Młodzi wyborcy - II

Polska mlodzież nie weszła aktywnie w życie polityczne w latach 90-ych poprzedniego stulecia. Jej frekwencja w wyborach parlamentarnych była bardzo niska. Przykładowo, w 1997 r. wynosiła ona jedynie 38%. Panowało wówczas (nie tylko wśród młodzieży) przekonanie, że karty zostaly już rozdane czy w innej wersji - pociąg już odjechał. Pogląd ten znajdowal swoje źródlo w masowym uwłaszczaniu się nomenklatury partyjnej w II połowie lat 80-ych oraz w prywatyzacji majątku narodowego w latach 90-ych, na którym wzbogacili się nieliczni. Do dziś panuje wśród młodzieży (w każdym nowym pokoleniu) przekonanie, że poprzednie pokolenia miały większe szanse.

Brak optymizmu wśród mlodzieży przekladal się na niskie zainteresowanie wyborami. W wyborach 2001 r. wzięło udzial 47.2% mlodych ludzi (przedzial wiekowy 18-25 lat), w 2005 r. - 44.2%, w 2007 r. - 55.8% (ten ewenement omoówię w ktoórymś z nastepnych odcinków tego serialu), 2011 r. - 49%, 205 r.- 47% i w 2019 r. - 47%.

Czy jest jakasś stala tendencja, a może, co jest bardziej prawdopodobne, jakieś prawidlowości w glosowaniu mlodych na poszczególne partie polityczne? Oczywiscie najbardziej interesujaca jest rywalizacja dwóch najwiekszych partii. Mam dane dotyczace przedzialu wieku 18-29, poza wyborami w  2007 r., 2011 r. i  w 2019 r., kiedy mlodzież oznaczala przedzial 18-25 lat. No wiec w wyborach  2007 r. olbrzymia przewage uzyskala PO, na która glosowalo 56.6% wyborców w wieku 18-19 lat i 55.2% wyborców w wieku 20-24 lat. Na PiS glosowalo odpowiednio, 25% i 22.3%. W wyborach 2011 r. PO nadal miala przewage, choć jej wielkosc ulegla zmniejszeniu: 32.7% i 23.8%. Z kolei w 2015 r. mlodzi preferowali PiS. Na te partie oddało swoje glosy 26.6% mlodych wyborcoów, podczas gdy na PO - 14.4%. Przewaga PiS zwiekszyla  się w wyborach parlamentarnych 2019 r.  Na tę partie glosowalo 43.5% mlodych ludzi a na PO  wystepujące w szerszej koalicji  jako  KO - 27.4%. Czy znaczy to, że mlodzież staje sie bardziej konserwatywna? Myślę, że troche za wcześnie by tak glosić, choć sa badania i analizy to potwierdzajace. Pewnie, że je kiedyś zaprezentuję. 

Za to glosowanie na inne partie potwierdzilo pewne stale cechy mlodzieży (które też kiedyś opisze). I te dane mogą być dobrym punktem odniesienia dla przewidywan na przyszlość. Pomijam partie ludowców, ktora jest dla mlodzieży zbyt nijaka, by zwracac na nią uwage. Tak wiec w wyborach 2005 r.  11.4% mlodych wybralo Samoobrone, 11.3% - SLD i LPR-7.9%. W wyborach 2007 r. okolo 10% mlodych wyborców glosowalo na lewice (LiD). W wyborach 2011 r. az 23.3% mlodych wybralo partię J.Palikota. To bardzo dużo, prawie tyle co PiS. Do tego należy dodać, zże na SLD glosowalo 8.2% mlodych wyborców. W wyborach 2015 r. nowych gwiazd na firmamencie zablyslo wiecej,  partia Kukiza zdobyla 20% glosów mlodych a partia Korwina -16.8%. Przebila sie też nowa partia nosząca nazwę Nowoczesna (7.8%). Lewica znalazla sie na marginesie, na Razem glosowalo 5.2% mlodych, a na Zjednoczona Lewice - 3.4%.

Wybory 2019 r. nieco zamgliły sytuację na skutek zawarcia kilku koalicji, w których nowe prymuski sie roztopily. Lewice podtrzymaly przy życiu zastępy zwolenników Biedronia (gwiazdka, która pojawila sie miedzy wyborami), zaś  Konfederacje wyznawcy JKM. Lewica otrzymala 12.5% glosow, co nieslusznie szefostwo tej partii uznalo za wielki, nowy początek. Pożyjemy, zobaczymy. Wystawila glowe z niebytu Konfederacja, na która zaglosowalo 6.81% wyborców. Radość i nadzieje obie koalicje czerpią stąd, że na pierwszych glosowalo 18.4% mlodych wyborców, a na drugich - 19.7%. Jednakże na podstawie postaw wyborczych tej jednej kohorty wieku niekoniecznie da sie prognozowac zachowanie nastepnej kohorty nazywanej pokoleniem. Każda z nich pojawia się na powierzcni  życia publicznego jakby od nowa. W ciągu czterech lat zachodzi wiele przeróżnyh wydarzeń przyciagajacych uwage mlodych ludzi i wplywajacych na decyzje wyborcza.

Jedna obserwacja wydaje sie być nieźle potwierdzona, mlodych  ludzi pociąga nowość, świeżość oraz wyrazistość, co zwykle oznacza radykalność. Czyli pojawiaja się nowe partie polityczne i gdzieś giną, rozplywaja sie a na ich miejsce różne sily wstawiają inne nowości.

Dziś jakoś zebralo sie nam na uwagi na temat Polski w Unii Europejskiej. Nie  jestem do tego przygotowany, ale parę uwag zawsze moge dodać. Tak więc Polska weszla do UE 1 V 2004 r.  Jakoś nie wplynelo to korzystnie na wynik wyborów dla PO, która byla uważana za partię pro-europejska. O dziwo, mlodzież nie byla wejściem do Unii bardzo zainteresowana. Na tydzień przed referendum tylko 10% mlodych ludzi zamierzalo wziąć w nim udzial. I potwierdzilo sie to przy urnach. Badania w 2016 r. wykazaly, że mlodzież jest najbardziej antyeuropejska spośród wszystkich kategorii wiekowych w Polsce.  Także badania robione w 2018 r. pokazaly, że mlodzież polska jest mniej pro-europejska niż mlodzież niemiecka czy francuska, no ale i tak zdecydowana wiekszość, bo 68% glosowalaby za pozostaniem w UE w referendum, gdyby takie ogłoszono.