałem jako znany miłośnik służb wszelakich, spisków i innych paranormaliów. Miałem inne rzeczy na głowie, więc przeczytałem, gdzieś treść uleciała i tyle. Czy książka jest warta kupna? Dla maniaków specsłużb tak. Dla zwykłych czytelników lub szukających sensacji- nie. Wyda się to zapewne dziwne, po różnych "medialnych promocjach" ale sprawa jest oczywista i patrzę nań obiektywnie. Wspomnienia Zacharskiego najzwyczajniej w świecie są słabe. Pisane kiepskim stylem i nudne. Gdyby nie zdjęcia (szczególnie z wymiany na moście Glienicke- znany most szpiegów i fotki ze znajomymi) i kilka dokumentów plus fragmenty dotyczące działań w USA- tzw. wywiadowcza kuchnia, którą autor serwuje dość oględnie- można by tę pozycję spisać na straty. Dlaczego?

W treści pojawiają się co pewien czas zapewnienia, że wywiad to nie aparat represji, działalność dla Polski, patriotyzm itd. Wzruszające. Niestety nijak mnie nie przekonuje. A przyznam się Wam, że czytałem sporo wspomnień "panów od wojny w cieniu", dyplomatów i polityków (także sowieckich). Oczywiście, że klasą samą w sobie są książki P. Wrighta, V. Ostrowsky'ego, W. Kriwickiego i C. Ockrent/ de Marenchesa, Villemaresta i Volkoffa czy nawet Philby'ego. Po lekturze "Nazywam się Zacharski. Marian Zacharski. Wbrew regułom, Poznań 2009, czuję pokrewieństwo stylistyczno- ideologiczne właśnie z...wspomnieniami różnych sowieckich funków- dyplomatów. Nowomowa.

W PRLu na kopy wydawano wspomnienia i cykle reportaży różnych "utrwalaczy władzy ludowej" czy oficerów bezpieki. Brutalne ale prawdziwe- o wiele ciekawsze są książki J. Bronisławskiego (Niewidzialni w tłumie, Życie bez gwarancji, Zanim przyjdą o świcie)...

Wracając do książki, najlepszy jest wstęp "przyjaciela"- A. Milczanowskiego, który nie może się nachwalić i nadziwić profesjonalizmowi generała. Na stronie 9 znajduje się taki zapis:

"Wyniki uzyskane wówczas przez Urząd Ochrony Państwa mówią za siebie, że wymienię niektóre: sprawa Art. "B', sprawa FOZZ, operacja POMOST (zapewnienie bezpiecznego tranzytu Żydów z byłego ZSRR do Izraela), operacja w Iraku w 1990 roku, ustalenie i oddanie pod sąd dwóch szpiegów niemieckich, jednego szpiega rosyjskiego, ustalenie kilku agentów wywiadu rosyjskiego w Wojsku Polskim- to tylko niektóre ze znaczących osiągnięć UOP.

W owym czasie funkcjonariusze byłej Służby Bezpieczeństwa- w tym wywiadu i kontrwywiadu- stanowili ponad 90 procent stanu osobowego Urzędu Ochrony Państwa. Jestem dumny z faktu kierowania tym urzędem i biorę odpowiedzialność za jego działania w okresie, gdy nim kierowałem."