Kulturowe zrodla niemieckiego faszyzmu - XVI (A.Hitler)

Fragmenty niemieckiej  mentalnosci, ktore doprowadzily do znanej postaci faszyzmu w tym kraju najmocniej uksztaltowaly sie po I wojnie swiatowej. Jednak umysl typowego Niemca nie byl wtedy niezapisana tablica. Byla ona zapisywana w specyficzny sposob juz w okresie wojen napoleonskich - jak twierdzi G.L.Mosse- czy w czasach M.Lutra, jak sugeruje W.L.Shirer, czy moze nawet jeszcze wczesniej, jak na przyklad glosil W.M.McGovern. Tak czy inaczej, musialy one byc jakos zsynetyzowane, dopracowane i wzmocnione, by spowodowac  potezny efekt. Musial byc ktos, kto tego dokonal. Ta postacia byl Adolf Hitler. Mozna argumentowac, ze w ramach koniecznosci dziejowej potrafilby zrobic to ktos inny czy nawet sama partia narodowo-socjalistyczna. Ta interpretacja mi nie odpowiada.

Adolf Hitler byl postacia charyzmatyczna, ktora swym magnetyzmem porwala niemal cale spoleczenstwo niemieckie. A bylo to nie byle jakie spoleczenstwo. Narod niemiecki wniosl ogromny wklad w rozwoj cywilizacji europejskiej. Popatrzmy kto ten narod uwiodl do utraty tchu. Troche szczegolow biograficznych bedzie niezbedne. 

Na samym poczatku byl wywodzacy sie z niezbyt wyrozniajacej sie rodziny  Austriak o niezrealizowanych ambicjach arrtystycznych. Na poczatku Wielkiej Wojny nie zglasza sie do armii austriackiej, co by bylo normalne, tylko do pulku w niemieckiej Bawarii. A przeciez jeszcze nie tak dawno oba mocarstwa byly sobie wrogie i prowadzily ze soba wojny. Na wojnie Hitler okazuje sie byc bardzo odwaznym zolnierzem i zostaje odznaczony dwa razy Krzyzem Zelaznym. Za drugim razem (sierpien 1918 r.) byl to Krzyz Zelazny I klasy nie przeznaczony dla kaprali. Po wojnie, sfrustrowany jak miliony innych weteranow, w 1921 r. obejmuje kierownictwo partii narodowo-socjalistycznej. Niezadowolony z rzadow republikanskich na poczatku 1923 r. przewodzi puczowi faszystowskiemu w Monachium. Wyprowadza na ulice kilkutysieczny tlum z piwiarni o nazwie: "Buergerbraukeller". Sam idzie na czele pochodu z pistoletem w reku. Udaje sie przekonac policjantow blokujacych droge. Nastepnie dociera do innego oddzialu policji nie pozwalajacej na dalszy marsz. Drugi raz sie nie udaje i dochodzi do strzelaniny, w ktorej ginie kilkunastu uczestnikow puczu oraz kilku policjantow. Hitler zostaje aresztowany. Dostaje kare dwoch lat wiezienia. Tam pisze pierwsza czesc swojego dziela zycia - Mein Kampf.

Po roku, pod koniec 1924 r.  wychodzi z wiezienia w trybie warunkowym i udaje sie do premiera Bawarii Dr H.Helda. Obiecuje poprawe i prosi o odwieszenie NSDAP i jej gazety Voelkischer Beobachter. Held sie zgadza komentujac ministrowi spraw wewnetrznych Guertnerowi: "Dzika bestia jest okielznana. Mozemy poluzowac lancuch". Okazalo sie, ze sie mylil. W wydaniu z dnia 26 II 1925 r. Hitler pisze dlugi wstep pt. "Nowy Poczatek", a wdniu 27 II 1925 r. wyglasza przemowienie w znanej z puczu piwiarni. Znow grozil panstwu przemoca. Tego bylo znow za wiele i dostaje zakaz przemawiania publicznego na okres dwoch lat, czyli do 1927 r. Dla Hitlera to byl cios, wszak cyzelowal swoja sztuje oratorska wlasnie na wiecach, czesto w piwiarniach. Mozna powiedziec, ze byl bardzo pod tym wzgledem ostrzelany. Czas zakazu wykorzystuje do gigantycznej pracy odbudowy swojej pogruchotanej po nieudanym puczu partii. 

W koncu lat dwudziestych i na samym  poczatku lat trzydziestych XX w. Hitlerowi udaje sie wymanewrowac rozne ruchy niepolityczne i organizacje do swojego celu. Przyszla tez kolej na polkniecie innych partii politycznych. Tym celem jest zdobycie wladzy.

