Przeszczep serca i naprawa Rzeczypospolitej.

Kiedy południowoafrykański chirurg Christiaan Nethling Barnard w 1967 roku, po raz pierwszy przeszczepił człowiekowi serce, lekarze zauważyli coś dziwnewgo. Nowiutkie, zdrowe serduszko, wszczepione na miejsce starego było bezwzględnie przywracane do porządku. Cały organizm zaciekle dbał o to, aby nowy organ wyglądał i działał jak stary, niedawno wymieniony wrak. Chory organizm, jest w stanie równowagi biologicznej, tyle że jest to "chora" równowaga. Jeśli w takiej sytuacji podmienić serce, to organizm samoczynnie przywraca tę równowagę, rujnując nowe serce, tak, aby było jak dawniej.

Bardzo podobnie jest z próbami reform w Polsce. Co parę lat, ktoś wpada na pomysł, jedni proponują reformowanie tego, inni tamtego. Jedni widzą całe zło w chorym systemie sądownictwa, inni w fatalnej ordynacji wyborczej, inni w niskich kwalifikacjach ludzi władzy, jeszcze inni w korupcji i mieszaniu polityki z gospodarką. Całe programy polityczne kampanii wyborczych wielkich partii i polityków budowane są na jednym haśle, jednej zmiany.

Ale, aby uzdrowić skomplikowany organizm, nie wystarczy tylko jedna zmiana czy transplantacja. Trzeba organizm na tyle daleko wypchnąć z jego dotychczasowego położenia, aby już nie mógł wrócić do starej zgnilizny. Trzeba cały system przepchnąć przez grzbiet góry, aby po reformie już nie miał nawet cienia możliwości powrotu. Aby samoczynnie "stoczył się" w nowe położenie równowagi.

Fakt. Najczęściej każda z tak oferowanych reform polskiej rzeczywistości jest potrzebna, konieczna, widać to gołym okiem, można to udowodnić bardzo kompetentnymi analizami i badaniami. Weźmy na przykład polskie sądy.

To co się dzieje w polskim sądownictwie woła o pomstę do nieba. Cały system polskiej sprawiedliwości powinien być skonstruowany od nowa Ale to nie wystarczy.

Dokładnie tak samo jak w przypadku ordynacji wyborczej. Cytowałem opinię Lancelota, o tym, że ta reforma może zakończyć się rozczarowaniem. Gmach Rzeczypospolitej jest tak przeżarty zgnilizną, że reforma systemu wyborczego nie wystarczy. Ani reforma sądownictwa, systemu prawa, ani...

Widzieliśmy nie raz, jak kończą się reformy, robione punktowo, pod jednym sztandarem albo hasłem. Franek widział z bliska, na własne oczy, a my wszyscy obserwowaliśmy jego zmaganie się z reformą służby zdrowia, która skoncentrowała się na magicznej idei komercjalizacji szpitali. Podobnie pusta była realna warstwa reformy polegającej na likwidacji konkurujących kas chorych i zastąpiewnie ich centralnie zarządzanym systemem biurokratycznej dystrybucji pieniędzy zwanym NFZ.

Zupełnie tak samo, reforma ustroju gospodarki polskiej od roku 1990 polegała na słynnych "przekształceniach własnościowych", czyli na lipnej, ale niezwykle kosztownej prywatyzacji, sprowadzającej się do zmiany teatralnej dekoracji. Była to tylko zamiana osobowości prawnej przedsiębiorstw państwowych na osobowość spółek kodeksu handlowego.

Jestem zdania, że ta cała operacja mogła być przeprowadzena jedną ustawą, z paroma artykułami, powiedzmy takiej treści: Art 1. W dniu 10 kwietnia 1990 o godzinie 10:30 osobowość prawna wszystkich Przedsiębiorstw Państwowych, na mocy niniejszej ustawy ulega likwidacji, a na jej miejsce powstaje osobowość prawna spółki kodeksu handlowego, która musi być zarejestrowana w KRS w terminie do 20 kwietnia 1990. Może jeszcze parę artykułów porządkowych, bez których żadna biurokracja obejść się nie może. Najważniejsze jest jednak to, że cała ta lipna część prywatyzacji zamiast trwać po siedem lat i kosztować bajońskie pieniądze, zamiast obrastać urzędniczymi pasożytami, trwała by krócej sekundy, a po stronie przedsiębiorstw nie kosztowała by nic. Cała ta reforma była realizacją jednego magicznego hasła.To rzekomo była prywatyzacja, która stała się likwidacją. Tak nie można.

* * *

______________________
następny - poprzedni