"Lekcja niepodległości" - wykład prof. Andrzeja Nowaka

To drugi wykład z cyklu "Lekcje historii" wygłoszony przez prof. A. Nowaka w Domu Pielgrzyma "Amicus" przy parafii św. Stanisława Kostki w Warszawie /koło pl. Wilsona/. Było to we wtorek 18.11 o godz 16:30. Pierwsza prelekcja miała miejsce w październiku i dotyczyła appeasmentu. Opisałam ją / http://naszeblogi.pl/50166-lekcje-historii-prof-andrzeja-nowaka-appeasment /.

Wykład zaczął się punktualnie. Tuż przed nim pani z Solidarnych 2010 pogratulowała profesorowi licznych wyróżnień /m.in. tytułu Straznika Pamięci/. Profesor natomiast podziękował wszystkim, którzy zgłaszali jego kadydaturę na prezydenta Polski. Zaapelowal jednocześnie o poparcie dla Andrzeja Dudy, mówiąc, że spotkał się z nim 1 listopada przy grobie Lecha i Marii Kaczyńskich i obiecali sobie wzajemnie poparcie.

Okazało się, iż spotkanie może trwać tylko do 19:40, ze względu na zmiany w rozkładzie pociągów. W zwiazku z tym ustalono, że TRZECIA "LEKCJA HISTORII" ROZPOCZNIE SIĘ 16.12.2014 O GODZ. 16:00 /zamiast o 16:30/.

Prof. Nowak zaczął swą prelekcję od rozważań na temat niepodległości i suwerenności odwołując się do przykładu starożytnych miast-państw greckich. Rozdzielil dwie kwestie: suwerenność, czyli niepodleganie zewnętrznym siłom oraz wolność obywatelską wewnatrz państwa. Polska suwerenność zaczęła się w roku 1000 na zjeździe gnieźnienskim, kiedy to cesarz niemiecki Otton III uznał w Bolesławie Chrobrym partnera /a nie sługę/. Mowiąc o czasach późniejszych, podkreślił ogromne znaczenie Bitwy pod Grunwaldem dla utrzymania suwerenności Polski.

Pojęcie "obywatela Polski" kształtowało się stopniowo. Pierwszym, który go uzył byl Zbylut z Wielkopolski w XII wieku. Profesor mówił o Wincentym Kadłubku, który przeszczepiał republikanizm rzymski na grunt polski. Obejmował on szlachtę. Profesor mówił też wiele o roli języka i kultury dla utrzymania niepodległości. Przypomniał tez postaci Stanisława ze Skarbimierza, a zwłaszcza Pawła Włodkowica, który na soborze w Konstancy zakwestionował praw papieża i cesarza do panowania nad wszystkimi ludami.

W wiekach XVII i XVIII wielu mówiło o konieczności rozszerzenia pojecia "obywatela" na mieszczan i chłopstwo, ale na mówieniu sie kończyło. W praktyce coraz bardziej ograniczano ich prawa. Przelomem był wstrząs zapoczątkowany narzuceniem przez wojska rosyjskie Augusta Sasa jako króla Polski w roku 1734. Rozpoczął wtedy działalność Stanisław Konarsjki, a późnie Stanisław Staszic stał się prekursorem idei narodowej.

Profesor omówil wiek XIX, wiek powstań narodowych. Opisał różne podejścia do kwestii niepodległości i suwerenności. Jedno podejście symbolizowało hasło "za wolnośc naszą i waszą", a drugie cechował egoizm narodowy. Pojawiło się tez pojęcie "modernizacji". Zgadzano się, że Polskę należy modernizować, ale problemem stało się to, co można poświęcić w jej imię. Te dylematy są aktualne zwłaszcza dzisiaj.

Profesor Nowak stwierdził, iż nie nalezy szydzić z naszej historii i pluć na naszych ojców, ale lepiej jest rozejrzeć się wokół i stwierdzić, co można naprawić TERAZ w naszej ojczyźnie. Po wykładzie padły jeszcze dwa pytania.

Jedna z pań spytała, jaki procent drugiego tomu "Dziejów Polski" jest już gotowy w komputerze. Profesor odparł - "zero procent". Dodal, że jest w tej chwili na etapie zbierania materiałów i układania planu całości. W najbliższym czasie ukaże się za to jego książka o appeasmencie Lloyda George'a. Wydawnictwo Biały Kruk planuje też wydanie w trzech tomach wykładów profesora /spisanych z nagrań/.

Drugie pytanie dotyczyło Ukrainy i przewidywań co do dalszego rozwoju wypadków. Profesor sadzi, że Putin nie chce wojny na większa skale, ale pragnie utrzymywać Donbas i Krym jako ogniska zapalne, licząc na to, iż zmeczeni konfliktem Ukraińcy sami wybiorą kiedyś prorosyjski rzad, tak jak stało się to w Gruzji. Niewykluczone jest jednak, że pod wpływem załamania się Rosji lub własnej choroby Putin zdecyduje się na coś bardziej ryzykownego. Możliwy jest też przewrót pałacowy i zastąpienie Putina kimś innym.

Spotkanie filmował Grzegorz Kutermankiewicz z portalu Solidarni2010.pl . Wideo będzie wkrótce dostępne w tym portalu. Sala jak zwykle była pelna.