Zalamanie sie systemu finansowego w swiecie pod koniec 1929 r. Hitler uznal za okolicznosc sprzyjajaca. Stwierdzil, ze nigdy w zyciu nie czul sie tak dobrze. W katastrofie niespotykanych rozmiarow dostrzegl szanse na wzrost znaczenia swojej partii. Przyspieszyl penetracje dwoch srodowisk, ktore jak dotad byly dosc odporne na czar przyszlego wodza Niemiec.  Chyba trudniejszym orzechem do zgryzienia byla armia. Oghraniczona TGraktatem Wersalskim Reichswehra liczyla 100 000 zolnierzy a w 1930 r. sily NSDAP liczyly tez 100 000 SA-manow. Armia dostrzegala w tym zagrozenie dla siebie. W 1927 r. zabroniono nawet zaciaganie rekrutow, ktorzy nalezeli do NSDAP.  Przelamywanie lodow dokonalo sie w szybkim tempie. Zaczelo sie od mlodej kadry oficerskiej. W dniu 15 III 1929 r. Hitler wyglasza apel do wojska by pozbylo sie niecheci do kierowanej przez siebie partii. Wiosna 1930 r. dochodzi do procesu w Lipsku, w ktorym oskarzonymi jest trzech mlodych porucznikow 5 pulku artyleriiw Ulm: Ludin, Scheriner i Wendt. Szerzenie propagandy faszystowskiej, jak za zdrade,  grozilo  kara smierci. Wsrod obroncow byli prawnicy z kregu NSDAP, np. Hans Frank. Na procesie pojawil sie tez sam A.Hitler. Wyglosil tam plomienne przemowienie, ktore przekonalo wielu wojskowych wyzsza ranga. Za oskarzonymi opowiedzial sie plk. Ludwig Beck, dowodca pulku, w ktorym sluzyli oskarzeni. Swoje znaczenie miala tez przynaleznosc do Narodowych Socjalistow legendarnego gen. Ludendorffa, bohatera bitwy wsrod Jezior Mazurskich, nazywana takze Bitwa pod Grunwaldem. Tam w sierpniu 1914 r. VIII Armia niemiecka rozgromila dwie armie rosyjskie. Pozniej na miejscu wystawiono ogromne mauzoleum Hindenbergowi, ktory dowodzil, ale wojskowi wiedzieli, ze efektowne zwyciestwo bylo zasluga jego szefa sztabu. Ludendorff byle poslem w Bundestagu z ramienia NSDAP w latach 1924-1928. Szedl tez na czele pochodu u boku Hitlera i Goeringa w czasie puczu w Monachium. Silna byla krytyka ministra obrony narodowej i wyzszych oficerow, ktorzy pozwolili na proces. Porucznicy zostali uniewinnieni, armia otwarla sie na faszyzm.

Otwarcie Reichswehry na faszyzm uleglo przyspieszeniu po imponujacych rezultatach NSDAP w wyborach parlamentarnych w dniu 14 IX 1930. Na te partie zaglosowalo 6.4 mln. wyborcow w porownaniu z 810 tys. osiagnietymi w czasie wyborow w maju 1928 r. Faszysci zwiekszyli swoj stan posiadania w liczacym 577 miejsc  Bundestagu z 12 do 107. Tamy zostaly przerwane. Jasne sie stalo, ze najblizsza przyszlosc bedzie nalezala do partii narodowo-socjalistycznej. Zrozumieli to takze magnaci przemyslu oraz bankierzy. hitler juz wczesniej rozbil podchody w tych kregach dyskretnie spotykajac sie z magnatami przemyslu w roznych czesciach Niemiec. Dyskrecja byla konieczna, bo wymagala tego sytuacja. Socjalistom oficjalnie bylo wszak daleko do pracodawcow. Tu swa zyczliwosc okazal Carl Bechstein, producent fortepianow, uzyczajac wiekokrotnie swego berlinskiego palacyku do dyskretnych spotkan. Najwazniejsze bylo to, ze magnaci wegla i stali oraz niektorzy bankierzy uznali, ze ich interesy sa wspolne z  celami partii narodowo-socjalistycznej. Najwyrazniej Hitler mial najlepszy pomysl na przezwyciezenie kryzysu gospodarczego, w czasie ktorego (1929-1932) produkcja przemyslowa  spadla o polowe. Hitlera wsparli miedzy innymi: Georg von Schnitzler, dyrektor kartelu chemicznego I.G.Farben, magnat weglowy,Emil Kirdorf i magat stalownictwa Fritz Thyssen, banki Privat Bank, Dresdener Bank, koncern ubezpieczeniowy Allianz oraz kilku duzych wydawcow. Program ten tez musial odpowiadac robotnikow, z ktorych 6 milionow znalazlo sie na bruku.  Tak bardzo musial sie podobac, ze doszlo do stworzenia liczacego 20 mln. czlonkow Frontu Pracy, w ktorym znalezli sie solidarnie tak pracownicy, jak i pracodawcy. Udalo sie tez uwiesc mlodziez, ktora w swej masie zaangazowala sie w budowe nowego ustroju.

Dalej poszlo jak z platka. Hitler obejmuje pelnie wladzy w 1933 r. Odmawia Aliantom splaty dlugow, co musialo sie spodobac calemu spoleczenstwu. Skuteczna okazala sie rowniez polityka gospodarcza Narodowych Socjalistow.  Uwiedziony zostal dumny narod niemiecki. Nie zwazal na to kto stoi na czele ruchu faszystowskiego. A trzeba powiedziec, ze Hitler budujac partie, w tym i jej kierownictwo nie przejmowal sie wzgledami moralnymi. Nie bylo wzne czy ktos jest: homoseksualista, sutenerem,alkoholikiem czy szanatazysta.  Fanatyczny i charyzmatyczny Fuehrer przy ich pomocy przez 7 lat dokonal mobilizacji gospodarczej, militarnej i moralnej Niemiec. Z narodu uczynil perfekcyjne narzedzie do podboju swiata, a przede wszystkim Europy.

Zrodla;

Otto D. Tolischus, "They Wanted War" (Oni chcieli wojny), Reynal&Hitchcock,NY 1940.

William L. Shirer, "The Rise and Fall of the Third Reich. A History of Nazi Germany', Simon and Schuster, New York 1960.